■ این هفته اعضای کمیسیون ویژه بررسی طرح صیانت مشخص میشود
■ هفته دوم مهرماه جلسات کمیسیون ویژه آغاز میشود
■ عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درگفتوگو با مهر، با اشاره به اینکه پیشبینی میشود این کمیسیون مشترک کار خود را از هفته دوم مهرماه آغاز کند، گفت: در هفته جاری اعضای کمیسیون تکمیل میشوند و پس از آن در 2 هفته آینده نیز به دلیل اینکه نمایندگان در حوزههای انتخابیه خود حضور پیدا میکنند، به نظر نمیرسد که برای تشکیلجلسه کمیسیون طرح صیانت زمان باقی بماند.
سید علی یزدیخواه در ادامه بیان کرد: با آغاز به کار این کمیسیون، به مرور از کارشناسان، افراد صاحبنظر و دستگاههای اجرایی دعوت میشود که با حضور در کمیسیون مشترک، نظرات خود را طی بررسی طرح اعلام کنند. در همینحال روند برگزاری جلسات و مراتب انجام بررسی طرح، توسط رسانه مجلس اطلاعرسانی کامل میشود
نمایندگان مجلس شورای اسلامی حدوداً یک ماه پیش با وجود حواشی فراوان، تصمیم گرفتند که " صیانت از حقوق کاربران اینترنتی در فضای مجازی " ذیل اصل85 قانون اساسی بوده و از اینرو به جای بررسی این طرح در صحن مجلس، در کمیسیون ویژه بررسی شود.
البته گفتنی است، تعدادی از نمایندگان پس از به وجود آمدن حواشی فراوان در فضای مجازی، درخواست لغو بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی براساس اصل 85 قانون اساسی را به هیأترئیسه مجلس تقدیم کردند. این درخواست در جلسه غیرعلنی مجلس که به صورت استمزاجی رأی گیری شد با موافقت 144 و مخالفت 111نماینده روبهرو شد.
با اینحال در رأیگیری این طرح در صحن مجلس تنها 130نماینده به آن رأی موافق دادند! این طرح برای مصوب شدن نیاز به رأی نیمی از 262نمایندگان حاضر در جلسه داشت و از اینرو با یک رأی کمتر، این طرح ذیل اصل 85 قانون اساسی ماند.
هفته گذشته کمیسیونهای تخصصی مجلس که در کمیسیون ویژه بررسی طرح صیانت سهم داشتند، اعضای خود را انتخاب کردند.
کمیسیون فرهنگی مجلس؛ غلامرضا منتظری نماینده گیلان، بیژن نوباوهوطن نماینده تهران، حسین میرزایی نماینده اصفهان و سیدعلی یزدیخواه نماینده دیگر تهران، کمیسیون صنایعومعادن مجلس؛ رضا تقیپورانوری نماینده تهران، لطفا... سیاهکلی نماینده قزوین، علی جدی نماینده شیروان، مصطفی طاهری نماینده زنجان را برای عضویت در کمیسیون ویژه طرح صیانت انتخاب کردند.
کمیسیون آموزشوتحقیقات مجلس؛ حجتالاسلام احمدحسین فلاحی نماینده همدان و مهرداد ویسکرمی نماینده خرمآباد.
کمیسیون اقتصادی مجلس؛ احمد امیرآبادیفراهانی نماینده قم و رضا باقریبناب نماینده بناب
کمیسیون برنامهوبودجه مجلس؛ الیاس نادران نماینده تهران و مهرداد گودرزوندچگینی نماینده رودبار
تسنیم به نقل از یزدیخواه یکی از اعضای این کمیسیون ویژه اعلام کرد که 9 کمیسیون مجلس برای تشکیل کمیسیون ویژه طرح صیانت عضو انتخاب میکنند و تعداد اعضای این کمیسیون به 24 میرسد.
در دستور کار این هفته کمیسیون ویژه نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی نیز "انتخاب 2 نفر از اعضا جهت عضویت در کمیسیون مشترک طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیامرسانهای اجتماعی"، قرار گرفته است.
موضع اعضای کمیسیون ویژه
در رابطه با طرح صیانت
از آنجایی که از ابتدا طرح صیانت موردتوجه بود، انتخاب اعضای کمیسیون ویژه این طرح نیز موردتوجه رسانهها قرار گرفت و برخی واکنشها را نیز به همراه داشت. برخی از رسانهها از برتری تعداد موافقان با طرح صیانت در این کمیسیون خبر دادند و برخی دیگر موافقان و مخالفان را در برابری دانستند.
البته گفتنی است که مخالفت و موافقت برخی از نمایندگان حاضر در کمیسیون ویژه بررسی طرح صیانت، محرز است، اما برخی دیگر از این نمایندگان یا تاکنون در رابطه با این طرح اظهارنظر نکرده و یا موضع آنها غیرروشن است.
با اینحال باید گفت که برخی از نمایندگان مخالف، با کلیات این طرح مخالفتی ندارند و تأکیدشان بر این است که این طرح به صورت لایحه از سوی دولت به مجلس ارائه شود.
تجویز چند واحد تاریخ
"تاریخ" در علم سیاست، شاخصه و ملاکی برای پاسخ به نظریهها و تئوریها محسوب میشود. تحقق نظریهها و تئوریهای سیاسی، از آنجایی که با متغیرهای زیادی روبهرو است، همواره با هزینههای غیرقابل پیشبینی روبهرو بوده است، این درحالی است که برخی از نظریهها و تئوریها حتی علاوه بر اینکه مزیتی در بر نداشته، ممکن است نتیجهای خلاف بر هدف خود داشته باشند. علاقهمندان به سیاست داستان مار کبری را احتمالاً میدانند. داستان از این حکایت است که در زمان اشغال هندوستان توسط بریتانیای کبیر، افسران انگلیسی از حضور مارهای کبری در محلهای اسکان خود رنج میبردند و مانند مردم محلی به حضور این خزندگان عادت نداشتند.
این افسران برای رهایی از این مارها، اعلام کردند که در قبال تحویل این مارها به مأموران انگلیسی، به مردم محلی پول میدهند، اما پس از گذشت مدتی انگلیسیها نه تنها از شر مارها خلاص نشده، بلکه متوجه شدند که تعداد این مارها افزایش نیز داشته است. درنهایت این افسران متوجه شدند که مردم محلی به جای شکار مارهای کبری، به پرورش این مارها روی آوردهاند!
از سوی دیگر میتوان گفت که یک تئوری سیاسی به علت متغیر بودن شاخصهایی همچون زمان، مکان، قومیت و هزاران شاخص دیگر، نتایج یکسانی را همواره در برنخواهد داشت و احتمال دارد که یک تئوری سیاسی موفق در جامعهای دیگر نتیجه عکس دهد.
از آنجایی که اندازهگیری شاخصهای تأثیرگذار بر روی یک جامعه و درنظر گرفتن تمامی این شاخصها همواره با اشتباه محاسباتی همراه بوده است، در علم سیاست "تاریخ" را بهترین الگو برای کاهش ضریب اشتباه درنظر میگیرند. از اینرو در نظر نگرفتن تاریخ، ضریب اشتباه را بالا میبرد و یک اصطلاح معروف میگوید که "کسی که تاریخ نمیخواند محکوم به تکرار است".
عضو کمیسیون اقتصادی و عضو کمیسیون ویژه طرح صیانت در این رابطه گفت: محدودیتها نتوانست برای کشور جوابگو باشد.
میتوان گفت که اشاره محمد باقریبناب به برخی از سیاستهای شکست خورده در دولتهای گذشته، از منع خریدوفروش ویدئو تا فیلتر تلگرام بوده است، البته باید گفت که برخی از طرحهای مشابه به طرح صیانت در برخی از کشورها موفق بوده، با اینحال در توجه به شاخصهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی این کشورها با ایران، متوجه میشویم نتیجه مشابه نخواهد بود. به زبان ساده میتوان گفت که طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی، محدودیت ایجاد کرده و همانند فیلترینگ عمل خواهد کرد.
کلاه شرعی
برخی از نمایندگان موافق طرح مذکور، در پاسخ به منتقدان فیلترینگ اعلام میکنند که طرح صیانت اصلاً ارتباطی با فیلترینگ ندارد. آنها در توضیح حرف خود میگویند که ایران به شرکتهای برنامههای فضای مجازی فرصت میدهد که نمایندگی در کشورمان ایجاد کنند و تنها در صورت امتناع از این کار این نرمافزارها از دسترس خارج میشوند.
پر واضح است که شرایط سیاسی حاکم در کشورهایی همچون ترکیه در مقایسه با کشورمان متفاوت بوده و شرکتهای صاحب امتیاز نرمافزارهای فضای مجازی همچون، اینستا، واتساپ و... برای ایجاد نمایندگی در کشورمان با محدودیتها و موانعی روبهرو خواهند بود که آنها را از ایجاد نمایندگی در ایران منصرف میکند از اینرو تنها نتیجه این طرح، همکاری نکردن شرکتهای مذکور و فیلترینگ آنها از سوی کشورمان خواهد بود.
خاطر دارم در زمان نوجوانی در پای منبر یکی از علمای علمی استان همدان که اوایل سالجاری به رحمت الهی رفتند، از ایشان شنیدم که "کلاه شرعی را نه خدا باور میکند نه مردم".
این عالم دینی در این رابطه میگفت، خداوند به نیت اعمال نگاه میکند، و از سوی دیگر نیت رفتار و اعمال ما نیز دیر یا زود بر دیگران آشکار میشود. کسی که میرود جنسی را به قیمت روز و با چک یک ماه میخرد و آن را همان لحظه به همان مغازهدار به زیر قیمت بازار میفروشد، درحالی که هیچ جنسی میان این افراد واقعاً جابهجا نشده است، آن فرد نزول گرفته، نه خدا گول این کارها را میخورد و نه مردم به چشم معامله به اقدام این 2 نفر نگاه میکنند. با کلاه شرعی نمیتوان دنیا و آخرت را نگه داشت."
اظهارات برخی از رجل سیاسی کشورمان مرا یاد سخنان این عالم بزرگوار در رابطه با کلاه شرعی میاندازد. به این آقایان باید گفت که اکثریت که میدانند اصل موضوع چیست، بقیه مردم هم پس از پوشاندن جامهعمل به این طرحهای اینچنینی متوجه میشوند، این چگونه سیاستی است که هم عوام از آن خبر دارند و با آن مخالف هستند، و هم مشابه سیاستهای شکستخورده گذشته است.
باید گفت که این اقدام مجلس یازدهم هم برگی از تاریخ میشود، اما نگارندگان از این مسأله که از روز نخست با چالشهای فراوانی روبهرو بود و نتیجه آن هم قابل پیشبینی است، به خوبی یاد نخواهند کرد.