منافع ایران از حفظ برجام تغییر کرده است. برجام اکنون بیش از اینکه برای تأمین منافع اقتصادی برای کشورمان حائز اهمیت باشد، بر روند انزوای دولت ایالات متحده آمریکا و شکست اهداف این دولت و تغییر روند جریان سیاسی در میان عرصه بینالملل تأثیرگذار است.
پس از خروج یکجانبه دونالد ترامپ از برجام، کشورهای اروپایی برای حفظ این معاهده تمام تلاش خود را کردند. با اینحال به فرموده مقام معظم رهبری «ما در سال ۹۷ که آمریکا از برجام خارج شد، اروپاییها گفتند که چند ماه صبر کنید و همینطور ما را عقب انداختند و اقتصاد ما را معطل کردند که اروپا کاری میکند یا نه. این برای اقتصاد کشور مضر است و نباید کشور را معطل کرد.»
حضرت آیتا... خامنهای همچنین در رابطه با اینستکس افزودند: آنها یک بازیچه چرندی به اسم اینستکس را درآوردند که معنایش این است که پول کشور را تقدیم حضرات اروپایی کنیم و آنان هرچیزی که لازم دیدند برای کشور خریداری کنند که حتی همین کار را هم البته انجام ندادند.
کشورهای اروپایی برخلاف تمام وعدهها برای حفظ برجام نتوانستند کمکی در این زمینه انجام دهند. کشورهای اروپایی خواسته یا ناخواسته در مسائل اقتصادی در برابر برجام بسیار ضعیف عمل کردند، و این مسأله موجب شده است که برخی منتقدان داخلی که اغلب از طیف اصولگرایان هستند، خواهان خروج ایران از برجام باشند.
برجام با اینکه منافع مالی و اقتصادی برای کشور نداشت، در برخی زمینهها در عرصه بینالملل فوایدی نیز به همراه داشت. ترامپ رئیس جمهور فعلی آمریکا که با اقدامات یک جانبه خود در مسائل بینالملل با کشورهای متحد و رقیب خود به اختلاف خورده است، موجب شده که کشورهای رقیب این کشور منافع مشترک بیشتری برای همکاری با یکدیگر پیدا کنند. این مسأله حتی میان اروپاییها که متحدان قدیمی ایالات متحده نیز محسوب میشوند، دیده میشود.
اکنون که دولت زمینههای همکاریهای وسیع و بلند مدت را با 2 کشور روسیه و چین فراهم میآورد، میتوان گفت که با به سرانجام رسیدن این توافقات دیگر کشور نیازی به برجام نداشته باشد. با اینحال باید گفت که یکی از نقاط مشترک کشورمان با روسیه و بهویژه چین، بر سر تعهد کشورمان و کارشکنی آمریکا در مسأله برجام است.
برجام که قرار بود به اقتصاد کشور کمک کند، اکنون قدرت دیپلماسی و یارکشیهای دیپلماتیک و حقوق بینالملل را برای کشور به ارمغان آورده است.
پایان مهرماه زمان لغو تحریمهای تسلیحاتی کشور است. اروپا ملزوم است که جناح اصلی خود را در مسأله برجام نشان دهد، فشار آمریکا یا تابعیت از قواعد بینالملل! اگر در این تاریخ حتی اروپاییان به کارشکنی خود ادامه دهند، باز به احتمال زیاد کشورهای روسیه و چین بهصورت ملموستر در اینباره اقداماتی خواهند کرد.
در اینباره روز گذشته رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفتوگو با مهر با بیان اینکه دولت نباید درصورت تمدید تحریم تسلیحاتی متزلزل باشد، گفت: دولت باید اعلام کند که اگر تحریم تسلیحاتی ایران تمدید شود، ما چه اقداماتی را در دستور کار خود قرار میدهیم.
حجتالاسلام مجتبی ذوالنور در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه دولت باید چه واکنشی برای جلوگیری از تمدید تحریم تسلیحاتی داشته باشد، اظهار کرد: مهمتر از هر چیز استقامت و صلابت دولت در مقابل دشمنان است و دولت نباید از موضع تزلزل با مسأله برخورد کند.
وی بیان کرد: دولت نباید از موضع ضعف با موضوع تمدید تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران برخورد کند و باید با جدیت کامل در مقابل این جسارت و انحرافی که دشمنان میخواهند ایجاد کنند، بایستد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تأکید کرد: دولت باید دیپلماسی گسترده و فضاسازی فراگیری را علیه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در دستور کار خود قرار دهد و حقانیت جمهوری اسلامی و باطل بودن خواستههای طرف مقابل را بهطور جدی در دنیا مطرح کند.
ذوالنور ادامه داد: دولت باید دیپلماسی سیاسی خود را در این زمینه فعال کند و بر اعضای شورای امنیت و سایر کشورهای تصمیمگیر در این موضوع اثر بگذارد.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: دولت باید برای طرف مقابل هزینه ایجاد کند و اعلام کند که اگر شما تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کنید، ما چه اقداماتی را در دستور کار خود قرار خواهیم داد. وی گفت: زمانی که دشمنان جمهوری اسلامی ایران سود و هزینه را بررسی کنند، بهقطع جرأت چنین تعرضی را پیدا نخواهند کرد و دولت باید این مسأله را در دستور کار خود قرار دهد.