■ سیدحسن: کنار زدن افراد فاضل زنگ خطر است
اصلاح‌طلبان پس از ماه‌ها تردید و بلاتکلیفی بر سر ادامه فعالیت شورای‌عالی سیاستگذاری یا ایجاد سازوکار جدید، درنهایت راه دوم را برگزیدند و چندی پیش از نهاد اجماع‌ساز برای انتخابات ۱۴۰۰ رونمایی کردند؛ نهاد اجماع‌سازی که سیدمحمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات تا اینجای کار مُهر تأیید را برآن زده است.
اما آنچه در این میان بیش از پیش مشهود است غیبت محمدرضا عارف در این سازوکار است؛ غیبتی که به‌منزله علامت سؤالی بزرگ تلقی می‌شود، زیرا او پیش از این در قامت رئیس شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان شناخته می‌شد اما گویا در این سازوکار ترکیبی از نمایندگان احزاب و شخصیت‌های حقیقی است.
البته عارف اوایل هفته جاری در گفت‌وگو با فرارو، گفت: «برای تشکیل دولت بنا بر ائتلاف شد، باید از پیش مشخص شود که سهم هر جریان در فعالیت دولت چقدر است؟ مثلا رئیس جمهور از شما، معاون اول از ما یا 8 وزیر از شما و 11 وزیر از ما و...، اگر قرار به ائتلاف باشد، باید آورده و دریافتی و مسئولیت‌ها مشخص شود تا بتوان پاسخگوی مردم بود.»
با این‌حال، برخی از اصلاح‌طلبان نسبت به نهاد اجماع‌ساز انتقاد کرده و آن را بدتر از شورای عالی سیاستگذاری دانسته و خواستار بازگشت خاتمی هستند.
دبیرکل حزب جمهوریت و فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با خبرآنلاین، گفت: «شورای‌عالی سیاستگذاری تبدیل به یک تعاونی و لویی جرگه شد که تناسبی با روح اصلاح‌طلبی نداشت. نهاد اجماع‌ساز تفاوتی با شورای‌عالی سیاستگذاری ندارد. از نظر بنده این سازوکار، سازوکار درستی نیست و بدتر از شورای عالی سیاستگذاری است».
رسول منتجب‌نیا در ادامه این مصاحبه گفت: آقای خاتمی فرصت بسیار ارزشمندی برای کشور و نظام است و اگر کاندیدا شود رأی بسیار بالایی به‌دست می‌آورد و رکورد می‌شکند. از شخصیت خاتمی برای تقویت احزاب در کشور استفاده شود ما نباید شخصیت او را نقطه مقابل تحزب و احزاب قرار بدهیم.
با این‌حال به اعتقاد نگارنده، در انتخابات سال 1400 همانند ادوار گذشته، خاتمی برای اصلاحات تأثیرگذار نخواهد بود. در دوره‌های گذشته خاتمی آخرین رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب در کشور محسوب می‌شد و از این‌رو بر افکار طرفداران اصلاحات تأثیرگذار بود.
حال با نزدیک شدن به پایان کار دولت تدبیر و امید و محبوبیت برخی از چهره‌‌های اصلاح‌طلب در این دولت، می‌توان گفت که معادله برای ائتلاف اصلاح‌طلبان با سال‌های گذشته متفاوت است. این درحالی است که اصلاحات در انتخابات سال آینده از حمایت مرحوم هاشمی‌رفسنجانی نیز برخوردار نخواهد بود.
نسبت به نظر‌سنجی‌های برخی از کانال‌های تلگرامی و سایت‌ها محمد‌جواد ظریف و سیدحسن خمینی در میان اصلاح‌طلبان از حمایت مردمی بیشتری برخوردارند. یکی از فاکتور‌هایی که سبب حمایت حامیان اصلاحات از خاتمی شده بود، تأکید وی بر مذاکره بین‌الملل و به‌ویژه مذاکرات با غرب بود. حال که دولت حسن روحانی فارغ از هرگونه مسائل دیگر، توانست به توافق قابل توجهی با غرب دست یابد که یکی از ارکان اصلی آن هم وزیرامور خارجه این دولت است.
فرصت دوباره پیش‌رو برای دولت فعلی و آینده برای رفع تحریم‌ها و ایجاد روابط با کشور‌های ابرقدر‌ت جهان از جمله کشور‌های غربی، سبب شده است که نام و توانایی‌های ظریف باری دیگر مورد توجه قرار گیرد. با این‌حال می‌توان گفت که ظریف درصورت شرکت در انتخابات بدون ائتلاف، شانس پیروزی در رقابت انتخاباتی سال آینده را نخواهد داشت.
اما آیا اصلاحات در شرایط کنونی که مشکلات متعددی را پیش‌روی خود دارند می‌توانند بر سر گزینه ظریف به ائتلاف برسند؟ زیرا علی لاریجانی گزینه‌ای وسوسه‌برانگیزتر از ظریف برای ائتلاف به‌نظر می‌آید.
با این‌حال باید گفت که سیدحسن خمینی می‌تواند نقش کلید اضطراری را برای اصلاحات بازی کند، نه علی لاریجانی! سیدحسن خمینی فارغ از نگاه‌های سیاسی و جناحی به‌دلیل سبقه فامیلی خود در میان مردم محبوبیت نسبی دارد. از سوی دیگر سابقه کم اجرایی وی در این میان می‌تواند نقطه قوت محسوب شود؛ زیرا با توجه به انتخابات 92 و 84 مردم به افراد تازه‌وارد و کم‌تر شناخته شده بیشتر تمایل نشان می‌دهند. همان‌طور که ابراهیم رئیسی در انتخابات 96 از 18 میلیون رأی برخوردار شد.
حمایت دولت از حسن خمینی می‌تواند کفه قدرت را به این سمت هدایت کرده و دیگر اصلاح‌طلبان نیز به سمت این ائتلاف تمایل پیدا کنند. محبوبیت ظریف در میان اصلاح‌طلبان به‌دلیل اقدامات وی در وزارت خارجه کشورمان بوده و این مسأله می‌تواند درصورت روی کار آمدن دولت اصلاحات بعدی ادامه داشته باشد.
با توجه به انتقاد‌هایی که برخی از اصلاح‌طلبان نسبت به عملکرد دولت تدبیر و امید وارد کرده‌اند، سیدحسن خمینی همواره در این سال‌ها حمایت خود را از دولت نشان داده است.
طبق گزارش منتشرشده از جماران، سیدحسن خمینی روزگذشته در مراسم تجدید میثاق رئیس جمهور و اعضای دولت با آرمان‌های بنیان‌گذار کبیر انقلاب اسلامی در حرم مطهر امام خمینی(س) گفت: «امروز هیچ چیز درحال‌حاضر مانند مشکل معیشت مردم، گرانی، فقر و تبعیض نمی‌تواند به سستی پایه‌های نظام بینجامد. اداره کشور در دوران فشار آقای ترامپ ستودنی بود. هیچ عاملی نباید مانع عزم دولت در عبور از موانع شود. یکی از عوامل سقوط حکومت‌ها از نگاه امیرالمؤمنین(ع) «تأخیر الافاضل» است. هرگاه گروهی توانست افراد فاضل را از خدمتگزاری کنار بگذارد، زنگ خطر است.»
