■ پروژههای نیمهکاره محصول تخریب برای سهمخواهی است
■ ادامه نزاعهای سیاسی:در سطوح استانی و شهری
■ فرماندار ملایر: بدون سفارش شهردار انتخاب کنید
دولت سیزدهم در پاستور مستقر شد. سومین قطعه پازل قدرت در کشور نیز به اسم اصولگرایان خورده شد. برخی فارغ از هرگونه نگاه سیاسی این مسأله را به فال نیک میگیرند، چراکه اختلافات و نزاعهای سیاسی، حزبی در کشورمان را در اوج خود دانسته و آن را مانعی برای رسیدگی صحیح به امورات کشور تلقی میکنند.
اختلافات ریز و درشت میان مجلس یازدهم و دولت دوازدهم به جایی رسید، که حتی بر سر مسائل حساسی همچون برجام و سیاست خارجی نیز میان این 2 قوه اختلاف وجود داشت. روحانی و برخی دیگر از دولتمردان دولت دوازدهم در ماههای اخیر همواره قانون مجلس برای لغو تحریمها را دلیل به نتیجه نرسیدن مذاکرات وین اعلام میکردند، این در حالی است که مجلس، دولت دوازدهم را متهم به ضعف نشان دادن در مذاکرات مقابل دیگر طرفهای برجام میکرد.
با این حال آیا میتوان گفت که یکدست شدن بدنه قدرت پایانی بر نزاعها و اختلافات حزبیسیاسی در کشورمان است؟
برای پاسخ به این پرسش میبایست نزاعها بر سر مسائل اعتقادی و نگاه سیاسی را با نزاع بر سر تخریب و سهمخواهی تمیز داد.
اقتصاد چالش سیاست خارجه
اختلافنظر و اعتقاد در میان 2 جریان اصلی در کشورمان با اختلافنظرها میان احزاب به صورت کلاسیک کمی متفاوت است. یکی از اصلیترین پایههای اختلافنظر در میان احزاب، اختلافنظر در سیستم اقتصادی است که این اختلافنظر در کشورمان وجود ندارد.
از یکسو سنخیت نداشتن 2 تفکر رایج لیبرالیسم و کمونیسم با اصول اسلامی موجب شده که این 2تفکر در طول انقلاب اسلامی در بدنه احزاب سیاسی جای نگرفته و تنها بخشی از دیدگاههای اقتصادی آنها مورد توجه قرار گیرد. با اینحال پس از دولت خاتمی و چرخش جریان اصلاحات به سمت اقتصاد باز و آزاد، میتوان گفت که از لحاظ تفکرات اقتصادی جریانها در کشورمان به یک وحدت رویه نزدیک شدند.
در اینجا میتوان گفت که مشهودترین اختلافنظر میان جریانهای سیاسی در کشورمان بخصوص در 2 دهه اخیر، در سیاست خارجه خود را نشان داده است. البته گفتنی است که سطح این اختلافها نیز به میزان توجه جریانها به کشورهای قدرتمند محدود میشود. همانطور که اقدام برای لغو تحریمها و انجام مذاکرات از زمان دولت احمدینژاد آغاز شد، اما با پیگیری در زمان دولت روحانی به نتیجه نشست و اکنون در دولت رئیسی بر احیای برجام و لغو تحریمها تأکید میشود.
نزاع بر سر سهمخواهی
در رابطه با اختلافات و نزاعها بر سر سهمخواهی باید یک موضوع را مطرح کرد. همواره در جنگ و رقابت میان احزاب تخریب در سطوح مختلف وجود داشته و نبود تخریب در میان نزاعهای سیاسی و حزبی، یک آرمان به حساب آمده که پوشاندن جامهعمل بر آن کار آسانی نیست.
با این حال میتوان گفت که تخریبها نیز از دو سوی سرچشمه میگیرد. نخست اینکه در رابطه با نزاع بر سر اختلافنظرها و باورهای سیاسی، تخریب صورت گرفته و دیگری اینکه برخی مواقع تخریب بدون هیچ اختلافنظری و فقط در رابطه با سهمخواهی و رسیدن به قدرت بیشتر صورت میپذیرد.
سهمخواهان زیر پرچم احزاب یا احزاب زیر پرچم سهمخواهان
اخبار دور و نزدیک از فشارها بر رئیسجمهور سیزدهم کشورمان پس از انتخابات تاکنون حکایت دارد. حواشی پیرامون گزینش کابینه از سوی آیتا... ابراهیم رئیسی حکایت از تغییر برخی از افراد منتخب برای وزارتخانهها به علت فشارها بر این دولت دارد. گفته میشود که غالباً این افراد از وزرای دولت احمدینژاد بوده که با وجود اینکه در زمان تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری در ستادهای رئیسی نقش مهمی را ایفا کردند، نام آنها که در ابتدا به عنوان گزینه اصلی وزارتخانههای دولت سیزدهم مطرح بود، اکنون به حاشیه رفته است. شاید بتوان علی نیکزاد وزیر دولت احمدینژاد و رئیس ستاد تبلیغاتی رئیسی را شاخصترین این افراد دانست.
حواشی پیرامون انتخاب زاکانی به عنوان شهردار تهران و انتشار فایل صوتی مهدی چمران عضو شورای این شهر مبنی بر وجود فشارها و تهدید درخصوص انتخابات شهردار بر شورای شهر تهران، نیز میتواند گوشهای دیگر از فشارها بر دولت رئیسی برای سهمخواهی باشد.
حتی در این میان میتوان به تأخیر افتادن معرفی کابینه دولت سیزدهم به مجلس شورای اسلامی را در این رابطه جستوجو کرد چراکه پس از توصیه مقاممعظم رهبری به تسریع در گزینش و معرفی کابینه دولت، گمانهزنیها و اظهارات برخی بر این اساس بود که اگر رئیسی در مراسم تحلیف که پنجشنبه گذشته برگزار شد، کابینه خود را معرفی نکند اوایل هفته جاری لیست کابینه خود را تقدیم پارلمان خواهد کرد.
نمونه این سهمخواهیها را میتوان در فشار بر برخی از شوراهای شهر در انتخاب شهردار در استان خودمان هم شاهد بود. برخی از گمانهزنیها از فعالیت برخی مسئولان و مدیران ارشد استان برای تأثیر در انتخابات شهردار حکایت دارد. قدرتا... ولدی فرماندار ملایر در اولین جلسه شورای ششم ملایر در این رابطه خطاب به اعضای شورای این شهر گفت "بدون سفارش شهردار انتخاب کنید".
در رابطه با این سهمخواهیها میتوان گفت از آنجایی که حزب به معنای واقعی کلمه در کشورمان وجود ندارد، سهمخواهیها و تقسیم مناصب در رأس حزب پیروز تعیین نمیشود. در کشورمان شاهد این مسأله هستیم که همواره احزاب نوظهور پس از روی کار آمدن چهرههای تازه در عرصه قدرت در پیروی از وی به وجود آمده و بیش از اینکه افراد زیرنظر احزاب بوده و دنبال جلب توجه و رضایت حزب متبوعشان باشند، این احزاب هستند که برای نزدیک شدن به قدرت از چهرهها حمایت میکنند. نمونه بارز آن هم انتخابات اخیر ریاستجمهوری است که در همین شهر همدان بسیاری از احزاب به جای رقابت با یکدیگر بر سر کاندیدای موردحمایتی خود، بر سر حمایت از کاندیدایی که بیشترین شانس پیروزی را داشت، به رقابت پرداختند.
پروژههای نیمهکاره قربانی اختلافات حزبی نیست
میتوان گفت که تفاوت در عملکرد دولتها در زمینه مسائل عمرانی و اجرایی را میتوان در زمینه تخریب بررسی کرد. به طورمثال بسیاری از پروژههایی که در پایان دولت احمدینژاد با هزینههای فراوان آغاز شده بود، در دولت روحانی ادامه پیدا نکرد و طی 5 سال زمین ماند. در 8 سال گذشته در همین همدان نیز شاهد این بودهایم که بسیاری از پروژههایی که با هزینه و وقت اندکی به پایان میرسند، معلق مانده و پروژههای جدید با هزینههایی چندین برابر اتمام پروژههای نیمهتمام، کلنگزنی شده است.
با اینحال با وجود اینکه استان همدان یک استان اصولگرا به حساب میآید و سهم همدان از نمایندگان مجلس نیز از این جریان است، شاهد این مسأله هستیم که این نمایندگان در برخی از پروژهها و طرحهای شهری و استان با یکدیگر تقابلنظر دارند. به طورمثال در همین شهر همدان پروژههایی همچون طرح جامع، اسکایمال، مونوریل و... مورد اختلاف نمایندگان و یا افراد نزدیک به آنها است.
از اینرو میتوان گفت که اختلافنظر و چالش بر سر پروژهها در سطوح مختلف کشور، دور از نگاهها و اعتقادهای حزبی، سیاسی است.
آیا نزاعهای سیاسی در کشورمان کاهش مییابد؟
میتوان گفت که هرچه به سمت اختلافات کلان و در سطح کشوری و سیاست خارجه حرکت کنیم نزاعها بر سر سهمخواهی کمتر شده و بیشتر سبک و سیاق اختلافات حزبی به خود میگیرد، با این حال هرچه به سمت سطوح پایینتر از جمله استانی، شهری و... حرکت میکنیم شاهد این خواهیم بود که نزاعها به روال گذشته خود باقی خواهد ماند.
این مسأله از اینروست که رقابت بر سر سهمخواهی در سطوح پایینتر قدرت همواره بیشتر بوده و تفاوت دیدگاه سیاسی در اینجا کمتر به چشم میآید.