یکشنبه (15 تیرماه 99) مجلس یازدهم شورای اسلامی یکی از پرحاشیهترین روزهای خود را در این چند ماه ابتدایی آغاز بهکار تجربه کرد. حضور وزیر امور خارجه در صحن علنی مجلس و به حاشیه کشیده شدن سخنرانی وی از یک سو و امضای طرح پرسش از رئیسجمهور در مجلس از سوی دیگر یکشنبهای که گذشت را به روز تقابل مجلس با دولت تبدیل کرد.
در این گزارش اظهارنظرات و جناحگیریهای نمیاندگان استان، حول محور رویدادهای روز یکشنبه مجلس بررسی خواهد شد.
حواشی سخنرانی ظریف
از حواشی حضور محمدجواد ظریف در صحن علنی مجلس که بیش از همه رسانهها به آن پرداختند، هیاهوی نمایندگان در مجلس، تلاش برای قطع سخنان وزیر امور خارجه، توهین و سردادن شعار علیه وی را میتوان اشاره کرد.
با اینحال، نکته قابل تأمل در این میان پرسشها، انتقاداتی بود که نمایندگان در خطاب به وزیر امور خارجه بیان میکردند. طرح پرسشهایی مانند اینکه چرا وزارت خارجه اجازه سفر خارجی به نمایندگان نداده یا چرا مرز کشور با همسایه شمالی 5 ماه بسته بوده است. از این رو شائبه سیاسی و جناحی بودن دغدغهها، این پرسش را مطرح کرد که ظریف دقیقا برای چه بازخواست میشود؟
در این میان طبق گزارش خبرآنلاین، نماینده مردم ملایر در انتقاد به غیرتخصصی بودن جلسه پرسش از وزیر امور خارجه خطاب به هیأت رئیسه مجلس گفت: اینکه یک وزیر در زمان محدود در صحن مجلس حضور پیدا کند و نمایندگان نیز تنها 2 دقیقه زمان داشته باشند تا نظرات خود را به طرف مقابل بگویند، به هیچعنوان کارگشا نیست. زمانی حضور یک وزیر در مجلس مفید خواهد بود که کمیسیونهای تخصصی مرتبط با حوزه فعالیت وزیر دعوتشده، به بررسی اشکالات موجود در عملکرد وزارتخانه مورد نظر بپردازد.
حجتالاسلام والمسلمین احد آزادیخواه در ادامه بیان کرد: مجلس شورای اسلامی از ظرفیت کمیتههای تخصصی در ذیل کمیسیونها نیز باید استفاده کند، تا در یک فضای کارشناسی بتوان مشکلات را برطرف و بر سر موضوعات اختلافی بحث و بررسی داشت.
وی همچنین درباره سخنان وزیر امور خارجه نیز گفت: بنده اعتقاد دارم آقای ظریف نباید با نگاه طلبکارانه وارد مجلس شود، زیرا ما از فردی که ادبیات دیپلماتیک را میداند انتظار داریم نگاه تعاملی داشته باشد. البته آقای ظریف در این جلسه مجلس آستانه تحمل خود را بالا برده بود.
نماینده ملایر در بخش دیگر سخنان خود با تأکید بر اینکه مرز بین نقد و تخریب باید شناسایی شود و پس از نقد باید راهکار به طرف مقابل ارائه کنیم، خطاب به نمایندگان گفت: ما بهجای ایجاد جنجال و تندی، باید با زبان کارشناسی حرفهای خود را به نفر مقابل بزنیم و او را از اشکالات کارش مطلع کنیم. مجلس حق دارد به دولت نقد کند، اما این نقد زمانی کارگشا خواهد بود که دولتیها را از مشکلات موجود مطلع و به آنها کمک کند.
با اینحال آزادیخواه با وجود تأکید بر توجه به فاصله میان نقد و تخریب و همچنین ارائه پیشنهاد سازنده پس از انتقاد، در صفحه شخصی خود در توئیتر با بیان اینکه آقای ظریف بهجای پنهان شدن پشت نام رهبری و حاج قاسم سلیمانی، شفاف به ملت ایران بگویید نتیجه 7 سال دیپلماسی شما چه بود، در پایان این پست خود در فضای مجازی از « # گلابی- برجام » استفاده کرد.
محمدجواد ظریف در پاسخ به سخنان نمایندگان تأکید کرد که سیاست خارجی حوزه دعوای جناحی نیست و به ذکر این نکته پرداخت که سیاست خارجی در قانون اساسی در حوزه اختیارات مقام معظم رهبری است و سیاستهای کلی نظام در حوزه سیاست خارجی را ایشان تعیین میکنند.
وزیر امور خارجه در بخش دیگری از سخنان خود گفت که وی در رابطه با مسائل منطقه و اتخاذ تصمیمات بینالمللی هر هفته با شهید سردار سلیمانی دیدار و گفتوگو داشته و اقدامات این وزارتخانه با هماهنگی وی انجام میشده است.
نماینده همدان و فامنین در مجلس در گفتوگو با همدانآنلاین، در رابطه با حضور وزیر امور خارجه در مجلس و سخنان وی گفته است که عبور از خط قرمز رهبری، بیتوجهی به شروط رهبری و عجله کردن در مذاکرات از مطالبات و پرسشهای نمایندگان در صحن دیروز بوده که ظریف برای هیچیک از آنان پاسخ مناسبی نداشت و با سخنان و کلمات گمراهکننده خود مجلس را به حاشیه کشاند.
حجتالاسلام احمدحسین فلاحی با بیان اینکه بازرسیهای مکرر و بیحساب و کتاب از نیروگاههای هستهای و بهدنبال آن ترور دانشمندان و شخصیتهای علمی ایران، هیچ دستاوردی را برای کشور به ارمغان نیاورده است، گفت: درستی برخی اظهارات وزیر امور خارجه از جمله همکاری با شهیدسلیمانی و مطلع بودن وی از تمام تصمیمات وزارت امور خارجه باید مورد بررسی قرار گیرد؛ براساس اعترافات عراقچی، وزارت امورخارجه برخی از خطوط قرمز رهبری را نادیده گرفته و از آن عبور کرده است، این درحالیست که روزگذشته جناب ظریف خلاف این اظهارات سخنرانی کردند.
سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات در مجلس شورای اسلامی با استناد به سخنان رئیس فعلی سازمان انرژی اتمی ایران مبنی بر اینکه جمعآوری ۱۴ هزار سانتیفیوژ از ۱۹ هزار سانتیفیوژ موجود، موجب نابودی همیشگی ۸۵ درصدی این نیروی شده است، مطرح کرد: این اقدام نتیجه مذاکرات با کشوری بود که ۴۰ سال با آن در قهر و اختلاف گذرانده بودیم؛ وزیر امورخارجه نهتنها برای ایندسته از اتفاقات هیچ پاسخی نداشت، بلکه سعی کرد تا با سخنان خود عدهای از افراد را تحریک و نمایندگان مجلس را به حاشیه بکشاند.
کدام یک از نمایندگان استان طرح پرسش ار رئیسجمهور را امضا کردند؟
یکی دیگر از حواشی پیرامون جلسه یکشنبه مجلس شورای اسلامی پیشنهاد و ارائه طرح پرسش از رئیسجمهور توسط سید ناصر موسوی لاریگانی بود که تعداد با رأی نمایندگان مجلس به حد نصاب رسید. فلاحی نماینده همدان و فامنین در مجلس، هادی بیگینژاد نماینده ملایر در مجلس و کیومرث سرمدیواله نمیانده مردم اسدآباد در مجلس جزو نمایندگان امضاکننده طرح پرسش از رئیسجمهور بودند.
نماینده همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی، رئیس جمهور را موظف به پاسخگویی در رابطه با چرایی افزایش قابل توجه قیمت دلار دانست و بیان کرد: شخصی که وعده حل تمام مشکلات اقتصادی را در مدت زمان صد روزه میدهد، حال با گذشت ۷ سال نهتنها موفق به کنترل بازار نشده بلکه شرایط را بدتر کرده است؛ از این رو رئیس جمهور باید با حضور در مجلس، پاسخگوی وعدهها و وظایف عمل نکرده خود باشد.
فلاحی با بیان اینکه بازار افسارگسیخته دلار، مهمترین موضوع و پرسشهای این طرح را شامل میشود، اظهار کرد: درحالحاضر قیمت دلار در کشورهای درحال جنگ همانند سوریه تغییری نداشته است، این درحالیست که ایران بهعنوان هفتمین کشور قدرتمند اقتصادی دنیا با تغییر روزانه و قابل توجه نرخ ارز مواجه است.
وی با بیان اینکه رئیس جمهور آزادانه و بدون محدودیت با کشوری که ۴۰ سال با آن اختلاف داریم مذاکره کرده است، گفت: مجلس با جدیت خواهان پرسش از رئیس جمهور بوده و مطالبات خود را بیان میکند.
از سوی دیگر بیگینژاد در توئیتر دلیل امضای این طرح را اعتراض به وضعیت آشفتگی بازار [در کشور] اظهار کرد.
سرمدیواله نیز در این رسانه جمعی مجازی در صفح شخصی خود با بیان اینکه حال و روز معیشت مردم اصلاً خوب نیست، نوشت: در اعتراض به اوضاع آشفته امروز و در نخستین گام برای اصلاح ایرادات، طرح پرسش از رئیس جمهور را امضا کردم.
پس از جلسه یکشنبه مجلس انتقاداتی به نحوه عملکرد نمایندگان مجلس یازدهم در برخورد با صحبتهای ظریف صورتگرفته است. در میان این منتقدان نیز شاهد چهرههایی از خود نمایندگان مجلس یازدهم و همچنین افراد از طیف اصولگرا هستیم. یکی از محورهای انتقادات توهینهای، شعارها و قطع صحبتهای ظریف توسط نمایندگان است که دلایل این نوع برخورد را تحلیلگران و فعالان سیاسی در ریشه اختلافات حزبی میپندارند، و از سوی دیگر پرسشها و انتقادات مطرحشده از وزیر امور خارجه توسط نمایندگان، شائبه بیاطلاعی کافی نمایندگان مجلس یازدهم را نسبت به نحوه عملکرد وزارت امور خارجه و اتخاذ سیاستهای خارجی دارد.
در پاسخ به برخی حضرات باید گفت که به قول وزیر امور خارجه تعیین خط مشی سیاست خارجی کشور خارج از محدوده اختیارات این وزارتخانه است. با اینحال با فرض بر اینکه وزارت امور خارجه کشور در برخی مسائل اختیار انتخاب داشته باشد، برخی نمایندگان استان غلط و درست بودن روند مذاکرات را درصورتیکه مسئولش ظریف باشد اشتباه میبینند. درخواست این نمایندگان برای بررسی صحت ادعاهای ظریف درباره هماهنگی با شهید سردار سلیمانی و وزارت امور خارجه در اخذ تصمیمات سیاست خارجه این پرسش در ذهن ایجاد میشود که اگر ادعاهای ظریف درست باشد این نمایندگان دیگر با ماهیت برجام مشکلی ندارید؟
وزیر امور خارجه کشور در صحن مجلس گفته بود که هر هفته با شهید سردار سلیمانی پیرامون سیاست خارجه کشور جلسه داشته است. از سوی دیگر در پاسخ به دروغگو خواندن و ادعای نمایندگان مجلس بر عبور ظریف از خط قرمزهای مقام معظم رهبری، وزیر امور خارجه پاسخ داد که رهبر انقلاب مرا را صادق و شجاع خواندهاند.
از سوی دیگر ما شاهد آن هستیم که از میان نمایندگان استان 3 تن از نمایندگان جدیدالورود به مجلس طرح احضار رئیسجمهور را امضا کردهاند و دیگر نمایندگان استان در این طرح شرکت نکردند و یا به مخالفت با این طرح پرداختهاند.
آزادیخواه در گفتوگو با عصرهمدان با بیان اینکه با توجه به شرایط حساس کشور در مقطع کنونی و وضعیت کرونا، دلار، ارز و طلا اکنون زمانی نیست که طرح پرسش از رئیس جمهور را مطرح کنیم، گفت: در شرایط کنونی آیا طرح پرسش از رئیس جمهور مشکلی را حل میکند یا آقای روحانی بهگونهای پاسخ میدهد که ما قانع شویم؛ هرگز این اتفاق نمیافتد. نماینده ملایر با بیان اینکه من پرسشی را که باید جوابدهنده آن آقای روحانی باشد را امضا نکردم؛ زیرا معتقدم خانه از پایبست ویران است، گفت: پرسش من از کسانی که این طرح پرسش را امضا کردند این است که آیا انتظار دارند پرسشهای آنان پاسخ داده شود و با جوابهای رئیس جمهور قانع شوند؟ وی در ادامه افزود: ما نباید صرفا نگاه پوپولیستی داشته باشیم، فقط فکر فریب مردم باشیم و به نظر من طرح پرسش از رئیس جمهور اصلاً نتیجهبخش نخواهد بود.
رئیس مجمع نمایندگان استان همدان با اشاره به وظایف مجلس شورای اسلامی در شرایط کنونی تأکید کرد: درحالحاضر مجلس باید هر کدام از وزرا را در کمیسیونها به صلابه کشانده و در کمیسیونهای تخصصی جلوی رانت، فساد و تزویر را بگیریم.
آزادیخواه ادامه داد: پرسش زمانی که نمایندهای ابهامی داشته باشد و انتظار داشته باشد که رئیسجمهور حضور یابد و به ابهام او پاسخ دهد مؤثر است اما اگر رئیس جمهور درباره گرانی ارز صدها پاسخ دهد من آزادیخواه قانع نمیشوم.
وی افزود: اگر در رابطه با گرانی طلا آقای روحانی صدها پاسخ فنی دهد من آزادیخواه نباید قانع شوم، اگر قانع شوم خیانت به مردم است.