ششم خردادماه و پیش از تشکیل مجلس یازدهم، فراکسیون «انقلاب اسلامی» با تمامی اعضای آن، که انتظار میرود این فراکسیون متشکل از حدود 220 نماینده باشد، جلسهای را برای تصمیمگیری درباره 12 کرسی هیأت رئیسه این مجلس تشکیل خواهند کرد. ازآنجاییکه حدود 70 تن از منتخبان اصولگرا در مجلس یازدهم برای تصدی این کرسیهای هیأت رئیسه اعلام آمادگی کردهاند، پیشبینی میشود این فراکسیون کار سختی برای کاهش تعداد کاندیداها و انتخابات گزینههای نهایی برای رقابت در صحن علنی داشته باشد.
اکنون که به روزهای پایانی مجلس دهم و آغاز بهکار مجلس یازدهم نزدیک میشویم، اخبار و حواشی پیرامون مجلس پیش رو در این روزهایی که اخبار مربوط به ویروس کرنا رو به افول گذاشته است، توجهات را بیش از پیش به خود جلب میکند. پنجشنبه هفتهگذشته (18 اردیبهشت) بود که فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس یازدهم با صدور اطلاعیهای اعلام موجودیت کرد. گویا اعلام موجودیت این فراکسیون که بهعنوان فراکسیون اکثریت مجلس یازدهم محسوب میشود، اعلام پایان کار ائتلاف اصولگرایان در استانها بوده است.
در جلسه چهارشنبهگذشته که اصولگرایان داشتهاند، بررسی طیفهای مختلف اصولگرای حاضر در دایره نیروهای جبهه انقلاب نشان میدهد، آنها حداکثر میتوانند یک اکثریت ۲۲۰ نفره را در فراکسیون «انقلاب اسلامی» مجلس یازدهم شاهد باشند. این منوط بههمراهی همه نیروهای طیفهای مختلف اصولگرایی راه یافته به مجلس یازدهم است و باید دید که این همراهی تام حاصل خواهد شد یا خیر؟
جلسه اخیر منتخبان اصولگرای راهیافته به بهارستان که با تعداد 59 نفر تشکیل شده بود، با رأیگیری کتبی افراد حاضر در جلسه اعضای کارگروه اجرایی را برای پیشبرد امور مقدماتی انتخاب کردند تا مراحل اولیه تشکیل فراکسیون اکثریت دنبال شود. همچنین قرار است کاندیداهای تصدی دوازده کرسی هیأت رئیسه مجلس یازدهم در فراکسیون اعلام آمادگی کنند و بنا به شاخصهای تعریف شده، یا یک تصمیم فراکسیونی، کاندیداهای موردنظر انتخاب شوند.
در این نشست غلامعلی حداد عادل رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی، ضمن ارائه گزارشی از چگونگی اقدامات و فعالیتهای این سازوکار انتخاباتی، پایان کار شورای ائتلاف درباره انتخابات مجلس یازدهم را اعلام کرد و تداوم فعالیتهای این جریان سیاسی را در ادامه کار بر عهده نمایندگان منتخب مردم در مجلس یازدهم گذاشت.
شورای موقت مرکزی فراکسیون انقلاب اسلامی بر ضرورت وحدت و همدلی حداکثری و تعامل نمایندگان منتخب تأکید کردهاند؛ بنابراین قرار بر این شده که چهرههای متقاضی ریاست، نایب رئیسی و ۹ کرسی دیگر هیأت رئیسه مجلس در فراکسیون برای تصدی این مسئولیتها اعلام آمادگی کنند و پس از آنکه بررسیهای لازم مبتنی بر شاخصهایی که داشتن سوابق نمایندگی، داشتن سابقه اجرایی و مواردی از این دست در آن آمده است، کاندیداهای نهایی بهمنظور جلوگیری از ثبت نامهای انبوه برای تصدی این کرسیها، انتخاب شوند.
گمانهزنیها بر این اساس است که اکنون حدود ۷۰ تن از منتخبان اصولگرای مجلس یازدهم برای تصدی ۱۲ کرسی هیأت رئیسه پارلمان مطرح هستند و یا اعلام آمادگی کردهاند که از این روی، فراکسیون «انقلاب اسلامی» کار سختی برای کاهش تعداد کاندیداها و انتخاب گزینههای نهایی برای رقابت در صحن علنی بهمنظور تصدی کرسیهای هیأت رئیسه خواهد داشت.
به گفته حجتالاسلام والمسلمین علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات در مجلس در این جلسه همچنین مقرر شده است نشست اصلی فراکسیون ائتلاف نیروهای انقلاب با حضور تمامی اعضا روز ششم خرداد برای انتخاب کاندیدای رئیس مجلس از سوی اعضای فراکسیون تشکیل خواهد شد تا تنها یک نفر در جلسه علنی بهعنوان کاندیدای فراکسیون برای سمت ریاست مجلس معرفی شود.
*عاقبت، اصولگرایان با چهکسی بیعت میکنند
رقابت بر سر صندلی بهجا مانده از علی لاریجانی پس از اتمام انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی میان طیفهای اصولگرایان که اکثریت بلامنازع این مجلس نیز هستند آغاز شده است. مدعیان زیاد کسب صندلی سبز ریاست بهارستان کمی مسأله را پیچیده کرده بود. با اینحال هرچه به زمان آغاز بهکار مجلس یازدهم نزدیک میشوند، به دلیل لابیها و کنارهگیریهای انجام شده میتوان گفت که رقابت اصلی برای عنوان ریاست مجلس میان حمیدرضا حاجی بابایی و محمدباقر قالیباف در جلسه ششم خردادماه فراکسیون انقلاب اسلامی خواهد بود.
از لابیها و گفتوگوهای پشت پرده و کنارگیریهای رقبای ریاست مجلس میتوان به کنارهگیری علیرضا زاکانی از نامزدی ریاست بود که با استقبال رقبایش نیز همراه شد، از جمله این افراد قالیباف بود که در توئیتی این اقدام زاکانی را نشان از وجود «همکاری و برادری» دانست. آقاتهرانی دبیرکل جبهه پایداری یکی دیگر از رقبا بوده که سخن از کنارهگیری وی در میان است که از قضا بیشترین زاویه را با قالیباف داشته است.
حالا باید گفت 2 مدعی اصلی رقابت ریاست مجلس قالیباف و حاجیبابایی هستند، 2 چهرهای که تفاوتهای بسیاری با هم دارند که بررسی وضعیت هرکدام دورنمای بهتری را برای ریاست مجلس یازدهم تحت هدایت هرکدام نشان خواهد داد.
*حاجیبابایی با سابقه اما بیسروصدا
حاجیبابایی یکی از قدیمیترین چهرههای بهارستان است، از مجلس پنجم یعنی سال 1374 در خانه ملت حضور داشته و تنها یک دوره نهم به وزارت آموزش و پرورش دولت دوم احمدینژاد رفت و وزیر شد! این تنها دوره غیبت حاجیبابایی در 25 سال اخیر در مجلس است! او در آبان 88 درحالی از مجلس رأی اعتماد گرفت که کمترین میزان مخالفان را بههمراه داشت، 217موافق در برابر تنها 33 مخالف نشان از جایگاه او در مجلس اصولگرای هشتم داشت.
حاجیبابایی حالا درحالی کاندیدای بالقوه ریاست مجلس یازدهم است که برخلاف رقیب سیاسی خود چراغ خاموش در حرکت است. مصاحبههای تند و تیز از وی نمیبینیم. او بهمعنی واقعی کلمه محافظهکار است، در مجلس دهم رئیس فراکسیون ولایی یا همان فراکسیون اصولگرایان بود و نشان میدهد در میان این جریان وجه مناسبی دارد. کمتر تلاش کرده حاشیهسازی کند و حتی در دوران ریاست فراکسیون ولایی نیز اصولگرایان در مجلس بیش از هر زمانی در چارچوبی قاعدهمند قرار گرفته بودند که نشان میدهد او توانسته بود اکثریت اصوگرایان را در جلوگیری از جوسازی مدیریت کند.
مهمترین موضوع و وزنهای که شانس او را بالا میبرد این است که سالها در بهارستان بوده و راه و چاه را بلد است. بهنظر میرسد حاجیبابایی بدون هیاهوهای مرسومی که قالیباف پیگرفته تلاش میکند با استفاده از مهمترین برگ برنده خود یعنی سابقه طولانی در مجلس در این شرایط سود ببرد.
*شور و عطش قالیباف برای ریاست
در سوی دیگر این رقابت قالیباف است که از زمان فرماندهی در نیروی انتظامی و وارد شدند به میدان سیاست همواره چهرهای پرحاشیه و پر سروصدایی بوده است. هیچکس در عالم سیاست نیست که نداند قالیباف چقدر عطش قدرت بهویژه ریاست جمهوری را دارد. او که پس از چندین دوره شرکت در رقابت انتخاباتی ریاست جمهوری در اسفند 98 بهعنوان کاندیدای مجلس رأی اول تهرانی شد که 25 درصد مشارکت در آن رقم خوده بود، اما به هرحال این نخستین پست قالیباف با رأی مستقیم مردم بود، رأیی که از رأی ندادن عدهای دیگر بهدست آمده بود.
از همان ابتدا نیز معلوم بود که به قصد ریاست مجلس آمده و این روزها نیز تیم او بهشدت مشغول رایزنی هستند تا رقبا پشت پرده یکی پس از دیگری کنار بروند و شهردار اسبق رئیس جدید مجلس شود.
قالیباف این روزها در سخنرانیهای خود همچنان فعالانه و انرژیک شعار میدهد. او در انتخابات سال 1396 با شعار 4 درصدیها و 96 درصدیها سعی داشت عامه مردم را با تفکیک جامعه بهدنبال خودش بکشد. حالا هم همین وضعیت را میتوان در عزم او برای ریاست مجلس دید. بررسی شواهد و قرائن نشان میدهد قالیباف بار دیگر پر سروصدا آمده است و اینبار باید دید چه سرنوشتی برای آقای علاقهمند به ریاست پدید خواهد آمد.
*رابطه حاجیبابایی با دولت بهتر است یا قالیباف
طبیعی است که یکی از مهمترین پرسشهایی که این روزها مطرح میشود این است که رابطه مجلس اصولگرای یازدهم با دولت چگونه خواهد بود. حال اگر نقش رئیس مجلس را در جهت گیری زیاد بدانیم که اینگونه نیز هست در دوگانه قالیباف و حاجیبابایی کدام یک میتوانند مجلس را بهدور از حاشیهسازی و با تکیه بر منطق به پیش ببرند؟ در این زمینه بهنظر میرسد سابقه هرکدام از این 2 نفر میتواند به پاسخ کمک کند.
حاجیبابایی در تجربه ریاست فراکسیون ولایی تلاش کرد بیش از آنکه احساسی اقدام کند و بهدنبال جار و جنجالسازی باشد عملگرا (پراگماتیک) رفتار کند و اگرچه او نیز مخالف اقدامات دولت در بخشهای مختلفی بود اما تلاش کرد این مخالفت را در مسیری عملگرایانه و سازنده پیش ببرد.
حاجیبابایی بهطور کلی حتی باوجود اینکه در دولت احمدینژاد نیز حاضر بود اما درمجموع از وجاهت در میان همه بخشهای اصولگرا برخوردار است و بهنظر میرسد در شرایطی که بسیاری از ورودیهای مجلس یازدهم تازهکار هستند، یک رئیس با سابقه بتواند این مجلس را تاحدی مدیریت کرده و مانع از انحراف مجلس به مسیرهای احساسی شود.
این درحالیاست که همانطور که از تلاشهای قالیباف برای رسیدن به ریاست مجلس پیدا است، قالیباف همچنان بهدنبال هیاهو است، امری که کشور با توجه به چالشهای ریز و درشت داخلی و خارجی اصلا توانی برای تحمل حاشیهسازی ندارد. از طرف دیگر قالیباف 2 بار در رقابت ریاست جمهوری در برابر حسن روحانی شکست خورده و حالا خواسته یا ناخواسته این میتواند بر عملکرد او در مجلس و جهتدهی بهارستان نسبت به پاستور اثر منفی بگذارد.
از طرف دیگر هنوز شایعاتی وجود دارد که قالیباف علاقهمند به ریاست جمهوری است و این میتواند شاخص منفی دیگری بر عملکرد او بهعنوان رئیس آینده مجلس باشد. البته اگر قالیباف هم نامزد ریاستجمهوری شود اتفاق عجیبی رخ نداده است. از سوی دیگر به هرحال آقای قالیباف فردی عملگراست و تجربه کار جدی و مستمر در حوزه عمران و آبادانی شهر تهران داشته است و میتوانیم او را نمونه و الگوی خوبی برای کار اجرایی بدانیم.
به هرحال، در وضعیت فعلی بیش از هرچیز مهم همکاری، همافزایی دولت و مجلس در یک سال آینده است و اساسا وضعیت دولت نیز به خودی خود بهگونهای هست که نیازی به برخورد چکشی یا انتقامی با آن نباشد!