یک کارشناس واکنش زود هنگام فروشندگان مسکن به افزایش ناچیز معاملات در ماههای اخیر و انتظار دریافت سود از یک بخش نیمه راکد را علت افت مجدد این بازار عنوان کرد.
محمد وطنپور به ایسنا گفت: در 6 ماه اخیر و در شرایطی که معاملات مسکن مقداری افزایش یافته بود، قیمتها روند صعود نسبی را در پیش گرفت که این افزایش منجر به از دست رفتن تعداد اندک مشتریان شد و دیدیم که در مهرماه تعداد معاملات نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۱ درصد و نسبت به ماه قبل ۳۸ درصد افت کرد.
وی افزود: بخش عرضه مسکن دچار توهم جهش قیمت در سال آینده شده و با این پیش فرض، مشتریان فعلی را از دست میدهد. فروشندگان فکر میکنند امکان دارد با توجه به بحث برجام تغییرات مثبتی در قیمت دلار اتفاق بیفتد و به همین دلیل روی رقم فروش یا نحوه پرداخت سختگیری بیشتری از خود نشان میدهند.
این کارشناس مسکن با بیان اینکه به نظر میرسد رفتار اخیر عرضه متأثر از افزایش تقاضای وام مسکن باشد، گفت: گفته میشود در ماههای اخیر تعداد ثبتنام برای دریافت وام خانه اولیها به حدود هزار نفر در ماه رسیده است. این سیگنال باعث شده تا طرف عرضه فکر کند سال آینده بازار مسکن با انباشت تقاضا مواجه میشود؛ در حالی که ملاک قرار دادن یک آیتم برای چنین نتیجهگیری، منطقی نیست.
وطنپور، تحلیل زودهنگام از بازار غیرشفاف مسکن را اشتباه محاسباتی دانست و گفت: تأثیر متقاضیان دریافت وام بر بازار مسکن در سال آینده باید از چند جنبه بررسی شود؛ اینکه این هزار نفر که روزانه ثبتنام میکنند چه حجمی را در سال آینده روانه بازار میکند، جامعه هدف این وامها چه کسانی هستند، یا در چه نقاطی با حجم تقاضا مواجه میشویم از هماکنون قابل پیشبینی نیست. ممکن است 3، 4 ماه مانده به سررسید وامها انبوهسازان طرح فروش بگذارند و همه منابع را از آن خود کنند. لذا اگر فعالان اقتصادی و مالکان سنتی بازار مسکن که بعضاً تخصص لازم را در این زمینه ندارند منتظرند خانههای خود را در سال آینده با قیمتهای بالا بفروشند دچار نوعی کمدقتی هستند.
این کارشناس مسکن، مقاومت در فروش را از ویژگیهای این روزهای بازار مسکن دانست و گفت: در شرایطی که مشتری در بازار نیست، فروشندگان از کاهش قیمت خودداری میکنند. فعالان این بازار معمولاً قیمت را نمیشکنند ولو اینکه معاملهای صورت نگیرد. تفاوت بازار ملک و بازار سهام نیز همین است. قیمتها در بازار سهام پایین میآید و معامله انجام میشود حتی زیان در سهام اتفاق میافتد اما بازار دوباره حرکت میکند؛ زیرا شفاف است.
وطنپور ادامه داد: در بازار ملک یک شایعه و حتی یک توهم میتواند اثرگذار باشد. این بازار بیشتر رفتاری است تا اقتصادی. ممکن است اگر مالک یک واحد مسکونی ملک خود را بفروشد و پول آن را در بانک سپردهگذاری کند بیشتر سود کند تا اینکه خانه را برای سال آینده نگه دارد. اما چون غالب فعالان این بخش با مفهوم اقتصادی آشنا نیستند از این اقدام امتناع میکنند.