شهرستان همدان با دارا بودن 700 هزار نفر جمعیت، متراکمترین شهر استان است. از طرفی این شهر به دلیل مرکز استان بودن، ترددهای زیادی برای انجام امور اداری، سیاسی و اقتصادی دارد و روزانه تعداد زیادی از مهاجران روستاها و یا افرادی در سطح شهر دیده میشوند که برای انجام امور اداری با خودروی شخصی خود مجبور به تردد در همدان هستند.
از طرفی در این میان ترددهای حملونقل عمومی شهر که شامل تاکسی و اتوبوسها میشود هم روزانه به قوت خود باقی است که بنا بر گفته رانندگان تاکسی، هر خودروی تاکسی در همدان حداقل روزانه به 15 لیتر بنزین برای جابهجایی نیاز دارد تا حدود100 نفر را روزانه در سطح شهر جابهجا کند.
در همدان بنا بر اطلاعات سازمان تاکسیراتی 3 هزار و 500 تعداد تاکسی وجود دارد که 270عدد آن ون، 300 مورد 1833 و 200 عدد هم 1828 هستند که اگر متوسط روزانه هر کدام 15 لیتر سوخت بنزین داشته باشند در یک روز تنها تاکسیهای شهر همدان 52 هزار و 500 لیتر بنزین میسوزانند.
همین آمار درخصوص اتوبوسهای شهری که چیزی حدود 150 تعداد است با سوخت 150لیتر سوخت حدود 22 هزار و500 لیتر گازوئیل است.
حال با توجه به میزان سوخت مصرفی خودروهای شخصی که بر اساس گفتههای پلیس راهنماییورانندگی شهرستان همدان در حالحاضر حدود 185هزار عدد است و با احتساب تخمینی روزانه کمترین میزان سوخت 5 لیتر بنزین در این بخش هم چیزی حدودی 925 هزار لیتر بنزین روزانه سوخت میشود.
به عبارتی در همدان روزانه یک میلیون لیتر بنزین سوزانده میشود که این میزان مصرف سوختی درون شهر و آلایندههای ناشی از آن همواره وسایل نقلیه را از تأثیرگذاران مهم در آلودگی هوای فصل سرد همدان نشان داده است.
از طرفی سردی هوای همدان همواره عامل مشخصی است که بیشتر خانوادهها برای تردد روزانه خود از وسیله شخصی استفاده میکنند بر همین اساس حضور خودروهای تک سرنشین در کنار حجم بالای تردد وسایل حملونقل عمومی بهخصوص در زمانهای پایانی روز ترافیکهای شدیدی را در خیابانهای همدان ایجاد میکند که علاوه بر به دردسر انداختن مردم، محیطزیست شهری همدان را به مرز نابودی کشانده و هوای شهر را آلوده کرده است.
در این شرایط شورای ترافیک که یک کارگروه مهم و تأثیرگذار برای حل مشکلات پیش روی ترافیک همدان است هم هنوز پوستاندازی نداشته و افرادی عضو این کارگروه هستند که به نظر میرسد اعتقاد چندانی به استفاده از مشورتهای کارشناسی و اجرای تصمیمات مطالعاتی ندارند.
اعضای این شورا به جای اصلاح معابر و فرهنگسازی ترافیک سعی کردهاند تنها از نیروی نظارتی پلیس برای مدیریت ترافیکهای شهر همدان بهره گیرند که به دلیل کمبود منابع انسانی پلیس این تصمیم نتوانسته تا به امروز چندان ترافیک شهری همدان را مدیریت کند.
در ادوار مختلف مدیریت شهری همدان درخصوص رفع مشکلات ترافیکی شهر کار جدی صورت نگرفته است و همچنان حلقه مفقودهای در این زمینه برجاست. بر همین اساس نظرسنجی انجام شده در بین مردم نشان میدهد در کنار مشکل ترافیکی شهر بیش از 78درصد مردم در شهر همدان درخواست رفع این مشکل را دارند. بنابراین به نظر میرسد هر آنچه تاکنون برای رفع معضل ترافیکی شهر همدان انجام شده است هنوز پاسخگوی نیاز مردم و خودروهای همدان نیست و همچنان نبود پیوست ترافیکی در بسیاری از پروژههای شهری با کاربریهای مختلف در کنار اضافه شدن میانگین روزانه 13خودرو نوشماره به غیر از خودروهای انتقال سندی شهر همدان را با مشکل جدی ترافیک و آلودگی هوا مواجه کرده است.
در همین راستا پلیس راهنماییورانندگی همدان با بیان اینکه معابر افزایشی در همدان دارد، گفت: متاسفانه ترافیک در همدان نشات گرفته از موارد مختلفی است که مهم ترین آن اصلاح معبر و نبود پارکینگ به میزان مورد نیاز در سطح شهر است.
فرخ جمالی در گفت و گو با همدان پیام گفت: متاسفانه با اینکه بارها مشکلات ترافیکی شهر همدان به شهرداری گوشزد شده است اما هنوز اقدام قابل قبولی از سوی این نهاد در سال های متمادی دیده نشده است و هر روز اعتراضات مردم به پلیس در خصوص نبود جای پارک و مشکلات معبری خیابان های شهر افزایش پیدا می کند.
وی افزود: در حال حاضر به دلیل نبود پارکینگ های متمرکز در نقاط پرتردد شهرستان همدان، خودروها برای پارک از کوچه های همجوار و یا پارک دوبله استفاده می کنند که موجب شده است گره ترافیکی همدان هر روز بزرگتر شود به خصوص در ساعات پرترافیک و نزدیک به غروب که ترددها بیشتر از ساعات دیگر روز است. وی با بیان اینکه یکی از راهکارهای اساسی برای کنترل ترافیک شهر همدان استفاده از دوربین های کنترل سرعت است، عنوان کرد: با اینکه پیش از این تعدادی دوربین با تخصیص اعتبار به مدیریت ترافیکی شهرداری همدان خریداری شده است اما هنوز دوربین ها مشکلات پشتیبانی دارد و هنوز از آن ها استفاده نمی شود.
در ادامه نیز معاون عمرانی فرماندار همدان به خبرنگار ما در خصوص این معضل گفت: هرساله تعدادی خودرو در شهرستان پلاک شده جدید وارد ناوگان حمل و نقل می شوند که حجم قابل تاملی دارد از طرفی خروجی ماشینهای فرسوده به دلایل مختلف از جمله شرایط اقتصادی دارندگان آن به نسبت بسیار کمتر است و همین عامل یکی از مهمترین دلایل ایجاد ترافیک در شهر همدان شده است.
رضا زمانی با مثال اینکه ترافیک مانند بادکنکی است که هر طرف آن فشرده شود از طرف دیگر خود را نشان می دهد، بیان کرد: در شورای ترافیک شهرستان همدان و به تبع آن استان مشکلات ترافیکی و تصادفات سطح شهر بررسی کارشناسی می شود و در جهت رفع نقاط حادثه خیز آن اقداماتی صورت می گیرد که از جمله آن استفاده از سرعت گیر، پل عابر پیاده؛ چراغ راهنمایی و رانندگی، دوربرگردان و ... است.
وی همچنین ادامه داد: درصدد هستیم تا مدیریت ترافیکی شهرستان همدان به وسیله مدیریت نرم و نصب دوربین های ثبت تخلف صورت گیرد که به همین منظور شهرداری همدان موظف به اجرای این طرح شده است که متاسفانه به دلیل مشکلاتی با شرکت پشتیبانی آن هنوز این طرح با مشکلات نرم افزاری مواجه است. وی با بیان اینکه شورای ترافیکی شهر همدان تنها وظیفه نظارتی و مدیریتی دارد، گفت: راه حل اصلی معضل ترافیک به دست مدیریت شهری است و در شورای ترافیک تنها هماهنگی ها بین دستگاههای مربوطه جهت بهتر انجام شدن تصمیمات اتخاذ شده انجام می شود.
زمانی همچنین در خصوص اعتبارات ماده 23 در سال جاری نیز گفت: در حال حاضر هنوز اعتباراتی از این ماده برای تسهیل در مشکلات زیرساختی و ترافیکی شهر همدان در سال 1400 ابلاغ نشده است و در سال 99 هم مصوبهای برای تخصیص اعتبار از این ماده صورت نگرفته تنها در سال 97 از محل اعتبارات ماده 23 4 میلیارد تومان برای مشکلات ترافیکی شهر در نظر گرفته شده بود که یک میلیارد و 700 میلیون تومان آن برای خرید دوربین های ثبت تخلف توسط شهرداری تخصیص یافت.
این شرایط در حالی ست که هنوز بنا برگفته مسئولان مدیریت نرم ترافیک با استفاده از نصب دوربین های ثبت تخلف در شهر همدان یک پروژه ناتمام است و خواسته مردم برای حل مشکلات ترافیکی در این زمینه به قوت خود باقی است.
از طرفی رابطه بین ترافیک در شهر همدان با آلودگی هوا در این فصل یک ارتباط دو سویه و مستقیم است به طوریکه هر قدر ترافیک بالاتر رود میزان آلودگی نیز بیشتر می شود بر همین اساس بنا بر اعلام اداره کل محیط زیست استان به طور کلی همدانیها در سال گذشته ۶۷ روز و در سال جاری ۴۵ روز هوای ناسالم برای گروههای حساس داشتند و از ابتدای سال جاری تاکنون، هم 10 روز هوای ناسالم برای گروههای حساس را تجربه کردهاند.
