■ مشتری: قیمتها را روی کالا درج نمیکنند
■ رئیس اتحادیه ملایر: افزایش قیمت تولید داخلی توجیه ندارد، سازمان حمایت نظارت نمیکند
■ فروشنده لوازم خانگی: یک زمانی دغدغه مغازهدار فروش بود اما اکنون دغدغهمان خرید کالاست، فروشمان یکچهارم شده
پس از خودرو و مسکن، این لوازم خانگی بود که افزایش قیمت و التهاب در بازار را تجربه کرد و خبرساز شد، هرچند با مشکلات اقتصادی که امروزه گریبانگیر مردم است، کمتر کسی پیدا میشود که دکوراسیون و لوازم خانگی خود را تغییر دهد یا اینکه بدون دلیل لوازم خانگی بخرد، اما در این بین زوجهای جوانی که در آستانه تشکیل زندگی مشترک هستند و چارهای جز خرید از سیر تا پیاز یک زندگی معمولی را ندارند، با افزایش افسارگسیخته و نجومی قیمتها مواجهه شده و آه از نهاد آنها برخاسته است. گزارشهای میدانی از بازار لوازم خانگی در ملایر از افزایش قیمت بیشتر لوازم در 2 تا 3 نوبت از 15 تا 50 درصد پس از فروردینماه سالجاری حکایت دارد.
افشاری، نوعروسی که درحال تکمیل جهیزیه است، در این رابطه به خبرنگار ما میگوید: «برخی اقلام جهیزیهام را سال گذشته خریداری کردهام، قیمتهای همان وسایل حالا حداقل 30 درصد گرانتر شده است، از اینکه پارسال تمام خریدهایم را انجام ندادهام پشیمانم؛ چون با پولی که دارم حالا وسیلههای کمتری میتوانم بخرم.»
او از افزایش لحظهای قیمت لوازم خانگی گلایه کرد و گفت: «مغازهداران قیمت درحالحاضر و امروز را به مشتری میدهند و میگویند، فردا معلوم نیست قیمت چند درصد گرانتر شود.»
درج نکردن قیمت بر روی کالاها
خانم میانسالی که به خرید جهیزیه مشغول بود از نبود برچسب قیمت بر روی لوازم خانگی ابراز نارضایتی کرد و افزود: «کمترین حقوق یک مصرفکننده درج قیمت بر روی کالا است، اما کمتر مغازهای این موضوع را رعایت میکند، قیمت یک وسیله با مارک مشخص از یک مغازه به مغازه دیگر اختلاف زیادی دارد و این موضوع سبب سردرگمی خریدار میشود.
او در ادامه میگوید: «با خروج شرکتهای کرهای از بازار ایران، حالا اجناس بیکیفیت چینی جایگزین آن شده است و مشخص نیست وسیلهای که با قیمت بالایی خریداری میشود تا چند سال کار میکند!»
یکی از فروشندگان لوازم خانگی در رابطه با وضعیت بازار لوازم خانگی میگوید: «علاوهبر تحریمها، این کرونا بود که اقتصاد کشور را نشانه گرفت، از 2 ماه پیش از عید، چین که بیشترین سهم از بازار کالا در ایران را دارد، تعطیل شد و پس از آن کشور ما تا 23 اردیبهشت تعطیل بود، عملاً این تعطیلی 4 ماهه عواقبی داشت که کاملاً مشهود است.»
وی کاهش قاچاق را یکی از دلایل افزایش قیمت عنوان کرد و گفت:« درست است قاچاق خوب نیست اما چون کالای قاچاق با قیمت کمتر در بازار عرضه میشود، تولیدکننده را مجبور میکند با قیمت مناسبتری کالای خود را عرضه کند تا بتواند در بازار رقابت سهمی داشته باشد.»
او در ادامه با اشاره به تولید و توزیع کالای داخلی با کیفیت پایین اما با قیمت بالا اشاره کرد و گفت: «پیش از عید، کبابپز استیل را 178 هزار تومان میخریدم اما حالا همان کبابپز را 340 هزار تومان میخرم، شرکت در پاسخ به دلیل این گرانی میگوید، مواد اولیه را گران میخریم اما این کالا صد درصد ایرانی است، پس دلیل گرانی بیش از حد مواد اولیه چیست؟»
او همچنین ادامه داد: «در گذشته آبمیوهگیری تمامخارجی را 900 هزار تومان میخریدم اما حالا آبمیوهگیری مونتاژ چین را 900 هزار تومان میخرم که از لحاظ ظاهری، وزنی، کیفیت قطعات و موتور به هیچوجه قابل مقایسه با جنس خارجی نیست.»
لوازم خانگی کمیاب شده است
مغازهدار دیگری از کمیاب شدن لوازم خانگی ابراز نارضایتی کرد و گفت: «یک زمانی دغدغه مغازهدار فروش کالا بود اما اکنون دغدغهاش خرید لوازم برای مغازه است، دغدغه خریدار هم که در گذشته قیمت بود حالا علاوه بر قیمت، کالای خوب و باکیفیت هم اضافه شده است.»
او از کاهش فروش خود به یکچهارم خبر داد و گفت: «اجناس حدودا 50 درصد گران شدهاند و از طرفی 99 درصد فروش که برای تکمیل جهیزیه است نیز با کاهش آمار ازدواج روند کاهشی در پیش گرفته است.»
نبود ثبات در قیمت لوازم خانگی
فروشنده دیگری از نبود ثبات در قیمتها گلایه کرد و گفت: «قیمتها بهصورت ساعتی تغییر میکند و پایه و اساس منطقی ندارد، خریداران هم فقط قیمت میپرسند و میروند و مغازه حالت نمایشگاه به خود گرفته است.»
او معتقد است کسب و کار امروزه شبیه سُر خوردن روی یخ و درجا زدن است و در اینباره میگوید: «افزایش اجارهبها از یک طرف و کاهش فروش از طرف دیگر و نیز افزایش نجومی قیمتها،سبب شده فروشندگان لوازم خانگی درحال ورشکستگی باشند» و حتی به مغازه کناری که خالی بود اشاره کرد و گفت: «این مغازه پس از 5 سال کاسبی نتوانست از پس اجارهبها بربیاید و مجبور شد مغازه را جمع کند.»
سامانه 124 باید بهروز رسانی شده و قیمت تمامی کالاها در آن ثبت شود
رئیس اتحادیه لوازم خانگی و عضو هیأت رئیسه اتاق اصناف ملایر هم گفت: شرکتهای ایرانی از فروردینماه 3 تا 4 بار و تا حدود 30 درصد قیمت اجناس تولیدی را افزایش دادند، افزایش قیمت کالاهای خارجی با توجه به شیوع کرونا و نرخ ارز توجیه دارد اما درباره کالاهای تولید داخل هیچ توجیه منطقی وجود ندارد.
احمد تیموری یکی از دلایل عمده افزایش قیمتها را نظارت ضعیف سازمان حمایتکننده از مصرفکنندگان عنوان کرد و افزود: باید سامانه 124 که مرجع رسمی اطلاعرسانی قیمتها است بهروز رسانی شود و سازمان حمایت از مصرفکنندگان بر ثبت قیمت تولیدات تمامی شرکتها بهویژه شرکتهای معتبر و صاحبنام نظارت کند.
به گفته وی، با توجه به اینکه برای افزایش قیمت راهکار خاصی وجود دارد با بهروز رسانی و ثبت قیمت در سامانه 124، دیگر شرکتها نمیتوانند قیمتها را افزایش دهند.
تیموری همچنین به تأثیر مخرب واسطهها اشاره و بیان کرد: بهدلیل نبود نظارت، افرادی سودجو اقدام به تأسیس شرکتهایی کردهاند که به چندین کارخانه، سفارش به تولید برند خاصی میدهند، این افراد نقش واسطه را بازی میکنند و محصول را با قیمت بالاتری به بازار عرضه میکنند.
وی همچنین نبود نظارت بر فروش اینترنتی را از دیگر دلایل گرانی لوازم خانگی برشمرد و گفت: کالاهای قاچاق و تقلبی زیادی با قیمتهای کنترل نشده بهصورت اینترنتی به فروش میرسد که باید برای ساماندهی و نظارت بر آنها تمهیداتی اندیشیده شود.
رئیس اتحادیه لوازم خانگی در پایان تحریمها را فرصت مناسبی برای رونق تولیدات داخل دانست و گفت: با توجه به خروج شرکتهای خارجی از بازار ایران، تولید و فروش کالای ایرانی میتوانست رونق چشمگیری داشته باشد اما با افزایش بیرویه قیمتها، بازار لوازم خانگی خرابتر از گذشته شده است.
با توجه به آشفتگی بازار لوازم خانگی، از مسؤلان انتظار میرود نظارت و کنترل بیشتری بر بازار اعمال کنند و در بازگرداندن قیمتها به قیمت واقعی تمهیداتی بیندیشند، از طرفی با توجه به تورم و هزینههای سرسامآور آغاز یک زندگی برای جوانان، طرحهای ویژهای برای تسهیل امر ازدواج مانند تخفیفات ویژه خرید برای زوجین درنظر بگیرند تا شاهد آسیبهای اجتماعی کمتری باشیم.