روستای "داویجان" داعیه‌دار نام ملی هنر مُرواربافی ایران همدان پیام
 
 
پنجشنبه - 13 بهمن 1401 - شماره 4521
 
امروز : جمعه ، 10 فروردين 1403

Today : Fri, March 29, 2024




ارتباط با سرویس ها - پذیرش آگهی * 1402، مهار تورم و رشد تولید
ورود کاربران


عکس چاپخانه
logo-samandehi
 
کد مطلب:  127708 تاریخ انتشار:  1401-08-12 - 16:32 تعداد بازدید:  178
ارسال به دوستان
نسخه چاپی

روستای "داویجان" داعیه‌دار نام ملی هنر مُرواربافی ایران

مادستان


 "داویجان" روستائی با قدمتی چند صدساله،آرمیده در فاصله هفت کیلومتری از بخش مرکزی ملایر در استان همدان بشمارمی آید که هم شکوه گذشته و آوازه امروزش با هنرمُرواربافی و صنایع دستی گره خورده است؛ نام این کهن دیار امروز با مردان و زنان خلاق و هنرمندش شکوهی به درازنای تاریخ کهن ایران دارد.

هنر مُرواربافی اگر چه اوج و فرودی همانند بسیاری از پیشه ها توام با برخی دگرگونی های تاریخی و گذر روزگاران داشته اما هرگز از رونق نیفتاده و همچنان استادان و هنرورزانی در جای جای ملایر و البته از محل رویش این هنر یعنی روستای داویجان، با شوق و ذوقی وصف ناپذیر و با رویکردی خلاقانه و ظرافتمندانه مشغولند.

صدای خِش‌خِش ترکه‌ها(مُروار) هر روز از دل روستا گوش را نوازش می کند و شکوه خلاقانه و هنروزانه هر مرد و زن داویجانی سالیان متمادی است که شهرتی هم پای تاریخ ایران یافته است.

برای پی بردن به پیدایش و فرایند تولید و ساخت این هنر خلاقانه و آوازه دیروز و امروزش کافی است که سری به کارگاه های مرواربافی در روستای داویجان که شمارشان از ۱۲۰ مورد هم گذشته بزنیم، آنجا بهتر و زیباتر می توان به اطلاعات وسیع‌تر از این هنر و نقش آفرینی هنرورزان و استادان این پیشه کهن به عنوان بخشی از میراث فرهنگی و گران بهای سرزمینی مان، پی بُرد. مروارربافی در حقیقت دستاورد و پرورده دستان خلاق مردمانی از سده های گذشته تا به امروز است که در این برهه زمانی و در این شرایط سخت، همچنان نقش آفرین و پیوند خورده با اقتصاد و معیشت مردان و زنان ملایری شده است.

دستان هنرمندان و خلاقانه مردان و زنان روستای داویجان ، معجزه خلق می‌کند، معجزه‌ای از جنس هنر، چوب، ترکه و قدری خلاقیت که عیار کارشان را آنچنان رشد داده که نه در تار و پود شهر، بلکه در رگ و خون ایران سرافراز ریشه دوانیده و با ضرب‌آهنگی بلند بر جان و دل هنردوستانش نشسته است.

 صادرات مُروار و شهرت جهانی اش

مُروار یا همان اسم اصیل و محلی آن «ترکه» بیشتر در روستای داویجان، جوراب و روستاهای همجوار و دیگر نقاط روستائی در حرم‌آباد، می‌آباد یا رضوان کده و توچغاز با بیش از ۲۰۰ هکتار کشت می‌شود و حدود ۷۰ درصد نیاز کشور را تأمین می‌کند و حدود ۳۰ درصد از تولیدات این شهرستان به خارج از کشور صادر می‌شود، این هنر امروز در بسیاری از روستاهای ملایر با محوریت روستای داویجان و جوراب و با شکوه و پر رونق تعمیم یافته است.

به مرکز سبدبافی که رسیدم، نگهبان مرکز جوش تخصصی وابسته به سازمان فنی و حرفه‌ای ملایر با خوشرویی تمام به استقبالم آمد و گفت لحظه‌ای منتظر باشم تا رئیس مرکز فنی و حرفه‌ای شهرستان ملایر نیز به جمع ما ملحق شود، این استقبال و همراهی رئیس مرکز فنی و حرفه‌ای ملایر را به فال نیک گرفتم و خرسند شدم از اینکه مجموعه شهرستان تا چه اندازه برای رشد و بالندگی این هنر و معرفی هر چه بیشتر آن تلاش می‌کنند.

 هنر مُروار از زبان مُرواربافان و کارآفرینان

هنر مُرواربافی سال‌هاست در ورای خلاقیت هنرمندان ملایر جلوه‌گری می‌کند، قدمتی صدها ساله و به نوعی همزمان با کشت انگور که سالانه قادر به تولید بیش از هفت میلیون قطعه است و بیش از ۲ هزار نفر در این هنرصنعت فعالیت دارند و سال گذشته در چنین روزی در سومین ماه فصل پائیز هزار رنگ به جمع روستاهای ملی صنایع دستی کشور پیوست و به زودی جشن یکسالگی خود را هم برپا می‌کند. به محض ورود «داود مجیدی» کارآفرین برتر کشوری و احیاکننده این هنرصنعت که هرگز خستگی در چهره وی دیده نمی‌شود، مثل همیشه پرانرژی به استقبال‌مان آمد و پس از چند دقیقه‌ای خُش و بِش و تأکید رئیس فنی و حرفه‌ای ملایر در همراهی این مجموعه برای تکمیل گزارشم، با مجیدی در تمامی فرآیندها و مراحل تولید این هنر همراه شدیم و او نیز با سعه صدر بدون اینکه من سوالی بپرسم، از سال‌هایی که به تنهایی آغازکننده این مسیر طلایی بوده تا امروز که آوازه‌اش به آنسوی مرزهای ایران رسیده است، سخن گفت.

مجیدی که به تنهایی از سال ۱۳۸۷ حرفه سبدبافی را از یک اتاقک کوچک در روستای جوراب شروع کرده، امروز به مرحله‌ای از رشد و پیشرفت رسیده که ۱۰۰ نفر نیروی کار مستقیم دارد، ۸۰ نفر آنها بانوان و ۲۰ نفر مردان هستند و بسیار خرسند است که بازار کاری پایدار و پویا برای بانوان این شهرستان ایجاد کرده است.

او که سال ۱۳۹۶ در این هنرصنعت عنوان کارآفرین برتر کشوری را کسب کرده است، از اینکه بازار تولید و فروش و مواد اولیه این هنرصنعت فراهم است و دغدغه‌ای در این زمینه ندارد، از جوانان جویای کار که دنبال شغل دائم با درآمد خوب هستند، دعوت کرد به این حرفه روی آورند، حرفه‌ای که حاشیه سود خوب دارد. بیش از ۵۰ نوع محصول مُرواربافی تاکنون در شهرستان ملایر تولید شده که تمامی این محصولات ایده و خلاقیت مجیدی بوده و همچنان در تلاش برای تولید محصولات جدید با تنوع جدید و به روز است.

وی در تکمیل این موضوع به تلفیق مُروار با پارچه، مفتول و آهن، چوب و به‌تازگی مُروار با چرم به عنوان چهار نوآوری مهم در این هنرصنعت اشاره کرد و گفت: این تلفیق برای نخستین بار در کشور انجام شده و به زودی از تولیدات مُروار با صنعت چرم که مختص استان همدان است، رونمایی خواهد شد.

 ایجاد شهرک تخصصی مُرواربافی؛ چشم‌انداز ملایر در صنایع دستی

اینکه هیچ‌یک از کارگاه‌های مُرواربافی در این شهرستان در دوران شیوع ویروس کرونا حتی برای یک‌روز تعطیل نشده و به دلیل تنوع، کیفیت و کاربرد این هنر، تقاضای بازار بیشتر از میزان تولید است، خبری خوشحال کننده بود که به گفته مجیدی ۲ تا پنج هزار نفر از جوانان جویای کار در این منطقه می‌توانند وارد این حرفه شوند و هیچ ابایی از این کار نداشته باشند. کارآفرین برتر کشوری اما پایش را فراتر گذاشته و فکری فراتر از داخل کشور دارد و به صادرات جهانی می‌اندیشد، در عین حال که محصولاتش به مرحله صادرات رسیده و صادرات را از سال ۱۳۹۲ به کشور آذربایجان، از سال ۱۳۹۴ به کشور ترکیه و از سال ۱۳۹۵ به کشور عراق آغاز کرده و توسعه صادرات به کشورهای اروپایی را در سر می‌پروراند، گامی بلند که موجب توقف صادرات این محصول از کشور چین شد.

مجیدی بار دیگر از عشق و علاقه جوانان مشغول به کار در هنر مُروابافی، برپایی نمایشگاه‌های متعدد، زنده بودن این هنر و تنوع بالای محصولات سخن گفت، از تولید سبد میوه، سبد پیک‌نیک با دسته‌های متحرک برای نخستین بار در کشور و همچنین تولید صفر تا صد جهیزیه عروس و اتاق کودک و رایزنی با دیجی‌کالا، تا هر روز بتواند دامنه فروش محصولات تولیدی را در سطح کشور و فراتر از مرزها گسترش دهد.

مجیدی افتخار می‌کند که از هنر سبدبافی ماشین مدل بالا و خانه خریده است، سفرهای خارجی رفته است و همه را لطف و عنایت خداوند می‌داند و باز هم خرسند است که زمینه اشتغال را برای زندانیان فراهم کرده و برای بانوانی که امروز از درآمد مُرواربافی، برای همسران بیکار خود ماشین خریده‌اند و بانویی که برای سه فرزند دختر خود جهیزیه تهیه کرده‌ و آنها را به خانه بخت فرستاده است. به گفته وی بانوانی که در منزل به این حرفه مشغولند، برای هر سبد ۱۲ هزار تومان دستمزد می‌گیرند که حداقل با درست کردن ۱۰ سبد در روز، می‌توانند روزی ۱۲۰ هزار تومان و ماهیانه سه میلیون تومان درآمد داشته باشند، در حالی‌که این دستمزد در کارگاه‌ها می‌تواند بیشتر باشد و در ماه حداقل به ۶ میلیون تومان درآمد برسد.

به گزارش ایرنا، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر در گفت و گویی اختصاصی، به سابقه تولید این هنر اشاره کرد و مُرواربافی را یکی از رشته‌های صنایع‌دستی این شهرستان ملایر دانست که سابقه تولید و کشت آن به صدها سال قبل و به نوعی به زمان کشت انگور در ملایر برمی‌گردد و کاربری مهمی در حوزه کشاورزی و لوازم خانگی دارد و از آن برای کارهای دامداری، ابزار کشاورزی، ظروف خانگی و نگهداری محصولات باغی استفاده می‌شود.

"ابراهیم جلیلی" حجم تولیدات این هنرصنعت را سالانه حدود هفت میلیون قطعه عنوان کرد و افزود: بخش عمده‌ای از این تولیدات حاصل تلاش هنرمندان روستای داویجان است و تنوع و تعدد تولیدات مُروار انواع سبد، ظروف با کاربرد بسته‌بندی سوغات، محصولات خوراکی و حتی مبلمان بافته شده از مُروار است که ارزش افزوده بالایی دارد. جلیلی گفت: با حمایت مسئولان به ویژه اداره کلی میراث فرهنگی استان همدان، فرمانداری ملایر و نمایندگان مجلس، یکم آذر سال گذشته روستای داویجان عنوان روستای ملی مُرواربافی را از شورای راهبردی انتخاب شهرها و روستاهای ملی وزارت میراث فرهنگی کسب کرد.

وی صنعتگران فعال در این رشته را حدود ۲ هزار نفر عنوان و بیان کرد: از این تعداد ۶۰۰ نفر در روستای داویجان در این هنرصنعت فعالند و ۱۸ کارگاه بزرگ و ۱۲۰ کارگاه کوچک در این حوزه فعالیت دارند و مابقی به صورت مشاغل خانگی مشغول بافت مُروار هستند.

جلیلی گفت: مُرواربافی علاوه بر داخل کشور، بازار صادراتی خوبی دارد و در حال حاضر تولیدات این صنعت به کشورهای آذربایجان، گرجستان، ترکیه، کشورهای حاشیه خلیج فارس، عراق و ارمنستان صادر می‌شود.

رئیس مرکز فنی و حرفه‌ای ملایر نیز که تمامی ظرفیت‌ها و امکانات این سازمان را برای توسعه هرچه بیشتر آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و یادگیری هنرمندان به کار بسته، از آمادگی کامل فنی و حرفه‌ای برای آموزش و ارائه گواهینامه به علاقه‌مندان این هنر خبر داد و افزود: کل آموزش مُرواربافی را به "داود مجیدی" کارآفرین برتر کشوری و بخش خصوصی محول کرده‌ایم که طبق استانداردهای سازمان آموزش‌های لازم را در بخش خواهران و برادران ارائه می‌دهد.

"رسول شاهسوندی" استاندارد کارگاه‌های مُرواربافی را ۱۲ تا ۱۵ نفر برای آموزش عنوان کرد که پس از طی مراحل تئوری و عملی به کارآموزان گواهینامه بین‌المللی به آنها اعطا می‌شود.

وی با بیان اینکه آموزش حدود ۲۰ رشته صنایع دستی از جمله مُرواربافی در مرکز آموزش خواهران انجام می‌شود، ادامه داد: مُروار نیاز بومی این منطقه است که مشکل تأمین مواد اولیه و بازار فروش ندارند و به‌تازگی تولیدات جدید تلفیق این هنر با چرم نیز وارد بازار خواهد شد که قابلیت صادرات دارد.

 


بازگشت
نظرات بینندگان :
نظر شما :
   
نام*
ایمیل* ایمیل محفوظ می باشد
نظر*
کد امنیتی*
کد امنیتی

 
 
 
گزارش گزارش ویژه یادداشت تحلیل سرمقاله ضمیمه(پیام_آدینه) دانلود
صفحه نخست آخرین اخبار درباره ما ارتباط با ما  پیوندها ویژه_نامه راهنما
نشر و نقل مطالب فقط با ذکر نام روزنامه همدان پیام بلامانع است.

 
روزنامه همدان پیام ( اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي، سياسي، ورزشی )
صاحب امتياز و مدير مسئول: نصرت ا... طاقتي احسن  -  سردبير: يدا... طاقتي احسن
نشاني: همدان، خيابان شريعتي، ابتداي خيابان مهديه، ساختمان پيام
تلفن: 38264433 (081)  -  فکس: 38279013 (081)  -  سازمان نیازمندی: 38264400 (081)  - ايميل: info@hamedanpayam.com