برای چهارمین دوره جشنواره شعر فجر اعلام شد که با رویکردی متفاوتتر از سالهای گذشته برگزار خواهد شد، تنها شعر بررسی میشود و نه نام. این موضوع واکنشهایی به دنبال داشت و برخی هم معتقد بودند که جشنواره از فاز ادبی خارج و بیش از اندازه سیاسی- دولتی شده است.
به گزارش ایسنا، چهارمین دوره جشنواره شعر فجر در سال ۱۳۸۸ بعد از سکهباران دوره سوم برگزار شد؛ البته برخی معتقد بودند، هیچ اثر ادبی به واسطه سکه دادن جاودان نشده است اما همچنان بر این باورند که دوران صله دادن به پایان نرسیده است.
سیدمحمد حسینی - وزیر ارشاد دولت دهم - سیدعلی موسوی گرمارودی، مرتضی امیری اسفندقه و مصطفی امیدی را به ترتیب به عنوان دبیر، دبیر علمی و دبیر اجرایی منصوب کرد.
داوران این دوره از جشنواره، ابتدا معرفی نشدند و چندی بعد از برگزاری جشنواره داوران بخشهای مختلف را اعلام کردند؛ در بخش شعر کلاسیک: محمود اکرامی، سعید یوسفنیا، مصطفی محدثی، قربان ولئیی، حمیدرضا شکارسری، محمدرضا سهرابینژاد، وحید عیدگاه، محمدافشین وفایی، محمدعلی بهمنی، محمدباقر کلاهی اهری، رضا افضلی، محمدجواد محبت، یدا... امینی، خسرو احتشامی و محمدعلی بهمنی.
همچنین در حوزه شعر کودک و نوجوان داوران به این شرح بودند: ایرج قنبری، بابک نیکطلب، جعفر ابراهیمی. داوران بخش شعر نو نیز این افراد بودند: حمیدرضا شکارسری، مصطفی علیپور، ضیاءالدین ترابی، رضا افضلی و محمدباقر کلاهی اهری.
دبیر علمی جشنواره اعلام کرد: ۸۲۱۷ قطعه شعر از ۴۲۸ نفر از شاعران کشور برای شرکت در چهارمین جشنواره بینالمللی شعر فجر به دبیرخانه جشنواره فرستاده شد که از ۸۲۱۷ قطعه شعر ارسالشده به دبیرخانه، ۶۵۲۳ اثر از استانها و ۱۶۹۴ اثر از تهران بوده است. هرچند وزیر ارشاد وقت، این رقم را ۱۲هزار اثر از بیش از ۶۰۰ شاعر اعلام کرد.
به نظر، تغییر رویهها از دوره چهارم در جشنواره اتفاق میافتد و جایزه شعر فجر در مسیر دیگری میافتد، سیدعلی موسوی گرمارودی در این دوره هدف از برگزاری را بالا بردن کیفیت شعر کشور و کشف استعدادهای پنهان شاعران جوان سراسر کشور اعلام و تأکید کرد: امسال با رویکردی متفاوتتر از سالهای گذشته برگزار خواهد شد؛ یعنی هر شاعری که به فراخوان جشنواره پاسخ مثبت داده و آثار خود را به دبیرخانه ارسال کرده است، اثرش با ملاکهای مشخص و شفاف، مورد ارزیابی و داوری قرار میگیرد ودر این دوره تنها شعر بررسی میشود؛ نه نام. البته جشنواره امسال همه طیفهای شعرها را دربر گرفته است، حتی شعرهایی که جنبه آوانگارد و تجربی دارند نیز در این جشنواره پذیرفته میشوند و مورد داوری قرار خواهند گرفت.
محمود حبیبی کسبی، پانتهآ صفایی، محمد مرادی، محمدسعید میرزایی، محمدرضا طاهری، محمدعلی جوشایی، سینا علیمحمدی، محمدحسین نعمتی، امید مردانی بروجنی، کبری بابایی، حامد محقق و غلامرضا بکتاش برگزیدههای این دوره بودند.
سعید بیابانکی بعد از برگزاری این دوره در واکنشی عنوان کرد: جشنواره شعر فجر در این دوره از فاز ادبی خارج شده و بیش از اندازه سیاسی - دولتی بود. در این دوره از جشنواره، خیلی از چهرههایی که در دورههای گذشته میدیدیم، اصلاً حضور نداشتند و نیامدند.
انتخابها دربرگیرنده سلیقهها و جریانهای مختلف شعری نبود و طبیعی بود که با این چینش داوران، به این نتایج هم برسند. بهتر بود برگزارکنندگان، داوران را از جریانهای مختلف شعری در حوزههای سنتی و مدرن انتخاب میکردند تا مخاطب از این نتایجی که به عنوان برگزیده جشنواره شعر فجر اعلام شد، تعجب نکنند.
بنده به عنوان مخاطب شعر کودک انتظار این نامها را نداشتم. دستکم، انتظار داشتم غلامرضا بکتاش به عنوان نفر برگزیده انتخاب میشد؛ نه اینکه در جایگاه سوم قرار گیرد یا در بخش شعر سنتی، طبیعی بود که ما شاهد باشیم، محمدسعید میرزایی به عنوان نفر برگزیده انتخاب شده است؛ هرچند شاعری مثل محمود حبیبی، شاعر خوبی است. در بخش شعر نو نیز با توجه به اطلاع از آثار شاعرانی که شعر فرستاده بودند، انتظار چنین انتخابهایی را به عنوان برگزیده نداشتم و به نظر بنده، بسیاری از افراد دیده نشدند و بیشتر سلیقههای شخصی در این داوریها اعمال شده است.
هرچند حامد محقق از برگزیدگان گفت: اگر به داوری جشنواره شعر فجر اعتراضی شود، از سر بیکاری است. جشنواره شعر فجر سفرهای است که باز شده است و سفرهبازنشده ایراد و اشکالی ندارد. به هرحال، عدهای شبهاتی را درباره داوریها طرح میکنند. سینا علیمحمدی برگزیده این دوره نیز بیان کرد: در این دوره همین اندازه که جشنواره برخلاف دورههای گذشته که تشریفاتی بود، توانست به صورت رقابتی برگزار شود، خودش حرکتی رو به جلوست؛ اما با این حال، هنوز با ایرادهای جدی روبه رو است.
