ملایر _ سحر یوسفی _ خبرنگار همدان پیام: در نشست شورای ثبت میراث ناملموس وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور 2 اثر ناملموس بافت قالی چارچنگ روستای کسب و ننج و آش ماسوا روستای علی آباد دمق شهرستان ملایر در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسید.
تاکنون در شهرستان ملایر، حلوا مغزی، شیره ترخینه، شیره پزی مانیزان، کلوای گوراب، آش ترش، آش بادمجان، مرواربافی، رنگرزی سنتی، قالی جوراب، آیین تعزیه روستای آورزمان، باسلق و منبت و قالی ازندریان در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیدهاند به تازگی یک آش و یک قالی دیگر نیز از این دیار کهن موفق به ثبت شدهاند تا با ثبت آش ماسوای علی آباد و قالی چارچنگ کسب و ننج تنوع این آثار افزایش و به ۱۵ اثر ثبت شده برسد.
قالی چارچنگ
معاون اتحادیه فرش ملایر درباره قالی چارچنگ گفت : این قالی یکی از معروفترین فرشهای دستباف ایران است که نقشه آن بیش از ۷۰ سال قدمت دارد.
محمد خالقی بیان کرد: نخستین بار نقشه قالی چارچنگ در روستای ننج ملایر تهیه و بافته شده سپس روستای کسب از این نقشه استقبال کرده و قالیهای مرغوبی در آن بافته میشود .
وی با اشاره به اینکه این قالی به صورت دستگاهی بافته میشود، افزود: هر دستگاه به اندازه یک متر است و قالی به صورت یکمتری تکرار میشود .
خالقی ادامه داد : قالی چارچنگ ۶ متری حدود ۶۰۰ بر (ایلمه) دارد و در رجشمار ۷ سانت آن ۲۰رج بافته میشود .
وی گفت: در این قالی، گلهایی شبیه فرفره وجود دارد که 4 پره دارد و درون آن مانند صلیب شکسته است، در زبان محلی به این گل چارچنگ میگویند و قالی آن نیز به این نام معروف است.
خالقی افزود: گلهای دیگری نیز در این قالی بافته میشود که در گویش محلی به گلهای سماور، سینی، خربزه، قوری، هله ( کجه)، آتشی و نهاوندی شناخته میشود.
خالقی به رنگ متن قرمز ، سرمهایی و کرم این قالی پرطرفدار اشاره کرد و گفت: رنگ سرمهایی آن تجاری و صادرات پسند است که در دنیا شناخته شده و طرفداران زیادی دارد.
وی ادامه داد : در سالیان گذشته صادارات این قالی رونق فراوان داشته و مستقیماً به آمریکا، انگلستان و آلمان صادر میشده است اما در حال حاضر وضعیت صادراتی آن بسیار ضعیف است و بیشتر برای بازار داخلی تولید میشود.
خالقی با بیان اینکه رنگ قرمز این قالی را بیشتر استان همدان میپسندد، اضافه کرد: برای اینکه رنگهای باب پسند و ذائقه مشتریها در سراسر کشور را تولید کنیم به تازگی خامهایی از اراک تهیه و به بافندگان میدهیم و رنگ قالی را از قرمز به رنگ های ملایمتری همچون مسی ( گلبهی)، گردویی و کرم تغییر دادهایم.
آش ماسوا
یکی از اهالی روستای علی آباد نیز در مورد آش ماست که در فهرست آثار ناملموس میراث فرهنگی ثبت شدهاست، گفت: آش ماست یکی از غذاهای محلی روستای علی آباد است که بسیار خوش طعم و خوشمزه است.
مرضیه جعفری بیان کرد: این آش در تمام فصول سال قابل سرو است اما بیشتر در زمستان پخته میشود.
وی گفت : چون در این آش برای مزهدار کردن از ماست استفاده میشود به ماسوا یعنی « با ماست »معروف شدهاست.
جعفری افزود: مواد لازم برای این آش؛ چغندر، کلم قمری، گوشت گوسفندی، لوبیا، نخود، عدس، برنج است که برای مزه دار کردن آن از کشک و ماست و برای تزئین از نعنا داغ، پیاز داغ و کاغذ جیله (گل پر) استفاده میشود.
وی در توضیح روش پخت آش ماسوا گفت: حبوبات آن را از شب قبل خیس میکنیم و گوشت را به صورت خورشتی و چغندر و کلم قمری را نگینی خورد میکنیم.
جعفری با بیان اینکه چغندر را برای مزهدار شدن و قمری برای افزودن عطر به آش اضافه میکنند، گفت: گوشت و لوبیا و نخود و چغندر و قمری را میپزیم، سپس عدس را اضافه کرده و یک ساعت به اتمام پخت، برنج و ادویه را اضافه میکنیم.
وی خاطرنشان کرد: در کنار سفره برای هضم بهتر غذا از پیاز، برای گرمی، شربت شیره و برای دسر آن، از حلوا نیز استفاده میشود.
