رنگ و بوي انتخابات در فاصله يكسال
تا موعد برگزاري
محمد سهرابی
تا دهمين دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي کمتر از يكسال باقيمانده است. انتخاباتي كه همزمان با آن پنجمين دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبري هم برگزار خواهد شد.
بدون شك در طول اين يكسال تحولات زيادي را در فضاي سياسي كشور شاهد خواهيم بود و هرچقدر از زمان باقيمانده به 2 انتخابات مهم و سرنوشتساز مجلس شوراي اسلامي و مجلس خبرگان رهبري كاسته شود، فضاي سياسي و اجتماعي كشور بيشتر رنگ و بوي انتخابات را به خود خواهد گرفت.
از طرفي تحركات و تلاشهاي فعالان سياسي در طيفهاي مختلف از مدتها پيش و به طور مشخص اوايل پاييز كه كنگرهها و همايشهاي سياسي و بعضاً ميتينگهاي رسمي و غيررسمي احزاب و گروههاي سياسي پررنگتر شده است كه اين از تكاپوي احزاب و گروهها در زمينهسازي براي حضور موفق در انتخابات سال آتي است. كمااينكه محور اصلي اين همايشها بحث انتخابات و چگونگي ورود به عرصه رقابتهاي انتخاباتي بوده است.
نکته حايز اهميتی که فعالان سياسي نيز آن را به طور جدي دنبال ميكنند، آرايش انتخاباتي 2 طيف اصولگرا و اصلاحطلب و در كنار آنها ديگر گروهها و طيفهاي سياسي و اجتماعي كه موجب شده است حركتهاي تازهاي را در فضاي سياسي جامعه شاهد باشيم.
در این میان آنچه از نگاه سیاسی اهمیت خاصی دارد، تکاپوها، تحرکات احزاب و جریانهای سیاسی است که امروزه غالباً در 2 جناح عمده سیاسی، یعنی اصولگرایان و اصلاحطلبان به صورت جسته و گریخته، اما جدی و حساس دنبال میشود.
برگزاری نشستها و همایشهای متعدد از سوی احزاب و تشکلهای سیاسی در چند ماه گذشته، آنهم با حضور شخصیتهای کلیدی و تأثیرگذار در تهران و برخی شهرستانها، خود گواه روشنی بر اینگونه حرکتها و تلاشهای چشمگیر و پررنگ است.
در کنار این حرکتها و تلاشها، رسانهها نیز به نوعی وارد میدان شدهاند و از مدتها قبل بحث 2 انتخابات سرنوشتساز مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری را به طور جدی دنبال میکنند.
از طرفي عدهای از چهرههای مطرح در درون جريانهاي سياسي اصولگرا و اصلاحطلب با تشكيل اتاق فکر و برگزاري جلسات همانديشي به دنبال يافتن راهكارهاي مناسب جهت ورود موفقيتآميز به عرصه انتخابات و همينطور ساماندهی فعالیتهای انتخاباتی خود هستند.
در واقع ميتوان گفت در شرايط فعلي گروههای سیاسی مختلف به دنبال چیدن زمین بازی خود برای ورود به انتخابات هستند و سعی میکنند با مهرههای اصلی خود وارد این رقابت نفسگیر شوند تا از طریق آنها، مسیر پیروزی خود را هموار کنند.
در كنار اين حركتها و تلاشهاي پيدا و پنهان احزاب و گروههاي سياسي، برخي از كانديداهاي احتمالي مجلس نيز با حضور پررنگ در محافل مختلف سعي در همراه كردن افكار عمومي با خود دارند كه البته اين نوع حركتها به تبليغات زودرس نيز تعبير شده است.
آنچه مسلم است در شرايط كنوني كه درست يكسال تا زمان برگزاري انتخابات باقيمانده است، فضاي جامعه به نوعي حالوهواي انتخابات را به خود گرفته است. در اين ميان مباحث گوناگوني در محافل سياسي و رسانهاي مطرح است كه هم براي فعالان سياسي و هم مردم حايز اهميت است.
اينكه آيا انتخابات آتی چندقطبی خواهد بود يا نه؟ آیا امكان دوقطبي شدن انتخابات وجود دارد؟ احزاب و جریانهای سیاسی چقدر در شكل دادن به رفتار انتخاباتي مردم تأثيرگذار خواهند بود؟ همزماني 2 انتخابات مجلس شوراي اسلامي و مجلس خبرگان رهبري چه تأثيري در رقابتها، شور و نشاط انتخاباتي خواهد داشت؟ و از اين دست سؤالات؛ بحثهاي جدي و مهمي است كه ذهن خيليها را از هماكنون به خود مشغول كرده است.
اما آنچه در ميان اين مباحث بيشتر به چشم ميآيد تدارك گسترده 2 جناح عمده سياسي كشور يعني اصولگرايان و اصلاحطلبان و تلاشهاي آنها براي حضور موفق در انتخابات است كه هر كدام دغدغههاي خاص خود را در اين راستا دارند. در اين ميان كم كردن فاصلهها، از بين بردن اختلافها و نزديك شدن به اجماع و وحدت درونگروهي از جمله اهداف مهم هر يك از جريانهاي سياسي مذكور است.
البته نوع نگرانیها و چالشهای اصولگرایان و اصلاحطلبان تا حدود زیادی باهم متفاوت است و حتی فرصتهای پیشروی آنها هم در مواردی فرق میکند.
اصولگرایان با 5 همایشي كه تاكنون برگزار كردهاند، تلاش كردهاند تا اختلافهايي را که درون اين طيف سياسي عمده ديده ميشود و البته امروزه نمود آن قدري بيشتر از گذشته است را پوشش دهند و به حداقل برسانند.
البته گروههای اصولگرا بهرغم تلاشهای گسترده و چشمگیر خود، هنوز نتوانستهاند موانع ریز و درشتی را که روند انسجام و اجماع میان آنها را تحتالشعاع قرار داده است، از میان بردارند. هرچند از اظهارات و مواضع برخی چهرههای شاخص اصولگرا چنین برمیآید که فعالان حزبی این جریان سیاسی امیدواری زیادی به تحقق چنین اجماعی دارند، آنها حتی تجربه انتخابات ریاست جمهوری گذشته را هم که شاهد نوعی پراکندگی میان گروههای اصولگرا بودیم، اینگونه تحلیل میکنند که اجماع در انتخابات مجلس متفاوت از ریاست جمهوری است و تجربه نشان داده که توافق و اجماع در خصوص کاندیداهای مجلس بسیار آسانتر از گزینه ریاست جمهوری است.
اصلاحطلبان نیز با برگزاری همایش سراسری و چند كنگره و همايش حزبي به اجماع و کسب حداکثر کرسیهای مجلس میاندیشند.
در حالی که امروزه اصولگرایان موانع و مشکلات زيادی را پیشروی خود میبینند و بیم و امیدهای آنها برای وحدت و انسجام درونگروهی زیاد است، اصلاحطلبان خوشبینانه به چنین موضوع مهمی نگاه میکنند و امیدوار هستند در انتخابات آتی یکپارچه و منسجم با حضور همه تشکلهای همسو وارد میدان رقابت شده و موفقیتهای زیادی را به دست آورند. در این میان تجربه انتخابات ریاست جمهوری یازدهم که در آن شاهد حرکت منسجم اصلاحطلبان و ائتلاف تاریخی آنها با جریان اعتدالگرا که منجر به شکلگیری جبهه اصلاح و اعتدال شد، موجب شده تا گروههای اصلاحطلب امید زیادی به نقشآفرینی این جبهه در اسفندماه 94 داشته باشند.
از طرفی امروزه اصلاحطلبان به پشتوانه حرکتهای منسجم و منظم شورای مشورتی اصلاحطلبان که متشکل از شخصیتهای مجرب و تأثیرگذار در این جریان است و در واقع اتاق فکر گروههای اصلاحطلب به شمار میآید و همچنين شورای هماهنگی اصلاحطلبان، خود را در جایگاه ممتازی میبینند و امیدوار به حضور قوی و موفق در 2 انتخابات آتي هستند.
به هرحال آنچه مسلم است گروههای مختلف سیاسی خود را آماده حضور در انتخابات مجلس دهم میکنند و با توجه به این شرایط، قطعاً انتخابات اسفندماه 94، از رقابتیترین انتخاباتهای مجلس در مقایسه با دورههای گذشته خواهد بود؛ زيرا هم اصولگرایان و هم اصلاحطلبان سعی میکنند برای این رقابت نیروهای قوي، کارکشته و با تجربه خود را وارد بازی کنند، تا آنها با میدانداری خود عرصه را بر رقیب تنگ کنند. همین معنا اهمیت نیروهای تأثیرگذار در زمین بازی انتخابات مجلس را بیش از بیش نمایان میکند. ضمن اينكه اهميت و حساسيت موضوع موجب شده تا از مدتها قبل بحث انتخابات در فضاي سياسي و رسانهاي كشور مطرح شده و مورد توجه قرار گيرد.
+++++++
رويش بيابان در استان سرسبز همدان
دشتهایی که انتظار مرگ را میکشند
در حالی جهان، پايتخت مادها را به عنوان استانی سرسبز میشناسد که با بروز بحران كمآبی شاهد رويش بيابان در استان همدان هستيم.
كارشناسان كشاورزی از بحرانی بودن وضع آبهای زیرزمینی در دشتهای بهار و اسدآباد همدان سخن میگویند و در شهر سرابها، یعنی نهاوند نیز كه همواره یكی از قطبهای كشاورزی استان بوده است خبرهایی از فروكش كردن شدید آبهای زیر زمینی داده ميشود به طوری كه به نظر میرسد همه دشتهای استان خط نهایی برداشت آب از منابع آبی را شكستهاند تا جایی كه ۸۰ درصد آب مورد نیاز استان از منابع زیرزمینی تأمین میشود.
در این بین، نهادهایی كه نقش حراست از منابع طبیعی را دارند و بهرهگیری از روشهای افزایش بهرهوری بیش از پیش مهم به نظر میرسد که در همین راستا مدیرکل منابع طبیعی استان همدان بر لزوم حفاظت از منابع طبیعی استان تأکید دارد.
*47 درصد از مساحت استان همدان را منابع ملی به خود اختصاص داده است
محمدرضا همتی در گفتوگو با مهر با اشاره به اینکه ۴۷ درصد از مساحت استان همدان را منابع ملی به خود اختصاص داده است، گفت: این نهاد در وظیفه ذاتی خود ابتدا باید به شناسایی منابع استان چون آب، خاك و پوشش طبیعی بپردازد تا از آن حفاظت كند به طوری که در ۸۹ درصد از عرصههای طبیعی استان سند مالكیت آن به نام دولت صادر شده است.
وی با بیان اینکه هزار و ۴۴۱ هکتار جنگل در استان همدان وجود دارد که از نظر سرانه کشوری مطلوب است، ادامه داد: ۴۲ هزار هکتار بدون پوشش گیاهی و ۸۲۲ هزار هکتار نیز مرتع در استان وجود دارد.
همتي بیان كرد: 2 هزار و ۴۴۰ هزار هکتار از مراتع فقیر استان آبخیزداری شده است تا از بالاترین نقطه حوزه تا محل خروج، آب مدیریت شود.
وی با اشاره به اینکه با تقویت پوشش گیاهی و كارهای مكانیكی، چون ایجاد بند و تراس، میتوان منابع آب را مدیریت كرد، افزود: با اقداماتی كه انجام میشود آبهای روان مدیریت شده و در همان محل حرکت نفوذ کرده و در پایین دست از طریق چشمه قنات قابل بهرهبرداری میشود.
مدیرکل منابع طبیعی استان همدان اظهار کرد: آبخوانداری مکمل آبخیزداری است به طوری که هدایت آبها به سفرههای زیرزمینی آبخوانداری نامیده میشود و در چند نقطه کشور سد زیرزمینی زده شده است که به دنبال الگوبرداری از آن هستیم.
همتی با بیان اینکه منابع طبیعی مقولهای عمومی است که منافعش برای عموم زندگی بخش است، ادامه داد: این نهاد نمیتواند با این تعداد نیرو عرصههای خود را در کشور مدیریت کند.
وی با اشاره به اینکه مردم باید در حفاظت از منابع طبیعی کوشا باشند، بیان كرد: شادابی و طراوت با پوشش گیاهی عجین شده است و مردم در این خصوص باید دغدغه داشته باشند.
مدیرکل منابع طبیعی استان همدان اظهار کرد: نمیتوان گفت آبوهوا در استان روال عادی خود را دارد؛ زيرا بخشی از مشکلات جهانی و بخشی داخلی است که خود تشدیدكننده این وضع شده است.
همتی با بیان اینکه تغییرات اقلیمی آبوهوا، كمبود آب شیرین و بیایان از مهمترین مشکلاتی است که جهان با آن مواجه است، گفت: سوختهای فسیلی و شهرنشینی موجب شده است كه در 2 قرن اخیر دمای کره زمین بالا رفته و تبعات آن روی اكوسیستم طبیعت اثر بگذارد.
وی با تأکید بر اینکه با کاهش بارش و کم شدن پوشش گیاهی تغییر الگوی فصل در همدان کاملاً مشهود است، افزود: ایجاد پدیدههایی چون سونامی در دیگر نقاط جهان از تأثیرات تغییرات دمایی است و ایران نیز که در نوار خشک قرار داده شده است از این وضعيت اثر میپذیرد.
همتی با اشاره به اینکه از عواقب دستکاری در طبیعت، روی دادن کمآبی است به طوری که خشكسالي در استان محسوس است، گفت: در کشور ایران با پدیده کاهش پوشش گیاهی که موجب بیابانزایی میشود، مواجهیم. در حالی كه در ۱۰ سال پیش، میزان بیابانها در استان همدان به 2 تا 3 هزار هكتار شورهزار میرسید، اكنون ۶۵ هزار هکتار از استان که از دشت قهاوند تا منطقه شیرینسو را در بر میگیرد در معرض بیابانی شدن است.
*برای مقابله با بیابان در استان، تنها ۵۰ میلیون تومان بودجه در سال جاری دریافت كردهایم
وی با تأكید بر اینكه خطر بیابانی شدن همدان را تهدید میکند و برای مقابله با بیابان در استان تنها ۵۰ میلیون تومان بودجه در سال جاری دریافت كردهایم، ادامه داد: پمپاژ آبهای زیرزمینی و حفر چاههای غیرمجاز این آسیبها را برایمان به ارمغان آورده است و باید منابع را به گونهای استفاده کرد که به آینده آن نیز نگاه کنیم.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان نیز معتقد است كه این علم به تولید آب و جلوگیری از فرسایش كمك میکند.
محمد رسولی با اشاره به اینكه آبخیزداری علم نوینی است که همه عرصههای طبیعی در چرخه آن قرار گرفته است، بیان كرد: بیش از یك میلیون هكتار از عرصههای استان از نظر رسوب و فرسایش در وضعیت بحرانی قرار دارند.
وی ادامه داد: عملیات اجرایی و آبخیزداری در سطح ۲۳۶ هزار هكتار از مراتع و ۸۵ هزار هكتار در حال انجام است كه معادل ۱۳ درصد از سطح استان و ۲۷ درصد از سطوح بحرانی است.
رسولي با بیان اینکه در برنامه پنجم توسعه قرار بود پیشنهادی برای سطح اجراي آبخیزداری براي ۷۴۷ هزار هكتار، یعنی ۳۷ درصد استان افزایش یابد، گفت: به ازای هر هکتار عملیات آبخیزداری ۸۱ مترمکعب آب استحصال میکنیم و 2 تن فرسایش خاک نیز مهار خواهد شد.
*تاكنون ۷۱ میلیون مترمکعب روان آب در استان همدان تثبیت شده است
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان همدان گفت: تاكنون ۷۱ میلیون مترمکعب روان آب در استان تثبیت شده و ۲۱ میلیون مترمکعب آب نیز با عملیات آبخیزداری استحصال شده است.
رسولی گفت: تاكنون ۵۲۸ هزار تن کنترل فرسایش خاك صورت گرفته است که خود موجب احیا و رونق پوشش گیاهی میشود. اما مردم باید در عرصه مختلف وارد شوند و تا زمانی که مشارکت مردمی در این بین شکل نگیرد، عمل یک جانبه دولت اثر چندانی ندارد.
سرپرست سازمان محیط زیست استان همدان نیز از وضع خشك شدن تالابهای استان نگران است و آن را از عوامل تشدید گردوخاك عنوان میکند.
عادل عربی با اشاره به اینكه یکی از مهمترین عوامل به وجود آمدن پدیده ریزگردها چالش آب است که کشور را چند سالی است با مشکلاتی مواجه کرده، بیان كرد: پدیده ریزگردها عامل مهمی در هدررفتن خاک، ایجاد خسارات اقتصادی و از همه مهمتر عامل تهدید سلامت در زندگی انسانهاست.
وی ادامه داد: با وجود تنش آبی و شدت تشکیل ریزگردها، متأسفانه شاهد خشک شدن تالابها و از بین رفتن زیستگاههای آبی در کشور و استان هستیم.
عربي با اشاره به اینکه استان همدان در شرایط ویژه کمآبی قرار دارد، اظهار كرد: اقداماتی مانند آب مجازی، اصلاح الگوی کشت، اجرای سیستمهای نوین آبیاری و... در راستای عبور از بحران آب انجام شده است.
وی با بیان اینکه به دلیل نبود مدیریت صحیح آب در استان همدان، ۱۷ فروچاله ایجاد شده است، افزود: با ورود ریزگردها در سال ۸۸ به استان همدان، تالابهای طبیعی خشک شده و تاکنون احیا نشدهاند.
به گزارش مهر، سرپرست سازمان حفاظت محیط زیست همدان بيان كرد: به دلیل چرای بیش از حد دامها، اراضی ملی دچار فرسایش شدید شده که تأثیر زیادی در افزایش ریزگردها داشته است.
وی نابودی تنوع زیستی و ریزگردها را اصلیترین چالشهای محیط زیست کشور دانست و افزود: شناسایی منبع و منشأ ریزگردها، درختکاری در سطوح مختلف، حفظ مراتع و پوششهای گیاهی، ایجاد کمربند سبز در اطراف شهرها و کنترل منابع آبی از مهمترین راهکارهای مقابله با پدیده ریزگردهاست.
عربي تأکید کرد: کمبود آب تالابها و به این ترتیب خشکی برخی از آنها بر شدت وجود ریزگردها تأثیر میگذارد و خطر دیگری از جمله نشست دشتها را به دنبال دارد و خشکسالی فعلی، زنگ خطری برای دشتهای استان همدان است.
سرپرست محیط زیست استان همدان گفت: با توجه به شرایط فعلی احتمال وجود ریزگردها در فصل بهار سال آینده برای همدان دور از انتظار نیست.
*در بازه زمانی اردیبهشت تا تیرماه احتمال وجود ریزگردها در استان دور از انتظار نیست
عربي ادامه داد: در حال حاضر با توجه به خشکسالی و کاهش بارشها شاهد روشن شدن موتورهای آب کشاورزی در برخی مناطق هستیم که این موضوع زنگ خطری بزرگ برای تمامی مسئولان و مردم است که باید با همکاری یکدیگر این مشکل را حل کنیم و مردم با صرفهجویی در مصرف آب و کشاورزان با عدم کشتهای آببر و سایر ارگانها نیز در حد توان خود نهایت همکاری را داشته باشند تا مشکل خشکسالی به بحران جدی تبدیل نشود.
سرپرست حفاظت محیط زیست همدان گفت: همدان جزو ۲۴ استانی است که تحتتأثیر خشکسالی قرار داشته است و در بازه زمانی اردیبهشت تا تیرماه سال آتي احتمال وجود ریزگردها در استان دور از انتظار نیست.
همچنين مديركل هواشناسي همدان تابستاني بحرانی را برای همدان پيشبيني كرده است.
عبدالرضا زندی در آخرين اظهارنظر خود در كارگروه مديريت بحران استان با اشاره به اينكه روند نزولی بارش در ۴۰ سال آماری کاملاً مشهود است به طوری که در این روند حدود ۴۰ میلیمتر کاهش بارش مشاهده میشود، ادامه داد: پارامترهای دمایی نیز بیانگر افزایش دما نسبت به سال گذشته و حتی بلند مدت در استان همدان است.
وي با بیان اینکه روند صعودی دما در دوره آماری ۴۰ ساله ملموس است به نحوی که 5/2 تا 5/3 درجه سلسیوس افزایش دما در درازمدت مشاهده میشود، بیان کرد: براساس نقشههای پیشبینی فصلی نیز بارش در ماههای فروردین، اردیبهشت و خردادماه نرمال پیشبینی شده است و پارامترهای دما نیز در کل استان تا پایان خردادماه بین نیم تا 5/1 درجه سانتیگراد افزایش خواهد داشت.
مدیرکل هواشناسی استان همدان با بیان اینکه میزان بارش زمستان امسال همدان ۲۴ میلیمتر بوده است که در طول ۴۰ سال گذشته بیسابقه است، بیان کرد: در ۴۰ سال گذشته در سال ۸۱ میزان بارش حدود ۱۸۰ میلیمتر بوده و در سالهای دیگر بارشی کمتر از ۵۶ میلیمتر رخ نداده است.
زندی با بیان اینکه براساس عکسهای ماهوارهای سطح پوشش برف در استان همدان در سالجاری در مقایسه با سال گذشته بسیار کم و اندک است، اظهار كرد: استان از نظر میزان کمبود بارش در سال جاری نسبت به بلندمدت رتبه ۱۳ و نسبت به سال زراعی گذشته رتبه نهم را در بین ۳۱ استان کشور دارد.
از سوی دیگر، شنیده میشود عشایر در استان خوزستان با توجه به خشكسالیهای چندساله و نبود مراتع، قصد حضور زود هنگام در ماه جاری در مراتع آسیبپذیر استان را دارند، كه خود بر مشكلات پیشرو خواهد افزود.
با توجه به اینكه بیش از ۹۰ درصد منابع آبی در بخش كشاورزی مصرف میشود و بخش عمدهای از آن در بخش باغات و زراعتی که همچنان به روش سنتی آبیاری میشود، به مصرف میرسد مسئولان استان باید با اقدامی فوری و مدیریت استفاده از آب برای بخش كشاورزی مشكل خشكسالی را در سال آتی بدون كمترین تنش پشت سر بگذارند و از سوی دیگر مردم نیز با صرفهجویی در استفاده از آب آشامیدنی این چالش پیشرو را بدون مشكل پشت سر بگذارند، تا باز هم روی سخاوت آسمان بر این استان باز كشد.