با توجه به ساختارهای سیاسی حاکم در کشورهای مختلف، تعاریف گوناگونی از مفهوم شهرداری و نوع کارکرد آن وجود دارد و ارائه یک تعریف واحد و جامع در این زمینه کاری دشوار است. اما به بیانی کلی، در جهان امروز، شهرداری نهادی عمومی، غیردولتی، محلی و مستقل است که بهعنوان مهمترین جزو حکومتهای محلی با ارائه خدمات گوناگون عمرانی، رفاهی و شهری به رفع نیازهای مردم پرداخته و در انجام امور از مشارکت شهروندان بهره میبرد.
در دهههای اخیر افزایش تمایل به شهرنشینی و بهتبع آن گسترش کالبدی شهرها باعث شده تا این نهاد مدنی روزبهروز وظایف بیشتری را برعهده گرفته تا بتواند به نیازهای روزافزون شهروندان در بخشهای عمران، محیطزیست، بهداشت و سلامت و بسیاری موارد دیگر پاسخ مناسبی دهد. وظایفی که دولتها و حکومتها به شهرداریها بهعنوان دولتهای محلی واگذار کرده تا خود بتوانند نقش مؤثرتری در سیاستگذاریها و راهبریهای کلان ایفا کنند. به عبارت دیگر شهرداریها که زمانی محدوده وظایفشان تنها به چند فعالیت خدماتی محدود میشد، اکنون میبایست با برنامهریزی گستردهتری، رفاه فردی و اجتماعی را در شهرها فراهم آورند. رفاهی که تحقق آن وابسته به انجام دامنه بسیار گستردهای از اقدامات و فعالیتهاست.
با توجه به مباحث بیانشده وجود کارایی و اثربخشی مؤثر یکی از الزامات مهم در نهاد شهرداریهاست که بتواند تمامی اقدامات و منابع صرفشده را بهدرستی مدیریت کند، این مهم را میتوان در منطقه یک شهرداری همدان مشاهده کرد، بهگونهایکه با تعامل مناسب با شهروندان که سرمایه اصلی نهادهای اجرایی هستند، توانسته است پروژههای مهمی را در تمامی نقاط این منطقه به اجرا بگذارد، در همین رابطه گفتوگویی را با مدیر این مجموعه مسعود دهبانیصابر ترتیب دادیم که میخوانید:
از مهمترین اقدامات شهرداری منطقه یک میتوان به اجرای پروژههایی همچون سایت موزه میدان مرکزی و پوشش سقف تالار قرآن اشاره کرد که در سالیان اخیر بهرغم درخواست شهروندان به تأخیر افتادند، درباره اقدامات صورت گرفته و در دست اقدام توضیح فرمایید.
یکی از دلایلی که گردشگران شهر همدان را بهعنوان مقصد خود انتخاب میکنند سابقه تاریخی این شهر است، پروژه سایت موزه میدان مرکزی نیز یکی از پروژههایی است که این سبقه تاریخی را بهخوبی به گردشگران نمایش میدهد و همین موضوع نشاندهنده اهمیت ساخت سایت موزه است.
در تابستان موضوع ساخت این سایت موزه به شهرداری منطقه یک واگذار شد و طرحها و برآوردهای لازم که جهت اجرایی کردن این پروژه نیاز بود همگی بهسرعت تهیه و تنظیم شدند و خوشبختانه در مدت کوتاهی توانستیم با برگزاری مناقصه پیمانکار این پروژه را با هزینههای جانبی پروژه با اعتبار صد میلیارد ریالی جذب کنیم. هماکنون نیز پیشرفت فیزیکی پروژه را میتوان 20 درصد دانست و اقداماتی از قبیل اجرای کامل فوندانسیون کف و جایگذاری ستونهای اصلی نیز صورت پذیرفته است و امیدواریم تا انتهای تابستان سال آینده بتوانیم این پروژه را به پایان برسانیم.
همچنین سالن اصلی تالار همایشهای بینالمللی و قرآنی که در سال 95 به بهرهبرداری رسید متأسفانه بهدلیل نبود پوشش سقف، قابل بهرهبرداری نبود که در سالجاری با اعتباری 65 میلیارد ریالی در بودجه منطقه یک قرار گرفت و عملیات عمرانی آن آغاز شد؛ پس از اجرای سازه عرقچین میانی پوشش این مجموعه با جنس گالوانیزه و کلزیپ نیز صورت پذیرفت و تا انتهای سالجاری شاهد تکمیل سقف این سالن خواهیم بود.
از اقدامات شاخص منطقه یک در سال اخیر میتوان به توسعه فضای سبز با اجرای پارکهای محلی و فرامنطقهای اشاره کرد، اقدامات صورت گرفته در این زمینه را بفرمایید.
پروژه پارک ولایت با اعتباری 90 میلیارد ریالی از ابتدای آبانماه آغاز بهکار کرده است که بخشی از این عملیات عمرانی که شامل دیوارچینی و تسطیح راههای دسترسی است، تا انتهای سال به پایان میرسد.
همچنین فاز یک اجرای این پروژه ساخت مسیرهای دسترسی پارک و دیوارهای حائل است که با توجه به اینکه این پارک یک پارک کوهستانی است، تصمیم گرفته شد تا با کمترین دخالت در طبیعت و صدمه به محیط زیست عملیات اجرایی آن دنبال شود تا بهعنوان یک پارک فرامنطقهای پذیرای شهروندان و گردشگران از نقاط مختلف باشیم.
توسعه فضای سبز و کاربریهای آن بهدلیل تأثیرات مثبتی که بر محیط زیست و سلامت جسمی و روانی شهروندان دارد بسیار مهم است. فضای سبز شهری بایستی متناسب با شرایط هر منطقه مورد توجه قرار گیرد که در همین زمینه با بهکارگیری کارشناسان متخصص و زبده تمامی معیارها، استانداردها و ضوابط شهری در سطح شهرداری منطقه یک شناسایی و احصا شده است و پروژه ایجاد پارک ولایت بهعنوان یک پارک فرامنطقهای باعث جهش بزرگی در سرانه فضای سبز شهری خواهد شد، همچنین در یکسال اخیر از ایجاد پارکهای محلهای نیز غافل نبودهایم. یکی از اهداف مهم در منطقه یک ایجاد فضایی مناسب برای تفریح و سرگرمی خانوادهها بههمراه کودکانشان در فضای محله است، از اینرو در سالجاری عملیات اجرایی 2 پارک نواری در هنرستان و پل نیازمند آغاز شد که هماکنون در مراحل پایانی به سر میبرند.
مساحت پارک نواری کمالآباد و هنرستان 7 هزار مترمربع است که با اعتباری ۱۳۰ میلیارد ریالی درحال پایان است و میتواند با افزایش سرانه فضای سبز شهروندان تأثیر بسزایی در سلامت جسمی و روانی آنها داشته باشد.
همچنین اجرای عملیات نهایی زیرسازی و پیادهروسازی پارک نواری پل نیازمند خبر داد و گفت این پارک مساحتی بیش از ده هزار مترمربع دارد و با توجه به اینکه به موازات خیابان جهاننما است، میتواند مسیر مناسبی برای پیادهروی شهروندان در تمامی ایام سال باشد، گفتنی است این پارک با اعتباری ۱۴۰ میلیارد ریالی درحال انجام است.
شهرداری منطقه یک در سال گذشته توانست بیش از 117 هزار مترمربع پیادهروسازی و استانداردسازی معابر را پوشش دهد، از عملکرد خود در سالجاری بفرمایید.
استانداردسازی پیادهروها و گسترش هرچه بیشتر استانداردسازیها میتواند به داشتن یک شهر با شهروندانی سالم کمک کند و اگر بتوانیم حاکمیت پیادهروها بر سوارهروها را افزایش دهیم شهری شادابتر و با تعاملات اجتماعی بیشتری خواهیم داشت.
در سال گذشته 117 هزار مترمربع پیادهروسازی در سطح منطقه یک صورت پذیرفت درصورتیکه در سالیان گذشته این عدد بیش از 20 هزار مترمربع نبوده است و در سالجاری نیز 152 میلیارد ریال بودجه جهت استانداردسازی پیادهروها درنظر گرفته بودیم، در استانداردسازی پیادهروها تمامی ضوابط و قوانینی که در حوزه پیادهروسازیها مطرح است رعایت شده و میتوان به استانداردهای مخصوص افراد کمتوان جسمی، سطح شیببندی، نبود پله و دسترسی به کوچهها اشاره کرد.
در سالجاری عملیات استانداردسازی پیادهرو خیابان بوعلی با اعتباری بالغ بر 20 میلیارد ریال به پایان رسید ودر این پروژه با همکاری دستگاههای مختلف آب و فاضلاب، برق و مخابرات تمامی زیرساختها بهروز شد تا شاهد حفاری پس از پایان پیادهروسازی نباشیم.
همچنین پایان عملیات پیادهروسازی 16 هزار مترمربعی در بلوار احمدیروشن و بلوار شهیدسلیمانی که با این اقدام شاهد استانداردسازی معابر پیادهرو از بلوار بعثت تا میدان مدرس هستیم.
از دیگر پروژه پیادهروسازی، مناسبسازی و جدولگذاری بلوار شهید اسلامیان است، این پروژه در راستای تسهیل عبور و مرور شهروندان عزیز همدانی مطابق با استانداردهای روز درحال ساخت است، این پروژه با مساحت 19 هزار مترمربع و با اعتباری 66 میلیارد ریالی درحال انجام است.
پیادهروسازیهای مربوط به این پروژه نیز به پایان رسیده است و درحالحاضر عملیات ساخت رفوژ وسط آن درحال انجام است که در مدتی کوتاه تحویل شهروندان عزیز خواهد شد.
یکی از نقاط قوتی که در یکسال در مدیریت شهرداری منطقه یک وجود داشته است موضوع پرداختن به ورزش و جوانان است که ظاهرا اقدامات مناسبی در این زمینه صورت پذیرفته است، درباره اقدامات انجام شده بفرمایید.
یکی از رسالتهای مهم شهرداری در حوزههای فرهنگی-ورزشی توسعه زیرساختها برای شکوفایی نسل جوان است که رویکرد این منطقه افزایش هرچه بیشتر زیرساختهای ورزشهای مختلف در سطح منطقه یک است، بهطوریکه شهروندان در سطح محلات خود بتوانند از آن بهره ببرند.
در یک سال اخیر پروژههایی همچون ایجاد زمین ورزشی فوتبال در پارک لاله و محله دره مرادبیگ، ایجاد زمین ورزشی بدمینتون بوستان ارم، بازسازی زمین ورزشی فوتبال بوستان مردم، همچنین ایجاد زمین ورزشی بسکتبال در بوستان مردم تا انتهای سالجاری به پایان میرسد که خریداری و جایگذاری میزهای شطرنج و پینگپونگ مؤید این امر است.
همچنین مجموعه شهدای شهرداری که زمین ورزشی باشگاه شهرداری همدان است و بسیاری از جوانان شهر همدان بهدنبال آغاز ورزش قهرمانی از این باشگاه هستند در سالیان اخیر کیفیت مناسبی نداشت و با توجه به نگاه این منطقه به توسعه زیرساختهای ورزشی تصمیم گرفته شد تا عملیات اجرایی ساخت چمن مصنوعی در این مجموعه را آغار کنیم.
همچنین عملیات اجرایی این پروژه ۵ هزار مترمربعی از ابتدای آذرماه با اعتبار ۵۳ میلیارد ریالی آغاز شده و هماکنون عملیات خاکبرداری آن به پایان رسیده است، پس از آن عملیات بتنریزی و لایههای زهکش اجرا خواهد شد.
ناگفته نماند که برای نخستینبار در شهر همدان از سیستم فیلترینگ در اجرای این چمن مصنوعی استفاده میشود و سعی شده است تا با استفاده از زهکشی کامل و اجرای بهترین کیفیت چمن مصنوعی، شاهد رشد و ترقی ورزش قهرمانی در شهر همدان باشیم.
یکی دیگر از این پروژهها ساخت یک ساختمان چندمنظوره در کوی مدرس است که از اعتباری بالغ بر 67 میلیارد ریالی برخوردار است که به درخواست شهروندان ساکن در محله و با هدف فرهنگی-ورزشی و محل عرضه میوه و ترهبار، آغاز بهکار کرده و امیدواریم با تحویل آن در سالجاری شاهد استقبال شهروندان محله از آن باشیم.
با گذر از میادین و خیابانهایی که در سطح منطقه یک وجود دارد، میتوان بهراحتی دریافت که شهرداری منطقه یک اهمیت زیادی را برای کیفیت فضای شهری قائل است، در اینباره بفرمایید.
ارتقای کیفیت فضای شهری و فضاهای سبز یکی از مهمترین درخواستهای شهروندان محسوب میشود که این مهم در اولویت برنامههای شهرداری این منطقه قرار دارد تا رضایتمندی شهروندان حاصل شود.
نورپردازیها، آب و آبنماها نیز یکی دیگر از این مواردی است که چه در حالت سکون و چه در حالت پویا و روان باعث آرامش روح و روان انسان میشود.
در راستای ساماندهی ترافیکی، بهسازی و رسیدگی به فضای سبز در میدان قائم نیز از ابتدای تابستان سالجاری عملیات عمرانی با بودجهای 7 میلیارد ریالی آغاز شده و همچنین اعتباری 2 میلیارد ریالی جهت نورپردازی و آبنمای این میدان درنظر گرفته شد که خوشبختانه با پایان آن شاهد استقبال شهروندان از فضای به وجود آمده هستیم.
بازسازی کامل میدان جهاد نیز هزینهای 2 میلیارد ریالی دربرداشت، 4 میلیارد ریال نیز برای آبنمای این میدان هزینه شد که توانسته است با نورپردازی صورت گرفته بهویژه شبهنگام جلوه ویژهای به شهر ببخشد .
ساخت چند آبنمای دیگر در نقاطی همچون میدان شریعتی، پارک نرگس، پیادهراه بوعلی، میدان بیمه، جنب شهرداری آرامگاه بوعلی و بوستان ارم نیز انجام شده و طی یکسال گذشته رقمی بالغ بر ده میلیارد در بودجه شهرداری منطقه یک صرف ساخت آبنماهای مختلف شده است.
همچنین از دیگر پروژههای نورپردازی میتوان به نورپردازی در خیابان مصیب مجیدی و خواجه رشید اشاره کرد که عملیات اجرایی آنها بهتازگی پایان یافته است و شهروندان نیز استقبال خوبی از آن داشتهاند.
در ابتدای سالجاری یکی از بزرگترین پروژههای تملک و بازگشایی معبر در بلوار شهید فهمیده انجام شد، این پروژه در چه مرحلهای قرار دارد؟
هزینه تملک ساختمان بلوار شهید فهمیده که دارای 33 واحد مسکونی و تجاری بود بالغ بر 350 میلیارد ریال بوده که عملیات تخریب و خاکبرداری این پروژه در یک ماه انجام شد و پس از اجرای سازههای نگهبان و فوندانسیون هماکنون عملیات بتنریزی طبقات مختلف آن درحال انجام است.
این معبر بهدلیل اینکه در مسیر گردشگری و همچنین دانشگاههای شهر همدان قرار دارد از اهمیت بسزایی برخوردار است و میتواند راهگشای مشکلات ترافیکی این منطقه باشد. همچنین جهت روانسازی هرچه بیشتر ترافیک این محدوده، معبر بین خیابان پرستار و فرشچیان نیز عملیات تملک و بازگشایی آن با اعتباری 110 میلیارد ریالی انجام شد که هماکنون نیز در دسترس شهروندان قرار دارد.
با توجه به افزایش روزافزون خودروها و کمبود فضای پارک حاشیهای در خیابانها آیا اقداماتی دربرای ساخت پارکنیگها داشتهاید؟
لزوم ساخت پارکینگها در شهر بر کسی پوشیده نیست و با ساخت آنها مشکلاتی که در حوزه شلوغی خیابانها و ترافیک وجود دارد قابل حل است، پیشبینی یک فضای مناسب و کارآمد برای ساخت پارکینگ در شهرها بهویژه کلانشهرها، باعث ترافیک کمتر در خیابانها و آسودگی و آرامش شهروندان میشود.
در سالجاری مبلغ ۱۱۰ میلیارد ریال بودجه برای ساخت پارکینگهای عمومی درنظر گرفته شده است که از مهمترین آنها میتوان به پروژههای تملک و ساخت پارکنیگ خیابان خواجه رشید (پشت تالار مرمر) و پارکنیگ استادیوم شهدای شهرداری اشاره کرد. مطالعات آزمایش خاک، برآوردها و طراحیهای پروژهها درحال انجام است و بهزودی عملیات اجرایی این پروژهها نیز آغاز خواهد شد.
