سالهاست که کارشناسان و دلسوزان حوزه آب در استان از اصلاح روشهای مدیریتی و رفع برخی مشکلات برای حفظ منابع موجود آبی در استان تأکید میکنند. این گروه معتقدند که با اصلاح شبکه فرسوده انتقال آب در شهرها رقم قابل ملاحظهای آب میتوان صرفهجویی کرد.
مدیران آبوفاضلاب استان با آگاهی از عمق فرسودگی شبکه انتقال آب به شهرها اگر چه همواره بر اصلاح این نقاط تأکید داشتهاند اما با وجود مسئولیت 2 ساله در این حوزه حرکتی از سوی این مدیران رخ نداده است.
گفتههای دیروز مدیرعامل شرکت آبوفاضلاب استان همدان در گفتوگو با تسنیم به خوبی بیانگر میزان حرکت در حوزه شبکه فرسوده است. حسینی بیدار در حالی در این گفتوگو از وجود 700 کیلومتر شبکه فرسوده انتقال آب استان سخن میگوید که یکسال پیش هم در هفتم تیرماه عدد 700 کیلومتر را برای شبکه فرسوده عنوان کرده بود. امروز پس از یکسال و 67 روز از آن تاریخ بازهم مدیر آبوفاضلاب استان از باقی بودن 700 کیلومتر شبکه فرسوده سخن میگوید با این تفاوت که در دوم تیرماه یکسال پیش میزان شبکه فرسوده 35 درصد اعلام شد و امروز به گفته حسینی بیدار به 30 درصد رسیده است. یعنی در طول 2 سال مدیریت وی تنها 6 درصد از شبکه فرسوده آب استان ترمیم شده است. آنچنان که در ابتدای مدیریت وی یعنی در آذرماه سال 92 اعلام شده بود میزان فرسودگی شبکه انتقال آب استان 36 درصد بود. تسنیم نوشته هدررفت آب و به طور کلی آب بدون درآمد یکی از مشکلات عمده سیستم تولید و توزیع آب شرکتهای آب و فاضلاب است که مقدار آب بدون درآمد در کشورهای در حال توسعه بیش از ۳۰ درصد مقدار تولید آب و در کشورهای توسعهیافته کمتر از ۱۵ درصد مقدار تولید و حدود نصف حجم آب تولیدی هدر رفته در این کشورها است. هدررفت واقعی آن بخش از آب است که وارد شبکه میشود اما به دلیل نشت فیزیکی بدون مصرف از شبکه توزیع، خطوط انتقال، مخازن و انشعابها خارج میشود که این رقم براساس اعلام وزارت نیرو در کشور 3/13 درصد است. حال با وجود این آمار و ارقام انتظار میرود مسئولان و مدیران حوزه آب استان همدان در راستای اصلاح شبکههای توزیع و انتقال آب اقدامات اساسی انجام داده و جلوگیری از هدررفت آب را فدای تأمین آب شرب نکنند. سید هادی حسینی بیدار در گفتوگو با تسنیم با اشاره به اینکه اصلاح و نوسازی شبکه فرسوده براساس اولویتبندی انجام میشود، گفت: در سطح همدان 2 هزار و ۵۱۵ کیلومتر شبکه آب وجود دارد که ۷۰۰ کیلومتر از این میزان فرسوده بوده و نیاز به اصلاح و نوسازی دارد. وی با اعلام اینکه سال گذشته ۴۵ کیلومتر از شبکه آب فرسوده در استان همدان اصلاح و نوسازی شد، تصریح کرد: بر اساس برنامهریزی صورت گرفته به دنبال این هستیم تا هر سال ۴۰ کیلومتر از شبکه فرسوده را با توجه به تخصیص اعتبارات اصلاح و نوسازی کنیم. حسینی بیدار در حالی در این گفتوگو از کمبود اعتبار سخن گفته که سال گذشته نیز در گفتوگویی نیاز به اعتبار را لازمه اصلاح شبکه فرسوده دانسته بود و اعتباری 111 میلیارد تومانی برای آن درخواست کرده بود. وی با اعلام اینکه هنوز اعتبارات عمرانی امسال استان همدان ابلاغ نشده است، گفت: برای اصلاح و نوسازی شبکه فرسوده آب در استان همدان به ۱۱۸ میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم که امیدواریم هر سال رقم مناسبی برای این کار در نظر گرفته شود. با این وجود مدیر آبوفاضلاب استان در گفتوگوی دیروز عملکرد خود در اصلاح فرسودگی شبکه انتقال آب را مطلوب دانسته است. اما نکته قابل تأمل سخنان آبوفاضلاب روستایی استان است که با وجود تأکید بر شبکه فرسوده گفته است: «قبول داریم که بخشی از شبکههای آب روستاهای استان همدان فرسوده است ولی به سبب کمبود منابع اعتباری، تعویض و اصلاح شبکه در اولویت قرار ندارد». این در حالی است که به گفته حبیب مومیوند بیشتر هدر رفت آب در روستاها به دلیل انشعابات غیرمجاز است که نیاز به برخورد قاطع و بیتعارف این دستگاه دارد. مومیوند تصریح کرده که در زمینه انشعابات غیرمجاز با مشکلات بسیاری مواجه هستیم که بخش عمدهای از هدررفت آب نیز به آن مربوط میشود. مدیرعامل شرکت آبوفاضلاب روستایی همدان از شناسایی ۶ هزار انشعاب غیرمجاز در سطح روستاهای همدان در سال گذشته سخن گفت. او اگر چه از برخورد قضایی با انشعابات غیرمجاز خبرداده اما گفته: «اگر انشعابات غیرمجاز به همین شکل فعال باشند هر چقدر پروژه برای تأمین آب اجرا کنیم باز با مشکل تأمین آب مواجه هستیم». اگرچه دو مدیر آبوفاضلاب و آبفار استان دلیل اصلاح نشدن شبکه فرسوده را نبود اعتبارات عنوان کردهاند که در بخشهایی مورد تأيید بوده اما بخشی از نقاط ایراد و انتقاد بر حوزه مدیریت آب استان به شیوه عملکرد مدیران فعلی و نحوه پاسخگویی شان مرتبط است. کما این که نحوه این مدیریت مورد انتقاد در گفتههای حسینی بیدار در گفتوگو با تسنیم و آماری که وی از شبکه فرسوده گزارش میدهد به خوبی مشهود است. 3 ماه دیگر مدیریت وی در آبوفاضلاب استان 2 ساله میشود اما هنوز شبکه فرسوده 700 کیلومتر است و به گفته اوفقط 6 درصد از آن اصلاح شده است.