اواسط شهریور امسال بود که ماجرای کمبود انسولین قلمی بحرانی شد، تا جایی که در فضای مجازی هشتگی با عنوان «انسولین نیست» راه افتاد و مصرف‌کنندگان و خانواده‌هایشان درخواست تأمین انسولین قلمی داشتند.
پس از این ماجرا هم ۲۷ شهریور ۱۲۰ پزشک متخصص دیابت نامه‌ای به رئیس‌جمهوری نوشتند و نسبت به خطرات کمبود این دارو و تجهیزات پزشکی خاص برای بیماران دیابتی اعلام نگرانی کردند.
در همین شرایط بود که معاون غذا و داروی استان در پاسخ به چرایی کمبود انسولین قلمی در همدان، اختصاص نیافتن ارز برای خرید آن در سطح کشور را دلیل اصلی این اتفاق دانست.
کش‌و قوس‌های تأمین انسولین ادامه داشت تا اینکه اواسط مهرماه با ترخیص ۲ محموله انسولین قلمی، مشکل به‌صورت مقطعی برطرف شد و وزارت بهداشت به بیماران توصیه کرد به‌جای انسولین قلمی، از انسولین رگولار و ان.پی.اچ استفاده کنند که در بازار در دسترس است.
حالا پس از گذشت چندماه دوباره قفسه‌های داروخانه‌ها از انسولین قلمی خالی است و آن‌طور که داروخانه‌ها می‌گویند علت اصلی این ماجرا به توافق نرسیدن بر سر قیمت است، به این معنا که عده‌ای در تلاشند قیمت را پایین بیاورند.
همه اینها در شرایطی است که بار دیگر کمبود انسولین متوجه بیماران دیابتی در همدان شده و این اتفاق بیماران را مضطرب و نگران کرده است.
پدر یکی از همین بیماران دیابتی که مجبور است در هفته برای فرزند ده ساله خود که درگیر دیابت نوع یک است انسولین تأمین کند گفت: در این مدت به‌دلیل کمیاب بودن این دارو مجبور بودم انسولین را از طریق آشنایان تهیه کنم و در بسیاری از داروخانه‌ها شاهد بودم که با وجود داشتن انسولین اما تنها به نسخه‌های سفارش‌شده این دارو را می‌دادند و از پذیرش سایر نسخه‌ها امتناع می‌کردند.
وی افزود: نوع چینی این دارو در برخی داروخانه‌ها موجود است اما پزشکان تأکید کرده‌اند که از آن استفاده نشود زیرا به افت شدید قند منجر می‌شود.
وی با بیان اینکه تغییر دارو برای این بیماران سخت است و ابعاد روانی دارد، گفت: از اول اسفند که نسخه‌نویسی الکترونیکی شده، داروها در دفترچه درج نمی‌شود و بسیاری از پزشکان ترجیح می‌دهند دارو را در نسخه‌ها به‌صورت دستی وارد کنند درحالی‌که گفته می‌شود برخی از داروخانه‌ها این نسخه‌ها را برای تحویل داروهای سهمیه‌ای قبول نمی‌کنند و خیلی از داروخانه‌های سطح شهر این نسخه‌ها را برای انسولین قبول ندارند.
در همین راستا معاون غذا و داروی علوم‌پزشکی همدان با بیان اینکه در بازار انسولین بیوسمیلار تولید داخل و برندهای مشابه موجود است، گفت: دیابتی‌هایی که فقط یک نوع برند خاص از انسولین را مصرف می‌کنند، می‌توانند از مشابه داخلی استفاده کنند و در مواردی که وجود ندارد از سامانه «تی‌تک» نزدیک‌ترین داروخانه به محل سکونت خود را جست‌وجو و انسولین را تهیه کنند.
ایرج خدادادی در گفت‌و‌گو با همدان‌پیام، ادامه داد: موضوع کمبود مقطعی انسولین قلمی شامل همه انواع انسولین نیست، گاهی یکی‌دو مورد از این اقلام دیر به کشور می‌رسد که دچار کمبود مقطعی می‌شویم و با تلاش‌های صورت گرفته تا حد ممکن سعی بر رفع آن داشته‌ایم.
وی افزود: مصرف بالای انسولین قلمی در استان از دیگر علل این کمبود مقطعی است، زیرا در گذشته انسولین از زنجیره توزیع رسمی قاچاق و حتی قاچاق معکوس با توجه به تفاوت قیمت آن به کشورهای عراق و ... دیده می‌شد که همه اینها دلیل کمبود آن است.
خدادادی با بیان اینکه تلاش شده است تا مصرف‌کننده واقعی به انسولین دست پیدا کند و برای در اختیار گذاشتن سهمیه موردنیاز افراد، از سامانه «تی‌تک» استفاده می‌شود، عنوان کرد: البته به سمتی خواهیم رفت تا نام افراد مبتلا به دیابت نیازمند انسولین، در سامانه‌ای با تأیید معاونت درمان در دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور ثبت شود تا فقط این افراد بتوانند از انسولین استفاده کنند.
وی با اشاره به اینکه موضوع رهگیری در سامانه «تی‌تک» هم ادامه خواهد داشت تا اطمینان حاصل شود که انسولین به دست مصرف‌کننده واقعی می‌رسد و میزان قاچاق به صفر برسد، خدادادی تأکید کرد: این دارو به شکل سهمیه‌ای به استان تعلق می‌گیرد و برای اینکه به دست مصرف‌کننده واقعی برسد داروخانه‌های معین برای آن درنظر گرفته شده است.
وی درباره اینکه آیا بیماران باید انسولین را از طریق کارت ملی دریافت کنند؟ گفت: درحال‌حاضر نیز سعی می‌کنیم انسولین را از طریق نسخ بیمه‌ای که پرونده بیماران قابل ردیابی است، توزیع کنیم اما وزارتخانه درنظر دارد بهتر رصد کند و این دارو از چرخه توزیع خارج نشود و به دست دلالان نیفتد و با کارت ملی باشد.
وی تصریح کرد: وزارتخانه قصد دارد انسولینی را که ما در اختیار بیمارانی که دارای پرونده ثبت شده هستند، قرار می‌دهیم با کد ملی بیمار باشد تا هر داروی انسولینی که وارد استان می‌شود قابلیت رصد داشته باشد.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا گفت: البته این موضوع بدین معنا نیست کسی می‌تواند با کد ملی داروی انسولین دریافت کند بلکه از طریق آن قابل رصد است که دارو از طریق کدام شرکت پخش در استان توزیع شده و به کدام داروخانه رفته و به چه بیماری تعلق گرفته است تا اطمینان حاصل شود که دارو قاچاق نخواهد شد.
