کم نیستند هموطنان ایرانی که با شنیدن عبارت «طلای سبز» به مدد گردش ذهن و تفکر خود نام شهرستان تویسرکان را از خاطر می‌گذرانند و گردوی تویسرکان را در ذهن خود مجسم می‌کنند.
گردویی که یا حلاوت طعم بی‌نظیر و کیفیت مرغوب آن را با وجود خود چشیده و احساس می‌کنند و یا حداقل نام تویسرکان را به واسطه محصول کم‌نظیر و با کیفیت گردویش شنیده‌اند.
گردو یک محصول کشاورزی با مزایای کم‌نظیر صنعتي، كشاورزي و... است. اکنون استان همدان به تنهایی 15 درصد از مجموع تولید محصول گردوی کشور را به خود اختصاص داده و در این میان شهرستان تویسرکان با برخورداری از 5 هزار و 500 هکتار باغ‌های گردو بیش از 20 درصد از تولیدات گردوی استان همدان را در اختیار دارد.
بر اساس اعلام رسمی وزارت جهادکشاورزی متوسط تولید گردو در هر هکتار از باغ‌های گردوی کشور، 2 هزار و 379 کیلوگرم است؛ در حالی که این میزان در حالت عادی در شهرستان تویسرکان به ازای هر هکتار به 4 هزار کیلوگرم می‌رسد.
همچنین بر اساس آمار رسمی و معتبر این وزارتخانه گرچه استان همدان پس از استان کرمان بیشترین میزان باغ‌های گردوی کشور را به خود اختصاص داده است؛ اما گردوی تویسرکان به لحاظ مرغوبیت نه تنها در کشور بلکه در سطح نخست جهانی با حضور رقبایی مانند آمریکا، فرانسه، چین و ژاپن قرار دارد و در بازارهای فروش بین‌المللی به عنوان یکی از مرغوبترین محصولات شناخته می‌شود.
اما یک سؤال، تاکنون چقدر برای معرفی این محصول چند منظوره کشاورزی و برندسازی گردوی تویسرکان در مجامع و بازارهای فروش داخلی و خارجی فعالیت‌های هدفمند و سازماندهی شده، صورت گرفته است؟
تویسرکان در سال‌های اخیر 4 بار شاهد برگزاری جشنواره گردو بود؛ جشنواره‌هایی که گرچه برگزاری آنها برای تویسرکان بدون رهاورد نبوده؛ اما اکنون خروجی‌های اثرگذار آن در بخش‌های متنوع مرتبط با محصول گردو مانند تلاش‌های جدی و دامنه‌دار در زمینه تجاری‌سازی کلان این محصول، ساماندهی صنایع تبدیلی مرتبط با گردو و برندسازی جهانی دیده نمی‌شوند.
به نظر می‌رسد برگزاری جشنواره‌های متعدد گردو در ادوار و سال‌های مختلف نتوانسته انتظارات را در بخش عمومی و تخصصی برآورده کند و بسیاری از صاحبنظران و اندیشمندان حوزه باغداری و باغداران و کشاورزان معتقدند جشنواره گردو خروجی‌های مؤثر کاربردی محسوسی نداشته و به توسعه و پیشرفت مقوله بهره‌وری حداکثری از محصول گردو کمک چندانی نکرده است.
عموم مردم و صاحبنظران حوزه کشاورزی و باغداری انتظار داشته و دارند که برگزاری جشنواره گردو زمینه را برای پیشبرد باغداری نوین با هدف ارتقاي سطح کمی و کیفی این محصول چند منظوره در تویسرکان فراهم کند و با پیوند زدن یافته‌ها و راهکارهای علمی و روش‌های اثر بخش عملی، راه برای ایجاد صنایع تبدیلی گردو و صادرات هدفمند آن هموار شود در حالی که به نظر می‌رسد جشنواره گردو در سال‌های اخیر در تویسرکان بیشتر بار تبلیغاتی داشته و نتوانسته انتظارت عمومی از خود را برآورده سازد.
در گزارش ایرنا آمده، در سال 92 در پی افت شدید و ناگهانی دما در پنجم اردیبهشت‌ماه بیش از 90 درصد باغ‌های گردوی تویسرکان بر اثر سرمازدگی دچار خسارت شدید شدند و در پی رکود در تولید و بازار گردو و فضای اقتصادی شهرستان تویسرکان، جشنواره گردو در سال 92 در تویسرکان برگزار نشد.
در سال 94 دو تن از معاونان وزیر جهادکشاورزی با حضور در تویسرکان، راهکارهای پیشگیری از سرمازدگی باغ‌ها و اصلاح ارقام گردو در تویسرکان را بررسی کردند و تصمیم‌های اجرایی از قبیل ایجاد باغ‌های آزمونه با استفاده از روش‌های نوین باغداری، سرشاخه کاری و تغذیه مداوم گیاهی اتخاذ و مقرر شد وزارت جهادکشاورزی در این حوزه از شهرستان تویسرکان حمایت‌های اجرایی و مدیریتی کند.
امسال و در حالی که همه منتظر تصمیم‌های مسئولان شهرستان تویسرکان در مورد برگزاری جشنواره گردو بودند، فرماندار تویسرکان از برگزاری جشنواره گردو در نیمه دوم شهریورماه سال 95 خبر داد، اما این جشنواره در زمان از پیش تعیین شده برگزار نشد و فرماندار تویسرکان مهمترین دلیل این تأخیر را همکاری نکردن مؤثر و به هنگام برخی دستگاه‌های اجرایی مرتبط و بخش خصوصی دانست و به صراحت از تعاونی گردو کاران، مرکز تحقیقات گردو و اتاق اصناف در این زمینه انتقاد کرد.
اما حبیب مومیوند در ادامه سخن از برگزاری قطعی همایش گردو در 20 آبان‌ماه امسال خبر داد و این‌باره گفت: هدف از برپایی جشنواره گردو یک جشن نمادین و بی‌اثر نیست؛ بلکه به دنبال برگزاری یک آیین بومی با دستاوردهای کاربردی و با مشارکت دستگاه‌های اجرایی و دولتی و بخش خصوصی هستیم.
به گفته حبیب مومیوند، ارتقای سطح بهره‌وری همه‌جانبه از محصول مرغوب گردوی تویسرکان در ابعاد اقتصادی، گردشگری، اجتماعی و فرهنگی به پیگیری مداوم و برنامه‌ریزی شده امور این بخش توسط مسئولان دستگاه‌های مختلف اجرایی و همگرایی مردم نیاز دارد.
وی بیان کرد: در بسیاری از مقاطع زمانی به دلیل کمرنگ بودن صنایع تبدیلی و جنبی گردو و نبود برنامه‌ریزی‌های منسجم و هدفمند در این بخش شاهد نبود بهره‌وری حداکثری از این مزیت بی‌بدیل برای شهرستان تویسرکان بوده‌ایم.
مومیوند افزود: اگر تحقیق پژوهش‌محور و علمی و یافته‌های نوین به کمک فرآیند تولید و فرآوری گردو در تویسرکان بیایند، بی‌شک شاهد افزایش سطح بهره‌وری از این محصول خواهیم بود.
وی با اشاره به تشکیل دبیرخانه دائمی و خانه گردو در تویسرکان، متذکر شد: دبیر خانه دائمی و خانه گردوی تویسرکان نباید اسیر حاشیه‌سازی، کارهای تکراری، غیرکاربردی و بی‌اثر شود.
مومیوند معتقد است: برگزاری کارشناسانه و هدفمند چنین همایش‌هایی، پویایی اقتصاد و بازار شهرستان را به دنبال دارد.
مدیر جهادکشاورزی تویسرکان هم گفت: همایش گردو، فرصت‌ها و چالش‌ها از بخش‌های علمی و کارگاه آموزشی، سخنرانی معاون باغبانی وزیر جهادکشاورزی و نمایشگاه جنبی تشکیل می‌شود.
