■ مردم: نانها سفت شدهاند
■ نانوا: در 4 ماه گذشته يک سوم کيفيت آرد کاهش يافته است
چند هفته است که مردم بيشتر از گذشته به کيفيت نان در استان معترض هستند. يکي از نانوايان همداني ميگفت: در 4 ماه گذشته 6 درصد از کيفيت آرد کم شده است. به گفته اين تافتونپز، کيفيت آرد تا چند ماه قبل 18 درصد بود اما اکنون 12 درصد شده که موجب شده تا کيفيت نان هم پايين بيايد.
مرد جواني که يک قرص سنگک خريده و منتظر سرد شدن آن بود هم گفت: اين ناني نيست که بايد به دست مردم بدهند؛ نان ضخيم و خمير خوردن ندارد. اگر بگوييم کمي برشته کن هم نصف آن ميسوزد. وقتي اعتراض ميکنيم هم دعوا ميشود و ميگويند ما مقصر نيستيم آردي که به ما ميدهند کيفيت ندارد.
زن جواني هم ميگفت: پدرو مادرم که کمي سنشان بالاتر رفته ديگر نميتوانند به راحتي نان بخورند چون آنقدر سفت شده که جويدن آن سخت است. قوت غالب مردم نان است اما پايين آمدن کيفيت آن موجب شده تا مردم با بيرغبتي نان بخورند.
يک سنگکي هم ميگفت: بايد آرد خارجي قاطي آرد ايراني بکنند تا کيفيت آن بالا برود. اما اين اواخر ديگر آرد خارجي به آردهاي معمولي نميزنند مردم هم فکر ميکنند ما نان خوبي نميپزيم.
نانوايي ديگري هم در یکی از شهرستانهای استان ميگوید: کيفيت آرد پايين است. از طرفي اجازه نداريم داخل خمير جوش شيرين بزنيم که باعث ميشود نان موقع پخت باز و ترد نشود. سفتي و کوچک بودن نان هم به همين دليل است که آرد کيفيت مناسبي ندارد.
وزیر بهداشت از جمله مسئولانی است که درباره پایین بودن کیفیت گندم و نان صحبت کرده و ضمن زیرسؤال بردن ادعای وزارت جهاد کشاورزی، گلایههای نانوایان را درباره این مسئله تأیید کرده و گفته که نان غذای اصلی در کشور است و اگر نان سالمی به مردم بدهیم، بخشی از وظیفهمان را انجام دادهایم. وزارت بهداشت برای شرکتهای تولیدکننده مواد غذایی سختگیری میکند تا نمکشان را به میزان یک گرم یا یک دهم گرم کاهش دهند اما از آن طرف نانی در اختیار مردم قرار میگیرد که میزان نمکش سه برابر مجاز است.
به گفته قاضیزاده هاشمی، زمانی که به نانوا میگوییم چرا به میزان زیاد از نمک استفاده میکنی؟ میگوید آردی که به من میدهند مناسب نیست و خمیرش شل است و در تنور میریزد. بنابراین باید گندم وارداتی را با آن مخلوط کنم. این در حالی است که دو برابر قیمت جهانی گندم را برای خرید آن میدهیم و از طرفی هم نمک به آن اضافه میکنیم که بیماری و هزینه ایجاد میکند.
من درباره این ادعای نانوایان بررسی کردم و فهمیدم که حرفشان درست است، بنابراین باید گندمی وارد کنیم تا نانوا، نان خوبی به مردم عرضه کند؛ چرا که اگر مشکل نان حل شود از بروز بخشی از بیماریها پیشگیری میشود. بر این اساس امیدوارم مسئولان حرف نانواها را گوش دهند و مشکلاتشان را حل کنند.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همچنین اعلام کرد که کاهش استفاده از نمک و عدم استفاده از جوهر قند در نان از اهداف جدی در این زمینه است، اما در حال حاضر در برخی موارد جوهر قند گاهی با همین عنوان و گاهی با عنوان مخمر در نان استفاده میشود و بخشی از بیماریهای گوارشی مردم به همین دلیل است. بنابراین ما نگران بروز بیماریهایی هستیم که مرتبط با عملکرد سایر دستگاههاست و امیدواریم مسئولان مرتبط به این موضوعات توجه کنند.
از طرفي برخي مسئولان از وجود شن و ماسه در آرد خبر ميدهند. مجتبی صفایی، سخنگوی اتاق اصناف کشور همچنین اظهار کرد: نوع نگهداری در سیلوها هم امری بسیار مهم است. در موارد متعدد ممکن است که در یک سیلو گچ یا سنگ ماسه با گندم و آرد مخلوط شود که همه این موارد در کیفیت آرد تاثیر خواهد داشت. حتی در کارخانههای تولید آرد نیز باید این مسئله را مورد توجه قرار داد که تا چه اندازه از تجهیزات مدرن دنیا استفاده میشود. اصلا آیا کیفیت کارخانههای آرد در سراسر کشور یک نواخت است؟
رئیس اتحادیه نانوایان کشور از دیگر منتقدان کیفیت آرد است، که تأکید دارد کسی به فکر افزایش کیفیت نان نیست و هیچ دستگاهی برنامهای برای آن ارائه نکرده است.
قاسم زراعتکار چندی پیش اظهار کرد که اگر مسئله نان در کشور یکسانسازی شود و نانوا اختیار انتخاب آرد اولیه خود را داشته باشد، میتوان در فضای رقابتی حرف از افزایش کیفیت و خلاقیت زد.
وی همچنین گفت که ۳۰ درصد از گندم آرد شده کیفی، ۳۰ درصد درجه دو و ۳۰ درصد درجه سه. درست نیست که مغز گندم (نول) را جدا کنیم و به کارخانههای ماکارونی بدهیم و برای غنیسازی و استحکامبخشی به باقیمانده گندمی که میخواهیم به آرد تبدیل کنیم به آن آنزیم و مواد استحکامبخش استفاده کنیم که بعضاً باعث اعتراضات بسیاری از سوی نانواییها میشود چرا که به عنوان مثال یکی از عوارضش قرمزی دست آنهاست.
پيش از اين هم اغلب مسئولان به کيفيت پايين آرد و نان واقف بودند اما آن را عنوان نميکردند. اما مردم مدتهاست که معترض کيفيت پايين نانها هستند. زيرا بخش عمدهاي از آن دورريز است و بخش خوردني آن يا سفت است يا شور. هرچند که بسياري حتي مسئولان محلي استان همدان از وجود جوششيرين در نان خبر دارند و آن را بهصورت غيررسمي عنوان ميکنند اما نانواييها آن را کتمان ميکنند.
به هر شکل اين مردم هستند که بهخاطر پايين بودن کيفيت آرد و وجود نمک اضافه، خاک و شن و ماسه، جوش شيرين و جوهر قند يا مخمر متضرر ميشوند.