صنعت چاپ و بسته بندي در جهان توسعه يافته جزو صنايع زيربنايي به شمار مي آيد كه نقش بسيار پررنگي نيز در رونق صادرات، تجارت و مراودات اقتصاد بين الملل دارد.
براي ترسيم جايگاه اين صنعت همين كافي كه در حال حاضر كشورهايي در جهان هستند كه تنها با تقويت صنعت چاپ تبليغاتي و بسته بندي توانسته‌اند حجم زيادي از درآمد ناشي از تجارت جهاني را به خود اختصاص دهند.
اما در مقابل اين گروه از كشورها، نقاط ديگري در جهان وجود دارند كه علي رغم داشتن مزيت هاي اقتصادي در توليد بسياري از محصولات، فقط به دليل برخورداري نبودن از يك صنعت نسبتا تنومند بسته بندي بخش زيادي از بازار مصرفي جهان را به رقباي خود واگذار كرده اند. بدون هيچ تعارفي ايران در رده نخست اين كشورها قرار دارد. شواهد موجود نشان مي دهد كه در حال حاضر برخي از صادركنندگان ايراني كالاي خود را با قيمتي پايين تر از نرخ‌هاي جهاني به كشورهاي صاحب نام در صنعت بسته‌بندي مي‌فروشند و آنان نيز با بسته‌بندي مجدد اين محصولات آنها را تا چند برابر قيمت راهي بازارهاي جهاني مي‌كنند.
صنعت بسته‌بندي در ايران داراي يك ضعف بزرگ است. به عبارتي به دليل ضعف صنايع بسته‌بندي در كشور؛ بسياري از كالاهاي غير‌نفتي پس از صادرات به كشورهاي ديگر مورد بسته‌بندي و صادرات مجدد قرار ميگيرد و به چندين برابر قيمت به فروش ميرسد. براي نمونه لازم است به محصول خرماي صادراتي ايران اشاره شود. اين محصول به بهاي تقريبي هر تن 500 دلار به فرانسه و انگليس صادر مي‌شود و اين دو كشور پس از بسته‌بندي مجدد خرماي وارد شده از ايران؛ نسبت به صادرات مجدد آن به قيمت 3000 دلار براي تن اقدام مي‌كنند. به اين ترتيب اگر اين اقدام در ايران صورت بگيرد؛ 6 برابر سود بيشتر نصيب كشاورزان و فعالان اقتصادي كشور خواهد شد.
ضعف صنايع بسته بندي در ساليان اخير موجب تشديد صادرات فله‌اي محصولات و فراورده‌هاي با كيفيت كشورمان را فراهم ساخته و از سوي ديگر بي توجهي بعضي از صاحبان صنايع گوناگون به بسته‌بندي و جاذبه فروش بسته‌بندي‌هاي شكيل در بازارهاي فروش، مانع رقابتي شدن كالاهاي با مزيت داخلي را فراهم ساخته است.
با اينكه طي دهه گذشته سرمايه‌گذاري در صنعت بسته‌بندي بسيار چشمگير است چنانچه همين اواخر «مرکز چاپ و بسته‌بندي همدان» با وارد کردن مدرنترين دستگاه چاپ دنيا توانسته بخشي از بار چاپ ليبل و بسته‌بندي داخل را بردارد و هدفگذاري آن مانع از خروج 10 درصدي سفارش‌هاي چاپ ليبل از کشور شود.
مقوله بسته‌بندي كالاها خود به عنوان يك صنعت در سطح جهان مورد توجه خاص توليدكنندگان هر نوع كالا قرار گرفته است چراكه بسته‌بندي مناسب و جذاب سهم مؤثري در جلب خريداران دارد. در كشور ما متأسفانه از ديرباز و هنوز اين صنعت مورد استقبال و استفاده جامع و مانع توليدكنندگان واقع نشده است. آنجا هم كه عمل به بسته‌بندي مي‌شده يا بعضاً مي‌شود، هيچ رعايت اصولي در ارائه آن صورت نمي‌گيرد. طي چند سال اخير عمدتاً برخي از توليدات مثل تنقلات خوراكي و بعضي از توليدات لبني در بسته‌بندي‌هاي ظاهرپسند ارائه مي‌شود. بيشتر كالاها از هر نوع از جمله محصولات زراعي در پوشش‌هاي غيرعلمي- صنعتي و به شكل كاملاً نامناسب به بازارهاي مصرف عرضه مي‌شوند. اين غفلت‌ها درحالي اتفاق افتاده و مي‌افتد كه بسته‌بندي مناسب با طرح و رنگ و نقوش جذاب مي‌توانند مصرف‌كنندگان و يا رهگذران را ترغيب به كنجكاوي و نهايتاً تمايل به خريد كنند. لفاف اشياي صنايع دستي در صورتي كه با اصول علمي، روانشناسي و جامعه شناسي به كار آيد، قطعاً شوق زياد در مردم براي ابتياع آن به وجود مي آورد. ليكن همانطور كه در بالا اشاره شد، در ايران آنقدر كه تلاش در بازار فروش كالا مي‌شود و بعضاً هم چندان فايده‌اي ندارد چنانچه اندكي از آن هدف صرف بسته‌بندي زيبا و جذاب مي‌شد، ضمن رضايت و آسودگي خاطر و تأمين شوق رواني مردم خريدار مي‌شد، قطعاً آن هدف اوليه سهل‌تر و فزون‌تر حاصل مي‌شد و يا خواهد شد. «فاطميان» در مقام عضو شوراي فرهنگ و صنعت پيرامون صنعت بسته بندي و لزوم توجه به آن، به نكته مهمتري اشاره دارد. به گفته وي يكي از ويژگي‌هاي محصولات صنايع دستي اين است كه آنها در اندازه‌هاي مختلف ارائه مي‌شوند. ليكن تعدادي از اين صنايع دستي در گذر زمان به عتيقه‌هايي تبديل مي‌شوند كه در طول تاريخ مورد تعامل اقتصادي ارزش‌هاي فرهنگي جهاني قرار گرفته و يا در شناسايي و مبادلات مرتبط با فرهنگ و اقليم‌هاي مختلف مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
اين‌گونه محصولات طبعاً به دليل منحصر به فرد بودن و قيمت بالا، ضرورت بسته‌بندي مناسب براي حفظ، معرفي و عرضه اين توليدات ذي‌قيمت مي‌تواند در درجه اول اهميت قرار بگيرد... يك صنعت دستي كه به عنوان سفير كشور و توليدكننده آن مطرح است و مي تواند فرهنگ مصرف و توليدمان را به ساير كشورها انتقال دهد، در يك لفاف بسيار معمولي، روزنامه ، كاغذ برش، مقواهاي معمولي و يا چوبي پيچيده مي شود. حتي گاهي اوقات در كارتن هاي مصرف شده، نمايي كاملاً تصنعي و غيرحرفه اي به اين محصول مي دهند. در نهايت با اين قبيل برخوردها علاوه بر اينكه محصول از آسيب عوامل فيزيكي و محيطي مصون نخواهد ماند، حيثيت ملي يك كشور زير سؤال خواهد رفت... به گفته وي، عدم به كارگيري قابليت‌هاي بسته‌بندي باعث شده محصولات توليدي صنايع ايران نتوانند مخاطبان بازارهاي مختلف داخلي و خارجي را به خود جذب كنند مضاف به آنكه براي ورود به بازارهاي جهاني با مشكلات عديده اي روبه رو خواهند شد... وي معتقد است بسته‌بندي مي‌بايد همواره به عنوان يك نياز در تكميل فرايندتكميل فرايند توليد تا مصرف يك محصول در نظر گرفته شود. تا زماني كه توليدكنندگان به جايگاه اهميت و تبعات تأثيرگذار بسته‌بندي خوب و مناسب در معرفي و عرضه محصولات‌شان پي‌نبرند، نمي‌توان چندان به آينده توسعه بازار و حتي حفظ بازار يك صنعت، خوش بين بود. وي اظهار اميدواري مي‌كند اين كمبود و خلأ از فرهنگ توليدي كشور حذف شود.
