این روزها همه بهدنبال سرمایهگذاری مطمئن و البته بیشتر بهدنبال نوعی از سرمایهگذاری هستند که خیلی سریع به پول بخورد و بسیار زود یکشان را 40 کند؛ عصر، عصر سرعت است و انگار دیگر دوره عمر گذاشتن برای یکی را 2 تا کردن، سر آمده است.
به گزارش خبرگزاري بازار، بهتازگی خبرهای زیادی از ارز دیجیتال و کشف دستگاههای ماینر، دزدی برق و اینکه ماینر قاچاق نیست یا هست به گوشمان میرسد که نشان میدهد مردم بهدنبال سرمایهگذاری در این حوزه پرخطر هستند.
در برخی خبرها عنوان شده افرادی در این زمینه دستگیر شدهاند؛ زیرا به شکل غیرقانونی با استفاده از برق زمین کشاورزی یا صنعتی واحد متروکه یا دامداریها به استخراج ارز دیجیتال مشغول بودهاند اما گروهی نیز با راهاندازی سولههایی به شکل قانونی با خریداری چندین ماینر به استخراج ارز دیجیتال پرداختهاند و سودآوری خوبی نیز دارند و برخی دیگر هم با خرید دستگاههای زهوار دررفته، مالباخته شدهاند.
یکی از افرادی که به شکل قانونی به استخراج ارز دیجیتال مشغول است و نخواست نامش فاش شود با بیان اینکه با ۴۰۰ دستگاه ماینر و کسب مجوز، مشغول استخراج ارز دیجیتال است در گفتوگو با خبرنگار بازار میگوید: فعالیت در این زمینه نیازمند چندین ماینر است، از آنجا که این دستگاهها به شکل کارکرده وارد کشور میشود، عمر محدودی دارد به این دلیل کسی که تنها با یک یا 2 دستگاه وارد این کار میشود باید خودش را برای ضرر آماده کند؛ زیرا ممکن است دستگاهش کمتر از ۶ ماه کار کند و حتی پول خرید دستگاه را هم برای فرد درنیاورد.
در کنار استخراج ارز، گروهی هم هستند که ارز دیجیتال را خریداری میکنند و سرمایه خود را به خرید بیت کوین اختصاص میدهند؛ طبق نامه هیأت وزیران که در مرداد سال گذشته مصوب شد، استخراج فرآوردههای پردازشی رمزنگاریشده - رمزارزها(ماینینگ) - با دریافت مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجاز است؛ اما مشمول حمایت و ضمانت دولت و نظام بانکی نبوده و استفاده از آن در مبادلات داخل کشور مجاز نیست؛ این مصوبه نوعی دوگانگی در خود گنجانده و آن دوگانه قانونی و خلاف قانون است.
ماینر قاچاق است یا نیست؟
به گفته رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت همدان دستگاههای ماینر در داخل کشور تولید نمیشود و بهصورت غیرقانونی وارد میشود که برای واردات قانونی دستگاههای استخراج ارز دیجیتال تمهیداتی درنظر گرفته شده تا متقاضیان، دستگاههای نو با کارایی بالا تهیه کنند و با وارد کردن دستگاههای از رده خارج، سرشان کلاه نرود.
بهتازگی حمیدرضا متین خبر داده که در همدان برای نخستینبار در کشور دستگاه استخراج ارز دیجیتال تولید خواهد شد اما بهطور دقیق زمان بهرهبرداری از این واحد صنعتی را اعلام نکرده است که با توجه به نامه هیأت وزیران مبنی بر حمایت نکردن دولت و نظام بانکی کشور از ارز دیجیتال، با این پرسش مواجه میشویم که مردم با چه تضمینی وارد چنین سرمایهگذاری میشوند و اصلاً چنین سرمایهگذاری مطمئن محسوب میشود؟ و چرا ساخت دستگاه استخراج ارز دیجیتال در همدان مطرح میشود؟ البته متین پاسخ پرسش آخر را داده و گفته با ساخت ماینر در همدان از خروج ارز از کشور جلوگیری میشود اما در هرحال بهنظر میرسد مردم در این زمینه دچار دوگانگی و سردرگمی هستند.
حبیب مومیوند، دبیر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان همدان دستگاههای استخراج ارز دیجیتال را قاچاق نمیداند و میگوید: اگر با دارندگان آن برخورد میشود مهمترین دلیل آن استفاده از برق غیرمجاز و فعالیت در این زمینه بدون دریافت مجوز است.
حال برای اینکه درباره مطمئن بودن یا نبودن این نوع سرمایهگذاری به نتیجه برسیم در اینباره با کارشناسان به گفتوگو نشستهایم.
ارز دیجیتال مناسب برای سرمایهگذاری و دور زدن تحریمها،
يک کارشناس فناوری اطلاعات و امنیت شبکه در گفتوگو با خبرنگار بازار بیان کرد: دلیل محبوبیت ارزهای دیجیتال بهخاطر بازار پرنوسان، فناوری که در آنها به کار رفته و همچنین ایدههای آزادیخواهانهای که دارند، این ارزها بهسرعت بین مردم به محبوبیت بالایی دست یافتهاند.
سینا سوادکوهی توضیح داد: بازار ارزهای دیجیتال بهدلیل نوپایی آنها، نوسانات زیادی دارد و ممکن است در یک روز قیمت یکی از آنها تا چند صد درصد رشد کرده و یا چند ده درصد ریزش کند؛ فناوری بهکار رفته در ارزهای دیجیتال نیز با بهکارگیری علم رمزنگاری که پایه آن ریاضیات است، امکان تقلب را از افراد میگیرد و نظامهای پرداختی را در جهت راستگویی تشویق میکند، علاوهبراین، جنبه آزادیخواهانه و کنار گذاشتن واسطهها سبب شده تا افرادی که نسبت به نظامهای مالی سنتی بدبین بودند نیز به سمت ارزهای دیجیتال متمایل شوند.
بیتکوین تحت کنترل چه کسی است؟
این طراح وب بیان کرد: بیتکوین بر خلاف پولهای امروزی که عرضه و توزیع آنها در اختیار دولتهاست، در کنترل هیچ فرد، گروه و یا سازمان خاصی نیست و افرادی که وارد شبکه بیتکوین میشوند، باید قوانین مربوط به شبکه را بپذیرند؛ این قوانین بهصورت کدهای برنامهنویسی است که در اینترنت توسط همه قابل مشاهده است.
وی درباره پشتوانه بیتکوین گفت: برای پاسخ به این پرسش باید گفت که هیچ چیز و در واقع بیتکوین پشتوانهای ندارد!
آینده بیتکوین به باور و اعتماد مردم بستگی دارد
وی درباره آینده ارز دیجیتال از جمله بیتکوین عنوان کرد: بیتکوین در آینده ممکن است بهعنوان پولی مورد استفاده قرار گیرد که اسکناسهای کاغذی امروز ما در برابر آن مضحک بهنظر برسد یا شاید بهعنوان یک فناوری که در زمان خودش سروصدایی به پا کرد به فراموشی سپرده شود، آینده بیتکوین به باور و اعتماد مردم بستگی دارد.
وی گفت: پذیرش این ارز دیجیتال از ابتدای تاریخ خود همواره درحال رشد بوده و تداوم این مسیر محتملترین گزینه بهنظر میرسد اما در کنار تمامی این موارد، بیتکوین مشکلاتی هم دارد که میتواند سرعت پذیرش آن را بکاهد و در بدترین حالت مانعی برای فراگیر شدنش باشد.
ارزدیجیتال سرمایهگذاری مطمئنی است؟
سوادکوهی در پاسخ به اینکه ارز دیجیتال سرمایهگذاری مطمئنی است یا نه؟ گفت: بدون شک ارز دیجیتال و بیتکوین جزو بهترین حوزههای سرمایهگذاری و دارای آینده درخشان حوزه بلاکچین و فناوری است اما آموزشها و پیشنیازها را در ابتدا باید یاد گرفت سپس وارد این حوزه شد.
معاملاتی در ایران بر پایه ارز دیجیتال انجام میشود؟
سوادکوهی گفت: در ایران کسب و کارهایی هستند که خرید و فروش خود را بر پایه ارز دیجیتال انجام میدهند چه در داخل و چه با بازارهای خارج از ایران و استارتآپهایی در این حوزه فعالیت میکنند ولی باید توجه داشت که در ایران فعلاً راه طولانی پیش رو داریم ولی در کشورهای توسعهیافته در این حوزه در حال حاضر دستگاه پوز ATM هایی وجود دارد که میتوان ارز دیجیتال را به پول نقد تبدیل کرد و شرکتها و برندهای پیشرویی هستند که وارد این حوزه شدهاند.
سینا سوادکوهی با استقبال از ساخت دستگاه استخراج ارز دیجیتال در همدان گفت: یکی از مشکلات اساسی در این زمینه دستگاههای استخراج ارز است که بیشتر آنها بهصورت غیرقانونی وارد میشود و یکسری از آنها بهصورت معیوب و با کیفیت کم به فروش میرود و یکسری هم با قیمت خیلی بالا و غیرمنطقی، پس با این حساب اگر دستگاه با کیفیت مطلوب تولید شود قطعاً مردم از آن استقبال خواهند کرد.
این طراح وب در پاسخ به اینکه با ساخت دستگاه ماینر در همدان چقدر میتوان از خروج ارز جلوگیری کرد؟ گفت: همسو شدن با فناوری همیشه سود بهدنبال دارد؛ ارز دیجیتال سبب حذف مباحث سامانههای فیزیکی و منطقه جغرافیایی شده و دیگر در آن سیاستها و تحریمها نمیتواند نقش داشته باشد و اگر بخواهیم مثال سادهای بزنیم، اگر ارز دیجیتال وارد معاملات ما شود رونق اقتصادی ایجاد خواهد کرد.
وی در اینباره توضیح داد: ارز دیجیتال میتواند در زمینه صادرات به کمک ما بیاید؛ پول دریافتی بر پایه ارز دیجیتال، حاشیه سود بالاتری دارد و هیچ محدودیتی برای دریافت پول در این زمینه وجود ندارد؛ یعنی تحریمها در زمینه نقل و انتقال ارز دیجیتال نمیتواند خلل ایجاد کند در واقع اگر بتوانیم مبادلات را با ارز دیجیتال انجام دهیم هم سودآوری بیشتری را تجربه خواهیم کرد و هم در دام تحریمها نخواهیم افتاد.
اما کارشناس مسائل اقتصادی و مدیرکل سابق بازرسی و حسابرسی بانک مرکزی برخلاف سوادکوهی چندان به سرمایهگذاری در حوزه ارز دیجیتال خوشبین نیست و معتقد است که باید ضوابط قانونی این سرمایهگذاری از سوی قانونگذار مشخص شود.
یوسف کاووسی در اینباره عنوان کرد: ضوابط و مقررات بهگونهای نیست که بتوان بهصراحت درباره ارز دیجیتال اظهارنظر کرد؛ در شرایط فعلی که مردم دنبال سرمایهگذاری مطمئن هستند قطعاً سرمایهگذاری روی ارز دیجیتال مطمئن محسوب نمیشود و دلیلش هم این است هرجایی که بتوانیم در آنجا سرمایهگذاری انجام دهیم و اختیار آن سرمایهگذاری در دست خود ما باشد، میتوانیم درباره آن نظر بدهیم که آن حوزه مطمئن هست یا نیست و حتی در جاهایی که خود ما هم بر آن نظارت و اشراف داریم و مقررات هم اجازه این کار را به ما میدهد باز هم نمیتوانیم با اطمینان خاطر به پرسشکنندگان و سرمایهگذاران این اطمینان را درباره امن بودن آن سرمایهگذاری بدهیم؛ بنابراین در هیچ حوزهای، حتی آنجا که بر آن نظارت و اشراف داریم هم نمیتوانیم قول سودآوری به افراد بدهیم.
وی ادامه داد: از آنجاکه کشور ما یک کشور سیاسی است و تصمیمات آن هم سیاسی و تابع موارد سیاسی است و تصمیمات اقتصادی در آن گرفته نمیشود، میبینیم که با یک حرکت در یک فضای عادی، روز دیگر بهشدت همان فضای عادی غبارآلود و بحرانی میشود و آن سرمایهگذاری که برای سودآوری مدنظر است به یکباره تبدیل به سرمایهگذاری زیانده میشود؛ به همین دلیل است که سرمایهگذاران خارجی تمایلی به سرمایهگذاری در ایران ندارند، زیرا فضا را اقتصادی نمیبینند تا بخواهند بررسیهای فنی و اقتصادی و مالی داشته باشند بلکه فضا، فضای سیاسی، فضای رقابت جناحهاست و فضای چوب لای چرخ یکدیگر گذاشتن است و از این جهت نمیشود آینده سرمایهگذاری را تضمین کنیم.
کاووسی گفت: در ایران خرید و فروش بر مبنای ارز دیجیتال اتفاق نمیافتد، زیرا مقررات معامله با آن وجود ندارد؛ مثلاً بانک مرکزی و وزارت صمت و ارتباطات بهعنوان متولی ایجاد زیرساخت پس از کشف ماینرهایی که به شکل غیرقانونی فعال بودند به این نتیجه رسیدند که مثلاً برق مورد استفاده ماینرها را با تعرفه برق صادراتی که ۷ برابر قیمت برق معمولی است، محاسبه کنند یا ورود ماینرها را آزاد کردند درحالیکه پیش از این ورود دستگاه استخراج ارز دیجیتال با ممنوعیت روبهرو بود؛ بنابراین استخراج ارز دیجیتال قانونی اعلام شد اما خرید و فروش آن غیرقانونی است.
وی تصریح کرد: بهدلیل اینکه در نظام ارزی کشور، این ارز پذیرفته شده نیست و جایگاهی ندارد و در مبادلات بینالملل - نمیتوانیم بگوییم به شکل قاچاق - اما بهصورت خودجوش درباره آن عمل میشود، نمیتوانیم مردم را به این سرمایهگذاری ترغیب کنیم.
این کارشناس مسائل بانکی توضیح داد: ممکن است تاجری در حوزه ارز دیجیتال خطر کند و مثلاً ده هزار بیتکوین خریداری کند و در کشور دیگری مواد اولیه یا محصولی که میخواهد را خریداری و از کد رمز ارز دیجیتال استفاده کند و معامله را انجام میدهد، در این حالت چنین معاملهای میتواند برای دور زدن تحریمها استفاده شود و نتیجهبخش است؛ کمااینکه تجار و شرکتهایی را سراغ داریم که به این طریق عمل میکنند و دولت هم در جریان این روند هست و این اتفاق در راستای منافع دولت انجام میکیرد، زیرا ورود کالا به کشور خواسته دولت است ولی بهصورت علنی ضوابطی برای اینکار وجود ندارد و صرافان مجاز به انجام کار با ارز دیجیتال نیستند و چند صرافی معدود هستند که این کار را انجام میدهند،البته کارشان قانونی نیست.
کاووسی افزود: تا زمانیکه مقررات برای خرید و فروش ارز دیجیتال وجود نداشته باشد این حوزه برای سرمایهگذار بسیار خطرناک است، چون هرآینه ممکن است ارز دیجیتال غیرقانونی اعلام شود اما در کشورهای توسعهیافته ارز دیجیتال درحال جا افتادن است و چند ماه پیش، چین منطقهای را بهعنوان آزمونه ارز دیجیتال انتخاب کرده که اگر بتواند در این زمینه نتیجه موفقیتآمیز بگیرد این موارد را به سایر مناطق اقتصادی چین تعمیم میدهد.
در مبادلات بر پایه ارز دیجیتال مبدأ و منشأ پول قابل ردیابی است؟
وی گفت: بسیاری از کارشناسان در داخل کشور ما معتقدند که میشود از ارز دیجیتال برای دور زدن تحریمها و دور ماندن معاملات از چشم آمریکا استفاده کرد اما موضوع اصلی این است که مشکل عمدهای در این زمینه پیش میآید که آن پولشویی و منشأ پول است و این مهمترین دغدغه صندوق بینالمللی پول و سازمانهای بینالمللی، بانک جهانی و بانکهای مرکزی است؛ چون در این حالت و در مبادلات بر پایه ارز دیجیتال دیگر مبدأ و منشأ پول قابل ردیابی نیست. نه خریدار را میبینیم و نه فروشنده را و فقط یک کد وجود دارد و چون با کد تعریف شده و معاملات با رمز انجام میشود ممکن است دغدغه پولشویی و مسائل تأمین مالی تروریسم در آن جایگاه داشته باشد.
آنچه با قطعیت میتوان درباره آن نظر داد، این است که مردم برای سرمایهگذاریهای خرد، ارز دیجیتال را بهعنوان یکی از گزینهها درنظر میگیرند و چندان به مخاطرات آن نمیاندیشند اما لازم است ساز و کاری از سوی مسئولان برای این حوزه درنظر گرفته شود و سرمایه افرادی که وارد این سرمایهگذاری میشوند با مخاطرات کمتری مواجه شود.
شاید بهتر باشد بهجای اینکه به فکر تولید دستگاه استخراج ارز باشیم، بهدنبال ایجاد راهکارهای قانونی سرمایهگذاری در این حوزه باشیم تا از اتلاف سرمایهها جلوگیری شود و اگر شرایط اجازه ایجاد ساز و کارها را نمیدهد دستکم از برخورد دوگانه با این موضوع بپرهیزیم.
