تقریبا در سراسرکشور و عموم ملت ایران ازهر طبقه اجتماعی، کسی نیست که بخشی از ناملایمات و دشواری‌های اقتصادی کشور را تجربه نکرده و نداند که بایستی برای درمان اقتصاد کشور، نسخه‌ای شفا بخش با اثرگذاری ماندگار پیچید، برای درک بهترمباحث مرتبط با لزوم و یا نبودلزوم جراحی اقتصاد کشور، شاید ذکر یک مثال ما را در فهم عمیق ترموضوع کمک کند.
بیماری را فرض کنید که درسال های جوانی دچار یک عارضه خوش خیم گردید است و می توانست با یک عمل جراحی ساده، به درمان قطعی رسیده و بهبود یابد، اما بیماربه دلیل ترس و یا نبود پزشک حاذق، حاضر نمی‌شود که خود را به تیغ جراحی بسپارد. دلیل هرچه که باشد یک موضوع قطعی است، به مرور زمان بیماری عود کرده و حال بیمار وخیم تر و پروسه جراحی پرریسک و پرهزینه خواهد بود.
واقعیت آنست که اقتصاد ایران با دچارشدن به عارضه جنگ تحمیلی، متحمل چند زخم کاری شد، اما آن زخم ها آنقدر کاری نبود که اقتصاد کشوررا ازکار بیاندازد، و شاید به همین دلیل باشد که بسیاری معتقدند اوضاع اقتصادی دوران جنگ وپسا جنگ به مراتب قوی تر ازدوران کنونی می باشد، درک موضوع زمانی آسانتر می گردد که بدانیم که میانگین ارزش پول ملی زمان جنگ در مقایسه با حال حاضر بیش از50 برابرکاهش یافته است. همین یک مدعا کافیست که بدانیم اقتصاد کشور درطول 30 سال گذشته برغم کسب درآمدهای نفتی بیش از 1000 میلیارد دلاری به دلیل هدفمند نبودن برنامه‌های منسجم اقتصادی بیمارترشده است.
اجازه دهید واکاوی و تحلیل چرایی ها را به زمان دیگری وا سپاریم و به مانند یک مصلح و دلسوز، به جای کینه ورزی و طرح مباحث باندی و گروهی، درراستای منافع کشور، چاره کارکوک کنیم.
در تحلیل و بررسی راهکارهای پیش‌رو، جراحی اقتصاد کشور، ابتدا مولفه های دخیل و اثرگذار در پروسه بهبود شرایط اقتصادی کشور را شناسایی کنیم:
(1)- حکومت
(2)- دولت
(3)- ملت
ملت: مردم فهیم ایران بایستی بدانند که ، عمل جراحی اقتصاد کشور، دوره نقاهتی خواهد داشت که بایستی با صبوری و اطمینان به صحت عملکرد کارگزاران خود، آلام این دوره مانند اشتغال، رکود توام با تورم، درآمد کم خانوارهای ایرانی، معضلات عدیده فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور را به امید بهبود شرایط و پیشرفت کشور، تحمل و یک دوره ده ساله ریاضت اقتصادی را به جان بخرند تا فرزندانشان در ایرانی آبادترو پیشرفته‌تر زیست کنند و در غیر اینصورت با فرض بهبود نسبی شرایط، حصول نتیجه قطعی، حسب تجربیات گذشته طولانی و ازدوره ای به دوره ای دیگر واگذاشته خواهد شد.
دولت: در بررسی وظایف دولت بایستی بپذیریم، اموری هست که دولت به تنهایی توان و یا جرات انجام آنها را ندارد. و برای همه مبرهن و واضح می باشد که نه این دولت و نه دولت های پس از آن به تنهایی توان و جرات آغاز یک جراحی بزرگ اقتصادی فی المثل در حوزه یارانه‌ها، انرژی، آغاز ریاضت اقتصادی و ... را ندارد، زيرا دولت که دست به اینکار بزند، بلافاصله بخش عمده ای از پشتوانه رای خود را ازدست خواهد داد و احتمال ساقط شدن دولت حاکم نیزمحتمل خواهد بود. در نتيجه بدون همراهی ملت و ارکان حکومت تحقق آن منتفی و هیچ دولتی هیچ کارمفید و ماندگاری را نخواهد کرد. بایستی بدانیم که بهانه مناسب نبودن شرایط عمومی کشوربرای انجام یک جراحی عمیق اقتصادی، ادعایی محافظه کارانه می باشد که مطرح کنندگان آن، تاریخ معینی را در آینده دور و نزدیک ارائه نمی‌نمایند.
اما اقداماتی هست که دولت می تواند به جهت اطمینان بخشی به بدنه عمومی جامعه ، زنگ آغاز آنرا ازهم اکنون بنوازد، مانند اصلاح ساختار اداری جهت کوچک سازی دولت، مبارزه هوشمندانه و هدفمند با مفاسد اقتصادی، شفاف‌سازی هرچه بیشتر امور اجرایی نزد تمامی دستگاه های دولتی و عمومی، برنامه ریزی موجه و منطقی برای خروج ازشرایط رکود و ورود به شرایط رونق اقتصادی، اجرای فراگیر و واقعی برنامه دولت الکترونیک.
حکومت: تمامی موثران حکومتی مانند قوای قضاییه، مقننه، نهادهای انقلابی، نظامی و امنیتی و.. ، که خارج از چارچوب قوه مجریه قراردارند، می بایستی با همراهی ملت، دولت محترم را در تحقق اهداف و برنامه هایش یاری دهند و ندای رهبری را سرلوحه کار خود قراربدهند که در تمامی برهه‌های تاریخی و انتخابات، عموم آحاد ملت را بدون توجه به دین، مذهب، خواستگاه اجتماعی و تعلقات حزبی و گروهی تحت پیکره واحدی بنام ملت ایران و برای سربلندی کشور، دعوت به حضور می‌کنند و این چیزی جز ضرورت اتحاد و همبستگی را دراذهان متبادر نمی‌‌سازد.
پس از هر گروه و دسته ای که هستید و هستیم، چه برای رضای خدا و کسب توشه آخرت و چه برای سربلندی کشور فقط بایستی یک کارانجام دهیم و آن اینکه دست به دست هم دهیم ودولت را پیشتیبانی کنیم تا امورکشور سامان یابد و ازطرح موضوعات و اظهارات و اقداماتی که منافع عالی کشور را به خطر می اندازد و موجبات مظلوم نمایی دشمنان و توسعه و ترویج سیاست ایران هراسی را دامن می زند پرهیز کنیم.
* سعید پورفرهادی
عضو اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی ایران
