■ مردم: کیفیت را مدنظر قرار می‌دهیم ■ رئیس اتحادیه لوازم‌التحریر: قدرت خرید مردم کاهش یافته است
این روزها بازارخرید کیف و کفش ولوازم التحریر با حضوردانش‌آموزان و خانواده‌ها رنگ و بوی مهرماه را به خود گرفته است. هر چند به گفته فروشندگان لوازم‌التحریر همدان بازار امسال کمی در رکود به سر می‌برد.
قیمت لوازم‌التحریر به نسبت سال گذشته تغییر چندانی نداشته است. اما قیمت کتاب‌های درسی با رشد 120 درصدی همراه بوده که گلایه و انتقاد والدین را به دنبال داشته است.
بازار کتاب‌فروش‌های همدان یا همان صحاف‌خانه در کنار مراکز لوازم‌التحریر سطح شهر یکی از مهمترین مراکز خرید لوازم‌التحریر شهر همدان است و خانواده‌هايي که همراه فرزندان خود برای خرید لوازم‌التحریر به این مکان آمده‌اند با خواسته‌های گوناگون فرزندانشان روبه‌رو می‌شوند.
در عین حال، بازار گسترده‌ای نیز در سطح شهر برای دست‌فروشانی فراهم شده است که دلشان می‌خواهد بدون حساب و کتاب‌های مالیاتی و اجاره مغازه‌ها، به عرضه محصول پرداخته و سودی را نصیب خود کنند، بنابراین هر ساله بساط آنها را در پیاده‌روها و مراکز عمده و پرتردد شهر مشاهده می‌کنیم. فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز وارد عمل شده‌اند و تلاش مي‌كنند مایحتاج دانش‌آموزان از کیف و کفش و لوازم‌التحریر گرفته تا روپوش مدارس را به نوعی در معرض دید عموم قرار دهند و از قفسه‌هایی که بیشتر در گوشه‌های فروشگاه قرار داشتند، آنها را به مرکز فروشگاه منتقل کنند.
توجه به مرغوبیت و کیفیت کالاها
منیره کاظمی كه همراه فرزند10 ساله‌اش برای خرید لوازم مدرسه به بازار کتاب‌فروش‌های همدان آمده بود در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: مرغوبیت و کیفیت کالاها بیشتر مدنظر من است و تلاش می‌کنم از خرید کالاهای نامرغوب پرهیز کنم.
وي معتقد است: ظاهر اجناس که از تزئین و رنگ‌های فریبنده تهیه شده نباید ملاک خریداران باشد؛ چون ظاهرزیبا در مدت کوتاهی از بین می‌رود.
توجه به کیفیت و قیمت
حمید ناصری، محصل سال دوم مقطع متوسطه که به همراه همکلاسی‌های خود برای خرید لوازم مدرسه و کیف‌وکفش به بازار مراجعه کرده بود، می‌گوید: تا چند سال پیش بدون توجه به قیمت‌ها خرید می‌کردم و توجهی به این موضوع نداشتم ولی الان با درک این مسأله که این خریدها تا چه اندازه می‌تواند در اقتصاد خانواده مشکل‌ساز باشد خرید می‌کنم.
وي می‌افزاید: در حال حاضر علاوه بر کیفیت کالا به قیمت آن توجه می‌کنم و با انتخاب فروشگاه مناسب می‌توان در هزینه‌ها صرفه‌جویی کرد.
رعایت انصاف
از ریاحی یکی از کاسب‌های پیشکسوت بازار در مورد رعایت انصاف در برابر مشتریان می‌پرسم که می‌گوید: رضایت مشتری شرط اصلی در کسب‌وکار است و کاسب علاوه بر کسب درآمد باید رضای خدا را در نظر داشته باشد تا رزق و روزی بیشتری نصیبش شود و اکنون که در آستانه بازگشایی مدارس قرار داریم، فروشندگان بهتر است با مشتریان خود با انصاف برخورد کنند.
این فروشنده در خصوص نوسان قیمت‌ها در بازار هم اینگونه اظهارنظر می‌کند: قیمت اجناس مرتب در حال نوسان است ولی من همیشه سعی می‌کنم حتی از کوچکترین تغییر قیمت آگاه باشم تا مدیون مشتری نشوم.
کمبود کالای ایرانی در بازار
در سال‌های اخیر اتفاق جالبی در این بازار افتاده و آن هم حضور فراوان محصولات کشورهایی مانند چین، تایوان و ویتنام است و در این میان مانند سایر بازارها، چین گوی سبقت را از سایر رقابا ربوده است. هر چند زمانی که با دانش‌آموزان و خانواده‌های آنان گفت‌وگو می‌کنیم معتقدند بیشتر کالای ایرانی و با کیفیت را مدنظر دارند اما به کمبود کالای ایرانی در بازار هم اشاره می‌کنند.
یکی از فروشندگان لوازم التحریر می‌گوید: چند سالی است که لوازم التحریر چینی در بازار به وفور عرضه می‌شود و قیمت آنها از تولیدات داخلی حداقل ۲۰ تا ۳۰ درصد کمتر است.
وي می‌افزاید: با توجه به قیمت محصولات می‌توان مدعی شد که کیفیت محصولات نیز اصلاً قابل مقایسه با نمونه‌های ایرانی نیست.
این فروشنده به این نکته اشاره می‌کند که امسال دفترچه‌هایی با طرح و نقش‌های شخصیت‌های خارجی مانند سیندرلار، باربی، اسپایدرمن و... در بازار بسیار کمتر شده و دفترچه‌های شکرستان و کلاه قرمزی طرفداران بی‌شماری دارد.
البته گفته می‌شود در سال‌های گذشته میزان استفاده از تصاویر و شخصیت‌های خارجی بسیار زیاد بود اما خوشبختانه با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته این میزان کاهش یافته است.
فاطمه ستاری که برای خرید لوازم‌التحریر به یکی از مراکز لوازم‌التحریر مراجعه کرده است نیز می‌گوید: من اصلاً دوست ندارم بچه‌ها با دفترهای نقش و نگاری سرکلاس درس باشند اما موقع خرید بیشتر این طرح‌های باربی و کارتون‌ها نظر دخترانم را جلب می‌کند و از من می‌خواهند آنها را بخرم. به نظر من باید در مدرسه یا تلویزیون به دانش‌آموزان هشدار دهند که این دفترها و لوازم التحریر بیشتر حواس بچه‌ها را پرت می‌کند.
امیرمحمد، دانش‌آموز دوم دبستان به تجربه سال گذشته‌اش اشاره می‌کند و می‌گوید: من طرح‌های میکی‌موس، مرد عنکبوتی، بت‌من را دوست دارم؛ اینها کارتون‌های خارجی هستند که عروسک‌ها و عکس‌های آن را نیز دوست دارم.
شهروند دیگری هم می‌گوید: برای نخستين‌بار است که می‌بینم طرح‌های ایرانی و تصاویر آموزشی مناسب عرضه شده است، فرزندم طرح‌های مختار، کلاه‌قرمزی و شکرستان را انتخاب کرده است.
دانش‌آموز دیگری اظهار مي‌دارد: دفترچه‌های با کیفیت و با جلدهای معمولی را بیشتر دوست دارم.
مادر دانش‌آموزي هم اینگونه اظهارنظر می‌کند: کتاب‌ها خیلی گران بود پیش‌بینی این قیمت‌ها را نکرده بودیم البته برای ما که شرایط اقتصادی بدی نداریم مشکلی نیست اما برای خیلی از مردم که توانایی خرید ندارند، سخت خواهد بود.
وضیعت بازار قابل مقایسه با سال‌های گذشته نیست
یک فروشنده لوازم‌التحریر در صحاف‌خانه معتقد است: وضیعت بازار با سال‌های گذشته قابل مقایسه نیست و در رکود به سر می‌برد این روند دلیلی جز گرانی و اقتصاد ضعیف ندارد.
وي اضافه می‌کند: قیمت کتاب‌های درسی نیز نسبت به سال گذشته افزایش زیادی داشته است در حالی که قیمت این کتاب‌ها را دولت تعیین می‌کند برای مثال کتابی که سال گذشته 12 هزار تومانی بود قیمتش به 30 هزار تومان رسیده است
افزایش120 درصدی قیمت کتاب‌های درسی
یکی از فروشندگان لوازم‌التحریر دهخدا واقع در خیابان کرمانشاه در مورد وضعیت بازار اینگونه اظهارنظر می‌کند: فعلاً بازار در آرامش است به دلیل اینکه خریدهای مردم چندان شروع نشده در حال حاضر بیشتر مشغول خرید کتاب هستند.
مرتضی تهذیبی با بیان اینکه قیمت کتاب‌های درسی نسبت به سال گذشته 120 درصد افزایش داشته است، می‌گوید: مردم بیشتر دنبال جنس ارزان هستند چندان کیفیت برای آنها مهم نیست درحالی که بعداً متوجه می‌شوند که باید کیفیت را مدنظر قرار می‌دادند.
وی با انتقاد از برگزاری نمایشگاه‌هاي لوازم‌التحریر معتقد است: در این نمایشگاه‌ها معمولاً جنس‌های بی‌کیفیت و با قیمت بالا به مردم ارائه می‌شود و مردم متوجه این موضوع نیستند.
کاهش قدرت خرید مردم
رئیس اتحادیه لوازم التحریر همدان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما در مورد وضعیت بازار لوازم التحریر می‌گوید: قیمت لوازم‌التحریر نسبت به سال گذشته تفاوت چندانی نکرده است. تنوع جنس هم روزبه روز بیشتر می‌شود و جنس‌های جدید وارد بازار می‌شود اما قدرت خرید مردم خیلی پایین است.
ستاره با بیان اینکه قدرت خرید مردم کاهش یافته است، می‌افزاید: قیمت‌ها به دلیل اینکه در سال‌های گذشته جهشی افزایش داشته است امسال تغییر نکرده است اما قدرت خرید مردم سال گذشته پایین بود امسال هم بدتر شده است.
وي با اشاره به اینکه کمبودی در بازار لوازم التحریر وجود ندارد فقط خریدار کم شده است، می‌گوید: در همدان 250 مرکز لوازم التحریر وجود دارد که نسبت به جمعیت شهر همدان خیلی زیاد است. البته در این زمینه محدودیتی وجود نداریم و نمی‌توانیم جواز ندهیم.
95 درصد جنس‌هاي موجود در بازار چینی هستند
ستاره درباره دلایل ارزان بودن لوازم التحریر چینی در مقایسه با لوازم ایرانی توضیح داد: در حال حاضر تولید داخل کم داریم به جز مداد چندان تولید داخلی نداریم و می‌توان گفت 95 درصد جنس‌ها موجود در بازار چینی هستند و تنها پنج درصد تولید داخل است که شامل مداد، خودکار و برخی پاکن‌ها می‌شود.
از سوی دیگر به دلیل اینکه تولید داخل نداریم که با چین رقابت کند شاید این کالاها مرغوبیت بیشتری از نظر ظاهری هم داشته باشند اما کیفیت جنس داخلی خیلی بهتر است. مداد ایران یکی از بهترین مدادهای دنیاست در زمینه تولید مداد خوشبختانه وضعیت خوبی داریم و محصولات بسیار با کیفیت هستند.
اگر ایران بتواند کیفیت تولید را افزایش دهد مردم احتیاجی ندارند جنس چینی استفاده کنند.
ستاره با اشاره به برگزاری نمایشگاه لوازم التحریر از 27 شهریورماه می‌گوید: هر چند تلاش کردیم جلوی برگزاری این نمایشگاه را بگیریم، چون به برگزاری نمایشگاه اعتقادی ندارم نمایشگاه به جایی می‌گویند که جنسی را به نمایش بگذارند.
فروشندگان لوازم التحریر همه ناراضی هستند و می‌گویند: نمایشگاه نباشد خیلی بهتر است، چون بازار خودش نمایشگاه است بازار رقابتی تحریر از نمایشگاه هم بالاتر است.
بررسی‌‍‌های میدانی همدان‌پیام از چند مغازه و فروشگاه سطح شهر نشانگر این است که مغازه‌های سطح شهر از فروش کمتری نسبت به فروشگاه‌ها برخوردار هستند و به همین دلیل، آنها تلاش دارند تا با نصب پارچه نوشته یا کاغذهایی قیمت‌ها را در معرض دید عموم قرار دهند تا مردم تشویق شده و نسبت به قیمت‌های آنها آگاهی یابند.
هم‌اکنون قیمت هر دفتر 50 برگ نیمه فانتزی هزار و800 تومان، 80 برگ نیمه فانتزی دو هزار و 200 تومان و 100 برگ سیمی چهار هزار تومان است. همچنین قیمت هر دفتر 200 برگ نیمه فانتزی نیز شش هزار و 500 تومان تا هفت هزار تومان است.
همچنین قیمت هر خودکار ایرانی 500 تومان و هر خودکار خارجی 800 تومان است؛ قیمت مداد اتود هزار و 500 تا هشت هزار تومان، قیمت مداد معمولی از 400 تا هزار و200 تومان، قیمت پاک‌کن 200 تا هزار و 500 تومان، قیمت دفترچه یادداشت فانتزی از هزار تا سه هزار و 500 تومان است. قیمت هر برگه A4 نیز 25 تومان است. قیمت هر دفترچه نقاشی نیز 800 تا سه هزار تومان و قیمت هر دفترچه زبان انگلیسی نیز 800 تا سه هزار تومان و جامدادی از هزار تا 11 هزار تومان است.
در مورد قیمت‌هايي که محصولات آن با برچسب قیمت واقعی و قیمت با تخفیف عرضه شده است، نظرات مختلفی وجود دارد.
در این میان، قیمت برخی از دفترچه‌ها بالا است و برخی از آنها با جیب مردم همخوانی ندارد، به این معنا که اگر به طور متوسط هر دانش‌آموز برای شروع مدرسه خود به شش دفترچه نیاز داشته باشد و به طور متوسط قیمت هر دفترچه را سه هزار تومان در نظر بگیریم، تنها برای یک دانش‌آموز، والدین باید 18هزار تومان فقط برای خرید دفترچه هزینه کنند؛ بنابراین اگر قیمت کیف و کفش و خودکار و روپوش مدارس را نیز به آن اضافه کنیم، به طور قطع رقم بالایی باید به دانش‌آموزان اختصاص یابد.
در عین حال، مراکزی هم هستند که دفترچه‌های دولتی یا همان تنظیم بازاری عرضه می‌کنند که قیمت آنها پایین‌تر از قیمت سایر دفترچه‌های موجود در بازار است، اما به لحاظ کیفی، طبیعتاً از جنس کاغذ باکیفیتی نسبت به آنچه در دفترچه‌های به اصطلاح فانتزی دیده می‌شود، برخوردار نیستند.
