سالهای پایانی قرن بیستم و آغاز هزاره سوم میلادی را میتوان عصر رویدادهای گردشگری خواند. مقاصد گردشگری بهمنظور تقویت داشتهها و گسترش بازار پیش روی و مخاطبان خود به برگزاری رویدادها با تنوعی شگرف ازنظر موضوع و تعداد روی آوردهاند.
قدرت جهانی گردشگری رویدادها که توانایی توسعه و ارتقاء کشورها ،شهرها و مناطق مختلف دنیا را دارد دولتها را مجبور کرده است تا بهنوعی در این پدیده گردشگری سرمایهگذاری کرده و از رقیبان جهانی خود غافل نماند.
بازنشر پوسترهایی با مضمون جشنوارههای محلی که توسط دهیاریها یا حتی تشکلهای مردمی در شهرها و روستاهای استان همدان برنامهریزی و اجرا میشود در سالهای اخیر هم خوب است و هم نگرانکننده.
خوب ازآنجهت که حالا پس از مهرومومها دری به تختهای خورد و چیدن آلو و گردو و سیب و توتفرنگی عنوان جشنواره به خود گرفت، بد ازآنجهت که هزینهای صرف و وقتی گذاشته میشود پس از آن رویدادی تعریف میشود که بیشترهای و هوی آن در قالب یک پوستر است و بس.
نبود پیوست رسانه و نبود پیوست گردشگری یکی پس از دیگری در کمال تأسف راه را بهجایی میبرد که خروجی قابلانتظار رخ نمایان نمیکند. برنامه ریزان این رویدادها شاید لازم است بهصورت جدی بدانند هر رویدادی تا پیوست رسانه و گردشگری نداشته باشد نمیتوان از نتایج آن بهرهمند شد.
این روزها جشنواره سیر سولان و آلوی اسدآباد و زردآلوی سنگستان و... یکی پس از دیگری به دغدغهای برای کارشناسان رسانه و گردشگری تبدیلشده است که چرا و با چه هدفی این رویداد راه به اجرایی شدن میبرد. چگونه بدون یاریرسانی رسانه میتوان به انعکاس جهانی تصاویر از رویداد امیدوار بود.
برخلاف گذشته توجه به وقایع بهعنوان عنصر مهمی در صنعت گردشگری در ذهن مدیران مقاصد جای گرفته است و دولتهای ملی و محلی برای ترویج این وقایع بهعنوان نمادی از جذابیتهای گردشگری محیط خود علاقهمندی نشان دادهاند تا جایی که بخش فراوانی از منابع مالی موردنیاز برای تدارک این وقایع از سوی دولتهای ملی و محلی و سازمانهای وابسته به آنها تأمین میشود.
رویدادهای گردشگری عموماً از مراسمی کوچک و محلی آغاز و بهتدریج به سطوح بالاتر راهیافته و سرانجام بهصورت بینالمللی درآمده و موجب جذب گردشگر از سراسر نقاط دنیا میشوند. رویدادها را معمولاً مردمان بومی و محلی بر پایه فرهنگها، سنتها، آئینها، داستانها و افسانهها، تغییرات فصول و یا آغاز کشت و برداشت محصولات کشاورزی و باغی و... بنا مینهند. اتفاق بسیار بزرگی که امروز در دنیا روی داده است فراگیری شبکههای اجتماعی است که بهعنوان قویترین رسانه باقدرت نفوذ بالا مردم جهان را بهصورت اهالی یک دهکده گردهم آورده است و فاصلهها را از میان برده و موجب شده که تولید محتواها بهصورت وسیع بهوسیله مردم و برای مردم در کوتاهترین بازه زمانی شکل بگیرد .
شوربختانه در همدان رویدادهای گردشگری هنوز هم موضوعی کاملاً ناشناخته و بدون متولی است و اتفاقی به این بزرگی که اقتصاد بسیاری از نقاط دنیا را سرشار از انتفاع نموده است همچنان مغفول باقیمانده است.
آنقدر صنعت رویدادهای گردشگری در کشور ما مهجور است که چنانچه بخواهی مطلبی در این زمینه مطالعه کنی با چند نمونه بسیار محدود مواجه میشوی و معلوم نیست که در دنیای پرتحرک امروز که همه در حال سبقت از یکدیگر هستند این گلایه را از چه بخشی باید نمود. بدون شک وزارت میراث فرهنگی و گردشگری، دانشگاهها، مراکز علمی و نوآوری و دیگر ساختارهای سیاست ساز در این زمینه کم تقصیر نیستند. چراکه هنوز نتوانستند در انسجامبخشی رویدادهای گردشگری در کشور گامی اساسی بردارند و معمولاً در قالب موضوعات روزمره و غیرکاربردی به مطالبی میپردازند که عملاً هیچگونه ظهور و بروزی در عرصه اقتصاد و اشتغال گردشگری نداشته و نخواهد داشت.توسعه صنعت رویدادهای گردشگری بسیار فراوان نیاز به آموزش و یادگیری دارد و این مهم متولی دلسوز میخواهد که تاکنون کمتر یافتهایم. ارتقاء سواد گردشگری ازجمله زیرساختهای اساسی توسعه گردشگری در همدان است که نیاز به توجه بسیار جدی دستگاههای ذیربط را دارد. تا زمانی که ذهن آحاد جامعه را با نقش گردشگری در تولید درآمد و ثروت آشنا نسازیم نمیتوانیم توقع پیشرفت توسعه گردشگری اجتماعمحور را داشته باشیم. به نظر میرسد دستگاههای گفتگو ساز همچون رسانههای مکتوب و الکترونیک و فضای مجازی و ترجمانهایی از قبیل صداوسیما، فرهنگ و ارشاد اسلامی، دانشگاه دها و مراکز علمی و نوآوری، میراث فرهنگی، شهرداریها، آموزشوپرورش، رسانهها و دیگر نهادهای فرهنگی میتوانند در صورت آگاهی، فضای گفتمان سازی رونق گردشگری را در بین مردم ترویج دهند.
ویژگیهای خاص و منحصربهفرد استان همدان به گونه ایست که در صورت برنامهریزی و هدایت صحیح، هر یک از شهرستانها با اتکا به استعدادهای بسیار زیاد در عرصه برگزاری رویدادهای اجتماعمحور میتوانند افقی نو را برای خلق ثروت بگشایند.
همانگونه که عنوان شد، برای این مهم نیاز به تربیت تیم های توسعه گردشگری اجتماعمحور در سطح شهرستانها و روستاها داریم تا بتوانیم فضای مناسب را به لحاظ آگاهسازی و همراه سازی اهالی استان فراهم نماییم و این مدل علاوه بر اینکه تجربه جهانی دارد در سطح برخی از شهرستانهای استانهای منطقه نیز سابقه دارد. گردشگری اجتماعمحور هم مانند رویدادها بسیار غریب است و آنچنان شناختی از قدرت معجزه آفرین آن در سطح جامعه وجود ندارد هرچند در بسیاری از کشورهای توسعهیافته همچنان پیشتاز توسعه صنعت گردشگری است و در کنار رویدادها بهمانند لازم و ملزوم عمل مینماید.
