■ ۱۴۱ مدرسه در قالب یک هزار و ۲۸۰ اتاق برای اسکان موقت مسافران همدان
نوروز هر سال، آموزشوپرورش در حوزه اسکان مسافران همانند جامعه هتلداران وارد گود میشود تا بخشی از وظیفه اسکان مسافران نوروزی البته با اولویت مسافران فرهنگی را عهدهدار شود.
دلیل این اتفاق این است که در نبود اقامتگاههای ارزان، مدارس هتل شدند و در سالهای اخیر کلاسهای درس جای اقامت در چادرهای مسافرتی را گرفت تا همه در هر شرایط اقتصادی بتوانند لذت سفر را درک کنند.
اعتراض به اسکان نوروزی در مدارس هرساله از سوی فعالان گردشگری مطرح شدهاست و تنها یکبار در سال ۱۳۹۹ همزمان با همهگیری کرونا با صدور مصوبهای، اسکان مسافران در مدارس ممنوع شد که این ممنوعیت در آن سال نیز به طور کامل اجرا نشد.
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز از دهه 90 درصدد بود تا مدارس را از چرخه اسکان نوروزی حذف و خدمات آن را صرفاً به جامعه فرهنگیان محدود کند، اما تا کنون در اجرای آن موفق نبوده است.
اعتقاد متولیان گردشگری با استناد به اسناد بالادستی، از جمله سند توسعه گردشگری این است که استفاده از مدارس به عنوان اقامتگاه عمومی در عین حال که «تخلف» است، تهدیدی برای اقامتگاهها رسمی و صنعت گردشگری به شمار میآید که با توجه به خلأ نظارت، رسیدگی به تخلفات اسکان در مدارس را نیز از دایره کنترل این وزارتخانه خارج کردهاست.
۲۹ هزار و ۶۳۷ مسافر نوروزی در طول تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ در مراکز و پایگاههای اقامتی ستاد اسکان فرهنگیان استان همدان پذیرش و اسکان داده شدند.
همچنین این ستاد در نوروز ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به دلیل همهگیری بیماری کرونا تشکیل نشد و نوروز سال ۱۳۹۸(پیش از همهگیری کرونا) بیشاز ۴۸ هزار مسافر در قالب ۱۲۶ هزار نفر در مراکز اسکان آموزش و پرورش استان همدان اسکان داده شدند که این آمار را میتوان آمار قابل توجهی در حوزه اقامتی دانست.
مدیرکل آموزش و پرورش استان همدان در این زمینه گفت: ۱۴۱مدرسه در قالب یک هزار و ۲۸۰ اتاق به عنوان مراکز اسکان موقت مسافران نوروزی استان در سال ۱۴۰۲ آماده و تجهیز میشود.
اکنون رئیس جامعه اقامتگاههای بومگردی ایران در اعتراض به تبدیل مدارس به خوابگاههای نوروزی گفت: بومگردیها در آستانه تعطیلی و ورشکستگی هستند، به جای حمایت از آنها، مدارس را برای اسکان نوروزی مسافران تجهیز میکنند.
یاور عبیری اظهار کرد: با وجود آنکه زمان کوتاهی تا آغاز تعطیلات نوروزی باقی ماندهاست، اما رزرو اقامتگاههای بومگردی در پایینترین حد خود است، حتی سطح آن کمتر از سالهای قبل است. با این حال وزارت آموزش و پرورش، مدارس را برای اسکان نوروزی مسافران آماده کردهاست.
وی اضافه کرد: اقامتگاههای بومگردی بیشتر از 2 سال درگیر محدودیتهای کرونا بودند، امید همه آنها به نوروز ۱۴۰۲ بود تا کمی خسارتها را جبران کنند، بیشتر آنها وام گرفتهاند و باید آن را به شکلی بازگردانند.
حداقل انتظار این بود که اولویت نخست، اسکان نوروزی مسافران در بومگردیها و اقامتگاههای رسمی باشد و بعد مازاد جمعیت به سوی مدارس هدایت شود. ما هرسال به این رفتار وزارت آموزش و پرورش اعتراض میکنیم، اما دوباره شاهد تکرار آن هستیم.
رئیس جامعه اقامتگاههای بومگردی از وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی درخواست کرد در برابر طرح اسکان نوروزی مدارس و تبدیل آنها به اقامتگاه ایستادگی داشته باشد و دولت اولویت اسکان نوروزی را به اقامتگاهها بدهد و مازاد جمعیت را در مدارس اسکان دهد، گفت: اگر تبدیل مدرسه به اقامتگاه طرح درستی است، پس آموزش و پرورش هم به اقامتگاههای بومگردی مجوز بدهد تا ما هم در خانههای خود کلاس درس برگزار کنیم.
عبیری درباره صرفه اقتصادی اسکان مسافران نوروزی در مدارس در برابر هزینههای اقامت در هتل و یا اقامتگاههای رسمی در وضع اقتصادی موجود، اظهار کرد: متأسفانه بسیاری از مردم از قیمتها و مزایای اقامت در بومگردیها و یا سایر اقامتگاههای رسمی اطلاع ندارند. در مدارس چه امکاناتی به مردم داده میشود؟
درحالیکه میانگین هزینه اقامت در بومگردیها همراه با صبحانه برای هر نفر بین ۱۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان است که این مبلغ در برابر خدماتی که داده میشود واقعاً زیاد نیست. ضمن اینکه بومگردیها تجربه متفاوتی از زندگی را برای مردم مهیا کردهاند، تجربه یک زندگی در خانههای ایرانی و روستایی، بحث اقامتگاههای ما فقط خدمات هتلی و یا خواب و صبحانه نیست؛ مردم حال خوب را از بومگردیها میخرند و زندگی در خانههای ایرانی و روستایی را تجربه میکنند و با مردم محلی در معاشرت قرار میگیرند.
مزیت اسکان در مراکز آموزشوپرورش از نگاه یک فرهنگی بازنشسته
از سوی دیگر سعید شهسوارزاده فرهنگی بازنشسته، مزیت اسکان در مراکز آموزشوپرورش را، هزینههای به مراتب کمتر آن در مقایسه با هتلها میداند؛ وی که چند بار از مراکز اسکان آموزشوپرورش استفاده کرده است، میگوید: البته در ایام نوروز، نتوانستم از خانههای معلم استفاده کنم و در این ایام در مدارس اسکان داشتم که البته امکانات رفاهی آن چندان مناسب نیست اما هزینهای که دریافت میکنند در مقایسه با هزینه هتلها بسیار پایینتر و از این جهت برای فرهنگیان به صرفهتر است.
یکی دیگر از معلمان شهر همدان معتقد است که شرایط مراکز اسکان آموزش وپرورش در استانهای مختلف متفاوت است، مثلاً برخی استانها چند خانه معلم دارند که آنها هم دریک سطح قرار ندارند و برخی به لحاظ امکانات رفاهی در شرایط خیلی خوب و برخی فاقد امکانات مناسب هستند.
بخشی از مشکلات اسکان نوروزی در مدرسه
وی نیز مهمترین مزیت مراکز اسکان آموزش و پرورش برای فرهنگیان را هزینههای کمتر آن در مقایسه با هتلها میداند و میگوید: برای یک معلم به صرفهتر است که در مراکز فرهنگی و رفاهی آموزش و پرورش که مثلاً اتاق 2 تخته را شبی 50 هزار تومان اجاره میدهد، سکونت کند، همین چند وقت قبل پرسوجو کردم، مرکز رفاهی منطقه 4 شهر تهران یک اتاق با 4 تخت را شبی 95 هزار تومان اجاره میدهد و این هزینه در مقایسه با هتلها بسیار کمتر است.
برخی نیز بر این باورند در اسکان نوروزی آموزشوپرورش حتی در مدارس، مسافران آزاد هم پذیرش میشوند و حتی در دستورالعمل مربوطه، بندی وجود دارد که به اسکان افراد غیرفرهنگی اشاره میکند که هزینههای دریافتی از آنها 2 برابر فرهنگیان است، هنگامی که افراد به ستاد اسکان میروند از آنها سؤال میشود که فرهنگی هستند یا نه و با توجه به آن هزینه را دریافت میکنند.
آنها معتقدند که حتی در چنین شرایطی باز هم حضور آموزشوپرورش در بحث اسکان نوروزی یک ضرورت است و برای این صحبت خود چنین استدلالی را مطرح میکند: هزینه اسکان در مدارس و مراکز آموزشوپرورش در مقایسه با هتلها بسیار ارزانتر است، همچنین این وزارتخانه در بیشتر شهرهای کشور مراکز اسکان دارد، بنابراین مسافران نوروزی بدون جا نمیمانند و از این جهت نوعی مزیت محسوب میشود و حتی میتوان گفت اگر مراکز اسکان آموزشوپرورش نباشد سفرهای فرهنگیان به حداقل ممکن میرسد.
حال با توجه به نگاههای متفاوت به اسکان گردشگران در مدارس و محدود بودن ظرفیت اسکان ارزان قیمت در استان همدان به نظر میرسد در این زمینه لازم است تمهیدات لازم برای بهبود پیش رفتن امور اندیشیده شود.