■ استان همدان با داشتن 10 کارآفرین ملی دارای جایگاه خاصی در کشور است
عباس جعفریهنر، متولد سال 1361، به عنوان یکی از کارشناسان حوزه کارآفرینی و رئیس توسعه کارآفرینی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی در استان محسوب میشود. او دارای مدرک کارشناسی در رشته مدیریت دولتی بوده که در سال 1384 فارغالتحصیل شده است.
به نظر جعفریهنر، کارآفرینی یک واژه جدیدی در کشور محسوب میشود و سابقه این واژه حدود 2 دهه است که وارد مباحث اقتصادی شده و به تدریج وارد محافل و جامعه شده است.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز که در این زمینه پیشرو است، اقداماتی در زمینه توسعه و ارتقای کارآفرینی انجام داده است که برای مثال میتوان به برگزاری 14دوره جشنواره کارآفرینان برتر اشاره کرد.
به نظر او نیز همدان با دارا بودن 10 کارآفرین ملی از میان 110 کارآفرین کشوری و داشتن ظرفیتهای زیادی در حوزه گردشگری، صنایعدستی و کشاورزی، دارای جایگاهی ویژه در حوزه کارآفرینی و اقتصادی است و هر کدام از شهرهای آن در حوزههای مختلفی فعالیت دارند که میتوان به خوشه سفال لالجین، مبل و منبت ملایر، پوشاک کردآباد و چرمسازی همدان اشاره کرد.
در همین زمینه با این کارشناس حوزه کارآفرینی گفتوگویی انجام دادهایم که در ادامه آن را میخوانید:
در مورد کارآفرینی در استان توضیحاتی ارائه بفرمایید؟
کارآفرینی یک واژه جدیدی در کشور محسوب میشود و سابقه این واژه حدود 2 دهه است و از سال 1385 وارد مباحث اقتصادی و به تدریج وارد محافل و جامعه شد.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز که در این زمینه پیشرو است، اقداماتی در زمینه توسعه و ارتقای کارآفرینی انجام داد که برای مثال میتوان به برگزاری 14دوره جشنواره کارآفرینان برتر اشاره کرد که افراد کارآفرین در سامانه مربوط به این جشنوارهها ثبتنام میکنند و از بین آنها افرادی به عنوان برترینها انتخاب میشوند که در این 14دوره، 110کارآفرین ملی از سراسر کشور انتخاب شده که استان همدان نیز با داشتن 10کارآفرین ملی دارای جایگاه خاصی است. پس از آن تأسیس کانون کارآفرینان استان همدان مطرح است که از اوایل سال 1390 تأسیس آن کلید خورد و در حالحاضر نیز مشغول به فعالیت است.
برگزاری دورههای کارآفرینی و کسب و کار در سالهای 1387 تا 1390، صدور مجوز مراکز مشاوره و خدمات کارآفرینی برای کسانی که در این زمینه میخواهند فعالیت داشته باشند که در حالحاضر 6 مرکز مشاوره در استان فعالیت دارند. اخیراً نیز قرار است برنامه جدیدی به نام «جشنوارههای اشتغالزا و کارآفرینی» در سایت جشنواره کارآفرینان برتر راهاندازی شود که کارآفرینان میتوانند ایدههای خودشان را در آن ثبت کنند، همچنین باشگاه کارآفرینان نوجوان را در استان برگزار کردیم که شرکتکنندگان توانستند با مهارتهای کارآفرینی آشنایی پیدا کنند. همچنین سعی کردهایم در محافل مختلف تعریف دقیقی از کارآفرینی ارائه بدهیم و تفاوت کارآفرین را با دیگر حوزههای کسب و کار را توضیح دهیم تا بهصورت درست در جامعه جا بیفتد.
درواقع کارآفرینی یک حوزه زودبازده نیست و باید در طولانیمدت روی آن سرمایهگذاری و فرهنگسازی شود تا به نتیجه مناسب و اصولی رسید و بتوان نتایج ملموس آن را در جامعه دید.
به نظر شما کارآفرینی در استان دارای چه مزایا، معایب و مشکلاتی است؟
یکی از بزرگترین مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد، این است که کارآفرینی در قوانین و ساز و کارهای اقتصادی ما جایگاه خاصی ندارد و امتیاز و مشوقهای مالیاتی، بیمهای، صادراتی و تسهیلاتی برای کارآفرینان در نظر گرفته نشده است، البته اخیراً نیز یکسری سیاستهای تشویقی و حمایتی از کارآفرینان در نظر گرفته شده که اجرای آنها میتواند حمایت خوبی از کارآفرینان محسوب شود.
همچنین مرزبندی مشخص و شفافی بین کارآفرینان و کارفرمایان ارائه نشده است که تا زمانی که این مرزبندی بهطور مشخص انجام نشود، بالتبع این مشکلات را در قانونگذاری و سیاستگذاریها خواهیم داشت.
در سالهای اخیر نیز تلاش شد که لایحه تأسیس سازمان کارآفرینان در مجلس تصویب شود، ولی به دلیل همین مشکلات نتوانست به نتیجه برسد.
مهمترین زیربنای توسعه هر جامعهای، کارآفرینی است که ما نیز باید تلاش کنیم این مسأله را در نظر بگیریم و به آن اهمیت بدهیم و از کسب و کارهای سنتی به سوی کارآفرینی و مدرن شدن گام برداریم.
اصلیترین دلیل پیشرفت جوامع، منابع انسانی و کارآفرینان هستند که توانستهاند محصولات و ایدههای جدیدی را ارائه دهند و در زندگی مردم تحول ایجاد کنند و اگر ما بتوانیم از ایدههای آنان پیروی کنیم، میتوانیم به رشد و توسعه اقتصادی مطلوب برسیم.
تاکنون چقدر توانستهاید به اهدافی که در زمینه کارآفرینی داشتهاید، دست پیدا کنید؟
خیلی از برنامههای ما تشویقی بوده که توانستهایم به اهدافی که داشتهایم، برسیم و اکنون کارآفرینی جایگاه خوبی در استان و کشور دارد. این برنامهها اکثراً حمایتهای معنوی و تبلیغاتی بوده است که برای مثال ما توانستهایم با همکاری صدا و سیما، برنامههای مختلفی از کسب و کارهای کارآفرینان بسازیم و الگوهای موفق را به دانشجویان، جوانان و کسانی که به این حوزه علاقه دارند، معرفی کنیم و از آنها حمایتهای مالیاتی، گمرکی و صادراتی صورت بگیرد.
هدف از تشکیل هیأت امنای کانون کارآفرینان در همدان چه بوده است؟
هیأتامنای کانون کارآفرینی به عنوان اتاق فکر کارآفرینی برای سیاستگذاران در این حوزه محسوب میشود و اغلب تصمیمگیریهای دولتی در زمینه کارآفرینی قرار است با مشورت و همکاری هیأتامنا صورت بگیرد. با توجه به اینکه کارآفرینان از نزدیک با مشکلات و موانع کارآفرینی درگیر هستند، تصمیم بر این شده که هیأتامنای این کانون مشاورههایی در این زمینه به سیاستگذاران دولتی ارائه دهند و مشکلاتشان را مطرح کنند و پلی باشد بین سیاستگذاران دولتی و کارآفرینان و بخش خصوصی.
برای گسترش اشتغال و کارآفرینی در استان چه راهکاری دارید؟
بهترین عامل در این زمینه راهکارهای کلان جامعه هستند که باید از کارآفرینان حمایتهای ویژه و ملموس صورت بگیرد و کل جامعه با آنها همگام و همراه باشند و قانونگذاران باید در بخش نامهها و سیاستگذاریها و به ویژه در سیاست خارجی به بحث کارآفرینی بپردازند و سعی شود که منافع آنها نیز در نظر گرفته شود. در استانها نیز باید به کارآفرینان بهصورت ویژه توجه شود و مشکلات آنها نیز برطرف شود.
درباره وضعیت کارآفرینی در استان نسبت به استانهای دیگر توضیح دهید؟
سازمان دیدبان جهانی کارآفرینی هر سال جایگاه تعدادی از کشورها را در حوزه کارآفرینی مشخص میکند، ولی چنین آماری که استانها را در مقایسه با همدیگر بررسی کرده باشد، متأسفانه وجود ندارد؛ ولی با توجه به ارتباط مناسبی که بین اکوسیستم کارآفرینی و دستگاههای دولتی، بانکها و نهادها وجود دارد، فضای مناسبی به وجود آمده است و با توجه به حمایتهای خوبی که بخش خصوصی از کارآفرینان انجام داده است، جایگاه خوبی در کشور و به نسبت استانها داریم و 10 کارآفرین ملی در استان داریم.
گفته میشود برخی از کارآفرینان و توانمندان استان در شهرها و استانهای دیگر سرمایهگذاری میکنند، به نظر شما این تا چه حدی صحیح است؟
این امر اگر از دفتر جذب سرمایهگذاری استانداری پیگیری شود، آمار دقیقتری به شما داده میشود؛ ولی ما در سالهای اخیر شاهد سرمایهگذاری خوبی در استان بودهایم و با توجه به تولیدات و صادراتی که کارآفرینان در استان دارند، روز به روز در حال افزایش است و این نشان از سرمایهگذاریهای کارآفرینان در این استان است.
این تولیدات شامل چه عرصههایی میشود؟
کارآفرینان موفقی در بخشهای مختلفی همچون کشاورزی، صنعت و خدمات در استان داریم که توانستهاند خدمات و محصولاتی را ارائه بدهند که میتواند در کشور و حتی جهان نمونه باشد و به چندین کشور نیز صادرات دارند و مدام در حال افزایش است.
در مورد ظرفیتهای استان برای رشد کارآفرینی توضیح بفرمایید؟
درواقع استان دارای یک موقعیت استراتژیک اقتصادی مناسبی در کشور است که میتوان به عنوان یک رابط و کریدور ارتباطی بین مرکز و غرب کشور محسوب میشود، همچنین دارای ظرفیتهای زیادی در حوزه گردشگری، صنایعدستی و تولید و فرآوری محصولات کشاورزی است و هر کدام از شهرستانهای آن دارای ظرفیتهای خاص خودش است که برای مثال لالجین به عنوان شهر جهانی سفال و ملایر نیز به عنوان شهر جهانی مبل و منبت و شهرستانهای بهار و اسدآباد در زمینه تولید محصولات کشاورزی مطرح هستند که دارای فرصتهای مناسبی برای سرمایهگذاری هستند. همچنین خوشههای صنعتی زیادی در استان داریم که برای مثال خوشه پوشاک کردآباد کبودراهنگ، خوشه سفال لالجین، مبل و منبت ملایر، چرمسازی همدان و... داریم که میتواند به قطب تولید آن محصول در کشور تبدیل شود و فرصتی برای جذب سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی باشد.
به نظر شما چه ظرفیتهایی در استان وجود دارد که مغفول مانده است؟
به نظر من گردشگری و صنایعدستی استان دارای جایگاه مناسب و فرصتی ویژه برای جذب سرمایهگذاری است که تاکنون توجه ویژهای به آن نشده و نمایشگاههای مناسبی برای محصولات صنایعدستی آن در نظر گرفته نشده است. همچنین بزرگترین غار آبی جهان را داریم که میتواند ارزآوری مناسبی داشته باشیم که متأسفانه توجه خاصی به آن نشده است.
آیا برای رشد کارآفرینی و اقتصاد کشور از کشورهای توسعهیافته الگوبرداری شده یا نه؟
درواقع «دره سیلیکون ولی» در آمریکا به عنوان مهد کارآفرینی جهان مطرح است که اکثر اتفاقات مربوط به کارآفرینی در سطح جهان از آن پلتفرم الگوبرداری میشود و اکثر کارآفرینان مطرح جهان با آن در ارتباط هستند؛ ما هم میتوانیم چنین مجموعهای در کشور داشته باشیم که در حالحاضر نیز کارخانه نوآوری در تهران راهاندازی شده که انواع استارت آپها از آن حمایت میکنند و در حال تبدیل شدن به یک مجموعه نوآور در حوزه کارآفرینی است. به نظر من شاید مناسب نباشد که از یک الگو بهطور کامل تقلید کنیم، بلکه باید متناسب با شرایط اقتصادی و فرهنگ آن جامعه الگویی متناسب با آن شکل بگیرد.
در پایان اگر نظر خاصی دارید، بیان بفرمایید؟
امیدوارم که کارآفرینان ما در کشور به جایگاه شایسته خودشان برسند و حمایتهای لازم از آنها بشود و سیاستمداران به صورت ویژه به آنها نگاه کنند که به نظر من تنها راه برونرفت کشور از مشکلات اقتصادی، حمایت و پشتیبانی از کارآفرینهاست.
