صادقیان: مدیریت شهری باید براساس طرح جامع برنامهریزی شود
رحمانی: باید به دنبال تامین منافع و درآمد شهروندان باشد
شوراهای شهر در ایران پس از 22 سال فعالیت هنوز صرفاً در اختیار شهرداریها هستند و دستگاههای دیگر توجه به آنها ندارند. شاید علت آن نگاه دولتی حاکم بر دستگاههاست که حاضر به از دست دادن قدرت نیستند و با دخالت شوراهای شهر احساس خطر میکنند. در صورتی که حدأقل شرکتهای خدماترسان میبایست زیر نظر شورای شهر اداره شوند. در مدت اخیر مجلس شورای اسلامی به دنبال تصویب آن است که حیطه اختیارات شوراهای شهر را گسترش داده و آنها را در تصمیمگیریها و سیاستگذاریهای بیشتر دخالت بدهد و بخش عمدهای از نظارتها را به عهده شورای شهر بگذارد هرچند که تاکنون این امر محقق نشده است.
آنچه که مشخص است شوراهای شهر تاکنون در حیطه کاری شهرداریها فعالیت داشتهاند که با اما و اگرهایی همراه بوده است. یعنی گاهی کمیته انطباق و گاهی دیوان عدالت برخی از مصوبات شوراهای شهر را لغو کردهاند. همین امر سبب شده تا اختیارات شورای شهر زیر سؤال برود و وظایف آنها به درستی واضح نباشد.
در 22 سالی که شوراها در کشور تشکیل شده و فعالیت کردهاند در حوزه مدیریت شهری و تعدادی از آنها در مقیاس شهرداری عملکرد نسبتاً موفقی داشتهاند و اما در برخی موارد بود و نبود شوراهای شهر تفاوت چندانی نداشته است. در معدود شهرهایی نیز به خاطر اختلافات اشکالاتی به وجود آمد که باعث حذف یا ابطال شوراها شد.
اکنون شورای پنجم آخرین روزهای خود را سپری میکند و2 روز تا روز انتخابات دور ششم شورای شهر باقی مانده که تا لحظه تنظیم خبر 326 کاندیدا در شورای شهر همدان برای رسیدن به صندلیهای پارلمان شهری در حال رقابت هستند. در ادامه مناظره 2 نفر از کاندیداهای شورای شهر همدان را با حضور 3 نفر از کارشناسان و خبرنگار همدانپیام میخوانیم که هر یک از آنها به 7 سؤال پاسخ دادهاند.
طبیمسرور: تهیه طرحهای جامع برای شهرها در سال 1351 در شورای عالی شهرسازی و معماری تصویب شد. اما قبل از آن طرح مرجان در سال 1347 تهیه و در سال 1350 به تصویب رسید طرح بعدی با عنوان «مژدا» در سال 1370 و سپس طرح تدوین برای همدان تهیه شد. از سال 95 تاکنون هم طرح جامع در حال تهیه است که هنوز به مرحله تصویب نرسیده است. به اعتقاد کارشناسان طرحهای جامع تضعیف شده به نظر شما دلایل ناکارآمدی طرحهای جامع و تفصیلی چیست؟
رحمانی:
موضوع اساسی در ناکارآمدی طرحهای جامع و تفصیلی چند نکته اساسی است. یکی اینکه طرحهای جامع غالباً یک مطالعه پشتیبانی در حوزههای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی و زیستمحیطی دارد. اساساً اینها در دو بخش در مطالعات طرح جامع و طرح تفصیلی بسیار مورد اهمیت هستند؛ از این جهت که ابتدا شناخت کافی در مطالعه را برای اجرا پشتیبانی کند.
اساسیترین مشکل که در طرحهای جامع و تفصیلی وجود دارد به شناخت مربوط میشود. نخستین طرح شهرسازانه همدان که گفته میشود نخستین طرح شهرسازی در ایران است را کارل فریش طراحی کرده است وقتی این طرح را مطالعه میکنیم میبینیم صرفاً یک نگاه کالبدی و طراحی دارد و به هویت فرهنگی و داشتههای اجتماعی و ضرورتهای فرهنگی شهر توجه زیادی نشده است. اگر این طراحی را با نگاه نقد بررسی کنیم میبینیم که متأسفانه، بافت اجتماعی و فرهنگی همدان را تکه تکه کرده است که باعث شده امروز هر محلهای در دو طرف خیابان قرار داشته باشد. در این مدل مفهوم فرهنگی و اجتماعی در حوزه محلات، که یکی از اساسیترین مشکل برنامهریزی برای توسعه است، را نادیده گرفتهایم و برای ایجاد شبکه معابر در افق توسعه برای ماشینی کردن نیز فرهنگ را تکه تکه کردیم، نقشه شعاعی که در این طرح آورده شده یک نقشه بومی از مکتب شیکاگو است و تفکر جامعهشناختی دارد.
این تفکر جامعه شناختی شهر را به صورت متحدالمرکز طراحی کرده که به شدت نظام کاستی را در این شهر ایجاد کرده و تبعات اجتماعی به وجود آورده است. به طوری که طبقات کارگری در یک سمت شهر و طبقات مرفه و بازاریان در سمت دیگر قرار گرفتهاند.
چنین طراحی که در همدان پیاده شده با مشکل جغرافیایی شهر منافات دارد چون قالباً طراحی دایرهای در شهرهایی که به صورت دشت هستند و دارای وسعت مناسبی برای توسعهاند، پیاده میشود.
مشکل اساسی در طرحهای جامع همدان از همین جا آغاز میشود هر مشاوری که برای طراحی طرح جامع یا تفصیلی آمد نقشه کارل فریش را پایه مطالعات قرار داد.
صادقیان
بنده پاسخ به این سؤال را با نگاه اجرایی پاسخ میدهم. در این زمینه به 4 نکته اشاره میکنم. یکی اینکه، در تهیه و تدوین طرحهای جامع به نظرات کارشناسان، متخصصان و افراد ذینفوذ توجه نمیشود. میبینیم در طرح جامع همدان که تهیه میشد از افرادی که اطلاعات خوبی داشتند و ایراداتی هم از طرح میگرفتند استفاده شد. به نظر میرسد مشاور طرح جامع بهتر است در تهیه طرح با افرادی که قرار است آن را اجرا کنند هم هماهنگ باشد. اگر مدیریت شهری طرحی را اجرا کند که در تصویب آن دخالتی نداشته نتیجهاش این میشود که طرحهای تفصیلی و جامع ناکارآمد میشوند.
موضوع بعدی این است که باید بودجهریزیها بر اساس طرح جامع و تفصیلی انجام شود. به نظرم مدیریت شهری طرح جامع را پس از تصویب باید نقشه راه خود قرار بدهد و بعد از اینکه یک برنامه 30 ساله نوشت برنامههای 4 ساله و یکساله هم ذیل آن بنویسد.
مسأله بعدی تغییراتی است که در شهر ایجاد میشود، اما در طرح جامع به روز نمیشود.
مورد چهارم این است که مدیریت شهری اصولاً به خاطر کمبود اعتبار، پروژههای مورد نظر طرح جامع را با تأخیر انجام میدهند در نتیجه ده سال از عمر طرح جامع و تفصیلی میگذرد اما هنوز هم طرحها به سرانجام نرسیدهاند که این سبب میشود تا طرحهای جامع و تفصیلی ناکارآمد شوند.
محقق: یکی از معضلات مهم مدیریت شهری درآمد پایدار است که مشکلات زیادی را برای مدیریت شهری به وجود میآورد و برای دستیابی به آن به شهرفروشی دست میزنند. اگر وارد شورای شهر شوید؟ برنامهای برای ایجاد فضای جدید درآمدزایی پایدار دارید؟
رحمانی
بنده به فضاهای دیگر درآمدی که فکر میکنم به این نتیجه میرسم که به موقعیت ژئواستراتژیک همدان در غرب کشور میتوان توجه ویژه داشت. بنده برای داشتن درآمد به حملونقل، بازرگانی و ترانزیت فکر میکنم. شهر همدان از گذشته دارای عملکرد بازرگانی است متأسفانه این بخش را از دست دادیم و هر کاری هم شده توسط مردم انجام شده است. به صالحآباد توجه کنید، چرا مردم این شهر اغلب دارای ماشین سنگین هستند؟ به اینکه در طرح تفصیلی و جامع به جای اینکه در دهستان مرکز آموزشی برای رشته علوم انسانی بسازیم باید به دنبال ساخت هنرستان باشیم تا نیروی کار مفید با توجه به موقعیت ایجاد کنیم.
یا به عنوان مثال در حوزه گردشگری واقعاً چه برنامهای داریم؟ همه گردشگری را نقطه محرکه شهر میدانند. اما برای گرفتن چنین امتیازی برای شهر باید چه کار کنیم؟ ما میدانیم شهرها دچار نوعی گرفتگی است و شبها خیلی زود بازار تعطیل میشود و مردم به خانهها میروند برخلاف شهری مانند شیراز اگر برنامه اقتصادی برای شهر داشته باشیم که منافع آن به جیب مردم برگردد «حیات شبانه» است. نباید چراغ شهر را شبها خاموش کنیم امیدوارم با طرحهای راهبردی و ساختاری بتوانیم شهر را در بخشهایی که برای جذب جمعیت از جمله برنامههای فراغتی مناسب فعال کنیم.
نکته دیگر اینکه در حوزه گردشگری به روابط شهر و روستا توجه زیادی نکردهایم. در گردشگری روستایی فعالیت نکردهایم و به جای اینکه شرایطی ایجاد کنیم که روستاییان به شهر مهاجرت کنند باید فضایی ایجاد کنیم که از شهر به روستا بروند و گردشگری زراعی و باغی را توسعه بدهیم.
ببینید، نکتهای که مهم به نظر میرسد این است که باید فعالیتهایی داشته باشیم که کسبوکارهای کوچک برای مردم شهر و روستا ایجاد کنیم و منافع آن به جیب مردم هم برود شورای شهر که شورای شهرداری نیست شورای مردم هستیم.
دهکده گنجنامه را در نظر بگیرید وجود چنین سرمایهگذاری طبق کنوانسیونهای جهانی خارج از قائده است.
در گنجنامه 64 زیستبوم عشایری وجود دارد که میتوانیم گردشگری عشایر را راهاندازی کنیم بسیاری از توریستها دوست دارند شب را در جادههای عشایری سر کنند منابع آن به جیب عشایر میرود، اما شهرداری با گرفتن عوارض از آنها میتواند منافع جای خود را تأمین کند. به دنبال آن مسیر همدان به تویسرکان هم به مسیر گردشگری طبیعی تبدیل میکردیم که منافعی را به دنبال دارد. به جز اینها کلانشهر همدان یک مجموعه شهری است و اقتصاد آن باید شبکهای شود و کل مجموعه را اداره کند.
باعث تأسف است که همدان پایتخت تاریخ و تمدن است اما 2/1 درصد ماندگاری توریست داریم این عدد نشان میدهد که شرایط خوبی نداریم و باید تلاش بیشتری کنیم.
در محلات حاشیه شهر هم میتوان با ایجاد کسبوکارهای کوچک اقتصادشان را تأمین کرد. شورای شهر باید برای راهاندازی کسبوکار با تمام دستگاهها رایزنی کند تا بتواند صنایع دستی را در این محلات فعال کند. چون شهر جهانی صنایع دستی را در کنار خود داریم.
صادقیان
همیشه شهرداری درآمد کافی داشته است اما به نظر درآمد پایدار قائم به بینش شهردار و شورای شهر و قبل از راهاندازی شورای شهر، استاندار بوده است. یعنی اگر بودجه شهرداری را منطبق با واقعیت و درست بنویسند به درآمد پایدار تبدیل میشود. بودجه شهرداری باید بر اساس طرح جامع قانون و مقررات و وضعیت موجود نوشته شود وقتی این 3 بند در بودجهنویسی دیده نمیشود شاهد اتفاقاتی از این دست میشویم که بنرهای فراوانی برای فروش زمین در شهر نصب میشود. که درآمد حاصل از فروش زمین را باید برای پروژههای عمرانی هزینه کنیم نه برای هزینههای جاری، زیرا این تخلف است.
به نظرم 7 بند درآمد پایدار شهرداریها را تشکیل میدهد.
1- درآمد حاصل از دریافت عوارض از خدمات شهری و صدور پروانه.
2- دریافت عوارض ارزشافزوده و سهم دریافتی از قبضهای آب و برق و تلفن.
3- بستانکاری از دستگاههای اجرایی مسأله بعدی است. 200 دستگاه اجرایی وجود دارد که عمده آنها به شهرداری بدهکار هستند که باید به کمک استاندار دریافت شوند در این صورت درآمد خوبی عاید شهرداری میشود.
4- بانک اطلاعات کامل از املاک است که مطمئن هستم همه آنها در سیستم به عنوان زمین شهرداری ثبت نشده است.
5- اعتبارات ملی، منطقهای و استانی و تبصرههاست که باید پیگیری شود و سهم استان دریافت شود که تحقق آن با تعامل مجمع نمایندگان، شورا، شهرداری و استاندار با مرکز امکانپذیر است.
6- پروژههای درآمدزا منبع دیگری برای درآمدهای پایدار است.
7- تصمیم و استقلال پیشرانها مورد بعدی است باید موضوع جذب توریست توجه ویژهای شود چون آن را محور توسعه در نظر گرفتهایم.
طبیمسرور: همدان 60 هکتار بافت تاریخی و 32 هزار حریم شهری دارد که این مناطق پتانسیلهای زیادی برای درآمدهای پایدار دارند اما تا به حال توجهی به پتانسیلهای نهفته در آنها نداشته شما اگر در جایگاه عضو شورای شهر قرار بگیرید چه برنامهای برای استفاده از این مناطق دارید؟
صادقیان
شهرداری چند صد هکتار زمین در حوالی فرودگاه دارد که میتوان در آن محل باغ ویلا ساخت و در اختیار مردم قرار داد. یا زیرساختهای لازم را برای ساخت باغ ویلا توسط شهروندان آماده کرد که آبادانی و اشتغال زیادی بخصوص برای روستاهای اطراف خود به دنبال دارد و منابع خوبی برای شهرداری ایجاد میکند.
در دوره سوم شورا طراحی را به استانداری ارائه کردیم تا در حریم رودخانه گنجنامه به عباسآباد، از هر طرف 15 متر فضا ایجاد کنیم و منطقه توریستپذیر ایجاد کنیم که اگر وارد شورا شوم این طرح را دنبال خواهم کرد.
به بافت تاریخی هم باید توجه بیشتر میکرد و با کمک دولت فضاهای بهتری برای استفاده ایجاد کرد.
رحمانی
2 مؤلفه اساسی در توسعه شهر وجود دارد که اگر به آنها توجه نکنیم یعنی توجه به توسعه نکردهایم، یکی توسعه درونزا و دیگری توسعه برونزاست.
توسعه درونزا استفاده از ظرفیتهایی است که در هسته اولیه شهر وجود دارد که غالباً ابنیههای تاریخی و میراث فرهنگی را در بر میگیرد. پس اگر توسعه درونزا میخواهیم باید با برداشتن موانع اقدام کنیم.
ایده و آرزوی من از سالهای دور این بوده که شهرداری بافت تاریخی ایجاد شود و همچنین حقوق مردم محلههای بافت قدیمی حفظ شود که در این منطقه با قوانین گاهی سختگیرانه در حال زندگی هستند و شهرداری باید حلقه اتصال بین مردم و حاکمیت ایجاد کند و گفتمان ایجاد کند و این گفتمان را با نگاه فرهنگی و میراثی به سمتی ببرد که مردم احساس کنند منافع آنها هم تأمین میشود.
اگر در تمام خیابانهایی که گذری از تاریخ معماری دارد اصلاح و بازسازی و زیبا شود مطمئن باشید مردم دیگر به سمت آپارتمانسازی در آن منطقه نخواهند رفت. مطمئن باشید اگر درست عمل شود این منطقه به ونیز دیگری تبدیل میشود که هزینه هم ندارد، بلکه ثروت در ایده است. ما به دنبال شهر خلاق و توسعهطلب هستیم که منابع محیط و جغرافیا شهر، بافت و اراضی زراعی را دستخوش تغییرات نکند تا در آینده شهر سالمی داشته باشیم.
در توسعه درونزا (بافت کهن) 3 عنصر اساسی میدان، مسجدجامع و بازار را داریم که اگر اینها به نحوی در عملکرد خوب دیده شوند مطمئن باشید بخشی از اقتصاد شهر از بافت مرکزی همدان تأمین میشود و نیازی به پیشرفت نداریم.
اما در توسعه برونزا روستاهای پیرامون را داریم اما مدیریت شهری در توسعه بیرون شهر دخالتی نداشته است.
به نظرم همدان در توسعه درونی و بیرونی در حال مرگ است اگر میخواهیم نسخهای بپیچیم باید افراد دارای مهارت و تخصص را به اتاق احیا ببریم.
محقق: برای شفافسازی که یکی از بهترین شاخصههای شهر الکترونیک است چه برنامهای دارید؟
صادقیان
هر کجا منابع هست تقابل هم هست.
این خیلی خوب است که شهر را به معنای واقعی هوشمند کنیم تا وقتی شخصی پروانه ساختمان میخواهد بتواند مراحل دولتی را در کوتاهترین زمان طی کند. بسیار مهم است اما متأسفانه تا امروز در این بخش چالش داشتهایم و دستگاهها حتی برای پاسخگویی به نامهها دچار چالش هستند. اگر به معنای واقعی و تمام توان و تقابل نداشتن در داخل سیستم و با همکاری همه اعضای شورای شهر و شهردار سیستم الکترونیک شدن را ایجاد کنیم بسیار خوب است.
رحمانی
امیدوارم افرادی که وارد شورا میشوند به الکترونیک کردن شهر علاقهمند باشند تا بتوانیم موضوع را پیگیری کنیم. به نظر میرسد در همدان متخصص پیچیده کردن مسائل هستیم چون اجرای این طرح اصلاً موضوع پیچیدهای نیست.
مگر میشود شهر بزرگی داشته باشیم اما شهر هوشمند در حوزه مدیریت حملونقل نداشته باشیم؟ حتماً باید شهر در مدیریت بحران هوشمند باشد تا یک دفعه غافلگیر نشود و خسارت مادی و معنوی نبیند؟ یا مگر میشود برنامهریزی برای توسعه داشته باشیم اما شهرمان الکترونیک نباشد؟
در دنیا نیم قرن است که شهر هوشمند اجرا میشود اما در شهرداری یک افکاری وجود دارند که مراجعات حضوری باشد و این نیاز به آسیبشناسی دارد.
بنده به عنوان یک متخصص اگر برنامهای برای این موضوع نداشته باشم حضورم برای شورای شهر جای سؤال دارد.
اسلامی: در دورههای قبلی شورای شهر سیاستزدگی بسیار پررنگ بود که باعث شد از بسیاری تصمیمگیریها باز بمانند یا اینکه باعث بشود نتوانند کاری را پیش ببرند. یا اینکه به دلیل جناح بازی در بسیاری تصمیمگیریهای استان مانند طرح جامع شورای شهر به بازی گرفته نشود و یا حضورشان کمرنگ باشد به نظر شما میتوان در شورای ششم از سیاستزدگی به دور ماند؟ یا اگر نمیشود چطور میتوانید فضای سیاسی را تعدیل کنید؟
صادقیان
من یک فرد اجرایی هستم و حقیقتاً تا به حال به مسائل سیاسی در اجرا فکر نکردهام و با این موضوع هم روبهرو شدهام که کاری انجام بدهم و گروههای سیاسی جلوی کار را در شورای سوم که حضور داشتم گرفته باشم. به نظرم نباید در شورای شهر سیاسی بازی وارد شود و اگر هم وارد شورا شوم و افرادی بخواهند با سیاسیبازی جلوی کار را بگیرند حتماً با روشهایی که قبلاً آموزش دیدهام جلوی آنها را خواهم گرفت.
رحمانی
فکر میکنم باید نقابها را از صورت برداریم شهر بدون سیاست اداره نمیشود. شهرها آنقدر سیاست زده شدهاند که امروز رشته جدید ژئوپولوتیک شهری به دانشگاه اضافه شده است.
به نظرم بخشی از سیاسی شدن شهر قابل پذیرش است اما نباید به شدت دوره پنجم باشد چون افراد و احزاب را به شکل عصبی در مقابل هم قرار داده و شهر را از عقلانیت به دور کرده و باعث شد شهر با خصومت مواجه شود.
امیدوارم تابوی وحشت در جناحهای سیاسی بشکند و خود واقعی باشیم. و واقعاً انسانهایی از جنس مردم برای شهر تصمیم بگیرند تا آنقدر غمگین و عصبانی در اداره شهر نباشیم.
عراقچیان : نظر خود را درباره کلمه های زیر اعلام کنید.
بلوارم ارم
رحمانی: به نظرم کار شایستهای نبود
صادقیان: ای کاش قبل از آن پارک ارم اجرا میشد.
پیادهراه
رحمانی: مناسب است چون شهر را به سمت انسانمحوری برده است، اما زیرساختهای آن باید تأمین میشد.
صادقیان: لازم اما متأسفانه پیشنیازهایی که مشاور اعلام کرده ایجاد شد.
موزه میدان امام(ره)
رحمانی: بودن موزه به شکل نمایشگاهی زیباست، اما به شکل تخصصی اطلاعاتی ندارم.
صادقیان: اجتنابناپذیر است.
پارک ولایت
رحمانی: این مسیر را خودم مطالعه کردم. در صورت ایجاد ارتباط خوب بین مسیر حیدره، پارک ولایت و مسیر گنجنامه یک کار بسیار زیبا در طراحی برای کم کردن حجم ترافیک از گنجنامه و عباسآباد میشود.
صادقیان: زمین این پارک را خودم از وزیر جهاد کشاورزی برای شهرداری تحویل گرفتم ای کاش توجه بیشتری به آن میشد.
پارک سد اکباتان
رحمانی: نظر مثبت دارم
صادقیان: بد نیست، به نظرم نیاز مردم همدان است.
پیادهراهسازی در کل شهر
رحمانی: به نظرم بهتر بود روی آنها بیشتر کار شود بخصوص برای افراد کم توان باید کار بیشتری انجام میشد.
صادقیان: حتماً لازم است و کار ستودنی است.
برجهای زاگرس و سعیدیه
رحمانی: مکانیابی و پارکینگ آن به یک چالش برای شهر تبدیل شده است.
صادقیان: ای کاش جای دیگری اجرا میشد.
پل سردار همدانی
رحمانی: انجام شدن آن درست بود اما ظاهراً در شکل طراحی مشکلی دارد.
صادقیان: ای کاش به خاطر سردار همدانی پول از محلهای دیگری برای تکمیل آن اختصاص میدادند.
اسکای مال
رحمانی: به هیچ وجه موافق نیستم چون مردم همدان با خردهفروشیها اداره میشوند و باید منافع مردم را توسعه همدان در نظر بگیریم.
صادقیان: به خاطر محدودیت مکان باید ساختمان 2 تا 3 طبقه ساخته شود.
شهرداری بافت قدیم
رحمانی: عقلانیترین کار عمرانی با نگاه فرهنگی است.
صادقیان: واقعاً لازم است به شرطی که میراث فرهنگی به کمک بیاید و از ضوابط دست و پاگیر کوتاه بیاید.
ادغام روستاها به شهر همدان
رحمانی: شهر رشد میکند و ادغام روستاها با شهر طبیعی است اما چگونگی آن مهم است.
صادقیان:
طرح جامع
رحمانی: مشکل آن در جهت توسعه است. مشکل بعدی هویت برخی شهرها که در حال ادغام باشد هستند در حال از بین رفتن است.
صادقیان: دوستش دارم و شهری که طرح جامع داشته باشد از دو محل مدیریت پسماند و حملونقل و ترافیک اعتبار خوبی دریافت میکند و به رفاه در همدان کمک میکند.
کلانشهر همدان
رحمانی: همدان شایسته کلانشهر شدن است.
صادقیان: خیلی خوب است به شرطی که مشکلات بین ذینفوذان حل شود.
قطار شهری
رحمانی: به خاطر شعاعی بودن همدان و بریده بریده بودن شهر به نظرم در عملکرد دچار مشکل خواهد شد.
صادقیان: موافقم به شرطی که در رینگ دوم و سوم اجرا شود.
شورای شهر دوره پنجم
رحمانی: بی تفاوت و غالباً در تعارض
صادقیان:از 20، ده میدهم.
شهردار فعلی
رحمانی: چون مثل فرزندم است ترجیح میدهم با خودش خصوصی صحبت کنم اما انسان توسعهطلبی است.
صادقیان: شهردار هم تابعی از مصوبات شورای شهر است.
عراقچیان: 6 کلمه میگویم شما به ترتیب اولویت آنها را بیان کنید.
سرمایه اجتماعی، شیخوخیت (ریشسفیدی)، تخصص عالی، سلامت اقتصادی، شوق خدمت و تجربه.
صادقیان: 1-سرمایه اجتماعی 2- شیخوخیت 3- سلامت اقتصادی 4- شوق خدمت 5- تجربه 6- تخصص عالی
رحمانی
ذینفع، ذینفوذ، ذیربط
سرمایه اجتماعی، تخصص عالی، شیخوخیت، تجربه، سلامت اقتصادی و شوق خدمت
کارشناسان:
دکتر جعفر محقق کارشناس سیاسی، مدرس دانشگاه
دکتر محمدرضا عراقچیان کارشناس معماری و شهرسازی، برنامهریز شهری
دکتر حمیدرضا طبیمسرور برنامهریز شهری، شهرساز و معمار