چرخ گردشگری همدان چند صباحی بود به واسطه رویدادهای گردشگری رو به چرخیدن میرفت که در نوروز 98 سیل، میهمان ناخوانده شد و ویروس شوم کرونا بر نوروز 99 سایه افکند. گردشگری از آن دست صنایعی است که اگر در دنیا و کشور هر بخشی دچار بحران شود تبعات آن کوچکترین مناطق را در بر میگیرد.
علاوه بر تجربه تحریمها که مهمترین مجرای درآمدی کشور، نفت را هدف قرار داده بودند، شیوع کرونا نیز زخم جدیدی بر پیکره اقتصاد آسیبپذیر کشور وارد کرد.
با وجود اینکه هنوز مشخص نیست تا چه زمانی این اپیدمی در کشور میماند، اما آنچه میتوان با قطعیت از آن سخن گفت، تأثیر بلندمدت آن بر رشد اقتصادی، کوچک شدن کیک اقتصادی و بیکاری ناخواسته کشور در سالهای پیشرو است. در این میان برخی اصناف مانند رستورانداران، مجتمعهای ورزشی و تفریحی، حملونقل، گردشگری و صنعت هواپیمایی کشور آسیب بیشتری متحمل شده و میشوند.
خسارت 26میلیارد تومانی کرونا
به گردشگری همدان
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری همدان در گفتوگو با همدان پیام گفت: بهدلیل شیوع ویروس کرونا در ۲ ماه اسفند و اردیبهشتماه، 26 میلیارد تومان به تأسیسات و بخش گردشگری استان خسارت وارد شد.
علی مالمیر عنوان کرد: در اسفند و فروردینماه در اثر شیوع ویروس کرونا بهدلیل لغو تورهای گردشگری و هتلها و نیز تأسیسات گردشگری، میزان خسارات وارده به این بخش 26 میلیارد تومان برآورد میشود.
وی گفت: برآورد این خسارتها تنها مربوط به تأسیسات گردشگری است که از میراث فرهنگی دارای مجوز فعالیت هستند.
وی با اشاره به تداوم خسارات وارده به بخش گردشگری استان افزود: در راستای رونق گردشگری با شعار «در خانه بمانیم» رویکرد این اداره کل اطلاعرسانی و معرفی جاذبههای گردشگری استان با استفاده از فضای مجازی است که در این زمینه فیلمهایی از جاذبههای گردشگری استان تهیه شده و از طریق فضای مجازی معرفی میشود.
مالمیر درباره نامگذاری سالجاری به نام «جهش تولید» افزود: برنامههای گردشگری استان در راستای تحقق جهش تولید و ایجاد اشتغال در این حوزه در حال تدوین بوده و عمده فعالیتهای این ادارهکل در حوزه گردشگری برای ایجاد اشتغال و درآمد اقتصادی و رونق چرخه اقتصادی است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری همدان عنوان کرد: مجوزهایی که برای ایجاد هتلها و مراکز اقامتی برای بخش خصوصی صادر و متعاقب آن انواع حمایتها و تسهیلاتی که به آنها ارائه میشود، هرکدام به نوبه خود در اشتغالزایی و رونق و جهش چرخه تولید تأثیر دارد.
گردشگری بیشترین آسیب را از شیوع ویروس کرونا متحمل شد
پیش از این معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان نیز عنوان کرده بود: حوزه خدمات و گردشگری این استان بیشترین آسیب را از شیوع ویروس کرونا متحمل شده است.
ظاهر پورمجاهد اظهار کرد: مشاغل زیرمجموعه سازمان جهادکشاورزی، سازمان صنعت، معدن و تجارت و میراث فرهنگی و گردشگری بیشترین ضربه را از شیوع کرونا دیدند.
وی افزود: حمایت از ۱۰ رسته شغلی متأثر از کرونا شامل مراکز تولید و توزیع غذای آماده، رستورانها، تالارهای پذیرایی، اغذیهفروشها، مراکز مربوط به گردشگری، هتلها، هتلآپارتمانها، حملونقل عمومی درون و برونشهری، دفاتر خدمات مسافرتی، گردشگری و زیارتی، تولید و توزیع پوشاک، تولید کیف و کفش، مراکز توزیع آجیل و خشکبار، باشگاهها و مجتمعهای فرهنگی، مراکز و مجتمعهای فرهنگی، آموزشی، هنری و رسانهای و تولید و فروش صنایعدستی مورد تأکید دولت است.
اما شاهد رونق نسبی نیز در اصناف دیگری مانند تولیدکنندگان محصولات سلولزی و ضدعفونیکننده بودهایم. بهنظر میرسد جور کاهش فعالیت و تشدید زیان اصناف پرخطر که از قضا جزو فعالیتهای مهم برای اقتصاد کشور هستند تا سالها ماندگار باشد.
بر اساس گفتههای وزیر اقتصاد، خسارت کرونا به اقتصاد ایران بهاندازه 15 درصد تولید ناخالص داخلی است. آمار جدیدی از تولید ناخالص داخلی در سال گذشته ارائه نشده، اما بر اساس پیشبینی صندوق بینالمللی پول، رشد تولید ناخالص داخلی ایران در سال 2020 درصورت نبود کرونا به رقم ۴۶۳ میلیارد دلار میرسید. باوجود اپیدمی کرونا بهنظر میرسد این پیشبینی تا 393 میلیارد دلار کاهش یابد.
خسارت بیش از 210 میلیون دلاری کرونا بر گردشگری ایران
صنعت گردشگری ایران از شیوع گسترده ویروس کرونا تاکنون بیش از 3 هزار میلیارد تومان (حدود 211 میلیون دلار) ضرر کرده است.
بر اساس گزارشهای مطرحشده در رسانهها مجموع کل خسارتهای برآوردی صنعت گردشگری ایران از شیوع گسترده ویروس کرونا دستکم حدود 3 هزار و 178 میلیارد و 300 میلیون تومان است.
در این بین دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری از آغاز شیوع ویروس کرونا تا به امروز هزار و 203 میلیارد و 300 میلیون تومان، تأسیسات گردشگری هزار و 800 میلیارد تومان، راهنمایان گردشگری 126 میلیارد تومان و مؤسسات و مراکز آموزشی گردشگری 49 میلیارد تومان خسارت دیدهاند.
این درصورتیاست که براساس پیشبینیها و برنامهریزیهای انجام شده قرار بود در سال 99 با اجرای اقداماتی، چون حذف ویزا برای گردشگران چینی و تمرکز بر بازارهای هدف تازه تعداد گردشگران خارجی ورودی به ایران به 11 میلیون نفر برسد.
گسترش اپيدمي كرونا
گسترش اپيدمي كرونا در ۴ ماه اخير، خسارتهاي زيادي به كشورها وارد كرده است بهگونهاي كه بر اساس گزارش صندوق بينالمللي پول، اين بيماري ويروسي بدترين تأثير منفي را بر اقتصاد جهاني در 90 سال اخير خواهد داشت.
وزير اقتصاد چندي پيش از خسارت 15 درصدي به توليد ناخالص داخلي در شرايط اپيدمي كرونا خبر داده بود. البته فرهاد دژپسند بر اين نكته نيز اشاره كرد كه چون بخش خدمات كشور به اندازه كشورهاي توسعهيافته بزرگ نيست، برآورد خسارت در همين حدود است اما سعي داريم تا با تدابيري تبعات منفي را كاهش دهيم. دژپسند معتقد است براي جبران خسارت و كاهش بيكاري ميتوان به واحدهاي آسيبديده يا در معرض آسيب وامهايي پرداخت كرد.
وی در اين راستا افزود: « براي كمك به بخشهاي متأثر از بيماري كرونا ۱۰۰ هزار ميليارد تومان درنظر گرفته شده است. از جمله از اين مبلغ ۷۵ هزار ميليارد تومان از طريق سيستم بانكي به كسبوكارها، تسهيلات ارزانقيمت داده خواهد شد، حدود ۵ هزار و ۵۰۰ ميليارد تومان به صندوق بيمه بيكاري كمك خواهد شد و بخشي نيز براي اعتبارات هزينهاي بخش بهداشت و درمان تخصيص خواهد يافت.» وزير اقتصاد به معيشت خانوارهاي كمبضاعت نيز اشاره كرد و گفت: « در راستاي كمك به معيشت و توان خريد مردم، ۲۳ ميليون خانوار از تسهيلات بانكي با نرخ سود پايين در قالب كارتهاي خريد بهرهمند خواهند شد.» اما خسارتهاي وارد شده به پيكره اقتصاد فقط با كمكهاي مالي مرتفع نميشود، زیرا افراد بسياري نيز بيكار شدند كه حتي ممكن است تا سالها نتوانند كاري پيدا كنند.
حجت ميرزايي، معاون وزير كار نيز در هفته آخر فروردين اعلام كرد: در ۳ هفته، 600 هزار نفر فرم بيمه بيكاري پر كردند و خواهان بيمه بيكاري هستند. چندي پيش نيز دولت با انتشار گزارشي مبني بر تأثير كرونا بر فعاليت كسبوكارها، 50 عنوان شغلي در قالب 10رسته فعاليت اصلي را از مهمترين خطوط مقدم تأثيرپذير از كرونا معرفي كرد. بر اساس دادههاي مركز آمار با توجه به اينكه 50 درصد از شاغلان كشور در بخش خدمات هستند، بهنظر ميرسد پس از كرونا اين فعاليتهاي اقتصادي دچار بحرانهاي ريز و درشتي شود كه به بيكاري ميليونها نفر ميانجامد.