1- براساس آمار منتشرشده تاکنون تنها 57 نماینده مجلس دهم توانستهاند در انتخابات جواز حضور در مجلس یازدهم را بهدست آورند و به ادامه خدمت در مجلس آینده امیدوار و مطمئن باشند.
این تغییر ترکیب مجلس بسیار زیاد است و بیشاز سهچهارم ترکیب مجلس دهم در مجلس یازدهم دچار تغییر شده و در مجلس آینده حضور نخواهند داشت.
2- نخستین شرایط تغییر مجلس آینده را هیأتهای اجرایی و نظارت ایجاد کردند، رأی به ردصلاحیت حدود 90 نماینده از سوی شورای نگهبان که بعدها 15 نماینده با ارائه اسناد به رقابت بازگشتند از اتفاقات مهم این دوره انتخابات بود که در مقابله با فساد انجام شد.
پساز آن مردم نیز در حوزه تأیید، به تغییر نمایندگان رأی دادند تا نمایندگی در مجلس یازدهم برای آنها تکرار نشود و در کنار نمایندگانی قرار بگیرند که از ابتدا برای مجلس آینده داوطلب نشدند.
3- میل به تغییر در انتخابات این دوره بسیار زیاد بود و این تغییر تبدیل به مطالبهای عمومی شده بود.
در این فضا نمایندگانی که نتوانسته بودند عملکرد خود را برای مردم تبیین کنند یا در مقابل تبلیغات رقبا احساسی عمل کرده و وارد فضای بیاخلاقی و حاشیه شدند، از دور رقابت کنار رفتند تا مردم تغییر را رقم بزنند.
4- مردم به کارآمدی مجلس بیاعتماد شده بودند و نمایندگان را افرادی میدیدند که تنها برای خود و بهنفع نزدیکان خود تلاش میکنند.
این بیاعتمادی و احساس مؤثر نبودن رأی، از دلایل کاهش مشارکت در این دوره انتخابات بود که وظیفه نمایندگان فعلی برای تغییر این احساس در فرصت باقیمانده، نمایندگان مجلس آینده را برای افزایش کارآمدی مجلس و قرار دادن آن در جایگاه واقعی خود یعنی در رأس امور بیشتر میکند.
5- هفته گذشته مجلس چندان رمقی نداشت و احساس خستگی و بیانگیزگی و ترس از کرونا در مجلس موج میزد.
در این فضا در کلیات لایحه بودجه کاری عمدی از سوی نمایندگان برای واگذاری بررسی نفسگیر آن در مجلس آینده که البته با دخالت هیأترئیسه چنین نشد، تعبیر شد که در کنار دریافت ساک قرمز بهداشتی حاوی مواد ضدعفونی کننده و ماسک برای مقابله با کرونا در شرایطی که این اقلام در دسترس همگان قرار ندارد، نگاهها به مجلس را بدبینانهتر و فاصله بین مردم و نمایندگان را بیشتر کرد.
6- شورای نگهبان در این دوره نشان داد که در بررسی صلاحیت نمایندگان همه موارد را زیرنظر دارد و حتی سوءاستفاده برخی از آنها از جایگاه نمایندگی را نیز رصد کرده و بر اساس آن به ردصلاحیت برخی نمایندگان که با فشار در انتصابات منطقه خود دخالت میکردهاند، حکم داده است.
این رویکرد شورای نگهبان رویکرد خوبی است و قطعا تا پایان مجلس این اقدام ادامه خواهد داشت و نمایندگانی که این دوره تأیید شدهاند، اگر قصد فعالیت انتخاباتی در آینده دارند باید این مهم را لحاظ کنند تا بیانگیزگی امروز دلیل ردصلاحیت در آینده نشود.
7- طبیعی است نمایندگانی که در مجلس آینده حضور ندارند از اکنون بهدنبال رایزنی برای آینده سیاسی و اداری خود باشند اما این رایزنی نباید در عملکرد آنها تأثیر بگذارد.
مردم نمایندگان را رصد میکنند و فعالیت آنها تا آخرین لحظه در اذهان آنها باقی خواهد ماند پس انتظار میرود رأی نیاوردن دلیلی بر بیانگیزگی و تعطیلی زودهنگام وظایف توسط نمایندگان نشود و آنها ثابت کنند به رأیی که از مردم گرفتهاند تا آخرین لحظه متعهد هستند.