وزیر امورخارجه:

توافق نهایی باید رفع پایدار تحریم‌ها را تضمین کند

4روز مذاکره در شهر وین با هدف رفع تحریم‌ها در حالی روز دوشنبه با بازگشت هیأت ایرانی به تهران به پایان رسید که منابع دیپلماتیک از پیشرفت نسبی در برخی موضوعات خبر می‌دهند. در همین حال هیأت های حاضر در وین برای انجام مشورت های بیشتر راهی پایتخت ها شدند تا با انجام آخرین تبادل نظرها درباره موضوعات اختلافی باقیمانده در مذاکرات آتی تعیین تکلیف کنند.
یک مقام ارشد اتحادیه اروپا در گفت وگو با ایرنا با اعلام اینکه مذاکرات وین درباره متن پیش‌نویس توافق به پایان رسید، افزود: «هیأت‌ها وین را ترک می‌کنند. مذاکرات برای دست یافتن به یک متن پایان یافته است و چون ما به متن دست‌یافته‌ایم مذاکرات به پایان رسیده است و اکنون پایتخت‌ها باید تصمیم‌گیری کنند.
همچنین مشاور تیم مذاکره کننده ایران در پیامی توئیتری در پایان دور اخیر مذاکرات وین گفت: ایران به تعامل سازنده با بررسی پیشنهادهای تازه ادامه خواهد داد.
به نوشته سید محمد مرندی؛ هر چند نقش هماهنگ کننده (انریکه مورا) از اهمیت بسیاری برخوردار است اما طرف ها باید در باره متن نهایی آتی تصمیم بگیرند.
وی با اشاره به اینکه آنچه الان اتفاق می افتد بستگی به پاسخ مشارکت کنندگان دارد، افزود: اتحادیه اروپا منتظر پاسخ گروه ۱+۴ و ایالات متحده آمریکا درباره متن پیش‌رو است و جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این باره با وزرای امور خارجه کشورهای مشارکت کننده در تماس خواهد بود.
نماینده اتحادیه اروپا در پاسخ به سئوالی درباره برداشت او نسبت به موضع ایران از متن پیش‌رو هم گفت اطلاعاتی ندارد و مواضع طرف‌ها پس از دریافت پاسخ‌ها روشن می‌شود.
وی برای شفاف کردن روند گفت‌وگوها تکرار کرد: چون ما به متن دست‌یافته‌ایم مذاکرات به پایان رسیده است. ما اینجا بودیم که متنی را تولید کنیم و اکنون پایتخت‌ها باید تصمیم‌گیری کنند.
هم زمان نیز یک مقام ارشد وزارت امور خارجه در مورد این دور از مذاکرات وین گفت: در این چهار روز مذاکرات فشرده‌ای در خصوص چند موضوع باقی‌مانده برای اطمینان از تامین ملاحظات و نگرانی‌های کشورمان برگزار شد. در جریان این گفتگوها ما مواضع خود را با طرف‌های مقابل به اشتراک گذاشتیم و در برخی موضوعات نیز پیشرفت‌های نسبی حاصل شد.
وی افزود: با توجه به مباحث انجام گرفته طی چهار روز گذشته، امروز انریکه مورا چند ایده در مورد برخی موضوعات باقی‌مانده به طرف‌ها ارائه داد.
این دیپلمات کشورمان اضافه کرد: ما به محض دریافت این ایده‌ها، پاسخ و ملاحظات اولیه خود را به ایشان منتقل کردیم، اما طبیعتاً این موارد نیازمند بررسی جامع هستند و ما نظرات و ملاحظات تکمیلی خود را به هماهنگ‌کننده و سایر طرف‌ها منتقل خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه «بدون تردید اصل اساسی برای ما حراست از حقوق و تأمین منافع ملت ایران است» خاطر نشان کرد: احقاق این حقوق و تامین منافع و تضمین اجرای پایدار تعهدات طرف مقابل و جلوگیری از تکرار رفتارهای غیرقانونی آمریکا دغدغه جدی تیم مذاکره‌کننده است.
وزیر امور خارجه کشورمان در پایان روز دوشنبه در تماس تلفنی با جوزپ بورل با تأکید بر اینکه هیأت مذاکره‌کننده ایرانی با اراده و جدیت برای دستیابی به توافق در وین حضور داشته و ایده‌های سازنده‌ای را برای حل و فصل موضوعات باقی‌مانده ارائه داد، اظهار کرد: دیدگاه‌ها و ملاحظات جمهوری اسلامی ایران درباره ایده‌های ارائه‌شده از سوی انریکه مورا به وی‌ منتقل شده است و انتظار می‌رود همه طرف‌ها برای دستیابی به متن نهایی توافق از خود اراده و جدیت نشان دهند.
حسین امیرعبداللهیان، تصریح کرد که توافق نهایی باید تأمین‌کننده حقوق و منافع ملت ایران بوده و رفع پایدار تحریم‌ها را تضمین کند.
یک کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل نیز مسائل پادمانی بین ایران و آژانس را یکی از مهمترین موانع بر سر راه توافق دانست و تصریح کرد: تنها ایجاد رابطه‌ای غیررسمی و عملی بین تعیین تکلیف مسائل پادمانی با آژانس از یک سو و نهایی کردن احیای برجام از سوی دیگر می تواند حل کننده مشکل باشد؛ در غیر این صورت، مشکل می توان آژانس را به عنوان یک نهاد فنی و تخصصی که باید از نظر سیاسی بی طرف باشد، از طریق یک توافق سیاسی بین تعدادی از کشورها به انجام یا عدم انجام کاری وادار کرد.
کوروش احمدی گفت: به نظر این دور از مذاکرات به نوعی ادامه مذاکرات دوحه بود. به لحاظ شکلی مذاکره غیر مستقیم بین ایران و آمریکا انجام می شد و مدیران سیاسی سه کشور اروپایی حضور نداشتند. در دوحه طرفین موضوعات باقی مانده را به همراه برخی ایده های جدید از سوی اتحادیه اروپا مرور کرده بودند. در فاصله بین دوحه تا وین، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ظاهرا  بر مبنای آنچه که در دوحه گذشته بود و مشورت با کشورهای ۱+۵، متنی را که از مارس گذشته روی میز است، کمی تا قسمتی تعدیل کرد و در ۲۱ ژوئیه به ایران و آمریکا ارائه داد. همچنین، بورل طی مقاله ای در فایننشال تایمز قضیه را توضیح داد با این هدف که قدری چاشنی فشار افکار عمومی و فشار دولت‌ها را هم وارد معادله کند.
وی افزود: با چنین مقدمه‌ای، ایران و آمریکا با اطلاع از موضوعات باقی مانده در متن و با آمادگی و کسب دستورالعمل‌های لازم در وین حاضر شدند. شواهد حاکی از آن است که نهایتا نماینده اتحادیه اروپا به عنوان تسهیل کننده و بر اساس برداشت خود از مواضع طرفین راه حل هایی را برای برخی موضوعات باقی مانده وارد متن کرده که به نظر می رسد شامل تعیین تکلیف ۲۷ دوربین برجامی در تاسیسات هسته ایران که خاموش شده اند، نحوه انتقال اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده و به فلز تبدیل شده به خارج از ایران و حل مسئله تضمین های مورد نظر ایران از طریق تضمین تداوم توافقات اقتصادی منعقده بین ایران و شرکت های بین المللی در صورت خروج آمریکا از برجام در آینده باشد. (البته مورد  تضمین هم در قطعنامه ۲۲۳۱ و هم در متن برجام ۱۳۹۴ مورد تاکید قرار گرفته است.) متن به عنوان یک متن نهایی ۲۵ صفحه ای به طرفین داده شده و گویا طرفین باید یا آنرا بپذیرند یا رد کنند.