دانلود فایل PDF
یک کارشناس معماری میگوید:
تعيين درست حريم شهر گامي مثبت در توسعه شهري
اکرم چهاردولی
همدانپیام: محدوده شهر عبارت است از حد كالبدي موجود شهر و توسعه آتي در دوره طرح جامع و تا تهيه طرح مذكور در طرح هادي شهر كه ضوابط و مقررات شهرسازي در آن لازمالاجراست.
شهرداريها علاوه بر اجراي طرحهاي عمراني از جمله احداث و توسعه معابر و تأمين خدمات شهري و تأسيسات زيربنايي در چارچوب وظايف قانوني خودكنترل و نظارت بر احداث هر گونه ساختمان و تأسيسات و ساير اقدامات مربوط به توسعه و عمران در داخل محدوده شهر را بر عهده دارند.
در همين راستا حريم شهر عبارت است از قسمتي از اراضي بلافصل پيرامون محدوده شهر كه نظارت و كنترل شهرداري در آن ضرورت دارد و از مرز تقسيمات كشوري شهرستان و بخش مربوط تجاوز ننمايد.
به منظور حفظ اراضي لازم و مناسب براي توسعه موزون شهرها با رعايت اولويت حفظ اراضي كشاورزي، باغها و جنگلها، هر گونه استفاده براي احداث ساختمان و تأسيسات در داخل حريم شهر تنها در چارچوب ضوابط و مقررات مصوب طرحهاي جامع و هادي امكانپذير خواهد بود.
هفته گذشته موضوع تعيين حريم شهر همدان از سوی رئيس كميسيون معماري و شهرسازي شوراي اسلامي شهر همدان مطرح شد و به این نکته تأکید شد که تعیین این حریم همت مديران ارشد استان را ميطلبد.
به گفته ابراهيم مولوي، تعيين تكليف حريم شهر همدان بايد هرچه سريعتر مشخص شود؛ زیرا همدان به دليل نداشتن حريم شهري با مشكلاتي از جمله افزايش ساختوسازهاي غيرمجاز در حواشي شهر مواجه شده است.
گسترش حاشيهنشيني و نبود خط حريم مشكلات عديدهاي از جمله مسائل و مشکلات امنيتي و اجتماعي را به دنبال دارد؛ هر چند شهرداري به تنهايي متولي تعيين حريم شهر نيست، بلكه دستگاههاي اجرايي ديگري نيز در اين امر دخليند كه ميطلبد اين دستگاهها در كنار مديريت شهري براي رفع اين مشكل اقدام كنند.
جمعت حاشیهنشین همدان به بیش از 150 هزار نفر رسیده که رفع این مشکل راهکار مناسبی را میطلبد. هر چند تا حدودی از گسترش بیرویه مناطق حاشیهای شناخته شده شهر مانند حصار امام خمینی (ره) خضر، کوی نبوت، جاده مزدقینه، دیزج و... جلوگیری شده است، این در حالی است که متأسفانه به علت خشکسالیهایی اخیر و تخلیه روستاهای اطراف شهرها اکثریت این مهاجران به روستاهای واقع در حریم شهر همدان هجوم آوردهاند و امروزه اگر تصمیم جامعی برای حفظ حریم گرفته نشود روستاهایی همچون قاسمآباد، علیآباد، حسنآباد و... تمامی حریم شهر همدان را خواهند بلعید و در آینده نه چندان دور به خاطر وضعیت اجتماعی و اقتصادی افراد ساکن در این گونه مناطق مسائل و مشکلات عدیده زیست محیطی، فرهنگی، اجتماعی و بزهکاریهای دیگری رخ داده و گاهی با مشکلات امنیتی همراه خواهد بود. ساختوسازهای غیرمجاز در حریم شهری نیز بزرگترین دغدغه مدیریت شهری است و عدم همکاری بعضی از ادارات با شهرداری در جلوگیری از این ساختوسازها یک نقص است که باید برای آن تدابیری اندیشیده شود.
از سوی دیگر برگزاري همايشي با موضوع "حريم شهر همدان" در آيندهاي نزديك میتواند برای اخذ تصمیمات كلي برای رفع مشكل خط حريم شهر کمک کند تا به عنوان مصوبات ماده 5 يا كارگروه شهرسازي و يا شوراي تأمين استان تدوين گردد.
پیرامون ضرورت مشخص شدن حریم همدان مزایا و معایب آن با امین رستنده، کارشناس معماری دانشگاه آزاد اسلامی همدان گفتوگو کردیم که در ادامه میخوانید.
■ در حال حاضر شهر همدان حريم تعريف شدهاي نیست كه بر اساس استانداردهاي متداول باشد. حالا از دیدگاه شما آیا همدان حریم دارد یا خیر و چرا تاکنون این موضوع مطرح نشده است؟
اين موضوع، در گذشته بارها و بارها توسط دانشگاهيان به عنوان يك موضوع مهم و دغدغه اساسي مطرح شده است. شايد بتوان گفت بخش قابل توجهي از مشكلات مربوط به حاشيهنشيني امروز و تخريب منابع زيستي پيرامون شهر همدان، حاصل بیتوجهی به همين مسأله است.
■ مشخص شدن حریم چه مزایا و معایبی دارد، تکلیف روستاها و شهرهای اطراف چه میشود، آیا جزو همدان محسوب میشوند؟
در اين خصوص ميتوانيم به تجربيات ديگر كشورها مراجعه و نتايج آن را با شرايط محلي خود تلفيق و يك الگوي بومي تدوين كنيم. تعيين حريم براي شهرها داراي سابقهاي طولاني در سراسر جهان است. تجربه سايرين نشان ميدهد با تعريف حريم شهر، امكان برنامهريزي منطقي براي زمين و منابع فراهم ميآيد؛ برنامههاي آتي در خصوص كاربري اراضي به شكل واقعبينانهتري پيگيري ميشوند؛ توسعه ناخواسته حاشيهنشيني كاهش مييابد؛ منابع طبيعي پيرامون شهرها مانند خاكهاي باارزش براي كشاورزي، آب سالم، پوشش گياهي و حياتوحش به شكل بهتري مديريت و محافظت ميشوند؛ قيمت زمين در حومه شهرها به شكل بهتري كنترل ميشود و هزينههاي خدماترساني شهري به شكل روشني قابل محاسبه ميگردد.
با همه اين اوصاف، اگر در مرحله اجرا، حريم به شكل مناسب تعيين نگردد، پيامدهاي منفي چون افزايش قيمت زمين، بروز تعارضات فرهنگي، تخريب منابع طبيعي و افزايش هزينههاي اداره امور شهر را در پي خواهد داشت كه همه اينها نهايتاً در مقياس كلان، به اكوسيستم طبيعي ـ انساني آسیبهای جبرانناپذير وارد خواهد كرد. بنابراين گام نخست در تعيين حريم، انجام مطالعات پژوهشي دقيق، جامع و بدون شتابزدگي توسط افراد زبده است. روششناسي انجام اين پژوهشها بسيار مهم است زيرا لزوماً هر پژوهشي نميتواند مبناي عمل قرار بگيرد.
■ اگر حریم شهر مشخص شود آیا در قیمت زمین تأثیرگذار خواهد بود؟
بله حتماً تأثيرگذار خواهد بود ولي نوع و ميزان اين تأثير را نميتوان فيالبداهه محاسبه كرد. در اين زمينه حتماً بايد متخصصان اقتصاد شهري، بر اساس پژوهشهاي علمي اظهار نظر كنند.
■ شعاع همدان از حریم تا مرکز چگونه خواهد بود؟
نبايد تصور كنيم حريم يك شهر با چرخش پرگار روي يك نقشه كاغذي تعيين ميشود. بسياري از عوامل ميداني در اين زمينه دخيل هستند. به طور مثال شكل شهر، همجواري با سكونتگاههاي مجاور، نرخ رشد جمعيت، محدوديتهاي محيطي و زمينشناختي، منابع طبيعي، قيمت زمين، مسأله مالكيت، ابعاد فرهنگي و اجتماعي و حتي زمينههاي گردشگري و ميراث فرهنگي در تعيين اين مسأله بايد مورد توجه جدي قرار بگيرند. در هر صورت تعيين حريم، نيازمند انجام پژوهشهاي مبتني بر پيمايش و مشاركت دادن تمامي ذينفعان (مردم، سازمانهاي مردمنهاد، فعالان اجتماعي و ژورناليستها، كارشناسان، پژوهشگران و مسئولان ذيربط) است. هر چه تعداد مشاركتكنندگان در اين مورد بيشتر باشد، احتمال موفقيت در اجراي طرح بيشتر خواهد بود. تصميمات تكبعدي، انفرادي يا مقطعي در اين زمينه، نه تنها مشكلي را برطرف نخواهد كرد، بلكه بر بار مشكلات خواهد افزود و شهر را با مشكلات پيشبيني نشده مواجه خواهد كرد.
■ با این روند آیا سند آمایش مدنظر قرار میگیرد؟
اگر تعيين حريم شهر به درستي انجام گيرد، گامي مثبت در راستاي آيندهنگري در توسعه شهري تلقي ميشود و اين، به نوبه خود متجانس با اهداف اسناد بالادستي مانند سند آمايش سرزمين است.
■ حریمشناسی با کلانشهری به چه میزان با هم مرتبط هستند؟
اين احتمال وجود دارد كه با تعريف حريم براي شهر، به مساحت اراضي شهري افزوده شود و متعاقباً اين ذهنيت ايجاد شود كه هرچه شهر بزرگتر باشد، نشاندهنده به اصطلاح «پيشرفتهتر بودن» آن است. ولي من فكر ميكنم بايد بپذيريم كه پارامترها و شاخصهاي تعريف يك شهر پيشرفته در قرن بيستويكم با گذشته فرق كرده است. گسترش شهرها و توسعه بيرويه آنها بر اكوسيستمهاي طبيعي و منابعي كه حاصل ميليونها سال فعل و انفعالات طبيعي روي كره زمين هستند، در مقياس كلان ديگر به هيچ وجه توجيه ندارد. پژوهشهاي اخير در كشورهاي توسعه يافته هم اين مطلب را تأييد ميكنند. به اعتقاد من شهرهايي كه از نظر وسعت بزرگترند، حجم تردد خودروها در آنها بالاست و يا ساختمانهاي بلندمرتبه بيشتري دارند، الزاماً شهرهاي پيشرفتهتري نيستند. به طور مثال شما در مراجع علمي ميبينيد شهري مانند كپنهاگ كه در آن فرايند گسترش شهر به دقت رصد ميشود، حركت خودروها به شدت محدود و در برخي مناطق حتي ممنوع شده است، ساختمانهاي بلندمرتبه كمتر ديده ميشوند، از محيط طبيعي به شدت توسط مردم و مسئولان مراقبت ميشود، عدالت اجتماعي و خدمات عمومي توسعه يافته است و در يك كلام مردم از زندگي در شهري با مقياس انساني احساس آرامش و رضايت ميكنند، به عنوان يك نمونه قابل اعتنا مطرح است. بنابراين يك بار ديگر تأكيد ميكنم كه تعيين حريم براي شهر بايد با در نظر گرفتن تمامي الزامات و ملاحظات محيطي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي در دستور كار قرار گيرد و اين مهم برآورده نخواهد شد مگر با انجام پژوهشهاي اصولي و عميق توسط افراد ذيصلاح، تشريك مساعي تصميمگيران شهري و همافزايي بين گروههاي اجتماعي و مردم.
*-*-*-*-*-*-*-*-*-*
هواي مرزنشينان همدان را بايد داشت
امير بختياريان
همدانپيام: كل نوار مرزي شهر همدان چه در محدوده دشت و چه كوهستان پوشيده از نقاط روستايي است. البته مرز ميان شهر با روستا در اثر پيشرفت ساختوساز شهري در بسياري از نقاط از بين رفته است. در واقع ابتدا شهر همدان بوده كه حريم روستاهاي اطراف خود را محترم نشمرده است و در اثر بيتوجهي با وسعت گرفتن شهرنشيني حريم روستاهاي اطراف آسيب ديده است. از سوي ديگر حاشيهنشيني و وسعت سكونتگاههاي غيررسمي هم به اين موضوع دامن زده است. حاشيهنشينان با مهاجرت از روستاها و شهرهاي دور و نزديك ارزانترين مكان براي سكونت را در حاشيههايي از شهر يافتهاند و در نقاط متعددي همين حاشيهنشيني عامل پيوند روستا با همدان شده است. بنابراين وقتي كه امروز از همدان سخن ميگوييم در واقع تنها معطوف به جغرافياي شهري همدان نيست و بنا به اظهار شهردار همدان بيش از هزار و پانصد هكتار زمين اطراف شهر نيز متشكل از سكونتگاههاي غيررسمي و روستاهاي ملحق شده به همدان خود را به شهر تحميل كردهاند. نتيجه اينكه اگر چه ابتدا شهر در اثر بيبرنامگي مديرانش به حريم روستاهاي اطراف دستاندازي كرد و بسياري از روستاييان را آزرده ساخت اما امروز ساكنان روستاهاي نوار مرزي همدان بدشان نميآيد كه با الحاق به محدوه شهري از امكانات آن برخوردار شوند. الحاق به همدان موجب استفاده بهتر از امكانات زير بنايي شهري ميشود، خدمات شهري را به دل روستا ميآورد و از اينها مهمتر زمينهاي روستا را نيز با سرعتي نامتعارف گران قيمت ميكند و روستايياني كه صاحب زمين و خانهاند يكباره متمول ميشوند. اما همچنان كه مطابق يك اصل اقتصادي تمام ابناي بشر به دنبال حداكثر كردن منافع خود هستند روستاييان اطراف همدان و همين حاشيهنشينها نيز فارغ از اين رفتار نبوده و در كنار استفاده از خدمات شهري تمايلي به تن دادن به الزامات شهرنشيني ندارند. به همين دليل جمعيت 500 هزار نفري شهر همدان مجبور است به 650 و به روايتي ديگر 750 هزار نفر، يعني به 150 تا 250 هزار نفر جمعيت اضافه بر خود خدمات شهري بدهد اما نميتواند تعهدي از آنان بگيرد كه به لوازم شهرنشيني پايبند باشند؛ براي ساختوساز مجوز بگيرند، براي خدمات شهري چون برق هزينه پرداخت كنند و براي استفاده از خدمات شهري عوارض نوسازي بدهند. مرزنشينان همدان تمايلي به انجام اين تعهدات ندارند و شهرداري هم به دليل محدوديتهاي قانوني و مشخص نبودن حريم شهري نميتواند در اين مورد اقدام قانوني كند. نتيجه اين شرايط آن است كه چهره شهر به صورتي بيقواره در اين محدودهها در حال شكلگيري و بزرگ شدن است، مردم همدان مجبورند بخشي از هزينه خدمات به ساكنان اين نقاط را پرداخت كنند و مهمتر اينكه مشكلات اجتماعي نيز در اين نواحي در حال شدت گرفتن است و شهر همدان هم از اين مشكلات در امان نخواهد ماند.
متأسفانه نظام اداري در همدان همچون ديگر نقاط كشور به شدت سلسله مراتبي است. همچنان كه در هر سازمان سلسله مراتب به شدت حاكم است و جريان تصميمگيري و اجرا خشك و زمان بر است، ارتباطات افقي نيز ميان سازمانها بهشدت كند بوده و كارايي لازم را براي حل مسائل و مشكلات شهري ندارد. به همين دليل موضوع مرزنشيني در همدان كه از مسائلي است كه چند سازمان از جمله استانداري، شهرداري، بنياد مسكن، جهاد كشاورزي و نيروي انتظامي درگير آن هستند بدون برنامه مانده است و واحد سازماني مشخصي پيگير حل اين مشكل نيست.
در كنار ضرورت تسهيل در ارتباطات بين سازماني، شكلگيري گفتوگو ميان مديران و نخبگان شهري با اهالي مرزنشين همدان هم الزامي است. در واقع دستورات اداري به تنهايي نميتواند مرزنشيني را در اين شهر به سامان كند و جلوي تبديل مشكل را به بحران بگيرد. مرزنشينان اعم از حاشيهنشينها و ساكنان روستا بايد نه در مقام شهرنشينان درجه دوم بلكه به عنوان همسايگان همدان به رسميت شناخته شوند و باب گفتوگوي شهر با آنها گشوده شود. شهرداري بايد با حمايت از تشكلهاي غيردولتي در اين زمينه از آنها كمك بگيرد و اين تشكلها در "قالب پيامآوران شهر" يا هر عنوان با مسماي ديگري به طرح دغدغهها با همسايههايمان بپردازند و آنها را ترغيب به پذيرش الزامات شهرنشيني كنند. البته روشن است كه همسايهها هم حرفهايي براي گفتن و خواستههايي براي اجابت شدن دارند كه نبايد بيپاسخ بماند. در غير اين صورت بايد به انتظار زماني بود كه حريم و حرمت از هر دوسوي مرز خدشهدار شود و گرهاي كه با دست باز ميشد نيازمند چنگ و دندان شود.
*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*
تحليلي بر يك حضور
گردشگري سيبل توجهات و برنامهريزيها
مريم مقدم
همدانپيام: در بين استانهاي زاگرسنشين آنچه همدان را متمايز از بقيه ميكند بالا بودن سطح ظرفيتهاي طبيعي، فرهنگي و تاريخي است.
همجواري استان با استانهاي كردنشين، لرنشين و تركنشين همچون كرمانشاه، خرمآباد، قزوين و زنجان امروز همدان را به ويتريني براي به نمايش درآمدن داشتههاي فرهنگي، تركيبي از قوميتهاي متعدد تبديل كرده است.
اين استان با سابقهاي طولاني در تاريخ و تنوع در اقليم و وسعت فرهنگ امروز به مكاني براي ارائه ظرفيتها با قابليت پاسخگويي به تعدد سلایق تبديل شده است.
سياست اتخاذ شده در دولت تدبير و اميد تا به امروز در جاي جاي ميهن و بهويژه استانهاي داراي ظرفيت به اين ترتيب رقم خورده است كه گردشگري به عنوان يكي از صنايع برجسته در درآمدزايي مطرح است.
همدان نيز نهتنها از اين قاعده مستثنا نيست، بلكه بيشتر از سایر استانها مورد توجه قرار گرفته است؛ به گونهاي كه بر اساس برنامههاي مصوب برنامهريزان استان، گردشگري به محور اصلي توسعه استان تبديل شده است.
آخرين نشست شوراي اداري در هفتههاي اخير اينبار فرصتي شد تا بار ديگر همدان ميزبان يكي از مسئولان كشوري و تصميمگذاران تأثيرگذار باشد. حضور دستيار ويژه رئيسجمهور در همدان اينبار بر برنامهريزيها در اين حوزه بيش از پيش صحه گذاشت.
حجتالاسلام علي يونسي روز يكشنبه گذشته در شوراي اداري استان توجه تصميمگيران استاني را به اين نكته معطوف كرد كه جاذبههاي طبيعي همدان بايد شناسايي و تبليغ شود و فرهنگ مردم بايد هماهنگ و همراه با سياستهاي اتخاذ شده در اين راستا شود؛ زیرا اگر فرهنگ توسعه اصلاح نشود نميتوان در اين زمینه كاري از پيش برد.
اين مسئول كشوري به گونهاي توجه فعالان حوزه فرهنگ را به اين نكته جلب كرد هر كشوري كه فضاي فرهنگي و عمومي خود را آماده نكند شكست خواهد خورد و نبايد از اين مسأله احساس ترس داشته باشيم كه اگر توريست آمد دين و فرهنگ هم از بين ميرود. بلكه بايد فرهنگ و اصالتهاي فرهنگي خود را حفظ كنيم و آنها را به جامعه ميهمان به شيوايي انتقال دهيم. اين مقام مسئول همچنین بر اين نكته نيز تأكيد كرد كه بايد اين قدرت را داشته باشيم كه اگر توريستي وارد استان شد تحت تأثير فرهنگ غني استان قرار گيرد. جالبتر آنكه دستيار ويژه رئيسجمهور هم به امور اقوام و اقليتهاي ديني و مذهبي اشاره كرد و رفع موانع فرهنگي در صنعت گردشگري را لازم و ضروري دانست.
از نگاه او، صنعت گردشگري در مرحله اول بايد موانع فرهنگي را بردارد و زمينه را براي ارائه امكانات رفاهي و خدماتي به مردم فراهم کند كه متأسفانه در اين خصوص جامعه فعلي با مشكل و چالشي جدي روبهرو است.
از نگاه ديگري به اين سخنان ميتوان ادعا كرد اگر معادله با تحول فرهنگ و بهرهبري از گردشگري ترسيم شود همدان ميتواند در حوزه كسب درآمد و رفع بيكاري، جذب سرمايهگذار و نوآوري سرآمد استانهاي ديگر باشد. اگر جامعه محلي براي پذيرش ميهمان و گردشگر با برنامه و انگيزه وارد شود آنها بايد از گردشگري درآمدزايي و سپس سود حاصل كنند كه در غير اين صورت خيالي واهي در اين زمينه ترسيم شده است. ضمن آنكه گردشگري، همدان را به تحول ميرساند. اگر جايگاه اصلي تاريخ و معنويت مردم ايران در خارج از مرزها هنرمندانه شناسانده و معرفي شود صنعت گردشگري با آثار و بركات اقتصادي و فرهنگي خود ميتواند مرهمي بر درد بيكاري مردم باشد.
به نقل از يونسي به واقع هيچ اهرمي قويتر از گردشگري براي تهاجم فرهنگي نيست و چه بسا با ورود گردشگر به كشور يا حتي خروج ايرانيها به عنوان گردشگر ميتوانيم سندي قابل اهميت را در اين حوزه ارائه دهيم.
در کنار این، چنانچه فرهنگ و سياست جامعه محلي و برنامهريزان امور همراستا باشد تعدد قوميتها، تعدد مقبرهها و وجود اديان مختلف در استان به عنوان ظرفيتي براي كسب درآمد و تحول صنعت گردشگري محسوب میشود. چه بسا با اشاره به اين مهم ميتوان ادعا كرد در صورت جذب گردشگران با اديان مختلف ميتوان حجم تحول را در حوزه گردشگري به نمايش گذاشت.
بايد گفت ظرفيتهاي بالاي استان و فرصتهايي كه با حضور مسئولان كشوري در همدان ايجاد ميشود ميتوان انتظار داشت اين استان در حوزه گردشگري و ارائه داشتههاي فرهنگي در بين ديگر استانهاي زاگرسنشين سرآمد باشد.
اميد آنكه محور توسعه قرار گرفتن گردشگري و اهميت تحول فرهنگ گردشگرپذيري چون شعاري در حرفها و مصوبهاي در صورتجلسات بايگاني شده مسكوت نماند و همدان با پيشينههاي غني در تاريخ و ظرفيتهاي مطلوب ميتواند مورد توجه تصميمگيران كشوري و استان براي جذب اعتبار و تحول در برنامههاي اجرايي اين حوزه تبديل شود؛ اگر آنان كه بايد و آنان كه ميتوانند با ارادهاي آهنين پاي كار آيند.
*-*-*-*-*-*-*-*-*
معرفي داشتههاي طبيعي استان
همدان
و مناطق 8گانه حفاظتي
همدانپيام: با توجه به شرايط اكولوژيكى استان همدان، 151 گونه پرنده، 18 گونه خزنده، شش گونه دوزیست، 33 گونه ماهی و 21 گونه پستاندار در استان شناسایی شده كه با توجه به شرايط خاص آبوهوايي در مناطق خاص خود زيست دارند.
حیات وحش استان همدان از جانورانی همچون قوچ، ميش، بز كوهى، گرگ، خرگوش، روباه، شغال، آهو، گراز، سمور، كفتار، خرس، عقاب سياه، عقاب تالابی، عقاب شاهی، بحری، دال، كبک، تيهو، درنا، بلدرچين، سينه سرخ، آنقوت، باقرقره، فاخته، سبز قبا، هدهد، جغد، شاهين، قرقی، چكاوک، قرقاول، كركس، قمری، لکلک، حواصيل خاكستری، كبوتر و ميش مرغ (نوعى پرنده بسيار نادر در دشت اسدآباد) تشکیل شده است.
مهمترين خزندگان منطقه را نیز مارها و مارمولکها تشکیل میدهند. مارها به سه دسته غيرسمّی مثل مار درختی، مار شلاقی، مار چليبر، مار آتش، مار پلنگی، تيرک مار، نيمه سمّی مثل سوسن مار و ويله مار و سمّی مثل افعی تقسيم میشوند.
انواع ماهى مثل زردک و سياه ماهى، عروس ماهى، ماهى قزلآلا در آبهاى اين استان زندگى میکنند.
گونههای شاخص استان همدان، قوچ و میش ارمنی و کل و بز است که این دو گونه جزو گونههای آسیبپذیر در طبقات IUCN و جزو گونههای حمایت شده در کتاب قانون محیط زیست معرفی شدهاند.
■ اما مناطق 8گانه حفاظت شده استان همدان؛
همدان در حالی كه با دارا بودن هشت منطقه حفاظت شده بینظیر و جذاب به عنوان یکی از امنترین زیستگاههای گونههای نادر و شاخص جانوری و گیاهی محسوب میشود که توجه به این ظرفیت ارزشمند از چشم برنامهریزان تا حدودي دور مانده است.
این مناطق تنها نمونهای از مناطق حفاظت شده محیطزیست استان همدان است که خود گنجینهای از گونههای مختلف گیاهی و جانوری است و به طور حتم ظرفیتی در تقویت گردشگری طبيعت همدان است که باید مورد توجه قرار گیرد.
مناطق حفاظت شده خانگرمز، شراء، ملوسان، شیرینسو، آلموبلاغ، لشگردر، گلپرآباد، آقگل به عنوان ظرفیتی که از پرداختن به معرفی آنها غفلت شده، مکانهایی هستنند که شاید بتوان آنها را امتیازی در تقویت گردشگری طبیعی در استان همدان برشمرد.
* منطقه شکار ممنوع شیرینسو
تالاب انسان ساخت و دائمی شیرین سو در موقعیت جغرافیایی در کنار شهر شیرین سو و در شهرستان کبودراهنگ قرار دارد و دسترسی به آن از طریق راه آسفالته کبودراهنگ به شیرین سو- قیدار میسر است.
وسعت محدوده تالاب در حدود 300 هکتار و وسعت دریاچه آن 43 هکتار است و همه ساله در فصل مهاجرت پذیرای تعداد زیادی پرندگان آبزی و کنارآبزی است.
پرستوی دریایی نوک کلفت، تنجه، لکلک سفید، اردک سرسبز، آنقوت، فیلوش، کشیم کوچک، باکلان بزرگ، کشیم بزرگ، اگرت بزرگ، باکلان کوچک، بوتیمار کوچک، پرستو دریایی، خوتکا، آبچلیک پا سرخ، چوب پا، چنگر نوک سرخ، کاکایی سرسیاه، پرستودریایی نوککاکایی، فلامینگو، کاکایی نقره ای، دم جنبانک ابلق در فصل مهاجرت در این تالاب دیده میشود. همچنین پوشش گیاهی این منطقه گونههای درمنه و گون و خانوادههای نعنائیان، چتریان، شب بو، گاوزبان، گندمیان و بقولات هستند.
مردادماه امسال این منطقه از سوی شورای عالی حفاظت محیط زیست به عنوان منطقه شکار ممنوع معرفی شد.
* تالاب آقگل ملاير
تالاب طبیعی و فصلی آقگل در حد فاصل استانهای مرکزی و همدان در فاصله 20 کیلومتری شمال شرقی ملایر قرار دارد و آب این تالاب از حوضه آبریز رودخانه قرهچای در جنوب دشت کمیجان تأمین میشود و فصول آبگیری تالاب از اواخر آذرماه آغاز ميشود و تا اواسط خردادماه هر سال پایان میپذیرد.
حوضه آبریز این منطقه با میزان بارندگی سالانه ارتباط مستقیم دارد؛ به طوری که عمق آب تالاب از صفر تا يك متر متغیر است و وسعت آن در ماههای پرآبی به 15 کیلومتر مربع میرسد و با پیشروی آب در قسمتهای میانی، جزیرههایی به ارتفاع شش متر ظاهر میشود.
این تالاب در اواخر فصل بهار خشک میشود ولی در طول پاییز و زمستان آبدار است و در فصل بهار از میزان آب کاسته میشود.
بررسیها نشاندهنده حضور 46 گونه از پرندگان ایران در آقگل است و این تنوع اکولوژیک بالا، جایی برای تردید باقی نمیگذارد که تالاب آقگل نیاز اساسی به برنامههای حفاظتی و مدیریت مناسب دارد.
مجموع این فاکتورها نشان دهنده اهمیت و جایگاه ارزشمند تالاب آقگل برای پرندگان آبزی و به طور خاص برای تولید مثل گونههايی مثل آووست و چوب پاست.
از جمله پرندگان آبزی و کنارآبزی منطقه میتوان به کشیم کوچک، باکلان بزرگ، کشیم بزرگ، اگرت بزرگ، باکلان کوچک، فلامینگوی بزرگ، بوتیمار کوچک، حواصیل زرد، خوتکا، آبچلیک پا سرخ، چوب پا، چنگر نوک سرخ، کاکایی سرسیاه، زرده پره تالابی، پرستو دریایی نوککاکایی، اردک بلوطی اشاره کرد.
تالاب آقگل از سال 88 به مدت پنج سال از سوی شورای عالی حفاظت محیط زیست به عنوان منطقه شکار ممنوع معرفی شد.
* منطقه حفاظت شده گلپرآباد
منطقه حفاظت شده گلپرآباد در فاصله حدود 40 کیلومتری جنوبشرقی شهرستان ملایر واقع شده است که شامل تپه ماهورها و قسمتهای صخرهای و در پایین دست مناطق دشتی است و در مجموع دارای سیمای کوهستانی است.
در این منطقه تعداد شش چشمه شناسایی شده که پراکنش مناسبی دارند و در تأمین آب وحوش بسیار مهم و حیاتی هستند.
این منطقه بهرغم کم بودن میزان نزولات جوی و محدودیت منابع آبی و استقرار در اکوسیستم سرد وخشک، از تنوع حیاتی بهویژه پوشش گیاهی بسیار غنی برخوردار و رشد و تکثیر حیاتوحش آن در خور توجه است.
براین اساس منطقه حفاظت شده گلپرآباد در سال 1385 به عنوان منطقه شکار ممنوع معرفی شد و سپس به دلیل داشتن شرایط مساعد زیستی و تنوع گونهای مناسب در سال 1386 به عنوان منطقه حفاظت شده ارتقا سطح یافت.
تیپ پوشش گیاهی غالب در مناطق دشتی مرتعی و در تپه ماهورها به صورت بوتهای و در ارتفاعات درختچهها هستند که از گونههای گیاهی این منطقه میتوان ورک، سنجد، بادام کوهی، زالزالک، آلبالو وحشی، کنگر، گون، شکر تیغال، گراس، جو وحشی، بله گوش، جگن، جاروکوهی، آویشن، چای کوهی و بومادران را نام برد.
این منطقه زیستگاه گونه حمایت شده قوچ و میش ارمنی است و از دیگر پستانداران منطقه گرگ، کفتار، شغال، تشی، رودک، روباه و از پرندگان این منطقه کبک، تیهو، انواع گنجشکسانان، کمر کولی، سار، پری شاهرخ، عقاب طلایی و دلیجه را میتوان نام برد.
* لشگردر
منطقه حفاظت شده لشگردر در مجاورت شرق و جنوب شرقی ملایر قرار دارد و دارای 11 چشمه دائمی است. تعداد 16 روستا در اطراف این منطقه وجود دارد که همه این روستاها در محدوده مرزی منطقه قرار گرفتهاند.
این منطقه به دليل برخوردار بودن از شرایط لازم ابتدا در سال 1363 به عنوان منطقه شکار ممنوع و سپس به دلیل بهبود شرایط اکولوژیکی و بخصوص زیستی در اسفندماه سال 1369عنوان منطقه حفاظت شده را از آن خود کرد.
براساس مطالعه منطقه، تاکنون 266 گونه گیاهی متعلق به 184 جنس و 43 خانواده شناسایی شدهاند و از این تعداد 28 گونه اندمیک ایران است.
منطقه لشگردر با دارا بودن آبو هوای سرد وکوهستانی، گیاهان علفی و بوتهای پوشش گیاهی غالب منطقه را تشکیل میدهند اما تک درختچههایی نیز در ارتفاعات میانی منطقه به صورت پراکنده دیده میشوند. از درختچههای مهم منطقه گونههای زالزالک، انجیر، بنه، سماق، زرشک و بادام کوهی را میتوان نام برد.
گونههای بوتهای و علفی منطقه نیز شامل کلاه میر حسن، انواع گون، علف بادبزنی، نخود وحشی، کنگ، علف چای، زنبق وحشی، اسپند، شکر تیغال، لاله واژگون، ریواس، کاروان کش، بومادران و آویشن است.
در منطقه حفاظت شده لشگردر 18 گونه پستاندار از 11 خانواده و پنج راسته و 75 گونه پرنده از 23 خانواده و هفت راسته زیست میکنند.
این منطقه به لحاظ موقعیت طبیعی و توپوگرافی دارای سه وضعیت کوهستانی، تپه ماهوری و دشتی است و مناطق کوهستانی زیستگاه کل و بز و مناطق تپه ماهوری زیستگاه گونه حمایت شده قوچ و میش ارمنی و مناطق دشتی نیز به سبب تغییر نوع کاربری زمین از جانب روستائیان به صورت کشت باغ انگور درآمده است.
از پستانداران منطقه میتوان کل و بز، قوچ ومیش، گرگ، شغال، روباه، تشی، خرگوش، گورکن، کفتار و رودک و از پرندگان کبک، تیهو، باقرقره، عقاب طلایی، قرقی، فاخته، دلیجه، کمر کلی، پری شاهرخ، چیچک، و از خزندگان انواع مار را میتوان نام برد.
* آلموبلاغ
منطقه حفاظت شده آلموبلاغ با سیمای کوهستانی و تپه ماهوری در شمال شهرستان اسدآباد قرار دارد و یکی از ارتفاعات مهم غرب کشور و استان همدان است.
این منطقه در مجاورت گردنه معروف اسدآباد و در مجاورت 17 روستا قرار دارد و دره چنار، گرگ دره و دره چپلقو از درههای مهم در منطقه است.
این منطقه یکی از قلل رشته ارتفاعات الوند محسوب میشود و با وجود چشمهساران بزرگ و کوچک و آبریزهای همیشه جاری آن، منابع آبی متعددی از جمله منابع فصلی، دائمی، رودخانه، قنات و چشمه در این منطقه جریان دارد و حیات وحش منطقه محدودیتی از لحاظ تأمین آب ندارد.
آبوهوای منطقه در زمستان سرد و در تابستان معتدل است و با توجه به شیب، جهت و همچنین برخورداری از نزولات جوی، منطقه مذکور از پوشش گیاهی بسیار مناسب با تنوع گونهای بالا، فرمهای رویشی علفی، بوتهای و درختچهای و با کاربردهای دارویی، صنعتی برخوردار است.
منطقه آلموبولاغ به دلیل دارا بودن پوشش گیاهی مناسب و منابع آب از تنوع جانوری مناسبی نیز برخوردار است و زیستگاه مناسبی را برای ردههای مختلف جانوری از جمله پستانداران، پرندگان و خزندگان فراهم كرده است.
پرندگان این زیستگاه چهره غالب جانوری منطقه را تشکیل میدهند و گونههای کوهزی همچون عقاب طلایی و کبک معمولی فراوانترین پرندگان منطقهاند.
عقاب طلایی، عقاب دشتی، شاهین، دلیجه، قرقی، سارگپه، کبک، تیهو، قمری، فاخته، انواع چکاوک، انواع سار، توکا، انواع سهره، انواع زرده پر و سینه سرخ و پرندگانی چون سبزقبا، جغد کوچک، هدهد، دارکوب، سنگ چشم، شاه بوف، کمرکولی، چلچله کوهی، دم جنبانک، زاغ نوک سرخ، زنبورخوار از جمله پرندگان موجود در منطقه هستند.
از دوزیستان منطقه نیز میتوان قورباغه درختی، قورباغه معمولی مردابی، وزغ پا بیلچهای و وزغ سبز را نام برد علاوه بر اینکه خزندگانی از راسته سوسمارها و مارها در این منطقه زیست میکنند.
* ملوسان
منطقه حفاظت شده ملوسان با سیمای کوهستانی، درهها و پناهگاههای فراوان در فاصله 24 کیلومتری شمال غربی شهرستان نهاوند قرار دارد و وضعیت پوشش گیاهی، منابع آبی و شرایط اقلیمی منطقه، زیستگاه مناسبی را فراهم کرده که در سال 1373 به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام شد و در سال 1389 به منطقه حفاظت شده ارتقا سطح یافت.
در این منطقه تعداد 12 دهنه چشمه با دبیهای گوناگون وجود دارد که چشمههای دوزخ دره، لیساب، اسماعیل خانی، دره بید و موناک از جمله آنهاست.
در واقع این منطقه دارای کمترین مشکل کم آبی در بین بیشتر مناطق استان است و در حاشیه منطقه آبادیهای باباکمال، گل زرد، هرهره، قشلاق نجف، میانگران، طایفه، ملوسان و ده سرخه قرار گرفته است.
طبق بررسیهای صورت گرفته در منطقه تعداد 152 گونه گیاهی وجود دارد که از این میان، تعداد 138 گونه علفی، تعداد سه گونه درختی، 9 گونه درختچهای و 12 گونه بوتهای است.
در این منطقه گونههای گیاهی از قبیل هزار خار استوانهای، سیاه تنگرس فارسی، تنگرس، کتان سفید، پونه سای مواج، پونه سای تنک، آویشن دنایی برگ نقرهای، آویشن، شلیل، مینای صخرهای، لبدیسی بوتهای نمدی، گل گندم زاگرسی، گل گندم بیابانی، زبان پس قفای غدهدار، مریم گلی سیخکدار، لب خرگوشی و چار چار دنایی جزو گونههای در معرض تهدید است. در منطقه ملوسان در مجموع تعداد 253 گونه از پنج رده جانوران شامل 34 گونه پستاندار، 164 گونه پرنده، 34 گونه خزنده، چهار گونه دوزیست و 17 گونه ماهی گزارش شده است.
از بین گونههای پرندگان، لک لک سفید، عقاب دریایی دم سفید، سارگپه، سارگپه پا بلند، پیغو، قرقی، عقاب دو برادر، عقاب تالابی، عقاب شاهی، عقاب طلایی، کرکس، هما، دال، عقاب مارخور، بحری، بالابان، شاهین، لیل و دلیجه جزو گونههای ارزشمندتر در منطقه هستند.
از بین خزندگان نیز لاکپشت مهمیزدار و کورمار و از بین پستانداران، کل و بز( پازن)، قوچ و میش، شنگ، کفتار، گرگ و خفاش نعل اسبی بزرگ گونههای در معرض تهدید منطقه محسوب میشوند.
* منطقه حفاظت شده شراء
منطقه حفاظت شده شراء با سیمای کوهستانی و تپه ماهوری در فاصله حدود 45 کیلومتری شرق همدان واقع شده و به دليل طبیعت بکر، پوشش گیاهی مناسب و سیمای طبیعی آن از زیستگاههای اصلی قوچ و میش ارمنی استان همدان محسوب میشود.
بخش کوهستانی منطقه از دو قله اصلی و مجزا از یکدیگر به نامهای قافلانته و قزل تشکیل شده است و تعداد 172 گونه گیاهی متعلق به 37 خانواده در تیپهای اراضی دشتهای آبرفتی دامنهای، فلاتها، آبرفتها و واریزههای بادبزنی شکل و آبرفتهای بادبزنی شناسایی شده است.
خارشتر، شیرین بیان، خارزره، درمنه، جارو هند، ورک، بومادران، تلخه، گون، شیر تیزک، ختمی، شقایق، علف گوسفند، گل گندم، گوش بره، کلاه میر حسن، گل چایی، جغجغه، ختمی، شیرتیزک، از عمده ترین گونههای گیاهی منطقه است.
اطلاعات جمعآوری شده در خصوص فون جانوری منطقه مورد نظر نیز بیانگر این است که پرندگان این زیستگاه چهره غالب جانوری منطقه را تشکیل میدهند.
گونههای کوهزی همچون عقاب طلایی و کبک معمولی فراوانترین پرندگان منطقهاند و دسته سبک بالان نیز در بین تمامی گونهها متنوعترین دسته شناسایی شدهاند.
پستانداران منطقه نیز عمدتاً گونههای سازگار با مناطق سرد کوهستانی و گرگ، کفتار، قوچ و میش شاخصترین گونههای پستاندار منطقهاند.
شغال، روباه، راسو، زرده پر، رودک، خرگوش، خارپشت ایرانی، تشی، حفار و انواع موشها از جمله دیگر پستانداران مهم این منطقه به شمار میروند و خزندگان این زیستگاه نیز در دو گروه مارها و سوسمارها یا مارمولکها قابل تقسیماند.
آگامای قفقازی و گرزه مار پرجمعیتترین خزندگان منطقه و مارهای دشتی زی و آگاما و لاکپشت مهمیزدار، شاخصترین خزندگان منطقه به حساب میآیند.
همچنین به علت نبود زیستگاههای آبی قابل توجه از فون جانوری دوزیستان و ماهیها در منطقه دیده نمیشود با این حال گاهي در آبگیرهای فصلی و برکههای حاشیه روستای مسلم آباد میتوان دوزیستان گونههای وزغ معمولی و قورباغه تالابی را مشاهده کرد.
منطقه حفاظت شده خانگرمز نیز به عنوان هشتمین منطقه حفاظت شده استان همدان مطرح است که به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد آن، تهیه گزارشی مبسوط در خصوص این منطقه بکر ضروری به نظر میرسد.
منطقه حفاظت شده خانگرمز پتانسیلی ارزشمند برای استان همدان محسوب میشود که توجه به شناساندن آن در کشور و جهان درآمدزایی بسیار خوب و قابل توجهی را برای استان همدان به همراه خواهد داشت.
*-*-*-*-*-*-*-*
مسکن مهر هم ترمز قیمت نجومی خانه را در همدان نکشید
طرح مسكن مهر كه قرار بود مانع افزايش قيمتها شود در همدان نتوانست ترمز قيمتهاي نجومي مسكن را بكشد و از سوي ديگر ساكنان مساكن مهر ملاير نيز از كيفيت احداث ساختمانهاي خود ناراضي هستند و خانههايشان با آنان سر نامهرباني دارد.
دولت براساس قانون اساسی متولی اصلی تأمین مسکن برای قشرهاي نیازمند است و اجرای طرح مسکن مهر با هدف تأمین مسکن نیازمندان، تسریع در روند عرضه و تقاضا و جلوگیری از افزایش قیمت مسکن در کشور و در دوران دولت گذشته آغاز شد.
اجرای چنین طرح بزرگی که برای نخستينبار در تاریخ کشور روی داد هر چند با روندی مناسب تا قبل از افزایش تورم در سال 91 به پیش میرفت اما اکنون به پایان رساندن آن به دستان دولت تدبیر و امید سپرده شده است و این دولت نیز وعده به پایان رساندن آنها را سر میدهد که در هفته دولت سال جاری نیز شاهد افتتاح واحدهايی از آن در همدان بودیم.
هر چند بخش مسکن در کشور و استان همدان برنامهریزی جامعی چون قانونمندی، تعیین اهداف و اولویتهای اسناد بالا دستی را باید در برگیرد اما یکی از اساسیترین اهداف که همان کاهش قیمت مسکن بود حداقل در مرکز استان همدان را نتوانست برآورده کند و مساکن مهر نتوانستند تأثیری بر قیمتهای مسکن به صورت منطقهای داشته باشند.
در این خصوص میتوان عنوان کرد که به دليل حذف قیمت زمین که متولی را مجبور به استفاده از زمینهایی خارج از محدوده خدمات شهری نمود مهمترین علت، عدم حصول نتیجه در کاهش قیمتها باشد، امری که میتوانست با تخریب بافت فرسوده و یا ساخت واحدها در مناطق حاشیهای شهر همدان موجب ارتقاي ساختار شهری و تأثیر در کاهش قیمتهای نجومی مسکن در همدان شود.
کار بزرگ دولت تدبير و اميد برای مسكن مهر
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی در این مورد گفت: هدف اصلی ساخت مساکن مهر براساس قانون اساسی ساخت منازلی بود تا به کمک قشرهای کم درآمد جامعه بیاید و آنها صاحب مسکن شوند.
علی نعمت چهاردولی با اشاره به اینکه در جامعه عدهای نیازمند واقعی ساخت مسکن هستند، بيان كرد: امروز اگر مسکن مهر به کمک این قشرها نیاید هیچگاه نمیتوانند صاحبخانه شوند، به رغم تأکید بر ازدواج جوانان اکنون آنها با مشکل مواجه هستند.
وی اظهار كرد: اکنون جوانان در بخش اشتغال با مشکل مواجهند و در درآمد نیز با معضلاتی روبهرو هستیم و دولت تدبیر و اميد کار بزرگی برای ادامه ساخت مساکن مهر انجام داد.
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه ابتدا مقرر شد با صفر کردن قیمت زمین و دادن تسهیلات برای ساخت واحدهای مسکن مهر این واحدها به نیازمندان واقعی برسد، گفت: از ابتدای سال 84 تا 90 کار به خوبی پیش رفت و آوردههای کمی را متقاضیان پرداخت کردند و برخی با نهایت مبلغ آورده صاحب مسکن شدند اما مشکل از سال 91 آغاز شد که روند اجرا تغییر کرد.
چهاردولی ادامه داد: به جای ورود پیمانکاران دولتی بخش خصوصی وارد شد و واسطهگری شدت گرفت و هر پیمانکار با دریافت مقداری سود کار خود را به فرد دیگری میسپرد که این خود موجب بیسروسامانی و افزایش قیمت شد.
وی با اشاره به اینکه با تحریمها نیز با افزایش قیمت مصالح مواجه شدیم، گفت: اکنون بهرغم تمام مشکلات توانستیم کار را تا جای مناسبی به پیش ببریم.
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی در خصوص اجرای این طرح در حوزه استحفاظی خود عنوان کرد: یکی از مهمترین مشکلات مسکن مهر انتخاب زمینهاي خارج از شهر بود که به همین دلیل تأسیسات و زیرساختها فراهم نبود، راهکار این امر استفاده از بافت فرسوده بود، اگر جدیتر کار میکردیم شاید اکنون مشکلات امروز را نداشتیم.
چهاردولی افزود: ساخت مسکن مهر در بافتهای فرسوده موجب میشود بافتهای ضعیف شهری که با خطراتی در زمان بلایای طبیعی مواجه هستند، احيا شوند، علاوه بر از بین رفتن نمای نازیباي حاشیه شهر همدان، در این صورت مشکلات زیر ساخت را نداشتیم و حداقل هزینه کرد روی میداد.
وی بيان کرد: 9 هزار مسکن مهر ساخته شده و تا 70 درصد در آن مستقر شدهاند و نیاز به امکانات دارند و یکی از نواقص این طرح عدم دیدن نیازهای جانبی آن است.
به گزارش مهر، نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی گفت: امروز نیازمند ساخت بیمارستان، پارک و دیگر خدمات در کنار این طرحها هستیم که برای رساندن آب به واحدهای مسکن مهر ملایر یک میلیارد تومان منابع مالی تأمین، لولهها خریداری و در چهار تا پنج ماه آینده مشکل آب در آنجا حل خواهد شد.
چهاردولی افزود: امنیت لازم در مساکن مهر باید با تأسیس پاسگاههای نیروی انتظامی تأمین شود که مقرر است مدرسه دیگری نیز در مسکن مهر ملایر ساخته شود.
وی با اشاره به اینکه همه باید با همدلی مشکلات مساکن مهر را در اقصی نقاط استان حل کنیم، بیان كرد: مشکلاتی در خصوص تأسیس سایت فروشگاه توسط اداره اوقاف و امور خيريه وجود دارد که به دنبال حل آنها هستیم.
مسئولان جواب قانع کنندهای ندارند
یکی از ساکنان مساکن مهر در ملایر نیز با اشاره به اینکه قرار بود ظرف سه سال واحدها تحویل داده شود که این زمان به پنج سال رسید و پول آورده نیز در حالی که مقرر بود 9 میلیون تومان باشد به 20 میلیون تومان رسید، گفت: مسئولان جواب قانع کنندهای ندارند، میگویند خدا را شکر کنید خانه به دستتان تحویل داده شده است.
احمد کبیری افزود: خانهها کیفیتی ندارند و شاهد ترک خوردن دیوارهایش هستیم در حالی که آن را یکسال است تحویل گرفتیم و در آن امنیت لازم وجود ندارد .
وی با اشاره به اینکه با توجه به اینکه مدرسه در سایت وجود ندارد باید فرزندان خود را به شهر ملایر بفرستیم، افزود: ترکهای بزرگی از ساختمان از طبقات اول تا آخر وجود دارد، در پشت بام نیز لولههای دودکش شکسته است، سيمهاي تلفن به هم ريخته، آسانسورها مشكل دارد و حتي براي ايجاد فضاي سبز، خود اقدام به كاشت و آبياري آن ميكنيم چراکه متولي مشخص نيست.
سرپرست اداره کل راهوشهرسازی استان همدان در خصوص آخرین وضعیت مسکن مهر گفت: تعداد کل مساکن مهر تعهد شده برای ساخت 39 هزار و 805 واحد بوده که از این میزان 30 هزار و 971 واحد در شهرهای بالای 25 هزار نفر و مابقی در شهرهای زیر 25 هزار نفر ساخته و یا در حال ساخت است.
محمد رودباری با اشاره به اینکه در شهر زیر 25 هزار نفر متولی ساخت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است، افزود: در شهرهای بالای 25 هزار متولی ساخت مجموعه راه و شهرسازی است که در این بخش 19 هزار و 125واحد در شهرهای بالای 25 هزار نفر و چهار هزار و 451 واحد در شهرهای زیر 25 هزار نفرساخته و تحویل متقاضیان شده است.
وعده پايان طرح تا پايان سال آينده
سرپرست اداره کل راهوشهرسازی استان همدان با اشاره به اینکه تعداد باقی مانده مساكن مهر تا پایان سال جاري و سال آینده به اتمام میرسد، گفت: شهرستان ملایر هشت هزار واحد مسکن مهر دارد که حدود پنج هزار واحد آن به بهرهبرداری رسید.
رودباری با اشاره به اینکه از سال 89 تا مهرماه 90 توانستیم 39 هزار واحد مسکن را در همدان ساخته و تحویل متقاضیان دهیم، اظهار كرد: در مسکن مهر ملایر شاهد کمبود مدرسه برای واحدهای مسکن مهر هستیم که 500 میلیون تومان یارانه برای ساخت آن اختصاص یافته است.
وی بیان كرد: آنچه قرار بود اتفاق بیفتد این بود که زمین را دولت و تسهیلات را بانک در اختیار متقاضیان قرار میداد تا مسکن ارزان قیمت به متقاضیان برسد.
سرپرست اداره کل راهوشهرسازی استان همدان با اشاره به اینکه از دیماه سال 90 به بعد شاهد تورم در بازار کشور و در ادامه آن تأثیر در قیمت مصالح بودیم، ادامه داد: یکی از دلایل افزایش مسکن همین موضوع است و دیگر اینکه قیمت پایهگذاری شده آن از ابتدا برای تولید مسکن که 300 هزار تومان در نظر گرفته شده بود نیز بسیار کم است؛ زيرا در داخل شهر شاهد بودیم این تولید هزینه بیشتری داشت.
رودباری افزود: از واحد مهر یک تا 19 ملایر همگی توسط تعاونیها ساخته شدهاند و با کنترل اداره کل تعاون وقتی مشکلی دارد واحد را تحویل نگیرند.
وی بيان كرد: در مساکن سه جانبه نظارت جدیتر وجود دارد ولی وظیفه نظارت داریم و نظام مهندسی نیز بر اجرا نظارت دارد .
آنچه بدیهی است اینکه این طرح میراث عمرانی است که به دولت جدید سپرده شده و دولت نیز هر چند به نادرست از سوی عموم متولی همه امور دیده میشود اکنون باید به دنبال اتمام طرح و رفع نواقص باشد.
متقاضیان این مساکن نیز در بخش تعاونیها با نگاه واقعبینانه مشکلات و معضلات را تنها از بخش دولتی نبينند بلکه به دنبال تقویت نظارت بر اجرا باشند تا شاهد اینگونه ساختمانهایی که مناظر زیبایی دارند اما فاقد امکانات لازم هستند، نباشیم.
با نگاهی به آینده میتوان دریافت هر چند در حال حاضر اجرای این طرح نتوانست بر قیمت مسکن در همدان تأثیرگذار باشد اما در آینده و به دليل افزایش وسعت حریم شهر همدان شاهد خواهیم بود مساکن ساخته شده در دل شهر قرار خواهند گرفت و در آن زمان تأثیرات خود را بر قیمتگذاری خواهند داشت.
*-*-*-*-*-*-*-*
تراژدی حضور کشتی همدان در مسابقات فصلی در سه سکانس
مرثیهای بر یک رؤیا
حسین پارسا
همدانپيام: بازماندن كشتي همدان از فصل دوم مسابقات كشوري آنقدر مهم هست كه كل مجموعه ورزشي استان را به فكر بيندازد تا براي نجات آن كاري كنند؛ زيرا اگر سابقه همدان در كشتي ايران را نبينيم و فراموش كنيم كه قبل از آنکه شهرمان را به فوتبال وصل كنند، سالنهاي كشتي را از جمعيت پر ميكرديم، حالا با اين انصراف مأيوسكننده بايد كه يكبار راهي را كه طي كرديم تا ورزش اول همدان به اين وضعيت درآيد كه حالا بين 10 استان اول كشور هم نباشيم و تنها حضور در مسابقات كشوري رؤياي ما باشد، را بيرحمانه نقد كنيم.
فرضيه اصلي اما اين است كه دلايل اين نزول را بكاويم و به پاسخ اين پرسش برسيم كه رؤياهايمان چه شد و كدام علت بود كه كشتي همدان را به عقب راند. دو سال گذشته وقتي جلال صابريون براي بار دوم به عنوان رئيس هيأت كشتي همدان انتخاب شد، سخن از اتحاد و همدلي بود و اينكه از نقد منتقدان استقبال ميكند. مدتي بعد جلساتي با منتقدان برگزار شد و هرچند بسياري از آنها از اين طرح صابريون استقبال نكردند ولي حداقل فايده اين كار اين بود كه صابريون مديريت خود را به نقد گذاشته بود و اين براي آن دسته از منتقدان واقعي شيرين بود. منتقدان ديگر اما، از اين فراخوان استقبال نكردند. از نظر بسياري از آنها صابريون اگرچه انسان شريفي بود ولي مدير خوبي نبود.
اين پروسه دوگانه در برخورد با هيأت كشتي اگرچه با كمي فرازونشيب اما تا چند ماه پيش يعني آستانه فصل اول مسابقات كشتي كشور ادامه يافت.
سکانس اول: فرصتی دوباره
انتخاب رسول خادم به رياست فدراسيون كشتي ايران احتمالاً آغاز تحولي در فدراسيون بود كه بزرگترين ماحصل اجرايي آن تغيير مسابقات ليگ كشتي ايران به رقابتهايي با چهار فصل بود.
این رقابتها جایگزین لیگ برتر کشتی باشگاههای کشور شد و در چهار مرحله از فصل زمستان آغاز و تا پاییز سال بعد ادامه خواهد داشت. رقابتهای کشتی فصلی جایزه بزرگ باشگاههای کشور در سال جاری به دلیل آنکه از فصل بهار آغاز شده بود، قرار است در سه دوره شامل فصلهای بهار، تابستان و پاییز برگزار شود. تیمهای برتر کشتی آزاد و فرنگی سه مرحله (سه تیم برتر) در پایان این رقابتها مجوز حضور در مسابقات قهرمانی باشگاههای جهان که اواخر آذرماه سال جاری برگزار خواهد شد را دریافت میکنند. فدراسیون کشتی برای کشتیگیران، ردهبندی تعیین کرده است و در این رتبهبندی به هر کشتیگیر امتیازی تعلق خواهد گرفت. بر همین اساس، باشگاهها نباید حداکثر بیشتر از 250 امتیاز داشته باشند و به همین دلیل کشتیگیران شاخص بین تیمها پخش میشوند.
اين تغيير بزرگ فرصتي براي كشتي شهرهايي بود كه چند سال از عرصه كشتي كشور دور بودند و مسلم بود اين دوري اگرچه دلايل مختلفي داشت اما همچون ديگر نزولها، دلايلي مالي و مديريتي داشت.
اما براي حضور در فصل اول هم مشكلات كم نبودند. اگرچه دستمزد كشتيگيران در هر فصل به حداكثر 12 ميليون تومان محدود شده بود اما باز هم همدان براي اعزام 12- 10 نفر و انجام چند كشتي و پرداخت دستمزدهاي آنها مشكل داشت. با اين وجود حضور يك اسپانسر خوشنام در كنار كشتي همدان موجب شد كه در نهايت انتظار چند ساله پايان گيرد و كشتي همدان در مسابقات فصل اول كشتي كشور شركت كند.
تیم سحر همدان برسکوی سوم مرحله نخست مسابقات کشتی آزاد فصلی جایزه بزرگ باشگاههای کشور ایستاد. برای تیم همدان در وزن 57 کیلوگرم محمدحسین سلطانی دوم شد، در وزن 86 کیلوگرم علیرضا کریمی به مقام دوم رسید و در وزن 97 کیلوگرم جمال میرزایی سوم شد.
سکانس دوم: سرگیجه
اميد، هميشه حس خوبي نيست. گاهي درد شكست و نااميدي را بيشتر و تحمل را كم ميكند. اين را افكار عمومي كشتيدوست همدان در آستانه فصل دوم مسابقات كشتي به چشم ميديدند. پس از سالها حضور نداشتن تيمي از همدان در كشور، كسب مقام سوم در فصل اول مسابقات به مثابه روزنه نوري بود كه بر كشتي استان تابيد. اسپانسر تيم عزم خود را جزمتر كرد و هيأت كشتي مسئولان استان را به حمايت بيشتر از اين ورزش تشويق كرد. مشكل در حدي بود كه رئيس هيأت در جشن اسپانسر براي كسب مقام سوم، از پول حرف زد و اينكه اگر پول تزريق نشود نميتوان از اين مقام در فصل دوم دفاع كرد. آن روزها نگراني پايينتر آمدن جايگاه همدان از رتبه سوم بود. اما مدتي كه گذشت حقايق كه اميدِ نابجا، آنها را پوشانده بود، رخ نماياندند. همدان همچنان استاني بود كه در ورزش و بخصوص كشتي از بيپولي در رنج بود. مسئولان كشتي از هر تريبوني بهره گرفتند تا به مسئولان گفته باشند كه نبايد بين كشتي و فوتبال تبعيض قائل شد و همدان شهر كشتي است و مگر ميشود امكانات و منابع مالي تنها براي پاس متمركز شود. اگرچه اين حرف منطقي بود اما شايد پاسخ آن را اينطور ميدادند كه هيأت بايد مستقل باشد و خود درآمد كسب كند. در نهايت هيأت هم با صنايع غذايي سحر به توافق رسيد و آنها حمايت مالي از كشتي همدان را پذيرفتند اما ظاهراً در قرارداد آنها و هيأت، حمايت همهجانبه نبود و اگرچه انصافاً صنايع غذايي سحر كم نگذاشت اما چون تأمين قسمتي از منابع مالي، حمايت مديريت استان را ميطلبيد، در نهايت آنچه شد و در به همان پاشنه چند سال گذشته چرخيد و از فصل دوم جا مانديم.
اینها همه در حالی بود که از هیأت کشتی استان همدان خبر میرسید مسئولان این هیأت برای گرفتن میزبانی فصل دوم کشتی باشگاههای کشور درخواست خود را به فدراسیون اعلام کردهاند و فقط مانده موافقت فدراسیون با این درخواست تا پس از مدتها دوباره شور و هیجان به کشتی همدان بازگردد. اما فدراسیون با این در خواست موافقت نکرد. حتی پس از این هم خبرها همچنان امیدوار کننده بود که هیاتی ها هرروز از مذاکرات با کشتی گیران صاحب نام داخلی و خارجی حرف می زدند تا در فصل دوم برای همدان کشتی بگیرند. اما همه مذاکرات بر باد رفت.چرا؟چون پول نداریم.
سکانس سوم: مرثیهای بر یک رؤیا
داستان تمام شد. به همان راحتی که فکر میکردیم پس از سالها حرفی در کشتی ایران داریم، اما فراموش کرده بودیم که اینجا همدان است و نشدنیها بیش از شدنیها هستند. ماجرا از این قرار بود که در جریان وزنکشی رقابتهای فصل دوم باشگاههای کشور برخی از کشتیگیران فصول قبل همدان مانند احسان امینی و عباس دباغی فضای وزنکشی را متشنج و برای کشتیگیرانی که قرار بود امسال با همدان روی تشک بروند ایدهپردازیهایی ایجاد میکنند مبنی بر اینکه همدان در پرداخت مطالبات به کشتیگیران بدترین استان است!
در واقع همدان درست از بدحسابی سالهای گذشته ضربه خورد، موضوعی که رئیس هیأت کشتی استان همدان بارها در خصوص آن هشدار داده بود.
ظاهراً قرار بود برای حضور در رقابتهای فصلی نیمی از هزینهها برعهده شرکت سحر و نیمی هم بر عهده اعتبارات استانی باشد.
شرکت سحر همدان به تعهدات مالی خود در قبال تیمداری عمل و 600 میلیون ریال به حساب هیأت کشتی واریز میکند اما غافل از اینکه تخصیص اعتبارات استانی هیچگاه به تیم نرسید و برای تیمی که به پول در ثانیه آخر امید داشته باشد چارهای جز شکست باقی نمیماند.
همان روزها جلال صابریون، رئیس هیأت کشتی استان همدان درخصوص انصراف تیم سحر از بازیهای فصلی گفت: پس از اتمام فصل اول بارها مشکلات مالی را با مسئولان استان مطرح و به آنها اعلام کردیم که برای فصل دوم و سوم باید برنامهریزی بهتری داشته باشیم. در مرحله اول در شرایطی با اعتبار 40 میلیون تومانی در رقابتها حاضر شدیم که اعتبار پیشبینیشده برای حضور در مسابقات 450 میلیون تومان بود اما ما شرایط مالی استان را درک کردیم.
صابریون گفته بود: در چند سال گذشته در لیگهای برتر شرکت کردهایم و هر حضور برای ما بدهیهای سنگینی به بار آورده است؛ تا زمانی که بدهیهای گذشته پرداخت نشود داستان کشتی همدان مثل روز گذشته خواهد بود.
اما هیچکس نگفت این پروسه ناکامی، تا چه زمان ادامه خواهد داشت و چه کسی باید پاسخگوی این اتفاقات باشد. انگار که همه آرزوها، رؤیایی کودکانه بیش نبود.
*-*-*-*-*-*-*-*-*
وقتی خودروسازان برای جلوگیری از کاهش قیمت سکوت میکنند
گمانهزنیهای جدید برای خودرو
همدانپيام: حدود ششماه از آغاز سال 93 میگذرد اما همچنان قیمتگذاری خودرو در ابهام به سر میبرد. داستان قیمت خودرو این روزها شبیه همان طنابی است که یک سر آن را نمایندگان مجلس میکشند و از کاهش قیمت سخن میگویند و سر دیگر طناب در دست خودروسازانی است که نه تنها اعتقادی به کاهش قیمت خودرو ندارند، بلکه بر این باورند که حق خودروسازان در قیمتگذاری نهایی خودرو پایمال شده است. این موضوع که سرانجام چه کسی حرفش را به کرسی مینشاند و برنده طناببازی قیمتگذاری خودرو میشود، هنوز هم در پرده ابهام است.
اما وضعیت خودروسازان در بلاتکلیفی قیمت خودرو آنچنان هم بد نیست. آنها در حال حاضر با خیالی آسوده قرار است تا زمان اعلام قيمتهاي جديد، خودروهای خود را با قيمت اعلامي شوراي رقابت به فروش برسانند و این در حالی است که در کشوقوس این همه بلاتکلیفی دبير انجمن خودروسازان همچنان تأكيد دارد كه احتمال كاهش قيمت وجود ندارد.
نمایندگان مجلس هم که قرار بود تا 22 مرداد نرخهای جدید خودرو را از سوی کمیته مشترک شورای رقابت و مجلس اعلام کنند، ظاهراً سری به تقویمهایشان نزدهاند و تعطیلات دو هفتهای مجلس را محاسبه نکردهاند و اكنون با نزديكي به زمان وعدهای داده شده، شنيده ميشود كه گزارش هنوز هم آماده نیست.
در این میان پس از پیگیریهای بسیار خبرگزاری خبر آنلاین، خودروسازان پاسخ شفافی در خصوص وضعیت فعلی قیمت خودرو ندادند.
عضو هیأت مدیره انجمن خودروسازان در پاسخ به این سؤال که بلاخره قیمتگذاری خودرو به کجا خواهد کشید، اعلام کرد: بهتر است که تا جلسه فردا، گزارش یا مصاحبهای نگیرید؛ زیرا ممکن است دوباره نمایندگان مجلس واکنش نشان دهند و سختگیریهایشان در خصوص کاهش قیمت خودرو آغاز شود. تحریک کردن نمایندگان مجلس در شرایط فعلی اصلاً به صلاح نیست.
واکنش خودروسازان گویای این موضوع است که برخی از آنان نگرانند که با صحبتهايی که صورت میگیرد، ممکن است موضوع کاهش قیمت خودرو باز هم جدی شود و نمایندگانی که از به نتیجه رسیدن کاهش قیمت به نوعی خسته شدهاند، دوباره صدای اعتراضشان شنیده شود.
اما حمیدرضا فولادگر، عضو کمیسیون صنایع و معادن در گفتوگو با خبرگزاری خبر آنلاین از بیفایده بودن فعالیتهایشان برای کاهش قیمت خودرو خبر داد و گفت: اقداماتی بسیار انجام دادیم که قیمت خودرو را کاهش دهیم، اما متأسفانه فایده نداشت و کسی نیز به حرفهای ما گوش نکرد.
فولادگر در ادامه افزود: برای فعالیتهای ما ارزشی قائل نیستند و تاکنون نتوانستیم بر کاهش قیمت خودرو تأثیر مهمی بگذاریم.
اما در گفتوگوي دیگری که با ابوالقاسم جراره، عضو کمیسیون صنایع و معادن صورت گرفت به جزئیات بیشتری اشاره شد. وی بر این باور است که هیچ ضرورتی وجود ندارد که خودروسازان چنین قیمتهای غیرمعقولی را بر ماشینهای بیکیفیتشان بگذارند.
وي در ادامه افزود: خودروسازان میگویند که 3 تا 5 درصد قیمتها افزایش داشته است اما این موضوع کاملاً به دور از واقعیت است؛ زیرا افزایش قیمتها قطعاً بالاتر از این نرخ است و با پیگیریهايی که انجام دادهایم، قیمت خودرو حدود 15 تا 30 درصد افزایش داشته است. این در حالی است که خودروسازان بر این باورند که ما بدون اینکه کارشناسی و یا مطالعهای انجام دهیم از این افزایش قیمت سخن به میان آوردهایم.
عضو کمیسیون صنایع و معادن با تأکید بر از میان برداشتن حواشی و مشکلات در بخش خودرو گفت: حرف ما این است که چرا در شرکتهای خودروسازی 4 تا 5 واسطه وجود دارد؟ چرا از قطعهساز گرفته تا فروشنده نهایی دستهای زیادی در میان است؟ چرا خودروسازان علاوه بر بخش اصلی کاری خودشان در حوزههای مثل بانک و بیمه سرمایهگذاری کنند؟ خودروسازی فعالیتی تخصصی است و انگار خودروسازان این موضوع را فراموش کردهاند.
وی اظهار كرد: خودروسازان در ازای خودرويی که به مردم میدهند پول نقد دریافت میکنند و حتی خبری از اقساطی کردن نیز در میان نیست. بنابراین این همه حواشی و گلایه و شکایت دلیل منطقی ندارد. خودروسازان بر این باورند که ما با آنان لجبازی میکنیم اما چنین نیست. زیرا ما در خصوص قیمت و کیفیت محصولات تحقیقات بسیاری انجام دادهایم و روی هوا نیز حرفی را عنوان نکردهایم، پس خودروسازان باید بر اساس واقعیتهای موجود قیمتگذاری کنند.
جراره در ادامه افزود: خودروسازان حتی قیمت تمام شده را با سود محاسبه میکنند و این موضوع به هیچ عنوان معقول نیست. زیرا هزینه این زیادهخواهیها را مردم باید پرداخت کنند. آیا واقعاً در مقابل پولی که مردم برای یک دستگاه خودرو پراید پرداخت میکنند آن هم با چنین کیفیت پایینی منصفانه است؟ در چند سال گذشته پراید برای افراد فقیر در نظر گرفته شده بود. اما امروز شاهد هستیم که این ماشین را افرادی با توان اقتصادی متوسط خریداری میکنند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن خاطرنشان کرد: قطعاً قیمتگذاری واقعی و کاهش قیمتها را پیگیری خواهیم کرد. البته با رعایت کردن حق تولید کننده و مصرف کننده و قرار نیست حقی از کسی ضایع شود. اولویت برای ما کیفیت و رعایت حقوق مردم و تولیدکنندگان است.
