پارکهای بانوان درحالی در استان همدان رشد یافتهاند و در برخی از شهرستانهای این استان نیز نمود پیدا کردهاند که در آنها خبری از شاخصهها و استانداردسازی فضا نیست.
زنان بهعنوان نیمی از جمعیت و به واسطهی نقشهای خانگی و اجتماعی خود سهم مهمی در پویایی جامعه دارند و میتوانند نقشی سازنده و تأثیرگذار در روند پیشرفت، تکامل و توسعه جامعه داشته باشند؛ در این بین، ورزش و گذران مطلوب فراغت بر سلامت اجتماعی زنان، احساس امنیت، بسط شبکههای اجتماعی، توسعه روابط فردی و گروهی و در کل، بر کیفیت زندگی زنان تأثیرگذار است و همین امر، اهمیت توجه و برنامهریزی در این زمینه را دوچندان میکند.
بانوان، به واسطه ورزش و گذران مطلوب فراغت میتوانند از بسیاری بیماریهای جسمی و روانی مصون مانده و یا کمتر به آن مبتلا شوند؛ از طرفی، بهخاطر زن بودن بیشتر در معرض فقر جسمی قرار دارند.
فضای پارکهای بانوان به علت زنانه بودن محیطی بدون پوشش و آزاد را برای بانوان فراهم میکند و این امر میتواند احساس نشاط را در آنها افزایش داده و روحیّه آنها را تقویت سازد. از طرفی به علّت فراهم بودن امنیت در پارک، محیط امن برای زنان آرامش خاطر و شرایط بدون استرس را فراهم میسازد.
استان همدان چشم انتظار پارک بانوان استاندارد
پارکهای بانوان در کشورهای غیراسلامی نیز وجود دارند و بسیار مورد استقبال هستند چراکه در این پارکها، سرمایه اجتماعی بانوان تقویت میشود. در این راستا، در ادامه بررسیهای پروندهای خبرگزاری مهر در خصوص آسیب شناسی فضاهای شهری همدان که در قالب بررسی فقدان بوستان «مادر و کودک» در همدان، جای خالی «بوستان خانواده» در همدان و فاصله چندفرسنگی همدان با «شهر دوستدار کودک» منتشر شد، در این نوشتار به بررسی وضعیت پارک بانوان شهر همدان میپردازیم:
دردسترس نبودن پارک بانوان همدان تا نداشتن زمینه ارتقای سرمایه اجتماعی
یکی از شاخصههای اصلی در پارکهای بانوان، عدم اشرافیت ساختمانهای اطراف به داخل پارک است، موضوعی که در پارک بانوان شهر همدان نیاز به استفاده از پوششهای گیاهی است. فضای پارک بانوان همدان به گفته بسیاری از بانوان همدانی نه تنها فضایی کوچک است بلکه امکان نگهداری از کودکان را ندارد که مادران بتوانند با خیال آسوده برای خود وقت بگذارند و به ورزش و یا هم صحبتی با دیگر بانوان بپردازند.
بانوان در دیگر مناطق شهر همدان نیز از دوری پارک بانوان سخن به میان میآورند به نوعی که یکی از این بانوان که در شهرک فرهنگیان همدان سکونت دارد، به خبرنگار مهر گفت: منزل ما از پارک بانوان کوچه مشکی همدان بسیار دور است، باید در تمامی محلات فضاهایی برای بانوان در نظر گرفته شود.
وی با بیان اینکه این عدالت نیست که بانوان مناطق بالای همدان به فضای مناسب بانوان دسترسی داشته باشند، اما دیگر بانوان خیر، ادامه داد: به نظرم بانوان در مناطق حاشیهای و شهرکها بیشتر به این فضاهای نیاز دارند، چراکه این بانوان به امکانات شهری چندانی دسترسی ندارند و بانوان مناطق حاشیهای نیز به لحاظ درآمدی، توان حضور در باشگاههای ورزشی وغیره را ندارند.
پارکهای بانوان همدان کیفیت لازم برای حضور بانوان را ندارند
حسن سجادزاده در گفتگو با مهر درخصوص وضعیت پارکهای بانوان در همدان گفت: پارکهای بانوان میتوانند به صورت محلهای احداث شوند.
عضو هیأت علمی گروه شهرسازی دانشگاه بوعلی همدان خاطرنشان کرد: اگر اینگونه فضاهای محلهای طراحی شده و در نقاط مختلف شهر پراکندگی داشته باشد، اثرگذاری بیشتر دارد و تنها در اختیار یک قشر خاص قرار نمیگیرد.
وی با اشاره به اینکه مکانیابی پارکهای بانوان مسئله مهمی است که باید به آن توجه شود، بیان کرد: پارکهای بانوان کیفیت لازم برای حضور بانوان را ندارند و دارای ضعفهایی هستند، هم به لحاظ خدمات، هم به لحاظ تنوع عملکرد و بدنه شهری.
پارکهای بانوان همدان را از حد یک نام خارج کنیم
سجادزاده با تاکید بر اینکه اگر وارد بحث پارکهای بانوان و تأسیس آنها در همدان شدهایم، باید شاخصههایی را در این زمینه مدنظر و رعایت شده ببینیم، گفت: باید خدمات و طراحی فضاهایی برای کودکان هم در نظر گرفته شود که بانوان با فرزندانشان در آنجا بتوانند با کودکان خود را در این پارک حضور پیدا کنند.
وی بر لزوم توجه به سرزندگی و شادی بیشتر در فضای پارکهای بانوان در استان همدان تاکید کرد و افزود: پارک بانوان نباید فقط در یک منطقه و یک پارک اکتفا شود، ما باید بتوانیم پارک بانوان را در مناطق کمتر برخوردار، در جاهای مختلف احداث کنیم که بانوان مجبور نشوند از هر نقطه شهر به یک نقطه مراجعه و از آن استفاده کنند.
عضو هیأت علمی گروه شهرسازی دانشگاه بوعلی همدان با اشاره به اینکه بحث دیگر خدمات داخل پارک است، یادآور شد: تنوع لازم از همان روز اول برای بانوان در این پارک دیده نشده و صرفاً یک فضایی است که درختی دارد و اسم آن را پارک بانوان گذاشتهاند.
موضوع پارکهای بانوان، موضوعی کاملاً علمی و تخصصی است و به منظور پیاده سازی این پارکها و فعالیت آنها باید نه تنها شاخصههای یک پارک بانوان استاندارد را مدنظر قرار داد بلکه در زمینه مکان یابی مربوطه به عدالت شهری نیز توجه کرد.
پارکهای بانوان درحالی در استان همدان رشد یافتهاند و در برخی از شهرستانهای این استان نیز نمود پیدا کردهاند که در آنها خبری از شاخصهها و استانداردسازی فضا نیست، وسایل بازی مختص بانوان نیستند و فضای پارک نیز برای حضور بانوان به همراه کودکانشان مهیّا نیست.
با این تفاسیر امید است که مسئولین استانی به این موضوع توجه داشته و از نظریههای علمی نخبگان دانشگاهی در بهبود این موضوع استفاده و در مسیر استانداردسازی پارکهای بانوان در سطح استان همدان قدمی بردارند.
