هنرمند قفل‌ساز ملایری:

قفل‌های سنتی که به دستان ما احیا می‌شوند

 هنر و صنعت از دیر باز درکنار یکدیگر بوده و هنرمند ایرانی با تغییر شکل دادن به مواد سخت و بی‌جانی چون سنگ، چوب و فلز به آن‌ها روح و هویتی تازه بخشید، چنان که از این پیوند، آثار بدیع و زیبایی خلق گردید.

یکی ازهنرهای این هنرهای زیبا، هنر قفل سازی است که درآن با نقش زدن بر فلز، طرح‌های زیبا و دلنشین از نقوش تزئینی پدید می آید و این نقوش با اسطوره در هم می‌آمیزد، تا با این عمل شناسایی اسطوره‌ها و درک و دریافت فرهنگ و تمدن غنی و با شکوه ایران باستان میسر گردد.

هرچند که با ظهورعصر ماشین و تکنولوژی، زیبایی و ظرافت این هنر زیبا کم رنگ تر شده ولی هنوز هم در گوشه و کنار کسانی هستند که بر حسب علاقه و ذوق به هنر ظریف قفل سازی روی می‌آورند و مانع از زوال این هنرمی شوند.

سعید طلایی یکی از هنرمندانی ملایری است به خاطر ذوق و علاقه‌ به هنر ظریف قفل‌سازی توانسته آثار بدیع و زیبایی را در انواع گوناگون قفل‌ها خلق کند، او در گذشته جزء یکی از خوش‌نویسان برتر بوده است از همین رو پس از دوران بازنشستگی تصمیم می‎گیرد به سمت هنر ظریف قفل‌سازی برود. او با حکاکی بر روی قفل‌ها توانسته در میان آثار فاخر جشنواره فجر صنایع‌دستی کشور رتبه برتر و نشان ملی را کسب کند.

 از کارمندی به خطاطی و سپس به قفل‌سازی رسیدید. این مسیر را چگونه گذراندید؟

من از همان دوران کودکی به کارهای هنری علاقه بسیاری داشتم حتی در آن زمانی که در همدان ساکن بودم به مدت 12 سال در حیطه خطاطی و خوش‌نویسی فعالیت می‌کردم و توانستم تا مقطع عالی خوش‌نویسی پیش روم، پس از آن به سراغ خطاطی بر روی سنگ، فلز، آهن و حتی ساخت چاقوهای تزئینی رفتم اما به دلیل این‌که آن چنان خرید و فروش چنین چاقوهای تزئینی حالت خوشی نداشت تصمیم گرفتم حکاکی و قفل سازی را انتخاب کنم و با توجه به آن‌چه که در ذهن خود داشتم توانستم انواع قفل‌ها را بسازم و خوشبختانه نیز در میان جشنواره صنایع دستی نیز موفق به کسب رتبه برتر و نشان ملی در قفل سازی سنتی شدم.

 درباره تغییرات قفل‌ها از سال‌های دور تا به الان برایمان کمی توضیح دهید؟

قفل‌سازی از دوران ساسانیان در ایران رواج داشته و بعد از اسلام به ویژه در دوران صفویه به اوج خود می‌رسد.بنابراین مکانیسم ساخت این قفل‌ها نسبت به 500-400 سال پیش همان مکانیسم است و تغییر آن چنانی نکرده است بلکه فقط تزئینات وخطاطی که بر روی این قفل ها انجام می‌شود تغییر کرده است، درواقع می‌توان گفت ما قفل‌ها را ابداع نمی‎کنیم بلکه آن‌ها را احیا می‌کنیم.

 قفل‌های سنتی که شما می‌سازید چه تفاوتی با سایر قفل‌ها دارد؟

90 درصد کارهای من مربوط به حکاکی و خطاطی بر روی قفل‌ها می‌شود که کاملا به صورت دستی انجام می‌شود در حالی که در سایر کشورها مانند چین همان کار با دستگاه حکاکی می‌شود.

قفل‌های رمز داری که می‌سازم در انواع و اندازه‌های مختلفی هستند کوچک‌ترین قفل با وزن 23 گرم تا بزرگترین قفل با وزن 2 کیلوگرم است.

اکنون نیز قفل‌های رمزداری می‌سازم که با 3 کلید باز می‌شوند اما در کل قفل‌ها بیشتر جنبه تزئینی و دکوری دارند.

 مهارت‌های مورد نیاز برای یادگیری این حرفه چیست؟

فقط ذوق و استعداد درونی است  سبب می‌شود فردی به سمت کارهای هنری و ماندگار پیش رود.

 بازارکار و میزان درامد در کسب‌وکار قفل‌سازی چگونه است؟

عمر انسان‌ها بسیار کوتاه است اگر کسی در همین چند سالی که زندگی می کند بتواند یک اثر زیبا از خود به جا بگذارد بسیار ارزشمند است اما از لحاظ درامدی اگر تبلیغات مفیدی در این زمینه ایجاد شود مسلماً از نظر مالی بهتر خواهد شد، اما من هیچ‌گاه نگاه مالی به هنر نداشته‌ام و بیشتر برایم همان هنر و زیبایی که با ساخت چنین قفل‌هایی خلق می‌شود، لذت‎بخش است و همیشه سعی کرده‌ام کالایی تولید کنم که مورد هیچ‌گونه نقد و ایرادی از سوی کارشناسان قرار نگیرد و تا به الان 2 عدد از قفل‌هایم را توسط یکی از دوستانم به خارج از کشور فروخته‌ام.