■ اشتغال 100 بانو در حسن قشلاق و صادرات به 5 کشور با نقاشی روی سفال
نمایشگاه آرتیجینای میلان یکی از بزرگ ترین نمایشگاه های صنایع دستی دنیا در قلب قاره اروپا است که هر ساله در آستانه جشن های سال نو میلادی، به مدت 9 روز برپا می گردد.
در بیست و هفتمین دوره برگزاری این رویداد در نوامبر 2022 بانوی همدانی با سفال‌های هنری مزین به هنر نقاشی روی سفال راهی میلان ایتالیا شد تا پیام توانمندی‌های زنان روستای حسن قشلاق را جهانی کند . آرزو شاهدوستی یک بانوی کارآفرین در روستای حسن قشلاق در شهرستان بهار است که از 7 سال پیش با ایجاد شرایط اشتغال از راه نقاشی روی سفال موجب درامدزایی برای صد بانوی هم روستائی خود شده است .
تازه ترین حضور بین المللی وی در نمایشگاهی با عنوان آرتیجینا است که آبان ماه 1401 در میلان برگزار شد. این نمایشگاه هرساله در حوزه خوراکی و صنایع دستی کشورهای مختلف در میلان برپا میشود . در سال‌جاری نیز از حدود 40 غرفه ایرانی که در این نمایشگاه حضور دارند 12 غرفه مربوط به صنایع دستی است که یکی از آنها به ارائه دست‌ساخته های هنری بانوان حسن قشلاق و حضور هنرمند همدانی آرزو شاهدوستی اختصاص دارد .
سالهاست نقاشی روی سفال به‌عنوان یک حرفه درامدزا به فرصت گرانبهایی برای اشتغال و صادرات دست ساخته های سفالی تبدیل شده است و آرزو شاهدوستی بانوی 34 ساله که سال 1399 در مراسم تجلیل از بانوان کارآفرین برتر حوزه صنایع‌دستی کشور در وزارتخانه میراث فرهنگی نیز مورد قدردانی قرار گرفت ، 3 سال است که با فعالیت در زمینه صادرات، دست‌سازهای هنری بانوان روستا را راهی بازارهای خارجی می‌کند.
این هنرمند همدانی در گفت وگو با همدان پیام عنوان کرد : فضای فعالیت هنرمندان بانو در این عرصه جای کار بیشتری دارد و می‌توان با محدود کردن فعالیت واسطه‌های فروش شرایط کسب درامد و سود را برای تولیدکنندگان در بازارهای داخلی و خارجی مناسب‌تر رقم زد.
شاهدوستی که یکی از صادرکنندگان سفال‌های رنگ‌آمیزی شده از همدان به چند کشور از جمله انگلیس، ویتنام، عراق، عمان و یونان است، می‌گوید: ارتباط مستقیم تولیدکنندگان و هنرمندان با بازارهای فروش می‌تواند برای آنها زمینه‌های درآمدزایی مطلوب‌تری داشته باشد و این مهم نیازمند راهکارهایی کارشناسانه است که قطع به‌یقین توسط تصمیم‌گیران انجام‌شدنی خواهد بود.
آرزو شاهدوستی در توضیح چگونگی پیشرفت زمینه‌های فعالیتی در روستا می‌گوید: از سال‌ها پیش وقتی با بانوان روستا روبه‌رو می‌شدم که وقت زیادی داشتند و نیازمند سپری کردن اوقات فراغت خود بودند تصمیم گرفتم اتفاقی متمایز را رقم بزنم.
این تصمیم با این هدف اتخاذ شد که آنها در کنار کار خانه‌داری و ایفای نقش مادری بتوانند برای خود به‌واسطه هنر و فعالیت خود کسب درامد داشته باشند. این بانوی هنرمند همدانی گفت: پس از تلاش و برنامه‌ریزی و راه‌اندازی کارگاه، حالا 5 اشتغال مستقیم و بقیه به‌صورت غیرمستقیم حال و هوایی پویا را در خانه روستائیان موجب شده است.
در این سال‌ها بانوان روستای حسن قشلاق به همت خود و مدد و حمایت این کارآفرین بانوی جوان ماهانه 3 هزار کار هنری تولید می‌کنند که پیش از آنکه جنبه دکوری داشته باشد جنبه مصرفی نیز دارد.
حالا بانوان هنرمند روستای حسن قشلاق هم در تولید و آمار صادرات سفال از همدان تأثیرگذار هستند و هم پس‌اندازی برای خود از دسترنج تلاش خود جمع می‌کنند.
البته این مهم نیز حائز اهمیت است که برنامه و اهداف آرزو شاهدوستی بانوی کارآفرین به اینجا ختم نمی‌شود، او می‌خواهد در آینده نزدیک بازار کار را گسترده‌تر و کارگاه را به سوله بزرگتر و تعداد اشتغال را به 200 نفر برساند.
گفتنی است ، سفالگری از نخستین صنایع هنری ایران است و آنچه موجب پیشرفت این صنعت شده، همان نقاشی روی سفال است. هنری که کمی آن‌سوتر از مرکز استان همدان در روستای حسن قشلاق شهرستان بهار پیشانی به پیشانی لالجین دستان هنرمند بیش از 100 بانوی روستائی را به بازار پرمشتری سفال در بازارهای داخلی و خارجی گره زده است.
نقاشی روی سفال یکی از مشاغل هنری قدیمی در همدان است که حالا آوازه آن از مرزها هم بیرون رفته و بازار خارجی را مشتری دست‌سازهای هنری آنها کرده است. سفال‌های رنگ‌آمیزی شده امروز مرزهای داخلی را پشت‌سر گذاشته و در آن‌سوی مرزها حداقل در 5 کشور برای خود بازار پردرامدی رقم زده است.
نمی‌توان تاریخچه دقیقی برای شغل نقاشی روی سفال در شهر همدان متصور شد، اما با توجه به تاریخ شفاهی فعالان این حوزه به نظر می‌رسد لااقل در یک قرن گذشته این کار در همدان رواج داشته است.
