۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت فردوسی و پاسداشت زبان فارسی است.
زبان را یکی از مهمترین عناصر شکلگیری یک هویت مشترک میدانند. زبان به باور اکثر فرهنگشناسان ، مهمترین عنصر فرهنگی برای ایجاد هویت جمعی است . زبان فارسی که پیونددهنده مردمان ایرانزمین در طول اعصار بوده، فراز و نشیبهای بسیاری را از سرگذرانده است. در این میان شاعران ما سهمی مهم و دورانسازی در این تحولات بر عهده داشتهاند. در واقع شاعران در ادوار مختلف، پاسداران زبان فارسی بودهاند.
یکی از نگهبانان ارزشمند زبان فارسی، حکیم ابوالقاسم فردوسی است که اثر درخشان او ” شاهنامه ” اهمیتی غیرقابل انکار در حفظ زبان فارسی و هویت ایرانی داشته است.
شاهنامه، اثری حماسی و منظوم مشتمل بر ۶۰۰۰۰ بیت است که داستان هایی را از آغاز تاریخ ایران در بردارد و آن را در زمان چهار دودمان پادشاهی پیشدادیان ، کیانیان ، اشکانیان و ساسانیان به تصویر می کشد. سه بخش در این اثر وجود دارد:
اسطورهای: از روزگار کیومرث تا پادشاهی فریدون
پهلوانی: از خیزش کاوه آهنگر تا مرگ رستم
تاریخی: از پادشاهی بهمن و پیدایش اسکندر تا سقوط ساسانیان.
شاهنامه کتابی است سرشار از آموزههای اخلاقی، شرح دلاوریها و جوانمردیها، حس میهندوستی، مدارا و رواداری. فردوسی با آنکه در دوران پر التهاب سامانی و غزنوی زندگی میکرد اما هیچگاه از باورهای انسانی و شفقتآمیز خود عدول نکرد و سربلند و آزاده زیست. در نظرگاه فردوسی، مفهوم “داد” و “نیکی” دو مفهوم پیوند خورده در بینش و آرمانخواهی ایرانیان است.
فردوسی نه تنها می کوشید داستانهای گذشته را بازسازی کند، بلکه این امر را برای حفظ و پاسداری از هویت ، ضروری می دانست . به همین دلیل لازم است به این نکته ضروری توجه کنیم که مسئله صرفا” بازنمایی گذشته، آن هم گذشته ای در هاله اسطوره ای و تاریخ افسانه ای نیست، بلکه سرایش آگاهانه ای است که می خواهد حس ” کیستی ” را دوباره مطرح کند و چراغی پیش پای همگان روشن بدارد.
