حال و هوای شعر و ادبیات در گفت‌گو با مریم زرنشان

قرار شاعره همدانی با پروین اعتصامی

 
 رخشنده اعتصامی معروف به پروین اعتصامی نویسنده و شاعر و یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های ادب فارسی در قرن بیستم است او آثاری در سبک‌های مختلف ادب فارسی، شعر، داستان کوتاه، نمایشنامه و رمان نوشت، که بیش از ۲۰ کتاب شعر و مجموعه داستان از وی باقی مانده است،۲۵ اسفند بزرگداشت اختر چرخ ادب است که به‌این بهانه، بر آن شدیم تا با بانویی از جنس همین ادب به گفتگو بپردازیم:

 لطفاً خودتان را معرفی نمایید و کارهای علمی که انجام داد‌ه‌اید را بیان کنید ؟

 مریم زرنشان هستم شاعر ونویسنده متولد سال ۵۴ دانش‌آموخته کارشناسی مدیریت حرفه‌ای امور فرهنگی، مؤلف ۵۰ عنوان کتاب شعر وداستان در حوزه کودک ونوجوان ومؤلف کتاب "قرار با ستاره‌ پروین اعتصامی" که زندگینامه پروین اعتصامی است.

 در چه قالب‌هایی شعر می‌سرایید و به شعرهایی علاقه دارید واشعار شما چه مضمون‌هایی دارد؟

 اشعارم بیشتر در قالب‌‌های چهارپاره، سه‌پاره و نیمایی است. ودر زمینه داستان و شعر ادبیات کودک فعالیت دارم، به طوری که داستان‌هایم آمیخته‌ای از نظم و نثر است، داستان نثر و گفتگوها به نظم است که در انتشارات فلفل در انتظار چاپ هست که بزودی به دست مخاطبان کودک خواهد رسید .موضوع اشعارم آزاد است و مضمون‌هایی را در برمی‌گیرد که حاصل دغدغه‌ فکری کودکان و نوجوانان است چون نیایش، طبیعت، پرورش قوه تخیل مسائل فلسفی و...

 آثار چه شاعرانی را مطالعه می‌کنید و در سبک پیرو کدام شاعر هستید؟

آثار بیشتر شاعران را مطالعه می‌کنم چه معاصر چون فرو ، نیما، ابتهاج و...، ادبیات کلاسیک چون مولانا، سعدی حافظ و...و از ادبیات کودک، کتاب‌های مصطفی رحماندوست، ناصر کشاورز، محمود پوروهاب و..را بیشتر مطالعه کرده‌ام تأثیرپذیری در ابتدای سرایش است و رفته‌رفته شاعر سبک خود را برمی‌گزیند من نیز مقلد نیستم و سبک شخصی خودم را دارم.

 سال انتشار کتاب‌هایتان چه سالی است، علاقه شما به ادبیات از چه زمانی شروع شد واز چه زمانی شعر گفتن برای شما جدی شد؟

ازسیزده سالگی شروع به سرودن کرده‌ام که شعرهایم جوششی بود و در انجمن‌های باباطاهر، بوعلی، میلاد حضور داشته‌ام و تقریبا در تمامی قالب‌ها شعر سروده‌ام، از جمله؛ نیمایی، غزل، سپید، هایکو و..وچند تضمین از غبار همدانی، حافظ و سعدی داشتم ولی ناگهان شعر بزرگسال را رها کردم و از سال۸۹به بعد به صورت تخصصی در حوزه ادبی کودک و نوجوان قلم زدم .از سال ۹۲که سال نخستین انتشار کتابم بوده است تا به اکنون در سال چند کتاب منتشر کرده‌ام که تا به اکنون ۵۰جلد است .

 مادر بودن، تدریس، و فعالیت‌های ادبی‌تان تا چه حد در اشعار شما تأثیر
داشته است؟

فعالیت‌هایی که انجام می‌دهم، فعالیت‌های فرهنگی -ادبی، نوشتن، تدریس، برگزاری کارگاه‌ها و..سعی کرده‌ام ضربه‌ای متوجه خانواده و فرزندانم نشود به ویژه در تربیت فرزندانم. و بسیاری از سوژه‌های شعری‌ام در حوزه کودک و نوجوان را از فرزندانم گرفته‌ام و همچنان با کودک و نوجوان‌ها ارتباط تنگاتنگی دارم .

 انجمن‌های شعری چه تأثیری بر شعر شما داشته است؟

انجمن‌ها و محافل ادبی نقش بسزایی در رشد ادبی دارند به ویژه‌ اینکه در انجمن‌ها آثار نقد می‌شود و برای اینکه به عرصه کودک و نوجوان ورود کنم هر هفته به مدت چهار سال به تهران می‌رفتم و در کلاس‌های ناصر کشاورز شرکت می‌کردم و شعرهایم نقد می‌شد و تمام این نقدها باعث می‌شد ایرادات کارم را بدانم و اشعارم ارتقا یابد و روز به روز اشعارم پخته‌تر شود.

 فعالیت‌های ادبی زنان، وشاعران جوان در سطح استان و گرایش زنان در عرصه ادبی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

همدان کهن شهر تمدن ایران زمین است و به خاطر اینکه بزرگان عرفان و ادب در همدان ریشه گرفته‌اند شخصیت‌هایی چون عین‌القضات، داور همدانی و...که خطه هنرپرور است در زمینه ادبیات کودک هم رشد بسزایی داشته است و در همدان به خاطر فضای فرهنگی، علاقه‌مندان به شعر و ادبیات زیاد است چنانچه در همدان هر هفته و هر روز انجمن‌های فعال متفاوتی در خوانش، نقد، و...برگزار می شود شود که بسیار مؤثر است در پرورش علاقه‌مندان و شاعران جوان،که می‌توانند از نقدهای استادان و بزرگان بهره‌مند شوند و از نظر کیفی آثارشان ارتقا یابد و حتی سطح مطالعه ادبی در استان نیز رشد کند.

 آیا زنان شاعر در سطح ادبی استان در چاپ کتاب جشنواره‌ها و... موفق بوده‌اند؟

خوشبختانه در جشنواره‌هایی که برگزار می‌شود شاعران همدانی به ویژه در عرصه کودک از برگزیدگان بودند و همچنین در اخبار ادبی هنری هم می بینم که رونمایی از آثار و کتاب‌های شاعران جوان و زنان شاعر همدانی است که باعث افتخار و نشان‌دهنده ‌این است شاعران همدان جایگاه ویژه‌ای در ادبیات ایران دارند و همواره زنان شاعر ما فعال هستند .

 نظر شما راجع به شاعران جوان و آثارشان چیست،به نظر شما آسیب‌های که شعر جوان را تهدید می‌کند چیست ؟

شاعران جوان ما دو گروه هستند،گروه اول شاعرانی هستند که مصرانه به دنبال نوشتن، مطالعه، و یادگرفتن هستند و انجمن‌های نقد را دنبال می‌کنند که با دسترسی راحت به منابع می‌توانند به به روزترین آن دسترسی پیدا کنند و سطح کاری شأن ارتقا پیدا کند،گروه دیگر شاعرانی هستند که جوششی شعر می‌گویند علاقه‌ای ندارند سطح کاریشان ارتقا پیدا کند مجلات هنری را و نقد ها را دنبال کنند و می‌گویند حرف دلمان را می‌زنیم و برای حال دل خودمان شعر می‌گوییم،نظرات متفاوت و محترم است ولی نظر من این است اگر شاعری سطح کاری و ارتقا شعرش برایش جدی است باید بسیار مطالعه کند به ویژه ادبیات فاخر و کلاسیک که بن مایه خیلی قوی هستند برای شاعران که تأثیر شگرفی بر به بار نشستن اندیشه قلم شأن دارد.

 با توجه به چاپ کتابی با عنوان زندگینامه پروین شالوده کلی اشعار وی و زندگی‌اش را چگونه ترسیم می‌کنید؟؟

انتشارات گویا طرحی بود زندگینامه شاعران معاصر را بررسی می‌کرد و در طرح کتاب مجله که بسیار پرطرفدار هست چاپ می‌شد که من زندگ نامه پروین اعتصامی را انتخاب کردم وکه هفت بخش دارد با دسترسی به منابعی که زندگی این شاعر موافقان، مخالفان و...را بازتاب می‌داد نوشته شد .بانو پروین اعتصامی که ستاره‌ای درخشان در ادب فارسی است که مسائلی بدیع از زندگی پروین اعتصامی و اشعارش در این کتاب پرداخته شد که موفق به دریافت سه نشان "لاکپشت پرنده" از سوی شورای‌ عالی کتاب شد .

 پیشنهاد و درخواستی دارید ؟

با توجه به‌اینکه پیشنهادهاو حرف‌های ما بیشتر در حد حرف باقی می‌ماند و به آن عمل نمی‌شود ترجیحم این است که سکوت کنم و پیشنهاد خاصی ندارم .امید که فعالیت‌های ادبی و ارتقا سطح ادبی و موفقیت‌های بانوان همدانی مثل همیشه روز افزون باشد .