نبود آمار سفر چه مشکلاتی برای بازار هتل ایجاد کرده‌است؟

هر فردی وارد استان می‌شود گردشگر معرفی می‌کنند!

 مسیر پیچیده دسترسی به آمار نه به صلاح تحلیلگران وضع موجود در گردشگری و نه به صلاح حوزه جذب سرمایه‌گذار است .

با آمار مبهم و غیرواقعی در گردشگری نمی‌توان استان را گزینه مناسب برای سرمایه‌گذاری معرفی کرد. این نکاتی است که در یک نشست کارشناسی در حوزه گردشگری مطرح شد و به گونه‌ای زنگ خطری است برای آنکه ارائه دهندگان آمار مجاب شوند واقعی‌تر موارد را تجزیه و تحلیل کنند .

 آمارها علاوه بر آنکه نمایی از وضعیت کنونی را نشان می‌دهد، ‌‌‌ راهنمایی برای اقدامات آتی نیز به شمار می‌رود. در کنار این مبانی می‌شود با آمار، مقایسه را انجام داد و با این مقایسه، تأثیر عوامل مختلف بر پدید آمدن یک وضعیت را ‌سنجید.

در صنعت هتلداری نیز به همین گونه است،‌‌‌ آمار و ارقام از تعداد هتل‌‌‌ها،‌‌‌ ضریب اشغال آنها در برهه‌‌‌های مختلف علاوه بر آنکه چشم‌‌‌اندازی از این صنعت به دست می‌دهد،‌‌‌ دست سرمایه‌گذاران را باز می‌‌‌گذارد تا بتوانند با اشراف بر شرایط در این حوزه و مناطق مختلف ورود پیدا کرده و انتظار بازگشت سرمایه را داشته‌باشند. با وجود این به نظر می‌رسد در این زمینه مانند سایر بخش‌‌‌های گردشگری نظیر گردشگری داخلی و... آمار و ارقام یا وجود ندارد یا دسترسی به آنها آسان نیست.

 سرمایه‌گذاران با چشم باز وارد هتلداری شوند

نائب‌رئیس جامعه هتلداران ایران و رئیس جامعه هتلداران استان در گفت وگو با همدان پیام گفت : ما در ایران یک مکانیزم آماری مشخص درباره ضریب اشغال هتل‌‌‌ها نداریم و همین امر باعث شده آماری که در این زمینه بیان می‌شود به شکل حدودی باشد و عدد و رقم دقیق بیان نشود.

او با اشاره به اینکه در هتل‌‌‌ها لیست ثبت‌‌‌‌شده‌‌‌ای از مسافران وجود دارد که همین حدود را از دیگر آمار گردشگری دقیق‌‌‌تر می‌کند،‌‌‌ اضافه کرد: با این حال آمارها به شکل عمومی منتشر نمی‌شود، هر چند کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در این حوزه را داشته‌باشند می‌توانند با جامعه هتلداران در تماس باشند که به شکل رایگان و افتخاری داده‌‌‌ها و اطلاعات مرتبط را در اختیارشان می‌‌‌گذارد تا با چشم باز وارد این حوزه شوند.

شهرام شیروانی درباره وضعیت کنونی هتلداران گفت: اوضاع این صنعت به شدت آشفته است،‌‌‌ ضریب اشغال هتل‌‌‌ها به شکل محسوسی پایین آمده‌است و اگر وضعیت به همین شکل ادامه پیدا کند بسیاری از هتل‌‌‌ها یا تعطیل خواهند شد یا مشابه زمان کرونا به سمت تعدیل نیروهای ثابت خود می‌‌‌روند.

شیروانی از کنسلی ۸۵‌درصد از رزرو هتل‌‌‌‌‌‌ها برای توریست‌‌‌های خارجی و بالای ۵۰‌درصد برای گردشگران داخلی در کشور و یک درصد ورودی  در همدان  خبر داد وافزود: شرایط اخیر  باعث انصراف توریست‌‌‌های خارجی از سفر به ایران شده و از سوی دیگر تورم و بالا رفتن قیمت‌ها سفر را از سبد گروهی از خانوارهای ایرانی حذف کرده است،‌‌ ضمن اینکه شاهد  بی‌‌علاقگی مردم به سفر نیز هستیم.

آیا فروش سفر به قیمت‌های پایین به عنوان برنامه‌‌‌ای که متولی گردشگری برای رونق سفر در نیمه دی‌و بهمن‌ماه قرار است اجرا کند، می‌تواند رکود حاکم بر هتل‌‌‌های کشور را جبران کند؟ رئیس جامعه حرفه‌‌‌ای هتلداران استان پاسخ داد: حراجی سفر اثرگذار نخواهد بود زیرا روی آن، کار علمی و مطالعاتی انجام نشده‌است،‌‌‌ در کنار آن ما شاهد هماهنگی با هتل‌‌‌ها هم نیستیم. اگر در نظر بگیرید یکی از هزینه‌‌‌های عمده سفر اقامت و به معنای دیگر هتل است،‌‌‌ چطور می‌توانیم سفر ارزان را طراحی کنیم و در آن هتل‌‌‌ها نقشی نداشته باشند؟ متأسفانه آنچه می‌‌‌بینیم این است که گروهی بدون در نظر گرفتن فعالان اصلی صنعت توریسم برنامه‌‌‌ای می‌‌‌ریزند که وجه تبلیغاتی آن غالب است.

 سیاستگذاری‌‌‌ها زمانی به هدف می‌رسند که بر مبنای آمار صحیح باشند

رئیس جامعه هتلداران استان همدان از خلأهای آماری دیگر گردشگری در کشور به نبود آمار مشخص توریست‌های داخلی و خارجی به تفکیک سخن گفت و اضافه کرد: آماری که درباره گردشگران مطرح می‌شود، از مبادی ورودی به دست آمده‌است، در این زمینه باید بررسی کرد که آیا به واقع هر فردی که با هر انگیزه‌‌‌ای وارد استان شده‌باشد گردشگر لحاظ می‌شود!؟

شیروانی  با تأکید بر اینکه ما باید هم در استان و هم در کشور یک مکانیزم آماری برای کسب تعداد دقیق گردشگران چه داخلی و چه خارجی داشته باشیم،‌‌‌ بیان کرد: سیاستگذاری‌‌‌ها زمانی به اهداف خود دست می‌‌‌یابند که بر مبنای آمار و اطلاعات صحیح انجام شوند، همچنین سرمایه‌گذاران با استفاده از این آمار می‌توانند بررسی کنند در کجا می‌توانند بازگشت سرمایه داشته‌باشند و خلأهای موجود را پر کنند.

وی می‌‌‌‌‌‌گوید: از آنجا که هتل‌‌‌ها زیر نظر اداره اماکن فعالیت می‌کنند باید ورود هر مسافری را در سامانه ثنا ثبت کنند. بنابراین آمار دقیق مسافران را می‌توان از اداره اماکن استان‌‌‌ها دریافت کرد.

وی در این باره که کسانی که قصد سرمایه‌گذاری یا پژوهش درباره وضعیت هتل‌‌‌ها را دارند برای اطلاع از وضعیت ضریب اشغال هتل‌ها باید به‌چه نهادی مراجعه کنند، از بخش سرمایه‌گذاری اداره‌‌‌ کل‌‌‌های میراث فرهنگی و گردشگری استان‌‌‌ها اضافه کرد: در وزارت میراث فرهنگی و گردشگری هم این داده‌‌‌ها در اختیار کسانی که قصد سرمایه‌گذاری دارند،‌‌‌ قرار می‌گیرد.

علاوه بر آن در سامانه جامع نظارت، آمار و اطلاعات تأسیسات گردشگری‌(جانا) نیز آمارهای مرتبط با هتل‌‌‌ها توسط گردانندگان این مجموعه‌‌‌ها به‌روز می‌شود. گفته‌‌‌های این کارشناس ارشد  بخش هتلداری کشور نشان می‌دهد گرچه آمارها در مراجع مختلف وجود دارد اما همان‌گونه که شیروانی شرح داده است،‌‌‌ یک مکانیزم مشخص برای جمع‌‌‌آوری و نمایش آن برای عموم کسانی که علاقه‌‌‌مند به تحلیل آنها هستند وجود ندارد، ‌‌‌ بنابراین پژوهشگر یا سرمایه‌گذار ناچار می‌شود به اخبار بسنده کرده یا خود را در گیرودار بوروکراسی اداری قرار دهد تا بتواند دریابد کدام مناطق در حال خیز برداشتن برای تبدیل شدن به مقاصد گردشگری آینده هستند و در مقابل در کدام مناطق اضافه ظرفیت چنین مجموعه‌‌‌هایی وجود دارد. 

گفتنی است، ما در ایران نه تنها درباره گردشگری داخلی‌‌‌مان به آمار دسترسی نداریم، بلکه نرخ اشغال هتل‌‌‌ها هم مشخص نیست که یکی از بزرگ‌ترین خلأهای آماری به حساب می‌‌‌آید. اگر قرار باشد فردی در یک مقصد سرمایه‌گذاری کند، باید براوردی از نرخ اشغال هتل‌‌‌ها و اقامتگاه‌‌‌های آن مقصد در کنار تعداد تخت و هتل داده‌شود. متأسفانه معمولاً درباره تعداد تخت‌‌‌های هتل روال این است که تعداد اتاق‌‌‌ها را در عدد 2 ضرب می‌کنند،‌‌‌ همین امر باعث می‌شود آمار دقیقی در ا‌ین زمینه وجود نداشته باشد.

بنابراین یک سرمایه‌گذار نه براوردی از ضریب اشغال دارد و نه تعداد تخت‌‌‌های هتل در منطقه‌‌‌ای را که قصد سرمایه‌گذاری در آن دارد.