کمتر از یک هفته به انتخابات شورای شهر باقی مانده است که میتواند زمانی طلایی به شمار رود هم برای نامزدهای انتخاباتی در ارائه برنامههای خود و هم برای شهروندان در جهت کسب اطلاعات بیشتر برای انتخابی اصلح تا صحن شورای شهر همدان بار دیگر شاهد حضور افرادی باشد که توسعه و رشد همدان را دنبال میکنند.
رشد و توسعه همان دو مؤلفهای است که این روزها در صحبتها و شعارهای بیشتر نامزدهای انتخاباتی شورای ششم در شهر همدان دیده میشود در همین راستا 3 نامزد انتخاباتی این دوره حساس با حضور در دفتر همدان پیام دغدغههای خود را در مسیر توسعه همدان بیان و در محفلی صمیمی با همفکری کارشناسان روزنامه بررسی و تحلیل کردند.
یوسفیان: نباید از پیوست نگاری پروژههای شهری غافل شد
رسولی: پروژههای ناتمام باید به سرانجام برسند
گلیپور: زیرساختها برای مناطق محروم و بالای شهر عادلانه باید باشد
امیررضا یوسفیان در این نشست گفت: پروژههای عمرانی شهر نیاز به پیوست فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دارد، بنابراین برای رسیدن به رشد در شهر نیازمند برنامه توسعه پایدار هستیم.
حمید گلیپور نیز در این جلسه بیان کرد: در بخش توسعه توزیع مهمترین چالش شهر همدان رعایت نشدن عدالت اجتماعی بین منطقه محروم شهر با بالای شهر است، بنابراین نیازمند تغییر متوازن زیرساختهای توسعه شهر هستیم.
سید مصطفی رسولی: به بهانه توسعه نباید پروژههای جدید در همدان آغاز شود، بلکه معنای واقعی توسعه زیرساختهای شهر باید در تکمیل پروژههای ناتمام دنبال شود.
اینکه بارها در شعارهای نامزدهای انتخابات به روی جذب سرمایهگذار برای اجرای پروژههای مختلف شهری تأکید میشود اما زمانی که وارد عمل و اجرا میشوند، پا پس میکشند که نمونه جدید و عینی آن نوع برخوردی بود که با سرمایهگذار پروژه اسکای مال در شهر همدان شد به این معنا که خود شورای شهر مجوز آن را صادر کرده بود اما در میدان عمل از آن حمایتی نشد و بسیاری دیگر از پروژههای سرمایهگذاری در این شهر به سرنوشت اینچنینی دچار شده است بنابراین سؤال این است این دست اتفاقات نشأت گرفته از چه چیزی است؟ در همدان قرار است با سرمایهگذار چه کنیم؟ برنامه نامزدها در اینباره چیست؟ طرحهای اولویت دار چیست؟
امیررضا یوسفیان:
چون در شهر همدان چشمانداز نداریم فرار سرمایهگذار هم داریم، بنابراین در بحث معرفی پروژههای سرمایهگذاری و درآمدهای مانا با مشکل مواجه هستیم چرا که تابلوی توسعه در همدان پایدار نیست.
در دور اول شورای شهر وارد بحث عملگرایی شدیم و نخستینها را آغاز کردیم، بنابراین تقاطع غیرهمسطح بزرگترین ترمینال غرب کشور، پاساژ سینا، بازار طلا و... در شهر ساخته شد چرا که در هر یک به نوعی به دنبال سرمایهگذاری در شهر بودیم اما برای اجرای پروژههای شهری در مرحله نخست باید مطالعات انجام شود و پیوستهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی آن بررسی شود، استفاده مکانی پروژه مطالعه شود تا با جانمایی اشتباه باعث فرار سرمایهگذار و کمرغبتی بومیها برای مشارکت در پروژههای شهری نشویم.
به عنوان مثال در کدام نقطه دنیا مرسوم است پل بزنند و بعد از مدتی عرشه به مشکل بخورد و بعد مشاور هگزار بیاورند تا اتفاق پیش آمده را ماستمالی کند؟ متأسفانه پروژهها در همدان از حیض انتفاع مالی خارج شده، در کدام فکر فکور گفته شده است شورای شهر باید جور دولت را بکشد؟ به ما میگویند همدان کلانشهر است اما ردیف اعتبارات ملی برای این شهر در کجا قرار گرفته و چرا نیست؟ پس نتیجه میگیریم در فاز صفر پروژه بررسی و مطالعات انجام شود.
سید مصطفی رسولی:
اگر قرار باشد در سکتههای شهری ورود شود باید شرح وظایف شورا و شهرداری از یکدیگر تفکیک شود، بنابراین سؤال این است شوراها چقدر تاکنون نقصهایش اصلاح شده است؟
از طرفی اگر طبق تعریف قانون بخواهیم شورای شهر را بخشبندی کنیم باید در 2 قسمت به آن بپردازیم یکی کارهای روزمره و کارهایی که نیاز و مصوبات جاری روز دارد و دیگری ایجاد اتاق فکر که بگوید چه کنیم که این زیرساختها در شهر تغییر کند، بنابراین در این بخش یکی از موضوعات مهم راهاندازی منابع درآمدزا پایدار است که از قبل هم خیلی از موارد آن اجرا شده است اما در نیمه رها شدهاند.
متأسفانه در امور شهری اجرای پروژهها و طرحهای شورای شهر و شهرداری تضمینی وجود ندارد که در دورههای مختلف گروههای جدید کارهای نیمهتمام را ادامه دهند، بنابراین نگاه سلیقهای در بسیاری از پروژههای شهری اعمال میشود این در حالی است که قانون شفاف عنوان کرده است در شورا و شهرداری تا پایان پروژههای نیمهکاره حق نداریم پروژههایی جدید آغاز کنیم.
هنوز بسیاری از طرحهای پایدار در همدان بلاتکلیف یا نصف و نیمه باقی مانده بنابراین لازم است در دور جدید شورا نامزدهای منتخب نخستین اقدام خود را در مسیر توسعه تکمیل پروژههای ناتمام و بعد از آن تعریف پروژه جدید بدانند.
متأسفانه هزینههایی که از جیب مردم کسر میشود در مسیر امتیازات شهروندی آنها در همدان هزینه نمیشود به عنوان مثال چند درصد از جرایم نقدی رانندگی باید به جریان امور شهری بازگردد؟ تا شاید این مبلغ بتواند در رشد شهرشان کمک کند به همین علت بسیاری از شهروندان باید بدانند مبلغی که از جیبشان کسر میشود برای شهر هزینه میشود.
حمیدگلیپور:
همواره درآمد پایدار یکی از مشکلات اساسی شهرداریها عنوان شده است و در مسیر توسعه شهری همدان مهمترین نکته که به عبارتی آزردگی بسیاری از شهروندان را در همدان با خود همراه دارد این است که سالهاست در این شهر سرمایهگذاری نمیشود؟ چرا فضایی درست کردیم که سرمایهگذار جرأت نکند پا در همدان بگذارد؟ بنابراین همدان به مدیرانی شجاع و تابوشکن نیاز دارد که برای توسعه و رشد شهر هزینه دهند در غیر این صورت با رفتار محافظهکاری و روحیه پشت پردهسازی و نامحرم دانستن مردم مشکلی حل نخواهد شد و تا زمانی که این روحیه در بین مدیران شهری وجود داشته باشد اتفاقی تازهای هم رخ نمیدهد.
متاسفانه اشتغال بزرگترین مشکل مردم همدان است، از طرفی دولت توان انجام کاری ویژه را در این خصوص ندارد و نمیتواند بستر آماده کند، بنابراین بالاخره باید در این بین کاری کرد، بروکراسی اداری را حذف کرد تا سرمایهگذار جرأت ریسک کند و چرخه اشتغال در شهر شکل گیرد.
از طرفی شهرداریها منابع درآمدی خود را به خوبی نمیشناسند به عنوان مثال متأسفانه شهرداری همدان 90 درصد املاک خود را فروخته است که شاید اگر آماری از آن منتشر شود شهروندان ببینند که تعداد زیادی از آنها فروخته شده تا پاسخگوی نیاز کارمندهای بند اجرایی خود باشد در حالی که در بسیاری از شهرها شهرداریها با اجاره دادن املاک خود نوعی درآمدزایی ایجاد کردهاند که میتواند پاسخگوی نیازهای اولیه از جمله تأمین حقوق مالی کارمندان باشد.
در خصوص اولویتبندی پروژهها باید گفت متأسفانه بازی با زمان مشکل اصلی بسیاری از مدیران در پروژههای شهری است به عنوان مثال، پل سردار همدانی اولویت همدان عنوان شد که مقرر شده بود در مدت 36ماه به پایان برسد اما چندین سال است که به راه خودش رها شده و هر روز با خریدن زمان این پروژه را کشدارتر میکنم.
یکی از وظایف شورا استفاده از دانش و توجه به آن است، بنابراین تا زمانی که به آن توجه نشود همچنان برخی مشکلات وجود دارد در همین راستا میخواهیم بدانیم تفاوت رشد و توسعه در شهر و شهرداری را چه میبینید؟ راهکار چیست؟ همچنین درخصوص اقتصاد مهندسی برنامه شما چیست؟
حمید گلیپور:
توسعه یک بحث همهجانبه است اما در همدان متوازن صورت نگرفته و دغدغه اصلی شهر بخصوص حواشی شهر این است که عدالت اجتماعی در شهر همدان رعایت نشده است که به عقیده من درصد زیادی این نقد درست است به طوری که در سالهای آینده با ایجاد پروژهها در مناطق خوب و بالای شهر ایجاد گپ و فاصله به لحاظ قیمت مسکن، کیفیت زندگی، ظاهر شهری و موقعیت جغرافیایی در بین این دو نقطه ایجاد شده است و کار تا آنجا پیش رفته است که ظاهر شهری خیابانهای بالای شهر با پایین شهر دیگر قابل قیاس نیست این در حالی است که در حاشیه شهر هم باید کارهایی انجام شود که به حداقل استانداردهای شهری در این مناطق میرسید.
از طرفی کلانشهر بودن تنها ارزش نیست، چیزی ارزشمند است که شهر، شهر زندگی باشد و مردم در آن احساس لذت و شادی کنند و محیط زیست پاک داشته باشند و گرنه یک شهر بیبرنامه و از هم گسیخته را که نمیتوان شهر دانست.
بر همین اساس باید به سمتی حرکت کنیم که زیرساختهای توسعه در آن به شکلی متوازن شکل گرفته باشد تا هیچ شهروندی احساس نکند بیعدالتی و تبعیض توزیع منابع مالی در زندگی شهری وجود دارد.
سید مصطفی رسولی:
در شهرداری همواره کارها در 2 بخش دنبال میشود یکسری کارهای نگهداری است و دیگری کارهای زیرساختی است که باید در رشد شهری هر دو در نظر گرفته شود.
به عبارتی، رشد اجتماعی، فرهنگی، نگهداری شهر، آداب و قواعد مقررات شهری که باید روزانه و دقیق اداره شود رشد را در شهر را تعریف میکند.
در رابطه با توسعه کارهای زیرساختی شهر هم باید گفت هر طرحی که بخواهد در شهر اجرا شود نیاز به طرح بالادستی دارد بنابراین، کارهای زیرساختی باید بازتعریف شود به عنوان مثال کمربندی ها باید داخلی شهر باشد نه کمربندیهای انتقال بین استانی و بین شهری!
متأسفانه در بسیاری از پروژههای همدان جانمایی پروژه درست است اما زیرساختها نیازمند اصلاح است، بنابراین این پروژهها تا زمانی که پیگیری برای اجرا نشود نمیتواند توازن را در رشد و در کنار آن توسعه را در شهر ایجاد کند که در این خصوص پیشنهاد میشود پیوستهای اجتماعی و فنی مهندسی برای پروژههای شهری الزامآور شود.
امیررضا یوسفیان:
زمانی که از موضعی به نام رشد صحبت میکنیم از مسألهای کمی حرف میزنیم که با آمار و ارقام ارتباط دارد در حالی که موضوع بالادستی آن کیفیتهاست به این معنا که مفهوم توسعه یک مفهوم همه جانبهگر و جامع است، بنابراین در موضوعی که تحت عنوان رشد و مفهوم توسعه داریم باید چشمانداز توسعه پایدار را در نظر بگیریم که در آن نقشه راه دیده شده و با استخدام منابع یک فرصت معین در یک دوره زمانی معین مقبولیت برای مخاطب ایجاد میکند.
این مفهوم توسعه میتواند در حملونقل، پسماند و یا 400 زیرسیستمی که در مدیریت شهری توسط وزارت کشور تعریف شده است جا داده شود اما سؤال اساسی این است چقدر در معنای توسعه شهر مقبول شهروندان هستیم؟ چقدر امید به زندگی، شادی و ارتقای شاخصهای کالا و خدمات داریم؟
بر این اساس باید گفت تا زمانی که تغییری مدرن در اداره شهر نداشته باشیم با این مدل سنتی که در سالهای متمادی در اداره شهر نشان دادیم قادر نخواهیم بود در بین مردم مطلوبیت ایجاد کنیم تا برای شهروند همدانی که امروز با یک کلیک به تمام اطلاعات که نیاز دارد دسترسی پیدا میکند مقبولیت برایش ایجاد کنیم.
از طرفی اگر به اقتصاد به عنوان یک علم معاش نگاه کنیم و به عنوان علمی که در سفره مردم و هرم مازلو در کف واقع شده به آن توجه داشته باشیم میّبینیم که نیازمندیهای ارگانیک یک فرد برای بهتر زندگی کردن اقتصاد است در این حوزه سؤال این است، مهندسی این فکر یعنی چی؟ یعنی با نگاهی به اقتصاد وارد شویم که یک چهارچوب مولد پویا، خلاق و ابتکارانه که قرار است اقتصادی که با مردم سر و کار دارد را در یک چشمانداز متحول کند به همین دلیل هم است که این روزها در شعار کاندیداها به معیشت و اقتصاد زیاد پرداخته میشود.
از پاسخهای هر 3 نامزد انتخاباتی چنان نتیجه میشود که هر 3 منتقد وضع موجود در شورا و شهرداری هستند و یا شاید تصور میکنند اگر در صحنه حضور پیدا کنند شرایط بهتر میشود بنابراین از هر یک به تفکیک در خصوص عمده پروژههای شهری انجام شده در طی سالهای اخیر سؤال شد و از آنها خواسته شد تا نظرات خود را درباره هر یک کوتاه بیان کنند.
سید مصطفی رسولی:
■ پیادهراه بوعلی: طرح پیرواش 25 سال پیش طراحی و اجرایی میشود اما این طرح باید تکمیل شود که اگر اجرا نمیکردیم باز هم ترافیک بر شهر سوار بود حالا هم باز مجدد در طرح جامع به ترافیک تأکید شده است و باید اجرایی شود و به رینگ دوم انتقال یابد.
شهردار همدان: نظری نمیدهم
موزه میدان امام(ره) فرزند ناخوانده شهری بود که در طرح پیرواش نبود و بعدها میراث فرهنگی خواستار اجرای آن شد.
پارک ولایت و اکباتان: موافق اجرای هر دو هستم و معتقدم که باید پارک در شهر برای جبران کمبودسرانه فضای سبز ایجاد شود.
اسکای مال: جانمایی پروژه مناسب نیست، اما حالا که تمام مصوبات را گرفته و در حال حاضر همه چیز برای آن محیاست کسی جرأت نمیکند از آن حمایت کند، این در حالی است که اگر معتقدیم جانمایی خوب نبوده باید از اول به سرمایهگذار مجوز داده نمیشد و یا حدأقل مکان دیگری برای سرمایهگذاری به او معرفی میشد.
برج زاگرس و سعیدیه: با ورود که در زمان تصدی شهرداری داشتم در تکمیل برج سعیدیه پارکینگ ساخته شد اما برج زاگرس جانمایی پارکینگ در نظر گرفته نشده چون در زمانی موافقت شده که ترافیک به اندازه امروز نبوده، در حالی که بهتر بود در رینگ دوم اجرا شود.
خطاهای راهبردی شورا: وارد جزئیات شد و از وظایف اصلی خود جا ماند.
پوشش رودخانهها: تا زمانی که مدیریت شهری واحد اجرا نشود این مشکل حل شدنی نیست در اینخصوص باید گفت اجبار خواستههای مردم این است که فاضلاب از رودخانهها جداسازی شود اما متأسفانه طرحهای زیرساختی در همدان به میانه نرسیده رها میشود به عبارتی کریدورهای فاضلاب نهایی نشده است بنابراین نخستین کار اجرای کامل آن است.
امیررضا یوسفیان:
پیادهراه بوعلی: مصوب سال 1354 و به عنوان محور تاریخی و فرهنگی تعریف شده که مربوط به قبل از انقلاب است.
شهردار همدان: مخالف عملکرد صد درصدی صوفی هستم.
پارکهای ولایت و اکباتان: خوب است اما غلط است.
اسکای مال: سرمایهگذار با تدبیر خودش نیامده بود که مدیران این شهر برایش فرش قرمز پهن کردند اما در مرحله عمل عقبنشینی کردند به همین دلیل شهر به خرد جمعی و عقلانیت گروهی نیاز دارد تا سرمایهگذار را جذب کند.
خطاهای راهبردی دور پنجم: از دید من شورای پنجم رفوزه است.
حمید گلیپور:
پیادهراه بوعلی: فکر میکنم کار خوبی بود که در محیط زیست و گردشگری شهر اثرگذار بوده است اما نباید نهضت پیادهراهسازی اتفاق افتد به این معنا که در پیادهراهسازی اکباتان خطا کردیم چون در اجرای آن کسبوکارها پیشبینی نشده بود.
موزه میدان امام(ره): همگی مخالف طرح بودند و پروژه از سر سراسیمگی رقم خورده است.
پارک ولایت و اکباتان: موافقم
اسکای مال: باید از اول تعیین تکلیف میشد نه اینکه نیمه کاره رهایش کنیم که باعث شکلگیری یک جو منفی حتی در کشور شود که همدان شهر سرمایهگذاری نیست.
برج سعیدیه و زاگرس: شهرداری همدان از بیبرنامگیها همیشه در رنج است.
خطاهای راهبردی دور پنجم شورا: عملکرد این دوره را متوسط میدانم اما انتقاداتی هم به آن وارد است و بزرگترین نقد هم این است که نتوانست تفکری که علیه سرمایهگذاری بود را بشکند و شهر را توسعه دهد.
پوشش رودخانهای: بدترین اتفاق محیطزیست شهری بود و به جای اینکه زبالهها را از بستر آن بیرون بکشیم و رود درهها تبدیل به یک فضای تفرجگاهی و گردشگری کنیم با هدایت فاضلابها آنها را پوشاندیم و عملاً حیاتشان را از بین بردیم.
کارشناسان این نشستمحمدرضا عراقچیان: کارشناس معماری،شهرسازی و برنامهریزی
شیرویه جعفری نسب: کارشناس اقتصاد و مدرس دانشگاه
حمیدرضا یاری : کارشناس اقتصاد وسرمایهگذاری شهری