گزارش همدان‌پیام از متروپل‌ها و پلاسکو‌های همدان

■ ساختمان شهرداری هم خطرزاست

 در سال 92 بود که در بازار همدان یک مغازه در حد فاصل راسته نخود بریزها و پاساژ قدس در آتشی سوخت که ناشی از جوشکاری یکی از مغازه داران و سوختن کابل برق بود و به همین دلیل خساراتی را به مغازه داران و بافت تاریخی بازار زد و دو مغازه دارای ارزش تاریخی نیز کاملا سوختند.
در سال 95 نیز در پیاده راه مرکزی (میدان امام) سه باب مغازه در طبقه دوم ساختمان های موجود دچار آتش سوزی شد. آتش سوزی ابتدا از زیر یکی از گنبدهای واقع در میدان امام خمینی(ره) شروع شده و سپس به شیروانی مغازه ها سرایت کرد که چند تن از آتش نشان ها دچار آسیب دیدگی شدند.
در اسفند ماه سال 1400 نیز یک فقره آتش سوزی در بازار راسته حسین خانی که محل تجمع بنک داران و کل فروشان همدان است اتفاق افتاد که مربوط به انبار نگهداری مواد شوینده، غذایی، سلولزی و... بود که تنها خسارت مالی به دنبال داشت.
این حوادث مربوط به بازار همدان است که مدت هاست ناایمن است. مشکل نبود ایمنی در بازار همدان مشمول بافت قدیمی بازار از جمله بازار شاهزاده حسین، راسته قیصریه نو و قدیم و  همچنین پاساژ های قدس، استقلال می باشد.
علاوه بر موارد ذکر شده یک منبع آگاه به همدان پیام گفت: پاساژهای قائم و اکباتان هم در ناایمنی هستند و نیازمند ایمن سازی اند.
همچنین او به برج زاگرس اشاره کرد و افزود: برج زاگرس به علت اینکه در حریم رودخانه ساخته شده است، ایمنی کافی ندارد.
او به همدان پیام گفت: ساختمان های اداری نیز با مساله ناایمنی مواجه اند که از جمله آنها ساختمان شهرداری منطقه دو می باشد که یک قنات (کاریز) از زیر آن عبور کرده است.
 آن طور که مشخص است به جز تعدادی ساختمان در داخل بازار و برج های سطح شهر تعدادی ساختمان مسکونی در داخل بافت تاریخی نیز به عنوان ساختمان های خطرزا شناسایی شده اند.
علاوه بر آنها برج سعیدیه، برج آریان، برج تندیس، مجتمع تجاری سینا هم از برخی جنبه های مختلف جزو ساختمان های خطرزا محسوب می شوند.
یک مهندس به همدان پیام گفت: نمای بیرونی برج آریان شیشه ای است، و اگر اتفاقی بیفتد و ریزش صورت بگیرد چه اتفاقی خواهد افتاد؟
وی ادامه داد: بقیه برج های تجاری و یک برج در حال ساخت در میدان بیمه (کارآفرینی) که در سطح شهر وجود دارند، ضوابط شهرسازی را رعایت نکرده اند. این ساختمان ها مشکل سازه ای ندارند اما باید حدود 15 متر از معبر فاصله داشته باشند و همچنین دورتادور این ساختمان ها به اندازه حرکت یک ماشین آتش نشانی و کامیون خاکبرداری با ساختمان های مجاور فاصله داشته باشند که این ضوابط رعایت نشده و اگر آتش سوزی یا ریزشی رخ بدهد چگونه ماشین آتش نشانی در 3 دقیقه خودش را به این مناطق می رساند؟ آیا این امکان وجود دارد؟
مدیرکل مدیریت بحران استان همدان هم در گفتگو با همدان پیام درباره ناایمنی ساختمان های همدان گفت این موضوع مربوط به شهرداری و نظام مهندسی بوده و اغلب کارهای ما ستادی است.
علیمردان طالبی در پاسخ به سوال شناسایی پهنه های خطرزا در همدان گفت: مطالعاتی در این باره با یک کنسرسیوم فرانسوی انجام شده که مناطق جنوب غربی و شمال غربی شهر همدان، بافت فرسوده، مناطق متراکم و مناطق با آبرفت ضخیم مشمول این پهنه بندی هستند که این مطالعات در اختیار شهرداری نیز قرار گرفته و در صورت اقدام برای بهسازی و نوسازی، اولویت با این مناطق است.
طرح مدیریت بحران اماکن هم که مشمول ساختمان های با تردد 25 نفر به بالاست شامل اماکن آموزشی، مذهبی، تجاری و مسکونی می باشد که پیشرفت این پروژه کم بوده است و دلیل آن شیوع ویروس کروناست چرا که این پروژه به صورت حضوری با اعضای ساختمان ها برگزار می شود.
درباره این طرح گفته می شد که مردم همراهی لازم با این طرح را نداشتند در صورتی که این برنامه برای ایمنی بیشتر شهروندان است.
محمدرضا بیاناتی رئیس وقت سازمان آتش نشانی همدان هم سال 98 در مصاحبه خود با فارس گفته بود که اگر در سطح بازار همدان اتفاقی رخ دهد قابلیت کنترل ندارد چرا که راسته‌ بازارهای همدان از دو طرف قابلیت ورود و خروج ندارد و دسترسی برای امدادرسانی از خیابان اصلی نیز ممکن نیست.
او عوامل مختلف ناایمنی را این چنین گفته بود: انبارهای غیر اصولی و غیر ایمن در تمام بازار همدان که مختص اقلام خاصی نیست. مصالح به کار رفته نامناسب و عدم سامان در بازار همدان که ناشی از عدم رعایت ایمنی در تعمیرات و تغییرات است، ایجاد سد معبر در محل بازار، چیدمان کالاها در بیرون مغازه‌ها، سیم‌کشی و انشعابات نامناسب بیرونی و داخلی، نبود سیستم کشف و اعلام حریق در پاساژها و راسته‌ها، عدم وجود سیستم هیدرانت، استفاده از سیستم‌های گرمایشی نامناسب و عدم وجود نام و شاخصه مراکز تجاری و گاراژها از موارد عدم ایمنی در بازار است.
خصوصیات ساختاری و معماری بازار همدان به گونه ای است که معابر ، دالان ها، تیمچه ها، گذرها و سرا به دلیل کم عرض بودن و قدیمی بودن و از همه مهم تر شلوغ بودن این محل بعلت تردد روزانه باعث می شود تا درصورت بروز حوادثی همچون حادثه آتش سوزی شود، همچنین چیدمان کالاها در بیرون مغازه‌ها، سیم‌کشی و انشعابات نامناسب بیرونی و داخلی، عدم وجود سیستم کشف و اعلام حریق در پاساژها و راسته‌ها، عدم وجود سیستم هیدرانت، استفاده از سیستم‌های گرمایشی نامناسب و عدم وجود نام و شاخصه مراکز تجاری و گاراژها از دیگر موارد در عدم ایمنی در بازار است.
روز گذشته نیز رئیس کمیسیون خدمات شهری، زیست محیطی و بهداشت شورای اسلامی شهر همدان با گلایه مندی از شهرداری همدان گفت: ابلاغیه‌ای تحت عنوان تهیه بانک اطلاعاتی ساختمان‌های فرسوده 3 ماه پیش به شهرداری ابلاغ شده که تاکنون بی پاسخ مانده است.
علی‌اکبر نظری در مصاحبه خود  با خبرگزاری ایسنا، از تاکید بر لزوم شکل‌گیری بانک اطلاعاتی ساختمان‌های فرسوده و ناایمن توسط شهرداری و سازمان آتش نشانی همدان گفت و اظهار کرد: متاسفانه شهرداری در این زمینه قصور دارد و با وجود ارسال صورتجلسه از 3 ماه پیش و سه پیوست پس از آن به این امر بی توجه است.
او با بیان اینکه شهرداری در صورت بروز واقعه ناگوار باید پاسخگو باشد، تصریح کرد: شکل‌گیری بانک اطلاعات ساختمان‌های فرسوده و ناایمن باعث دسترسی راحت به اطلاعات ساختمان‌هاست، از طرفی در بازار همدان پاساژهایی مثل استقلال و قدس که دسترسی کمتری به آنها هست باید مورد توجه ویژه باشد تا شاهد آسیب‌های بعدی نباشیم.
ساختمان های ناایمن نامبرده بخشی از ساختمان های ناایمن و خطرزا در استان است که شناخته شده هستند. با این وجود تنها پاساژ استقلال است که در مهرماه سال 99 به دلیل فرسودگی در برخی قسمت‌ها ناپایدار و ناایمن بود، بخش هایی از آن اصلاح شد و به ساختمان های دیگر پرداخته نشده است و حتی به تازگی ساختمان هایی همچون برجی که در میدان بیمه (کارآفرینی) در حال ساخت است ناایمن بوده و ضوابط شهری را رعایت نکرده است.
خطرزا و ناایمن بودن تعدادی از ساختمان‌های نامبرده پیش از این هم رسانه‌ای شده بودند اما تعداد این ساختمان‌ها در سطح شهرهای استان کم نیستند. با این وجود برج‌های جدید در حال ساخت نیز با مشکلاتی مواجه هستند و ضوابط شهرسازی در آنها همچنان رعایت نمی‌شود. که نیازمند مداخله و رسیدگی شهرداری و سازمان‌های ذی‌ربط برای ایمن‌سازی و رفع خطرات احتمالی است.