گفت‌وگو با ساعت ساز قدیمی همدان:

اینجا زمان تنظیم می‌شود

■ استاد خوانساری : متأسفانه ساعت‌سازی اتحادیه مستقلی ندارد

 سید مرتضی خوانساری، متولد سال 1319 بوده و یکی از پیشکسوتان حرفه ساعت‌سازی در همدان محسوب می‌شود. او از سال 1342 در این زمینه شروع به فعالیت کرده و تاکنون نزدیک به 38 سال است که در این زمینه فعالیت دارد. او با اشاره به اینکه ساعت‌سازی در همدان بیش از 100سال فعالیت دارد، درباره مشکلات و جایگاه این حرفه در استان توضیحاتی ارائه داد که در ادامه با این پیشکسوت همدانی گفت‌وگویی انجام دادیم که در ادامه آن را می‌خوانید:

 در مورد حرفه ساعت‌سازی در همدان توضیح دهید و از چه سالی آغاز به فعالیت کرده است؟
ساعت‌سازی در همدان بیش از 100سال قدمت دارد و افراد مختلفی در این حوزه مشغول به فعالیت بودند. در ابتدا ابزارهای ساعت‌سازی موجود نبود و خودمان آنها را تولید و تعمیر می‌کردیم و با پیشرفته شدن تکنولوژی و دستگاه‌های جدید، این قطعات وارد بازار شد و پس از آن به جای تعمیر کردن، آنها را عوض می‌کردیم.
 ساعت‌سازی در همدان چه جایگاهی دارد و آیا حمایت‌های لازم از آن شده است؟
حرفه ساعت‌سازی در همدان ابتدا دارای اتحادیه مخصوص بود و پس از آن به دلیل کم بودن اعضا، آن را به زیرمجموعه طلافروشان بردند و متأسفانه با وجود پیگیری‌های لازم برای اینکه این اتحادیه مستقل شود، تاکنون به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم.

 بیشتر کارهای شما شامل چه مواردی می‌شود و اکثر مشتری‌های آن چه کسانی هستند؟
با آمدن تکنولوژی جدید شامل ساعت‌های دیجیتال و کامپیوتری، دیگر تعمیرات ساعت‌های قدیمی همچون سیکو، اریون و سیتی‌زن کاهش پیدا کرده و مشتری‌های خاص خودش را دارد که اکثراً از شهرستان‌ها هستند؛ ولی با وجود این تعمیرات آنها انجام می‌شود.

 یا از بازار تعمیرات ساعت راضی هستید؟
بله، اگر قطعات آنها موجود باشد، بازار تعمیرات خوب است؛ ولی لازمه آن، داشتن تجربه و گذراندن کلاس‌های آموزشی در این زمینه است. برای تعمیر ساعت‌های جدید باید تجربه لازم داشته باشید، وگرنه توانایی تعمیر آنها را نخواهید داشت.

 به جز بازار داخلی همدان، از شهرهای دیگر نیز سفارش تعمیر دارید؟
بله، از شهرهای اطراف نیز سفارشات تعمیر داریم. در این زمینه تأمین ساعت و قطعات آن از تهران صورت می‌گیرد و ما تعمیرهای مربوط به آنها را انجام می‌دهیم.

 کرونا در این 2 سال چقدر بر این حوزه تأثیر گذاشته است؟
تأثیرات زیادی گذاشته بود؛ به‌طوری که مشتری‌های کمتری داشتیم و بازار خوابیده بود و ساعت آنچنان برای مشتری‌ها مهم نبود که باوجود این مشکلات، برای خرید یا تعمیر آن مراجعه کنند؛ ولی در حال‌حاضر بازار نسبت به قبل بهتر شده و به روال عادی خودش برگشته است.

 درخواست شما از مسئولان برای توجه بیشتر به این حوزه چیست؟
از مسئولان درخواست داریم که اتحادیه ما را از طلافروشان جدا کنند، چون در این صورت اتحادیه تخصصی خواهد شد و به مشکلات ما توجه بیشتری می‌شود. چون درواقع صنف طلافروشان با ساعت‌سازها فرق دارد و در حق آنها اجحاف می‌شود.
 آیا بیمه و تسهیلات به شما تعلق می‌گیرد؟
بیمه به کارگران این حوزه تعلق می‌گیرد، ولی تاکنون تسهیلاتی به ما تعلق نگرفته است.
برنامه و راهکار شما به عنوان یک پیشکسوت برای رونق این حوزه چیست؟
به نظر من برگزاری کلاس‌های آموزشی تعمیرات توسط اتحادیه در این زمینه تأثیر خوبی بر رونق این حوزه خواهد داشت. درواقع در مغازه‌های ساعت‌سازی کسانی به اسم تعمیرکار فعالیت می‌کنند که تجربه و مدرک لازم در این زمینه را ندارند که لازم است این کلاس‌ها برای آموزش افراد هرچه زودتر دایر شود و بعد از گذراندن این دوره، به افراد اجازه راه‌اندازی کسب و کار ساعت‌سازی بدهند. این کلاس‌ها فقط یک دوره در سال 1370 توسط اتحادیه دایر شد و پس از آن تعطیل شد.

 آیا می‌توان به آینده این حرفه خوشبین بود؟
الان تعمیرات خیلی کم شده و بیشتر محصولات به سمت مصرفی و تزئینی پیش رفته‌اند. در گذشته ساعت‌ها طول عمر بالایی داشتند و برخی از آنها بیش از 50 سال دوام می‌آورند، ولی در حال حاضر این گونه نیست و اکثر ساعت‌ها دوام و کیفیت پایینی دارند و افراد پس از چند سال استفاده، آنها را تعویض می‌کنند. البته در این میان ساعت‌هایی با کیفیت بالا نیز وجود دارد که ساعت‌های سوئیسی، ژاپنی و... نمونه‌هایی از این موارد است.

 در حال‌حاضر ساعت چه جایگاهی در بین مشتریان دارد؟
در حال‌حاضر ساعت در بین مشتریان به سمت لوکس یا مجلسی شدن پیش می‌رود. برخی در مراسمات مختلف و برخی دیگر نیز بنا به عادت خودشان از آن استفاده می‌کنند. ظهور تکنولوژی نیز بر این عرصه تأثیر زیادی گذاشته است؛ به طوری که مشتریان آن نیز کاهش یافته است.

 در پایان اگر نظر خاصی دارید، بیان کنید؟
در پایان نیز می‌خواهم که اتحادیه ما مستقل باشد. در حال‌حاضر تداخلات صنفی صورت گرفته و برخی صنف‌های دیگر نیز ساعت فروشی می‌کنند، در حالی که این مربوط به حرفه ماست و در تخصص آنها نیست که باید جلوی این اقدامات گرفته شود؛ چون هر صنفی باید محصولات مربوط به حوزه خودش را به فروش برساند.