راهکار مبارزه با فساد چیست؟

 اجرای برنامه ایران برای رسیدن به رشد اقتصادی باثبات و جلب اعتماد مردم و افزایش سرمایه‌های اجتماعی راهی جز مبارزه با فساد ندارد.
به نظر می‌رسد این مسیر را تاکنون اشتباه طی کرده‌ایم، با شعار و هیاهو در صدد مبارزه با فساد برآمده‌ایم. این درحالی است که مبارزه با فساد باید ریشه‌ای صورت گیرد و در سایه تشدید نظارت عوامل فسادزا در کشور مورد شناسایی واقع شده و نسبت به رفع آن اقدام شود.
طبیعی است اگر اصلاحات ساختاری برای کنترل فساد در دستور کار قرار گیرد، با تشدید نظارت‌ها و کنترل‌های ناظران می‌توانیم فسادها را شناسایی کنیم اما چون موضوع به‌صورت ریشه‌ای حل نشده، مکرر این فسادها تکرار خواهد شد.
آنچه مهم است اینکه ریشه‌یابی و رفع ریشه‌های فساد بر مبارزه با فساد ارجح است، واقعیت ماجرا اینجاست که مبارزه با فساد با هیاهو و شعار و برخورد مستقیم امکان‌پذیر نبوده و بی‌فایده است، از این‌رو باید دانش و تخصص را در این حوزه افزایش دهیم و ریشه‌های فساد را با اصلاحات نهادی و ساختاری از بین ببریم و برای تحقق این مهم چاره‌ای جز تن دادن به اصلاحات ساختاری نخواهیم داشت.
تجربه جهانی نشان داده، دولت بزرگ، انبوه قوانین و نبود شفافیت، 3 عامل مهم فراگیر شدن فساد در جوامع هستند. به این ترتیب اگر نظارت‌های مردمی و رسانه‌ای نباشد و به گردش آزاد اطلاعات بها ندهیم نمی‌توانیم به این مهم یعنی رسیدن به جامعه‌ای مطلوب امیدوار باشیم. شناسایی عوامل فسادزا اقدامی مهم در این مسیر تلقی می‌شود. یکی از عوامل تمرکزگرایی است، به‌طوری‌که هرچه تمرکزگرایی بیشتر باشد، ‌میزان فساد بالاتر می‌رود.
استفاده از تجربیات جهانی نیز در این مسیر از اهمیت بالایی برخوردار است. در دنیا بر روی علل فساد مطالعات زیادی انجام شده و ما نیز باید موضوع مبارزه با فساد را به شکل تخصصی، ‌برخورد کنیم.
آنچه مسلم است اینکه ما تاکنون به‌شکل مستقیم با فساد مبارزه کرده‌ایم، این بدان معناست که مفسد شناسایی و دستگیر شده و پس از رسیدگی به پرونده به زندان یا اعدام محکوم شده است اما ریشه‌ها همچنان اصلاح نشده است.
به اعتقاد بنده، تحقق دولت الکترونیک و اجرای طرح جامع مالیاتی و شفاف شدن گردش مالی افراد می‌تواند عامل بازدارنده مهمی در این مسیر باشد.
مخلص کلام اینکه در مسیر مبارزه با فساد همکاری هر 3 قوه در کنار از بین بردن عوامل فسادزا می‌تواند زمینه را برای بهبود شرایط و مطلوبیت فضا فراهم آورد. اتفاقی که می‌توان از آن به‌عنوان راهکاری برای افزایش سرمایه‌های اجتماعی یاد کرد.