امام موسی كاظم(ع) فرو برنده خشم در دشواری‌ها

 هفتمین امام شیعیان حضرت موسی‌بن‌جعفر(ع)، در هفتم ماه صفر سال ۱۲۸ هجری قمری در ابواء متولد گردید. پدر بزرگوارش حضرت امام‌ جعفرصادق(ع)، و مادر گرامیش حمیده است.
میلادش برای امام صادق (ع)، چنان شادی‌بخش بود که آن حضرت به‌ همین مناسبت 3 روز جشن گرفت و مردم مدینه را اطعام داد.
نام مبارکش موسی و القاب و کنیه‌هایش متعدد است؛ مشهورترین لقبش کاظم و صابر و معروف‌ترین کنیه‌اش ابوالحسن‌ است. نقش نگین انگشتری‌اش جمله حسبی‌ا... بوده است.

 امامت
ایشان که براساس تقدیر الهی قرار بود پس از پدر بزرگوارش امامت امت را به عهده بگیرد، تحت تربیت فوق‌العاده امام صادق(ع)،  مراحل رشد و کمال را پشت سر گذاشت و مرحله نوجوانی و جوانی را طی کرد، به گونه‌ای که تا آخر عمر، جلال و جمال الهی در صورت و سیرتش مشهود بود. از حوادث مهم دوران جوانی آن امام بزرگ، مرگ نابهنگام برادر بزرگترش، اسماعیل بود که از الطاف خفیّه الهیّه محسوب می‌شد و زمینه‌ساز تثبیت امامت ایشان شد. تلاش امام جعفر صادق(ع)، نیز در این راستا و به منظور جلوگیری از انحراف جریان امامت بود هر چند بعدها نیز گروهی پیدا شدند و پس از امام صادق(ع)، معتقد به امامت اسماعیل گشتند و مرگ ایشان را انکار کردند.
سرانجام پس از شهادت جانگداز امام صادق(ع)، موسی‌بن جعفر(ع)، در سن 20 سالگی مسئولیت بزرگ امامت و هدایت امّت را در یکی از بحرانی‌ترین دوران‌ها به دوش گرفت.

 دوران امامت
از مشکلات روزهای نخستین امامت موسی‌بن‌جعفر(ع)، ادّعای امامت دروغین برادر بزرگتر حضرت، عبدا...‌افطح بود که گروهی را به دنبال خود کشید و فرقه«فطحیه» به همین ترتیب شکل گرفت. هر چند با برخورد روشنگرانه‌ امام(ع)، عبدا... با شکست روبه‌رو شد.
دوران سی‌وپنج ساله امامت موسی‌بن جعفر(ع)،  مصادف بود با اوج قدرت حکومت بنی‌عباس و هم‌زمان با 4 تن از حاکمان عیّاش و خون‌آشام عباسی به‌ نامهای منصور دوانیقی، مهدی عباسی، هادی عباسی و هارون‌الرشید که حضرت نیز به فراخور شرایط زمانیِ حساسِ هر یک، وظیفه سنگین امامت و هدایت امّت را به بهترین شکل ممکن به دوش کشید، و اگرچه با حوادث سهمگین و خونینی همچون شهادت مظلومانه گروهی از آل‌علی(ع)، روبه‌رو گردید، ولی لحظه‌ای از وظیفه خطیر خود کوتاهی نکرد و تلاش مستمر خویش را عمدتاً در محورهای زیر متمرکز ساخت.
نخست : تبلیغ دین خداوند و گسترش فرهنگ اسلام، تبیین و تشریح معارف و احکام الهی در قالب احادیث بلند و کوتاه و پاسخ به پرسش‌های شفاهی و کتبی و... .
دوم: پرورش انسان‌های مستعد و تربیت شاگردان والامقام و شاخص در میدان علم‌وعمل و حفظ و حراست آنان.
سوم: مبارزه بی‌امان با حاکمان جور و ستم و غاصبان خلافت و شکستن صولت شیطانی آنان در میدان‌های مختلف و تشریح مبانی حق.
چهارم: تربیت یاران مدیر و مدبّر و خودساخته و نفوذ دادن آنان در مراکز حساس حکومتی، تا مرز وزارت و استانداری، به منظور خنثی‌سازی نقشه‌های مخرب و دین‌سوز دشمنان، کمک به مظلومان و محرومان و دفاع از حریم شیعیان.
پنجم: ساماندهی شیعیان با شیوه‌های مختلف تربیتی، عملی، مناظره‌های سیاسی و... .
امام(ع) در این مسیر، نهایت تلاش خویش را مبذول داشت و در مواقع لازم از اهرم‌های فوق‌العاده‌ای همچون استفاده از معجزه، دعای مستجاب و به‌کارگیری علم امامت امام کاظم(ع) بهره برد.

 فضایل و مناقب امام كاظم(ع)
موسي‌بن‌جعفر(ع) در قدر و مقام بزرگوارترين فرزندان حضرت صادق(ع) و در مرتبه والاتر از آنان بود و آوازه بزرگواري‌اش بيش از برادران بود. در زمان آن حضرت با سخاوت‌تر و گرامي‌تر و خوش معاشرت‌تر از ایشان ديده نشد، و در عبادتْ سرآمد مردم آن زمان و پرهيزكارترين آنان و در جلالت مقام و فهم و دانش برتر از همگان بود. و عموم شيعيانِ پدرش امام صادق(ع) معتقد به امامت آن بزرگوار گشته و سر تعظيم در برابرش فرود آورده و تسليم دستورات ایشان شدند و از پدر بزرگوارش درباره امامت و جانشيني آن جنابْ نصوص و روايات و اشاره‌هاي زيادي روايت كرده‌اند و معالم و فرامين دين خود را از ایشان گرفتند و آنقدر نشانه و معجزات از آن حضرت روايت كرده‌اند كه موجب قطع بر حجّيت و امامت ایشان خواهد شد.

 سيره سياسي امام كاظم(ع)
پيشواي هفتم شيعيان، حضرت موسي‌بن‌جعفر(ع)، همانند ديگر امامان معصوم(ع) براي احياي فرهنگ اسلام و گسترش ارزش‌هاي الهي در طول امامت 35 ساله خويش(148 تا 183 ه. ق) كه با 4 تن از خلفاي ستمگر عباسي(منصور، مهدي، هادي و هارون‌الرشيد) همزمان بود، تمام مشكلات و سختي‌ها را به جان خريد و به فرهنگ صبر و مقاومت در راه اسلام معناي حقيقي بخشيد.
آن حضرت تمام توانایي‌هاي خود را در اين زمينه به كار گرفت و صلابت و استواري در راه دفاع از فضيلت‌ها و مبارزه با مفاسد اخلاقي و اجتماعي را به معناي تامّ كلمه مجسّم ساخت. در زيارت آن امام مي‌خوانيم: «اَشْهَدُ اَنَّكَ... صَبَرْتَ عَلَي الاْذَي في جَنْبِ اللّهِ وَجاهَدْتَ فِي اللّهِ حَقَّ جِهادِهِ؛ شهادت مي‌دهم كه تو(اي امام هفتم) بر تمام آزارها در راه خدا صبر كردي و در راه خدا آن گونه كه سزاوارش بود كوشيدي.»

 کاظم، فروبرنده خشم
حضرت موسی‌بن‌جعفر(ع) پیشوای هفتم مسلمانان به القابی چون کاظم، صالح، صابر و امین لقب یافته بود، ولی مشهورترین لقب ایشان کاظم، یعنی فروبرنده خشم است. ظلم و ستمی که در زمان خلافت حاکمان عباسی برآن حضرت رفت، بسی بیشتر و سخت‌تر از آن است که در قلم آید، ولی آن امام هُمام در کنار تحمل همه این مرارت‌ها، صبر پیشه کرد، خشم خود را فروبرد و با دشمنان با بردباری رفتار کرد و بدین جهت، به«کاظم» شهرت یافت.
* منبع: پایگاه اطلاع رسانی حوزه