سمفوني ناهماهنگ فرهنگ در استان

در هفته گذشته 2 رويداد توجهات را به مسائل فرهنگي و ضعف‌هاي اساسي آن دراستان جلب كرد. ابتدا تجمع از پيش برنامه‌ريزي شده روزهاي عاشورا و مراسم روز سوم شهادت اباعبدا...(ع) و پس از آن نيز حضور خطيب و واعظ شناخته شده حجت‌الاسلام قرائتي و بيان اشكالات حوزه فرهنگ از زبان بي‌پيرايه و صريح وي بود.
تلاقي نمايش ضعيف برنامه‌ريزي‌هاي فرهنگي و سپس آسيب‌شناسي بيان شده توسط قرائتي را بايد بهانه و فرصت خوبي براي برنامه اين هفته دانست.
هفته‌اي كه روز پاياني آن به نام روز «فرهنگ عمومي» نامگذاري شده و به روال سابق قرار است مباحث فرهنگ استان در اين روز به بحث و نظر گذاشته شود و البته متأسفانه پس از آن به فراموشي سپرده شود.
اما آنچه كه هدف از نامگذاري اين روز به نام فرهنگ بوده برپايي مراسم نمادين و جلسات يكروزه نبوده و چشم‌انداز آن تعيين راهبردي يكساله- در كوتاه‌مدت- و چند ساله - در بلندمدت- نشان شده است.
مع‌الوصف در ساليان اخير فرهنگ اگرچه در زبان و نوشتار بسيار تيتر و برجسته بوده اما در عمل همچنان در زیر سایه باقي مباحث از جمله مسائل سياسي و اقتصادي بوده است.
اين در حالي است كه در نگاه استراتژيك و بلندمدت، بيشترين اهميت و سرمايه روي موضوع فرهنگ و ارتقاي آن گماشته مي‌شود. امري كه امروز در كشورهاي پيشرفته و الگوي توسعه ايران سال‌هاست نصب‌العين شده است.
اما در ايران حداقل‌های دريافتي را قشر فرهنگي و كاركنان اين بخش دارند و از آنسو انتظار بيشترين دستاورد از آن وجود دارد. اين در حالي است كه بيماري فرهنگي در نظام آموزشي، تربيتي و برنامه‌ريزي سال‌هاست به چشم همه مي‌آيد اما راهكاري براي آن نيست و در عمل هم سر برنامه‌ريزان و متصديان به هر جايي گرم است الا فرهنگ.
از مظلوميت فرهنگ چه بايد گفت كه اين رشته سر دراز دارد. اما تکرار ضعف شكلي در برپايي تجمعات عاشورايي استان كه سال‌هاست برای آن ساعت‌ها جلسه و انرژي صرف می شود با آن بخش از سخنان منتقد سال‌هاي اخير حوزه فرهنگي يعني حجت‌الاسلام قرائتي تلاقی پیدا می‌کند که گفت: «بودجه را به بهانه موضوعات فرهنگي است هزینه می‌کنند».
نكته اينجاست فرهنگ رسماً در بودجه رديف‌هاي متعدي دارد اما در مقام اجرا و عمل پيشرفتي نداشته و بلكه پسرفت داشته است. في‌المثل در استان ما، حركتي در 3 سال اخير براي متمركز شدن عزاداري‌ها در روزهاي عاشورا و ايام ديگر برنامه‌ريزي شده اما هر ساله ضعف‌هاي شكلي تكرار شده و كسي هم به فكر حل و چاره آن نيفتاده است.
در مظلوميت فرهنگ در بحث اعتبارات همين بس كه علي‌رغم پيش‌بيني‌هاي 3 ساله براي تجمعات عاشورايي بودجه و اعتباري براي بهره‌مندي از يك سيستم صوتي قوي و مناسب در اين عزداري‌ها در نظر گرفته نشده است و البته تمامي دستگاه‌هاي متولي حوزه فرهنگ داعيه عملكرد مطلوب را دارند اما از اين هفت دست اسباب پذيرايي هيچ شام و ناهاري دندان فرهنگ را نگرفته است.
اين حكايت از يك بيماري دارد كه به «ناهماهنگي و موازي‌كاري» در حوزه فرهنگ بازمي‌گردد.
از اين رو انتظار مي‌رود در آستانه روز فرهنگ عمومي در شوراي فرهنگ عمومي استان به تشكيل جلسه و گراميداشت اين روز بسنده نكند و به واقع‌ فكري اساسي براي اوضاع فرهنگي استان بشود.
فرهنگ استان ما در حوزه‌هاي مختلف كم‌جان بوده و اين علي‌رغم وجود ظرفیت‌های بي‌نظير ديني و تاريخي بود كه خبر از بي‌تدبيري و كم‌اهميتي متصديان مي‌دهد.
حوزه تبليغاتي، ‌اطلاع‌رساني، آگاهي‌بخشي، تخصيص اعتبارات و هزينه‌كرد آن و همچنين موازي‌كاري و سمفوني ناهماهنگ فرهنگي‌كاران همگي خبر از حال ناخوش فرهنگ مي‌دهند. سال‌هاست كه اين را مي‌گوييم اميدواريم امسال شنيده شود.