سیاهدستانی با روی سفید
نویسنده : حکیمه سادات نظیری
یادداشت
کشور ایران از آغاز سرشار از منابع طبیعی بوده و هست. این منابع سالیان درازی دست نخورده مانده بود تا اینکه پای استعمار به کشور ما باز شد و آنها با خرده هوشی که از مواجهه با محرومیت در کشورهای خودشان بدست آورده بودند، منابع ایران را کشف کردند.
اینجا بود که حکومت ها ودولت های ایرانی هم به فکر استخراج از این منابع و افزایش آورده های مالی افتادند. یکی از این منابع طبیعی که خدای مهربان در کشور ما به ودیعه گذاشته، معادن است.معادن ذغال سنگ، مس، آهک، طلا،... همه این منابع در جای جای کشور ما بهصورتی غنی از دیرباز یافت می شد. برای استخراج از این منابع اشخاصی به شغل معدن رو آوردند ومعدن چی نام گرفتند. این شغل همواره با خطر جانی مواجهه بود و گاه سرپرست یک خانواده حین انجام وظیفه از دنیا میرفت.
اما امروز شغل معدن چی کنار رفته و با مهندسی معدن جایگزین شده است. این شغل که بصورت آکادمیک تدریس می شود همچنان با خطراتی مواجه است اما به دلیل گسترش علمی آن، این خطرات شناسایی شده و مهندس معدن، با شغل سخت اما پر از رمز و رازی روبروست. کار مهندس معدن را میتوان در مراحل زیر خلاصه کرد: پیجویی، اکتشاف، استخراج و فراوری.
در مرحله نخست که کسب اطلاعات اولیه است، مهندس معدن به کمک برخی از متخصصان دیگر به بررسی اولیه و تصمیم در مورد نوع کانی و محل اکتشاف معادن میپردازد. برای این کار از روشهای مختلفی مانند مشاهده، آزمایشات فیزیکی، نقشه برداری، نمونه برداری و ... استفاده میشود. مرحله اکتشاف شامل اکتشاف مقدماتی، نیمه تفضیلی و تفضیلی میباشد که در هر مرحله مهندس معدن با بررسی روند کار، نوع اکتشافات و برآورد هزینه ها در مورد ادامه دادن یا ندادن کار تصمیم میگیرد. در عملیات استخراج معادن، مهندس معدن باید عوامل زیادی از جمله شرایط اقتصادی، فنی، نحوه حمل و نقل مواد و ... را مورد بررسی قراردهد.
استخراج معدن، عملیات حفاری و آتشباری به منظور خردکردن سنگ، بارگیری و باربری و در اغلب اوقات سنگشکنی به منظور رساندن ابعاد سنگ ها به اندازه مناسب است. مهندس معدن بهترین راه برای استخراج مواد خام از معدن را با استفاده از روشهای انفجار وحفاری پیدا میکند.
عملیات استخراج در معادن به دو صورت روباز یا زیرزمینی انجام میگیرد که با توجه به عوامل مختلف در مورد نوع آن تصمیمگیری میشود. در بخش فراوری نیز که در کارخانههای خالص سازی مواد خام به منظور تهیه خاک، سنگ و سایر مواد معدنی مورد نیاز صنایع مختلف صورت میگیرد، مهندس معدن نقش فعال و اساسی دارد.
کشور ما ایران به دلیل دارا بودن معادن بسیار، به بهشت معادن معروف است. در ادامه به معرفی یکی از منابع مهم کشورمان میپردازیم:
۱. معدن مس سرچشمه
معدن مس سرچشمه یکی از اصلیترین معادن مهم ایران میباشد که در شهر کرمان وجود دارد. این معدن در ۱۶۰ کیلومتری جنوب غربی شهر کرمان قرار گرفته است. این معدن را به عنوان یکی از بزرگترین تولید کنندگان مس در ایران میشناسند. در خاورمیانه این معدن را به عنوان یکی از بزرگترین معادن روباز معرفی میکنند. استخراج در این معدن به این گونه است که بعد از عملیات انفجار سنگهای معدن را بر اساس مشخصات و نوع به محل مناسب انتقال میدهند. بعد از آن با توجه به برنامه مربوط به تولید معدن، سنگ شکن اولیه و بارگیری انجام خواهد شد. در حال حاضر باید بدانید که این معدن مهم نخستین تولیدکننده مس در کشور ایران به شمار میرود.
|