مسئولان از خرید و فروش چاه‌ها در استان خبر می‌دهند

چاه‌هاي غيرمجاز، قاتلان آب استان

■ نماينده مجلس: آب های زیرزمینی کشور 50 متر و در همدان 20 متر پایین‌تر است

همدان‌پيام: سال‌هاست كه زمزمه‌هاي كم‌آبي به گوش مي‌رسد. مدت زيادي است كه مي‌گويند كم‌آبي به بحران منطقه تبديل شده است؛ بحراني كه اگر ادامه يابد تبديل به يك فاجعه مي‌شود و طولي نخواهد كشيد كه جنگ، جنگ آب خواهد بود. اما با دانستن همه اين موارد متأسفانه گام مؤثري در اين راستا برداشته نشد و حفر بي‌رويه چاه‌هاي غيرمجاز و عدم برخورد بموقع و مناسب با اين حركت، به مشكل بي‌آبي منطقه دامن زده است تا جایي كه در سال‌هاي اخير بسياري از كشاورزان به همين دليل متضرر شدند و باغ‌ها آسيب ديدند.
برخي از كشاورزان منطقه معتقدند كه هنوز هم با حفر اين چاه‌ها برخوردي صورت نمي‌گيرد و حتي وقتي مسئولان را در جريان اين امر قرار مي‌دهند به راحتي از كنار اين موضوع مي‌گذرند و برخوردهاي لازم صورت نمي‌گيرد. شايد بتوان دليل آن را بالا بردن ميزان توليد محصولات و اشتغال توسط مسئولان دانست.
شهرستاني كه در آن زندگي مي‌كنيم شغل غالب افراد روستايي كشاورزي است و به عنوان يك منطقه كشاورزي شناخته مي‌شود و محصولي كه از سال‌هاي گذشته و به صورت كاملاً سنتي در اين منطقه پرورش يافته انگور است و هنوز هم با كم‌آبي‌ها بسياري از كشاورزان باغ‌های خود را به صورت غرق آبي، آبياري مي‌كنند و اين خود عاملي است كه اين معضل را جدي‌تر مي‌كند؛ متأسفانه برخي از كشاورزان نمي‌پذيرند كه با سيستم‌هاي آبياري مانند قطره‌اي و باراني مي‌توانند محصول بهتر و پربارتري برداشت كنند.
مشكل كم‌آبي امسال تا حدي جدي شده است كه استاندار همدان در كارگروه اشتغال و سرمايه‌گذاري اين استان گفت: فرمانداران بايد در بحث مسدود كردن چاه‌هاي غيرمجاز پس از فصل كشت اخطار بدهند؛ چراكه بر اساس مصوبات قانوني، آنها را مسدود خواهيم كرد.
 افت 50 متري آب‌هاي زيرزميني كشور
نماينده مردم ملاير در مجلس شوراي اسلامي با اشاره به اينكه شبكه‌هاي آب زيرزميني كشور 50 متر دچار افت شده‌اند، گفت: ميانگين اين افت در استان همدان 20 متر بوده است كه با افت آب‌هاي زيرزميني كه ذخيره‌ها و سرمايه‌هاي كشور هستند، در آينده شاهد خشكي تمام چاه‌ها و قنات‌ها خواهيم بود.
علي‌نعمت چهاردولي معتقد است برداشت غيرمجاز آب به دردسري جدي و بيش از حد تبديل شده است؛ به همين دليل طي سياست اتخاذ شده در استان تصميم گرفته شد به چاه‌هاي غيرمجاز سامان داده شود.
وي با اشاره به اينكه سابق بر اين در عمق 30 متري آب داشته‌ايم و در حال حاضر به عمق 80 متر، 140 متر و حتي در برخي مناطق به 200 متر رسيده‌ايم، افزود: فكر مي‌كنيد تا كي و چه عمقي مي‌توانيم آب برداشت كنيم؟
اگر مديريت نشود، برگ سبزي نمي‌ماند
به گفته چهاردولي، اگر مشكل آب مديريت نشود نه تنها برگ سبزي در استان همدان باقي نخواهد ماند؛ بلكه براي آب آشاميدني نيز دچار مشكل خواهيم شد. بايد برداشت از آب‌هاي زيرزميني را با بارش نزولات همگام كنيم.
وي با تأکید بر اينكه بايد روي چاه‌هاي عمومي كه متعلق به همه مردم است سرمايه‌گذاري کنیم و چاه‌هاي دردسرساز جمع‌آوري شود، گفت: بايد چاه‌هاي حفر شده‌ ساماندهي شوند، از آب‌هایي كه از منابع زيرزميني استخراج مي‌كنيم به درستی استفاده کنیم (مثلاً به صورت آبياري تحت فشار) و از نهرها و كانال‌ها نيز به نحو مطلوب استفاده كنیم كه در اين زمينه جهاد كشاورزي مي‌تواند ورود يابد.
 برنامه‌ريزي پس از اقدام مردم!
چهاردولي جدي‌ترين مشكل را آغاز به برنامه‌ريزي مسئولان پس از اقدام مردم دانست و گفت: اگر مي‌خواهيم فعاليتي انجام دهيم بايد پيشاپيش مردم حركت كنيم متأسفانه مسئولان در ابتدا اجازه مي‌دهند حركتي آغاز شود سپس در صدد پیشگيري برمی‌آیند، اگر برنامه‌ريزي بموقع صورت مي‌گرفت اين مشكلات به وجود نمي‌آمد.
وي با تأكيد بر اينكه بايد با اقدامي منطقي، مراقب كشاورزاني باشیم كه سرمايه‌گذاري كرده‌اند، گفت: اگر موجب خشك شدن باغ‌های آنان شويم مشكل جديدي به نام حاشيه‌نشيني! رقم مي‌خورد.
نابودي سرمايه كشاورز
نماينده مردم ملاير در خانه ملت همچنين گفت: در حال حاضر اين چاه‌ها حفر شده‌اند و كشاورزان با اتكا به آن كشاورزي كرده‌اند؛ اين موضوع بايد مديريت شود نه اينكه به يكباره چاه‌ها را مسدود كنيم؛ چراكه اين حركت تنها به مشكل اشتغال كشور دامن مي‌زند. به گفته چهاردولي، فرهنگ‌سازي بايد به مرحله‌اي برسد كه اجبار و تنش كنار برود، بايد كشاورزان را متوجه عمق فاجعه كنيم.
مسدود شدن 100 حلقه چاه
مطابق معمول موفق به گفت‌وگو با رئيس منابع آب منطقه‌اي شهرستان ملاير نشديم، اما مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای همدان با اشاره به اينكه از ابتدای سال تا کنون 100 حلقه چاه غیرمجاز در استان همدان مسدود شده است، گفت: پر شدن این تعداد چاه موجب صرفه‌جویی 11 میلیون متر مکعبی در مصرف آب شده است.
مرتضی عزالدین در گفت‌وگو با خبرگزاري‌ها یکی از برنامه‌های امسال این شرکت را مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز عنوان كرد و افزود: اين رويكرد برای جلوگیری از مصرف بیش از اندازه آب و همچنین حفظ منابع آب در استان همدان است.
 شناسايي سه هزار و ۷۰۰ حلقه چاه بدون پروانه در استان
وي با اشاره به اینکه ۱۶ هزار حلقه چاه در استان همدان وجود دارد، اظهار کرد: تا سال ۸۵، سه هزار و ۷۰۰ حلقه چاه بدون پروانه در استان شناسایی شده که هنوز قانونگذار در این باره سکوت کرده و قانون مدونی در این زمینه مصوب نکرده است.
پس از سال (۸۵)، ۹۱۹ حلقه چاه غیرمجاز در استان شناسایی شده است و هم‌اکنون برای ۴۹۰ حلقه چاه غیرمجاز از سوی مراجع قضایی حکم انسداد صادر شده و پرونده مابقی چاه‌های غیرمجاز در دادگاه منتظر صدور حکم است.
توقيف ۷۰۶ دستگاه حفاری غیرمجاز در استان
عزالدين از توقيف ۷۰۶ دستگاه حفاری غیرمجاز در استان از سال ۸۵ تا پایان سال گذشته خبر داد و گفت: امسال نیز ۵۴ دستگاه توقیف و به منظور اعمال قانون به پارکینگ منتقل شده است.
 ملاير بيشترين چاه غيرمجاز در استان را دارد
وي با اشاره به اينكه ملایر با ۸۲۶ حلقه چاه و کبودراهنگ با ۸۰۸ حلقه چاه بیشترین چاه‌های غیرمجاز و بدون پروانه را در استان همدان دارند، افزود: شهرستان فامنین با ۲۰۹ حلقه چاه و اسدآباد با ۱۹۹ حلقه کمترین چاه‌های غیرمجاز و بدون پروانه را در استان دارند.
عزالدين معتقد است برداشت آب در استان همدان در سال‌های گذشته افزایش بی‌رویه‌ای داشته است، همچنين بیشترین برداشت از آب‌های زیرزمینی مربوط به شهرستان رزن با ۱۵۰ میلیون مترمکعب بوده و کمترین شهرستان کبودراهنگ با ۸۷ میلیون مترمکعب بوده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان کمترین میزان حفاری چاه‌های غیرمجاز پس از سال ۸۵ در استان را مربوط به شهرستان‌های فامنین با ۲۲ حلقه و اسدآباد با ۴۱ حلقه دانست و گفت: بیشترین میزان حفاری نیز پس از سال ۸۵ مربوط به ملایر با ۲۳۷ حلقه و همدان با ۲۲۹ حلقه چاه بوده است.
خريد و فروش چاه‌هاي غيرمجاز در ملاير
حال اين روزها كه در گرمترين تابستان سال‌هاي اخير قرار داريم؛ سرپرست جهاد كشاورزي ملاير معتقد است که مرحله بحران را پشت سر گذاشته‌ایم و حالا ديگر به فاجعه آب در منطقه رسيد‌ه‌ايم. حجت‌ا... مصطفوي از وجود بيش از هزار حلقه چاه غيرمجاز در ملاير خبر داد كه متأسفانه تعداد كمي از آنها مسدود شده‌اند و ناگوارتر اينكه اين چاه‌ها خريد و فروش مي‌شوند.
مسدود كردن چاه‌هاي غيرمجاز بدون تنش
وي از تهيه طرحي با عنوان ساماندهي چاه‌هاي غيرمجاز سخن گفت؛ طرحي كه در طي آن بدون هيچگونه تنش و درگيري، كشاورز چاه خود را مسدود كند.
مصطفوي طرح ساماندهي چاه‌هاي غيرمجاز را در راستاي ايجاد روح صرفه‌جويي در مصرف آب دانست كه در عين حال، اراضي كشاورزان بهره‌بردار محدود نخواهد شد.
وي همچنين مصرف بهينه را دومين هدف اين طرح اعلام كرد و گفت: در اين طرح با ديد كارشناسي و دقيق به هدف نگاه شده است و ميزان موفقيت آن به همين امر بستگي دارد.
سرپرست جهاد كشاورزي ملاير با اشاره به اينكه تمام فرم‌ها و مشخصات اين طرح در ملاير طراحي شده است، افزود: در اين طرح صاحبان هر حلقه چاه كه در يك محدوده واقع شده‌اند با هم تفاهم مي‌كنند كه با نظر كارشناسي و با رعايت ضوابط يك چاه به عنوان چاه محور فعال بماند و سه چاه ديگر زير نظر ادارات و نهادهاي ذي‌ربط مسدود و مسلوب‌المنفعه مي‌شوند.
 طرح برخورد با تنش ناموفق است
وي با بيان اينكه تا كنون 231 چاه غيرمجاز در شهرستان ساماندهي شده‌اند، گفت: در اين طرح از مجموع دبي چاه‌ها يك مجموعه، يك‌چهارم آن به چاه محور اختصاص مي‌يابد و كشاورزان در ازاي دريافت پروانه مكلف به اجراي آبياري تحت فشار هستند.
مصطفوي معتقد است برخورد با تنش و از طريق نيروي انتظامي با كشاورزان روستايي موفق نخواهد بود.