عامل اصلی فروچالههای دشت کبودراهنگ برداشت بیرویه آب توسط نیروگاه مفتح در سالهای گذشته است.
این مطلب را دادستان همدان تأکید کرده و گفته است: باید سریعتر برجهای خشک در نیروگاه ایجاد شود. دهه60 شمسی را باید دهه «تصمیمهای احساسی» در ایران نامید. در این دهه و سالهای حول و حوش آن، تصمیمهایی در ایران گرفته شد که جوانب آن بهطور کامل در نظر گرفته نشده بود و اثرات آن در سالهای بعد خود را نشان داد؛ احداث «نیروگاه برق شهید مفتح همدان» از این دست موارد است.
نیروگاهی که در بحبوحه سالهای جنگ تصمیم به ساختن آن گرفته میشود و در نخستین سال پس از پایان جنگ تحمیلی، میتسوبیشی ژاپن وظیفه ساختن آن را برعهده میگیرد.
تنگناهای مالی که ایران در آن زمان با آن مواجه بود اما باعث میشود «ساختن برج تر» که مصرف آب زیادی را در پی دارد، به عنوان سیستم خنککننده نیروگاه انتخاب شود.
ریشه این تصمیم نیز این مسأله بود که هزینه ساختن برجتر 60درصد ارزانتر از برج خشک بوده است. از سویی در آن زمان هیچ ایدهای در مورد بحران آبی که در سالهای بعد کشور را گرفتار خواهد کرد، وجود نداشت و از این رو با اعتماد بر حجم منابع آب زیرزمینی تصمیم به ساخت برج تر برای خنک کردن نیروگاه گرفته میشود.
این در حالی است که، رژیم خنککنتر در کشورهای دیگر فقط در کنار دریا و با شرط بههم نریختن اکوسیستم اطراف مورد استفاده قرار میگیرد.
در ادامه و به فاصله اندکی بعد از راهاندازی این نیروگاه، بحران آب چهره خود را به صنعت نیروگاهی ایران نشان داده و همین مساله تکاپوی مسئولان برای جبران تصمیم اشتباه سالهای گذشته را سبب شد. در نهایت و با طی سالهای طولانی و مصرف حجم بالایی از منابع آب زیر زمینی در منطقه، سال 94 رژیم خنککننده نیروگاه از«تر» به «خشک» تبدیل شده و زمینه کاهش 75درصدی مصرف آب را فراهم میآورد.
همان سال و همزمان با سفر وزیر نیرو دولت تدبیر و امید به استان همدان طرح انتقال پساب به نیروگاه شهید مفتح نیز تصویب شد.
اما گویا مشکلات این نیروگاه به طور کامل رفع نشده است چرا که دادستان همدان وجود نیروگاه مفتح را عامل فروچاله و خشکی دشت کبودراهنکگ میداند. حسن خانجانی در کارگروه نظارت و پیگیری حقوق عامه با محوریت فرونشست و فروچالههای دشت کبودراهنگ اظهار کرد: بسیاری از کارشناسان، متولیان امر نیروگاه شهید مفتح را مسئول کاهش آبهای زیرزمینی و ایجاد فرونشست و فروچالههای موجود در دشت کبودراهنگ میدانند. وی گفت: باید هرچه سریعتر برجهای خشک تکمیل شوند تا نیروگاه لااقل هشت ماه سال از برجهای خشک استفاده کند.
مدیران آبفا و آبمنطقهای بهانهتراشی میکنند
دادستان همدان در ادامه عنوان کرد: بهانهتراشی شرکت آب و فاضلاب در حوزه عدم نظارت و جلوگیری از ورود فاضلاب خانگی و شهری به رودخانهها و آبهای زیرزمینی قابل قبول نیست، چراکه موضوع آلوده شدن آب رودخانهها و یا آبهای زیرزمینی به طور مستقیم تهدیدکننده سلامت مردم است.
وی گفت: در شرایط تنش آبی همدان، آب منطقهای باید چاههای غیرمجاز را پر کند نه پلمب، این در حالی است که تاکنون اقدام مؤثر و اثربخشی برای پر کردن چاههای غیرمجاز انجام نداده و کمبود بودجه را بهانه میکنند!
خانجانی تصریح کرد: درباره چاههای آب مجاز نیز نظارتی که باید انجام نمیگیرد و در مواردی شاهد برداشت بیرویه از چاههای مجاز هستیم که این امر نیز نیاز به نظارت بیشتر دستگاههای متولی دارد.