دفاتر ثبت نیمه‌تعطیل شدند

اختلال بی سابقه در سامانه ثبت اسناد

■ مسئولان اداره کل ثبت می‌گویند که مشکل، اختلال سرور مرکزی بوده و امروز رفع خواهد شد
«فعلاً سیستم قطع است»؛ این پاسخی آشنا برای مراجعان به دفاتر ثبت اسناد رسمی استان در روزهای گذشته بوده است. شنیدن این پاسخ همانا و سرگردانی، عصبانیت و نگرانی مراجعان از سوی دیگر که با تأخیر در معاملات متعهد پرداخت خسارات زیادی می‌شدند؛ از دیرکرد گرفته تا احتمال از فسخ و از بین رفتن اصل معاملات و ضرر کلی که چرخه گردش پول را به تأخیر می‌انداخت. این نگرانی‌ها را اگر راهت به دفاتر اسناد رسمی استان در 4، 5 روز گذشته می‌افتاد می‌دیدی. سیبل گلایه و انتقادات و گاهاً سروصداها هم کسی نبود جز سردفتران شهر که کاری از دستشان برنمی‌آمد جز اینکه بگویند «فعلاً سیستم قطع است؛ باید صبر کنید».
یکی از سردفتران همدان به همدان‌پیام می‌گوید: «از روز چهارشنبه هفته گذشته سامانه ثبت اسناد قطع شده و کار را در دفتر اسناد رسمی به حالت تعلیق در آورده است. روز (یکشنبه) هم از صبح قطع و وصل داشته که البته نزدیک ظهر وضعیت عادی شده است». وی که نمی‌خواهد نامش در گزارش آورده شود از این وضعیت پدیدآمده انتقاد می‌کند و می‌گوید: «این وضعیت موجب درگیری مراجعین با کارکنان دفاتر شده به طوری که با ما درگیر می‌شوند و حرف ما را که می‌گوییم سیستم قطع است باور نمی‌کنند».
«دریغ از یک پیامک یا اطلاع‌رسانی»؛ این هم انتقادی بود که این سردفتر به جامعه سردفتران و ثبت اسناد استان وارد می‌کند که چرا پیش از قطعی و اختلال سامانه و ادامه این مشکل اطلاع‌رسانی نکرده‌اند تا مراجعان آنها را مقصر ندانند». به گفته وی تنها پاسخی که از اداره ثبت اسناد و املاک استان برای چرایی و زمان رفع مشکل شنیده‌اند فقط این بوده که «باید صبر کنید».
این سردفتر می‌گوید از طریق ارتباط با همکاران خود در دیگر شهرها هم اطلاع پیدا کرده در دیگر شهرستان‌های استان و حتی استان‌های دیگر هم سامانه ثبت از روز چهارشنبه هفته گذشته قطع شده است.
سردفتر دیگری حوالی میدان مرکزی همدان می‌گوید: «با این قطعی چند روزه که جوابی هم برای آن ندارند من روزی 80 هزار تومان هزینه باز بودن دفتر را می‌دهم». این سردفتر البته می‌گوید آنگونه که اطلاع پیدا کرده مشکل از عیب سامانه‌ای است که پیش از عید هم یکی دو روزی اختلال به خود دیده بود.
در تماس با دیگر شهرستان‌های استان هم سردفتران همچنان از قطع بودن سامانه و سرگردانی مراجعین می‌گفتند. یکی از کارکنان دفتر ثبت اسناد رسمی در اسدآباد اما می‌گوید: «در برخی نقاط تهران سامانه وصل است اما شهرستان‌ها قطع بوده است». این حکایت فقط برای 136 دفتر اسناد رسمی در استان نبوده؛ آنگونه که جست‌وجو شد در استان‌های اطراف و حتی مناطقی از شهر تهران هم اختلال در سامانه ثبت اسناد از روز چهارشنبه هفته گذشته آغاز شده است.
این گفته را سردفتری در شهر کرمانشاه تأييد می‌کند و به ما می‌گوید: «از روز چهارشنبه سامانه ثبتی در این شهر کاملاً قطع شده است».
تهرانی‌ها اما وضعیتی بهتر از شهرستان داشتند. مسئول دفتر ثبتی در منطقه تهرانپارس در پاسخ به پرسش ما می‌گوید: «ما مشکلی نداریم فقط روز چهارشنبه اختلال داشتیم». در غرب تهران هم حکایت همین بوده اما در مناطقی از جنوب سردفتران از قطع و وصل سیستم خبر دادند.
 قطعی 5 روز سامانه ثبت بی‌سابقه بوده!
اگر راهت زیاد به دفاتر ثبت اسناد رسمی خورده باشد قطعی سیستم و انتظار برای وصل آن خیلی برایت ناآشنا نیست. سردفتران گزارش می‌گویند که این دست قطع و وصل‌ها همواره بوده و برایشان عادی شده حتی پیش از عید هم یکی دو روزی اختلال در سیستم را داشته‌اند اما اینکه 4 روز سامانه قطع شود را بی‌‌سابقه می‌دانند. شاید نزدیک‌ترین نمونه به این قطعی را در شهریورماه 92 بتوان یادآور شد که آن هم علی‌رغم اینکه روز آغازین اجرای سراسری طرح الکترونیکی شدن ثبت اسناد بود فقط یک روز در سراسر کشور قطعی به بار آورد که البته با اطلاع قبلی دفترخانه‌ها همراه بود.
اما قطعی 5 روزه سامانه ثبت اسناد در کشور بی‌سابقه بوده که حتماً باید دلیلی بزرگتر از قطع و وصلی‌های عادی دفترخانه‌ها را داشته باشد.
به پایگاه اطلاع‌رسانی اداره کل ثبت اسناد و املاک استان همدان مراجعه می‌کنیم اما دریغ از یک اطلاعیه یا خبری که اطمینانی به مراجعان و سردفتران داده باشد. شاید هم از آنجایی که مشکل کشوری بوده این وظیفه را از خود ساقط دیده‌اند.
سرور مرکزی با اختلال روبه‌رو شده
معاون پشتیبانی اداره کل ثبت اسناد استان دلیل قطعی سامانه ثبت را اینگونه به ما می‌گوید که: «سرور مرکزی 5 استان مستقر در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با اختلال روبه‌رو شده است». مؤمنی مشکل عمده سرور را از ناحیه ثبت احوال در احراز هویت افراد می‌داند.
وی نام استان‌های دیگری را که با همدان سرور مشترک در سامانه ثبت اسناد دارند می‌آورد که البته گزارش ما و اعلام قطعی در کرمانشاه نشان می‌دهد قطعی سیستم فقط برای سرور استان‌های مشترک با ما نبوده که شامل اصفهان، البرز، خوزستان و قم می‌شود.
جزئیات بیشتر را از مسئول آی تی اداره کل ثبت اسناد استان پرس‌وجو شدیم. رشتی‌زاده در این‌باره می‌گوید: «ما در سیستم ثبت آنی تمام فرایندها را الکترونیکی کرده‌ایم و از ناحیه سرورهایی که مورد پشتیبانی ما در استان هستند مشکلی نبوده اما سرورهای ما مستقر در سازمان مرکزی دیگر در اختیار ما نیست و این اختلال به آنها برمی‌گردد».
وی خدمات ثبتی به استان را از ناحیه چند کانال عنوان می‌کند و می‌گوید که یکی از کانال‌های سرویس‌دهنده دچار مشکل زیرساختی شده و به همین خاطر است که برخی دفاتر استان‌ها وصل‌اند و برخی هم قطع.
به گفته مسئول آی تی اداره کل ثبت اسناد استان کارشناسان این سازمان 5 شبانه‌روز می‌شود که روی این مشکل کار می‌کنند اما این‌بار گویا حادتر از گذشته بوده و این نخستین‌بار است که چنین مشکلی روی داده است.
از رشتی‌زاده می‌پرسیم که چرا اطلاع‌رسانی مناسبی از سوی اداره ثبت اسناد استان به دفترداران صورت نگرفته که وی در پاسخ می‌گوید: «ما رئيس جامعه سردفتران استان را از این موضوع مطلع کرده‌ایم و این وظیفه او بوده که با پیامک سردفتران را توجیه و آگاه کند».
 نهایت ماجرا آنکه مؤمنی معاون پشتیبانی اداره کل ثبت اسناد و املاک بر اساس قولی که از سازمان مرکزی شنیده وعده می‌دهد که فردا (امروز) حتماً سامانه ثبت اسناد دفاتر وصل خواهد شد.
 خسارت کم نبوده!
در اینکه مشکل پدید آمده در سامانه زیرساختی و یا سرورها و کانال‌های سرویس‌دهنده روی داده که موجب قطعی 5 روزه سامانه ثبت شده حاد بوده شکی نباید داشت اما مشکلات زیرساختی سامانه‌های اداری در سال‌های گذشته همواره یکی از موانع تحقق برنامه دولت الکترونیک بوده و بروز چنین مشکلاتی نشان از جدیت موضوع دارد. بماند که برای قطعی‌های چند ساعته هم هنوز فکر اساسی نشده است. اما اگر رقم صدور روزانه 10 سند در دفترخانه‌ها را به عنوان میانگین کشوری بپذیریم و آن وقت این عدد را در تعداد کل دفترخانه‌های کشور ضرب کنیم، خواهیم دید که از بابت هر روز قطع بودن سیستم چه میزان تأخیر در انجام کارها بروز می‌کند و به دنبال آن چه میزان خسارت به وقت و انرژی نیروی انسانی کشور وارد می‌شود.