طي 7 سال گذشت اتحاديه‌اي تعطيل بوده كه فعال بودن آن براي رونق بخشيدن به صنعت چاپ استان همدان از اهميت بالايي برخوردار است.
اين اتحاديه به دلايل مختلفي از جمله به حد نصاب نرسيدن اعضا، 7 سال است كه در تعطيلي به‌سر مي‌برد و همين موجب شده چاپخانه‌داران استان از حمايت كافي برخوردار نباشند.
تا زماني كه اين اتحاديه احيا نشود مشكلات بسياري چون حمايت نشدن چاپخانه‌ها، نبود نظارت بر كار چاپخانه‌داران و همچنين رسيدگي به شكايات مردم و آنها، خارج شدن اقلام چاپي از استان گلوي صنعت چاپ را مي‌فشارد كه در نهايت به بيكار شدن تعداد زيادي كارگر و تعطيلي چاپخانه‌ها مي‌انجامد.
اين در حالي است كه به اعتقاد چاپخانه‌داران استان، بخش خصوصي نقش خود را در تثبيت مركزيت همدان در چاپ غرب كشور ايفا كرده و سرمايه‌گذاري براي راه‌اندازي بزرگترين چاپخانه غرب كشور در همدان، بخشي از اين نقش بوده است و اكنون نوبت بخش دولتي است تا با احياي اتحاديه چاپخانه‌داران استان همدان و جلوگيري از خارج شدن سرمايه و تعطيلي چاپخانه‌ها نقش خود را در كمك به صنعت چاپ ايفا كند.
البته ناگفته نماند كه تحريم ايران از سوي غرب و تورم و ركود اقتصادي نيز آسيب‌هايي به چاپخانه‌هاي استان وارد كرد اما اكنون زمان آن شده است كه مديران مرتبط با احياي اتحاديه چاپخانه‌داران استان همدان، دست آنهارا بگيرند و از تعطيلي آنها و بيكاري تعداد زيادي كارگر جلوگيري كنند. چاپ استان همدان با مشكلات فراواني روبه‌رو است كه نيازمند همگرايي و همدلي است تا از وضعيت كنوني خارج شود.
همدان اتحاديه فعالي ندارد
كارشناس چاپ و مدير چاپ ميهن همدان مي‌گويد: بيشتر سفارشات ما از بخش دولتي است و همچنين سفارشات ما هر سال نسبت به سال گذشته كمتر مي‌شود و دليل كم شدن سفارشات را هم مي‌توان زياد بودن چاپخانه‌ها دانست. مسعود حاجيلو ادامه می‌دهد: تنها انتظاري كه از وزارت ارشاد مي‌توان داشت اين است كه كنترل بيشتري نسبت به كانون‌هاي تبليغاتي داشته باشند كه كار را با اسم چاپخانه چاپ نكنند.
حاجیلو همچنین از نبود اتحاديه چاپخانه‌داران همدان گله‌مند است و می‌گوید: در استان همدان اتحاديه‌اي كه بخواهد به صورت فعال كار كند وجود ندارد و ما پيگير اين قضيه هستيم كه هر چه زودتر اتحاديه چاپخانه‌داران در همدان پا بگيرد.
وی در ادامه وضعيت چاپ استان همدان را تقريباً مطلوب مي‌داند و اضافه مي‌كند: دستگاه‌هايي كه در اين استان وجود دارد و نيروهايي كه در چاپخانه‌ها كار مي‌كنند موجب اين مطلوب بودن چاپ استان مي‌شود منتها نزديكي به مركز يك مقدار بر روي سفارشات تأثير گذاشته است و نسبت به شهرهايي مثل تهران، قم و اصفهان سفارشات ما كمتر است.
كارشناس چاپ و مدير چاپ ميهن همدان بزرگترين مشكل چاپ را فرستادن كارها به شهرهاي ديگر دانست و براي بهتر شدن وضعيت چاپ در استان همدان پيشنهاد داد: به نظرم اگر اتحاديه چاپخانه‌داران، وزارت ارشاد و چاپخانه‌داران با هم همكاري داشته باشند و از يكديگر حمايت كنند وضعيت چاپ در استان همدان بهبود خواهد يافت.
مشكل چاپ همدان، نزديكي به پايتخت است
مدیر چاپ اهورا هم در ادامه می‌گوید: وضعيت سفارشات ما نسبت به سال گذشته بسيار كاهش داشته است و دليل اين كاهش را مي‌توان ركود اقتصادي دانست. امير برجيان بزرگترين مشكل چاپ استان همدان را نزديكي به پايتخت و استان قم مي‌داند و می‌‌افزاید: به دليل نزديكي همدان به تهران زماني كه كار باكيفيت مي‌خواهند كارها به تهران منتقل مي‌شود به همين دليل سرمايه‌گذاران اين حرفه اين انگيزه را ندارند كه در همدان دستگاه‌ها و چاپخانه خودشان را مجهز كنند.
مدير چاپ اهورا در خصوص انتظار خود از اداره ارشاد مي‌گويد: يك شرايطي وجود دارد كه براي تهران هم حاكم است. همين قوانين هم براي شهرستان هست منتها يك بند به نام صلاحديد شهرستان وجود دارد به خاطر همين در شهرستان‌ها محدوديت خيلي بيشتر از تهران است. تنها انتظاري كه مي‌توان داشت حمايت بيشتر است و همچنين يكسان‌سازي را رعايت كنند. وي در پايان براي بهتر شدن وضعيت چاپ در استان همدان می‌گوید: به نظرم اگر بيايند قوانين را به سمت بومي كار كردن ترويج دهند و مديريت بيشتر و بهتري روي چاپخانه‌داران داشته باشند وضعيت خوبي را در پيش خواهيم داشت.
نبود دستگاه‌هاي مجهز در همدان معضل شده است
مدير چاپخانه پاسارگاد، هم مي‌گويد: سفارشات ما هم از بخش خصوصي و هم از بخش دولتي است ولی وضعيت سفارشات ما نسبت به سال گذشته نامطلوب است و دليل اين نامطلوب بودن، نبود بازار كار است و اين مسأله تنها براي صنعت چاپ نيست، بلكه كل صنايع به اين شكل است. مهدي شعباني، در خصوص انتظار خود از اداره ارشاد مي‌گويد: به نظرم اداره ارشاد بايد يك راهكارهايي را در نظر بگيرد كه ما بتوانيم با كشورهاي خارجي كار كنيم و همچنين بيايند كاغذ را ماند سال‌هاي گذشته به صورت بازرگاني به چاپخانه‌داران بدهند.
وي بیان مي‌كند: بزرگترين مشكل چاپ در استان همدان نبود دستگاه‌هاي مجهز است و متولي آن بايد چاپخانه‌ها را حمايت كند كه دستگاه‌ها به‌روز شوند. در واقع وقتي دستگاه منظم و مرتب و همچنين به‌روز نباشد كار ما هم مسلماً كيفيت خوبي نخواهد داشت.
وزارت ارشاد بايد چاپخانه‌داران را حمايت كند
مدير چاپ ترنج ملاير در خصوص انتظارش از اداره ارشاد عنوان می‌کند که تنها انتظاري كه مي‌توان داشت حمايت است. اداره ارشاد مي‌تواند وام با سودهاي پايين براي اعضا در نظر بگيرد تا اعضا بتوانند دستگاه‌هاي خودشان را مجهز كنند. مسعود مؤمني، در ادامه مي‌گويد: چاپ استان نسبت به جاهاي ديگر تعريفي نیست و بيشتر كارهاي چاپي خارج از استان انجام مي‌شود به دليل اينكه چاپخانه‌هاي استان به‌روز نيستند و امكانات لازم را كه بايد داشته باشند، ندارند.
وی بزرگترين مشكل چاپ در استان همدان را نبود چاپخانه معتبر مي‌داند و می‌گوید: به نظرم وزارت ارشاد بايد يك برنامه‌ريزي براي چاپخانه‌هايي كه تيراژ كارهاي‌شان بيشتر است و نسبت به چاپخانه‌هاي ديگر موفق‌تر هستند داشته باشد و آنها را حمايت كنند تا به پيشرفت لازم دست پيدا كنند.
گراني كاغذ و ركود چاپ
مدیر خانه چاپ مي‌گويد: وضعيت سفارشات نسبت به سال‌هاي گذشته خوب نیست و بزرگترين دليل اين ركود، گراني كاغذ است.
سعيد جعفري بزرگترين مشكل چاپ در استان همدان را گراني مواد اوليه مي‌داند و مي‌گويد: زماني اين مشكل حل خواهد شد كه اداره ارشاد چاپخانه‌داران را حمايت كنند تا به پيشرفت لازم نه‌تنها استان همدان، بلكه تمام چاپخانه‌داران كشور دست پيدا كنند.
مدير خانه چاپ، وضعيت چاپ در استان همدان را ضعيف مي‌داند و تأكيد می‌کند: دليل اصلي اين ضعف، فرسوده بودن دستگاه‌ها و نبودن نيروي متخصص در چاپخانه‌هاي همدان است.
وي براي بهتر شدن وضعيت چاپ در استان همدان عنوان می‌کند: به نظرم وزارت ارشاد بايد يك سري كلاس‌هاي آموزشي را در نظر بگيرد تا نيروهايي كه در چاپخانه كار مي‌كنند به صورت حرفه‌اي آموزش ببينند تا بتواند كار خود را به نحو احسن انجام دهند تا به بهبود چاپ در استان كمك شود.
سفارشات ما نسبت به سال‌هاي گذشته كم شده است
مدیر چاپ سيد جمال‌الدين مي‌گويد: تمام ادارات خودشان كامپيوتر، ليتوگراف و... را دارند كه تمام كارهاي چاپي را خودشان انجام مي‌دهند و همین موجب شده حجم كار چاپخانه‌های استان كم شود. چند روزی است كه برای باطل کردن مجوزم اقدام کرده‌ام؛ زيرا كانون‌هاي تبليغاتي زياد شده است.
مجتبي حضرتي می‌گوید: به نظرم دولت بايد بيايد وام با سود پايين براي چاپخانه‌داران در نظر بگيرد و كاري كنند كه ادارات كارهاي چاپي خودشان به چاپخانه‌ها بدهند نه اينكه خودشان كارها را انجام دهند.
كانون تبليغاتي‌ها ماليات پرداخت نمي‌كنند
مدير چاپ فردوسي هم می‌گوید: انتظاري كه بنده از ارشاد دارم اين است كه جلوي كساني كه بدون مجوز كار مي‌كنند را بگيرند و يا به آنها فرصت دهند كه بيايند مجوز چاپ را بگيرند چون هيچكدام از اين كانون تبليغاتي‌ها ماليات پرداخت نمي‌كنند و مي‌آيند كار چاپخانه را به اسم چاپخانه چاپ مي‌كنند و هيچ نظارتي بر روي اين كانون تبليغاتي‌ها نيست. به طور مثال اگر چاپخانه‌داري يك نقطه را جابه‌جا بنويسد و چاپ كند كلي بايد پاسخگو باشد در صورتي كه كساني كه بدون مجوز كار مي‌كنند به اين صورت نيست.
احمد هاشمي‌زاده، بزرگترين مشكل چاپ در استان همدان را حمايت نكردن چاپخانه‌ها توسط متولي چاپ در استان مي‌داند و تأكيد می‌کند: نبودن اتحاديه چاپخانه‌داران هم يكي از مشكلاتي است كه در استان وجود دارد. چون اگر مشكلي براي يكي از اعضا پيش بيايد كسي نيست كه ما بخواهيم پيش آن برويم و مشكلات‌مان را حل كنيم.
مدير چاپ فردوسي می‌گوید: اگر نظارت بر روي چاپخانه‌ها بيشتر باشد وضعيت بهتر هم خواهد شد؛ زيرا به دليل اينكه نظارت و كنترل بر روي چاپخانه‌ها وجود ندارد خيلي از كارها و سفارشات در خارج از استان انجام مي‌شود و همين موجب مي‌شود كه وضعيت چاپ وضعيت قابل قبولي نباشد.
وي پيشنهاد می‌کند بايد از هر سازماني يك نفر بگذارند تا نظارت بر روي چاپخانه‌ها انجام شود و همچنين وزارت ارشاد، اتحاديه و اماكن همه بايد با هم همكاري كنند تا ان‌شاءا... چاپ استان همدان هم پيشرفت كند.
منتظر تصويب و ابلاغ هستيم
حميدرضا فرسايي، رئيس اتاق اصناف استان همدان هم عنوان می‌کند که انتظار ما بر اين بود كه اتحاديه چاپخانه‌داران در 11 شهريورماه سال 93 همزمان با روز صنعت چاپ تشكيل شود، حدود 10 ماه پيش اتاق اصناف تمام مكاتبات را به كميسيون نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان ارسال كرده كه بايد در اين كميسيون مصوبه مورد نظر تصويب و ابلاغ شود. که اتاق اصناف وظايف خود در حوزه اتحاديه چاپخانه‌داران را انجام داده است و درحال حاضر منتظر هستيم تا سازمان صنعت، معدن و تجارت باقي كارها را انجام دهد و بتوانيم انتخابات را در اتاق اصناف برگزار و رسماً اتحاديه چاپخانه‌داران را تشكيل دهيم. با اين تفاسير آنچه مسلم است اينكه در حال حاضر چاپخانه‌داران زير نظر اتحاديه خاصي نيستند؛ چراكه قبلاً طرح بر اين بود كه چاپخانه‌داران زير نظر اتحاديه‌هاي مختلفي نظير اتحاديه كامپيوتر، محصولات فرهنگي و تزئينات تقسيم شوند اما با اين طرح مخالفت شده است. بر اساس بررسي‌ها اكثر استان‌هاي كشور از اتحاديه چاپخانه‌داران برخوردار هستند و اين در حالي است كه همدان نيز اين قابليت را دارد كه براي چاپخانه‌داران اتحاديه مستقلي را تشكيل دهد.
ركود كاري
كارشناس چاپ و نشر شهر همدان هم با بيان اينكه 107 واحد چاپخانه در استان همدان فعال است،می‌گوید: از اين تعداد 50 واحد در حوزه افست، 16 واحد در حوزه چاپ شيت، 32 واحد در حوزه چاپ ديجيتال، 2 واحد در حوزه ليتوگرافي و 7 واحد نيز در حوزه جعبه‌سازي فعال هستند. با توجه به مركزيت شهرستان همدان قرار گرفتن بيش از سه‌چهارم مراكز و واحدهاي چاپ استان در اين شهرستان (يعني تعداد تقريبي 30 مركز چاپ افست، تعداد 10 مركز چاپ سيلك، تعداد 13 مركز چاپ ديجيتال و مراكز ليتوگرافي و جعبه‌سازي در اين شهر) از جمله مشكلات آنها را مي‌توان در موارد زير دانست:
■ گران بودن مواد مصرفي (نبودن مواد مورد نياز چاپ با قيمت مناسب)
■ بالا بودن هزينه‌هاي آب و برق و گاز و...
■ بالا بودن هزينه اجاره‌بها ملك و يا خريد ملك توسط مديران چاپخانه‌ها با توجه به اينكه مكان واحد چاپي بايد داراي كاربري تجاري از شهرداري باشد.
■ ركود كاري
■ خروج كارهاي چاپي از استان
■ بالا بودن تعرفه‌هاي گمركي
ليلا درويشي در ادامه می‌گوید: اين شهرستان درحال حاضر به دليل به حد نصاب نرسيدن تعداد واحدهاي چاپي فاقد اتحاديه است، بنابراین با توجه به رايزني‌ها و مذاكرات متعدد انجام شده در طول 2 سال گذشته از طريق فرمانداري شهرستان و مجمع امور صنفي و اتاق اصناف و جلسات پي در پي و پيگيري اقداماتي در حال انجام است كه اميد است به همين زودي‌ها تا پیش از روز بزرگداشت صنعت چاپ در شهريورماه 1394 مجدداً به احيا و تشكيل اين اتحاد بينجامد كه با تشكيل اين اتحاديه برخي معضلات فعلي موجود نظير خروج كارهاي چاپي از استان مراكز چاپ غيرمجاز حل و يا لااقل كمرنگ‌تر خواهد شد و به ايجاد وحده رويه و رقابت سالم منجر مي‌شود.
كارشناس چاپ و نشر شهرستان همدان در خصوص اين سؤال كه آيا تا به حال جلوي كساني كه بدون مجوز كار مي‌كنند گرفته شده يا خير، اشاره می کند: در سال‌هاي گذشته اين اداره با تشكيل گروه ويژه‌اي اقدام به شناسايي واحدهايي كه بدون مجوز فعاليت چاپ داشته‌اند، کرده است. همچنين در مكاتبه با خود مديران چاپ از آنها خواسته شده تا نسبت به معرفي اينگونه واحدها به اداره جهت اقدامات بعدي همكاري لازم را انجام دهند. در ضمن با توجه به گزارشات دريافتي و بررسي درستي و نادرستي آنها نيز مبادرت به راهنمايي اينگونه مراكز جهت انجام مراحل اداري در صورت دارا بودن شرايط دريافت مجوز كرده است.
درويشي درباره اينكه چرا كارها خارج از استان انجام مي‌شود، بیان كرد: در خصوص جلوگيري از اين امر اقداماتي نظير مكاتبه با فرماندار محترم مبني بر توجيه مديران دستگاه‌هاي اجرايي شهرستان مبني بر چاپ موارد چاپي در داخل استان، درخواست از ذي‌حسابان ادارات مبني بر تأييد نكردن فاكتورهايي كه خارج از استان خدمات چاپ ارائه شده، برگزاري نمايشگاه توانمندي‌هاي چاپ استان در كنار ساير نمايشگاه‌هاي فرهنگي و هنري با هدف اطلاع‌رساني به عموم مردم، برگزاري جلسات متعدد با مديران كانون‌هاي آگهي و تبليغاتي به عنوان اهرم مهم و پل ارتباطي در اين امر و ملزم کردن آنها به ارائه سفارشات از مشتري به چاپخانه‌هاي داخل استان، با توجه به، به روز شدن دستگاه‌هاي چاپ درخواست از ناشران و مؤلفان جهت ارائه سفارش چاپ كتب به چاپخانه‌هاي داخل استان، برگزاري جلسه با مديران چاپ جهت منطقي کردن قيمت خدمات با هدف جذب بيشتر از جمله اقدامات انجام شده در اين خصوص است.
اتحاديه چاپخانه‌داران زيرمجموعه‌اي از اتحاديه‌هاي مختلف
مدير چاپخانه پيام‌رسانه همدان نیز می‌گوید: حدود 7 سال است كه اتحاديه چاپخانه‌داران اين استان منحل شده است و این اتحاديه زيرمجموعه‌اي از اتحاديه‌هاي مختلف شده كه هيچكدام هم اين موضوع را قبول نكرده‌اند.
نصرت‌ا... طاقتی‌احسن، در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: در 3 سال گذشته بر اساس پيگيري‌هاي انجام شده مقرر شد كه طبق قانون جديد به دليل به حد نصاب نرسيدن اعضا از يك تبصره استفاده و يك اتحاديه مستقل تشكيل شود، که رئيس اتاق اصناف استان همدان هم خبر تشكيل اتحاديه مستقل را حدود يك سال پيش اعلام كرد كه موظف بود در كمتر از 3 ماه اعضاي اتحاديه را شناسايي، جذب و انتخابات اتحاديه را برگزار كند.
وي اضافه می‌کند: متأسفانه به دليل كوتاهي و كم‌لطفي اتاق اصناف استان همدان اين خبر كه بارها و بارها در جرايد، نشريات، مطبوعات و خبرگزاري‌ها اعلام شده بود هنوز عملي نشده است.
طاقتي‌احسن تأكيد می‌کند که انتظار داريم تكليف اتحاديه چاپخانه‌داران استان همدان روشن شود، و البته اميدواريم هر كدام از مسئولان در خبررساني پيش‌دستي نكنند و فقط برنامه‌هايي را كه واقعاً عملياتي مي‌شود را عنوان کنند. این انتظار را هم داريم که رئيس اتاق اصناف استان نخستين فردي باشد كه اين كار را انجام مي‌دهد.
وي می‌گوید: متأسفانه آسيب‌هاي زيادي به دليل نبود اتحاديه به چاپخانه‌داران استان وارد شده است. يكي از بزرگترين آسيب‌ها اين است كه 175 هزار جلد پيك نوروزي كه متعلق به استان همدان است و بايد در چاپخانه‌هاي اين استان به چاپ برسد به راحتي توسط معاون آموزش ابتدايي اداره كل آموزش‌وپرورش استان همدان بنا بر دلايلي كه براي ما نيز ابهام دارد در يكي از چاپخانه‌هاي تهران به اسم وزارت آموزش‌وپرورش به چاپ رسيده است.
مدير چاپخانه پيام‌رسانه ادامه می‌دهد: مبلغ هر پيك نوروزي هزار تومان است در حالي كه اين پيك‌ها با قيمت 2 هزار تومان به دست دانش‌آموزان استان رسيده است.
طاقتي‌احسن در ادامه تأكيد می‌کند: همدان مركزيت چاپ و نشر غرب كشور و بزرگترين ظرفيت چاپخانه‌هاي غرب كشور را دارد و نبود اتحاديه و به تبع آن تعاوني چاپخانه‌داران موجب شده كه نه نرخ ثابت و نه نظارتي بر چاپخانه‌دارها وجود داشته باشد و چنانچه اگر در آينده در مسائل اخلاقي و مشكلات چاپي شكايتي از چاپخانه‌داران شود از نظر قضايي مرجع درستي براي رسيدگي به شكايات وجود ندارد و چه بسا حق چاپخانه‌داران ضايع شود.
وي ادامه می‌دهد: نبود نظارت و نبود حمايت بر چاپخانه‌دارها موجب بروز مشكلاتي در استان همدان خواهد بود. همين امر در تعطيلي تعدادي از چاپخانه‌ها مؤثر بوده به طوري كه چاپخانه‌دارها حتي نتوانستند براي به‌روز كردن دستگاه‌هاي خود يك وام جزئي يا حداقل وام سرمايه در گردش براي تعطيل نشدن چاپخانه خود دريافت كنند.
طاقتي‌احسن در پایان سخنانش می‌گوید: مسئولان استاني از ايجاد هزار شغل در ماه در استان خبر مي‌دهند این در حالی است که در نبود حمايت از چاپخانه‌دارها بسياري از كارگران بیکار شده‌اند به طوری که يكي از چاپخانه‌هاي شهر همدان امسال با 25 نفر از كارگران خود عقد قرارداد نكرده است.
