در سال 1401 بازارهای سکه، خودرو و دلار بهترتیب بیشترین بازدهی را برای سرمایهگذاران داشتند. مسکن و بورس نیز در رتبههای بعدی بازدهی قرارداشتند.
سکه با 147درصد، خودرو با 84درصد، دلار با 76درصد، مسکن با 70درصد و بورس با 37درصد به ترتیب به سرمایهگذاران سود دادهاند. اما بیشترین نفع را خریداران ربع سکه بردهاند؛ ربع سکه در یکسال 164درصد، نیم سکه 143درصد و تمام سکه 135درصد به سرمایهگذاران خود سود دادهاند.
بر این اساس، بازار سهام از همه بازارها عقب مانده است. هر کدام از ابزارهای سرمایهگذاری به میزان متفاوتی تحت تأثیر افزایش قیمت دلار هستند و در عین حال، در یک زمان مشخص و با یک تأخیر زمانی مشخص خود را نشان میدهند. حالا آنطور که اغلب کارشناسان عنوان میکنند سال 1402 سال بورس خواهدبود.
اما بازار بورس و سهام ایران به شدت تحت تأثیر بازار جهانی است. در بازار جهانی شاهد کاهش قیمت دلار آمریکا و بالا رفتن قیمت نفت هستیم. احتمال اینکه قیمت نفت تا ۹۰ دلار بالا برود و روی این عدد تثبیت شود، بسیار بالاست. این یک برگ برنده برای بازار سهام ایران است.
موضوع دوم، تورم است که همیشه تورم بازار بورس را به سمت بالا هل میدهد. به طور طبیعی، سهامی که خریداری میشود، تحتتأثیر سودی است که شرکتها میکنند و وقتی تورم بالا میرود، شرکتها از نظر اسمی سود بیشتری میکنند. در نتیجه قیمت سهام به طور طبیعی افزایش پیدا میکند. مسأله سوم، نرخ ارز است.
بر این اساس، سهراب اشرفی کارشناس بازار ارز معتقد است نرخ ارز بستگی زیادی به وضعیت برجام و FATF دارد و برای بهتر شدن شرایط و تقویت قدرت ریال، باید این دو مسأله را حل کرد. در غیر این صورت شرایط از چیزی که اکنون مشاهده میکنیم هم بدتر خواهد شد. او با پیشبینی چند سناریو برای نرخ ارز در سال جاری میگوید: اگر برجام احیا شود و تیم اقتصادی قوی داشته باشیم، احتمال دارد حتی نرخ ارز به ۲۰هزار تومان هم برسد.
اگر برجام احیا شود ولی تیم اقتصادی فعلی بر سرکار باشد، نرخ ارز روی ۵۰ الی ۶۰هزار تومان خواهد بود. اگر برجام احیا نشود ولی تیم اقتصادی قوی داشته باشیم، دلار باز هم روی ۵۰ هزار تومان خواهد بود. اما در صورت عدم احیای برجام و نیز با تیم اقتصادی فعلی، نمیتوان سقفی برای دلار متصور شد.
از سوئی دیگر، یک تحلیلگر اقتصادی در این باره گفته است: حجم پول در اقتصاد مرتب در حال افزایش است و این رویه احساس ناامنی ایجاد میکند چرا که تغییرات قیمتی سیگنال منفی به مردم میدهد.
به گفته مرتضی ایمانیراد، حجم پول از حدود ۱۲ درصد به ۳۸ درصد افزایش یافته و این مهمترین عامل اقتصادی برای اثرگذاری در نرخ دلار است پس تا زمانی که درصد پول پایین نیاید، چشمانداز نرخ دلار افزایشی است و این عامل اتفاقاً در نرخ تورم نیز افزایش خواهد یافت. ایمانیراد با اشاره به افزایش نرخ تورم گفت: اگر درصد پول در همین محدوده باقی بماند یا حتی افزایش یابد، روند قیمت دلار نیز افزایشی خواهد بود. وی حجم نقدینگی را وحشتناک دانست و گفت: اگر این نقدینگی از سوی بانک مرکزی مدیریت نشود، فشار بر قیمت ارز بالا خواهدبود.
با بررسی بازار دلار و با استناد به بازدهی بازار مسکن در سال 1401، برخی کارشناسان معتقد هستند در بهار امسال بازار مسکن با افزایش قیمتی چشمگیر مواجه خواهدشد.
آن طور که پیشبینی میشود، رشد قیمت در بازار مسکن از تورم سال 1402 پیشی خواهد گرفت و به نظر میآید تا خرداد 1402 متوسط قیمت مسکن با افزایش مواجه شود.
پیمان مولوی، اقتصاددان و کارشناس بازارهای مالی در این باره به تجارتنیوز گفت: بازدهی مسکن از انتهای آذر 1401 تا انتهای خرداد 1402 به صورت نقطهای حداقل 30 درصد خواهد بود. وی افزود: بررسی بازارهای مالی در سال 1402 نرخ بهره حقیقی در حال حاضر نزدیک به منفی 20 درصد است؛ تا زمانی که نرخ بهره حقیقی در اقتصاد ایران منفی باشد، رشد بازار مسکن یا دوره رونق این بازار ادامه دارد.
از طرفی یک کارشناس آمار هم گفت: در سال 1401 تورم نزدیک به 50درصدی را تجربه کردیم، که از نظر مرکز آمار درست است اما از نظر مردم غلط است.
برخی کارشناسان بینالمللی هم میگویند تورم سال گذشته حدود 100تا 110 درصد بوده است. اما ما نمیتوانیم عدد دقیقی را برای تورم عنوان کنیم و فقط میتوانیم به آمارهای رسمی استناد کنیم چون شاخصهای متعددی برای سنجش آمار بکار برده میشود. اما میتوانم بگویم اگر روند سال گذشته ادامهدار باشد تورم برای سال جاری بسیار بیشتر از 70درصد خواهدبود.