روزی در مستندات تاریخ به‌جا خواهد ماند که ایرانی‌ها یکدیگر را در آغوش می‌کشیدند، به همدیگر هنگام سلام و علیک دست می‌دادند و یکدیگر می‌بوسیدند.
ایرانی‌ها عیدها به دید و بازدید می‌رفتند و برای مناسبت‌هایی همچون اعیاد بزرگ و سیزده بدر و ... دورهمی راه می‌انداختند.
این‌ها روایات تغییر یافته از فرهنگ ایران در سال‌های سال دورتر خواهد شد؟
شکی در این نیست که با آمدن کرونا شکل زندگی مردم تغییر کرد. همچون دیگر استان‌ها در همدان نیز تعاملات اجتماعی جای خود را به‌تنهایی و گوشه‌نشینی داد و یکباره استان‌هایی نظیر همدان که تازه به ردیف مقاصد گردشگری دست پیدا کرده بودند و مدتی بود در زمان‌های پیک سفر مملو از مسافر بودند، تا روزها و ماه‌ها خیابان‌هایشان خالی از هر مسافر خواهد شد.
همدانی‌ها که تنها چند هفته تا آغاز سال نو و جشن نوروزی فرصت داشتند، یکباره متوجه شدند خبری از جشن و دید و بازدید نیست و حتی برای حفظ سلامتی باید از خرید شیرینی‌های سنتی عید بپرهیزند. همه‌‌چیز شکل و حال و هوایش عوض شد. عید بود و دید و بازدیدش اما مردم در خانه ماندند.
لباس‌های نویشان را در گنجه نگه داشتند و با تماس تصویری به یکدیگر عید را تبریک گفتند. همدانی‌ها که اصولا اهل دست دادن و آغوش‌گرفتن و دیده‌بوسی هستند، حتی تا لحظه نگارش این گزارش از در آغوش گرفتن عزیزانشان منع شده‌اند.
همدان پس از کرونا احتمالا با همدان پیش از آن در تمامی جنبه‌ها متفاوت خواهد بود.
همین روزها که کاوش‌های فصل بیست و دوم هگمتانه آغاز شده است با خود می‌اندیشیدم پس از سال‌ها که از همدان کرونا‌زده زمان بگذرد و باستان‌شناسان و تاریخ‌نگاران از راه برسند در زمینه این روزهای فرهنگیمان چه خواهند نوشت.
هرچه باشد باید این واقعیت را بپذیریم که همدان پس از کرونا هرگز مثل گذشته آن نخواهد بود.
مطابق آنچه تاریخ روایت می‌کند، پس از همه‌گیری‌های بزرگ، اتفاقات زیادی در استان همچون دیگر مناطق دنیا افتاده و این همه‌گیری‌ها تأثیرات بسیاری در زندگی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مردم داشته است. مردمی که با رنج از‌دست‌دادن جمعی روبه‌رو هستند و برای ماه‌های طولانی در تنهایی زندگی کردند و داستان روزهای کرونازده‌شان در قرن‌های آتی خواندنی خواهد بود
