نخستین پیوند عضو در ایران به سال 1314 و در استان همدان به سال 1381باز می‌گردد اما هنوز هم با گذشت این همه سال، بیش از 70 درصد خانواده‌های افرادی که دچار مرگ مغزی شده‌اند اجازه اهدا عضو را نمی‌دهند و بر همین اساس سالانه 25 درصد از بیماران در انتظار پیوند، جان خود را از دست می‌دهند.
در حال حاضر متوسط اهدا عضو در دنیا 10 تا 20 نفر به ازای هر یک میلیون نفر است و این آمار در کشور از یک و شش دهم نفر در سال 83 به دو و 9 دهم نفر رسیده است که این آمار در استان همدان وضعیت بهتری دارد.
طبق آمارها ایران با وجود پیشینه تاریخی در زمینه کمک به همنوع متأسفانه از نظر اهدای عضو در مرگ مغزی در مقایسه با شاخص‌های جهانی آمار پایینی دارد.
مسئله مرگ مغزی در ایران از نظر مسائل قانونی با ابلاغ رسمی مصوبه‌ای توسط مجلس شورای اسلامی با تأیید شورای نگهبان در سال 81 حل شد و مسائل فقهی و حقوقی آن رفع شده به طوری که اکثر استفتائات از مراجع تقلید استفاده از اعضای فرد دچار مرگ مغزی را جایز شمردند.
همدان از نخستین استان‌هایی بود که برای انجام عمل پیوند از بیماران مرگ مغزی اقدام کرد و در یکی دو سال گذشته با هماهنگی‌های انجام شده، این کار بهتر پیش می‌رود و امید بیشتری برای زندگی نیازمندان به وجود آمده است که دستاورد بزرگی برای جامعه محسوب می‌شود.
بنا بر آمارها 10 هزار همدانی کارت اهدا عضو دارند که نمونه آخر دختر 26 ساله ای به نام لیلا خدائی بود که ماه گذشته به دلیل مرگ مغزی 8 عضو بدن خود را اهدا کرد
تشکیل شورای پیوند استان همدان
به تازگی در همدان شورای پیوند استان همدان از تمامی ارگان‌هایی که با پیوند اعضا در ارتباط هستند تشکیل شده که در راستای فرهنگ‌سازی در زمینه اهدای عضو تلاش می کنند.باید طبق قانون، اولیای دم و وراث از اهدای عضو فرد دچار مرگ مغزی شده، رضایت داشته باشند که بزرگترین چالش در استان همدان در این قسمت است. اما با این حال سال گذشته ۱۹ مورد اهداء عضو در استان انجام شده است.
با توجه به امکانات موجود در همدان، استخراج و پیوند کلیه در استان همدان انجام می‌گیرد اما برای پیوند و استخراج سایر اعضا، بیمار باید به تهران اعزام شود.
گفته می شود بیماران مرگ مغزی نجات‌بخش زندگی یک تا ۸ نفر هستند به همین دلیل بیمارستان‌ها باید مطابق قوانین در صورت مراجعه بیمار مرگ مغزی وی را به تیم اهدا عضو معرفی کنند،
46 مورد مرگ مغزی در همدان به خاک سپرده شدند
سال گذشته 46 مورد مرگ مغزی در همدان بود که متاسفانه به خاک سپرده شدند این در حالی است که در استان همدان که امکان پیوند کلیه وجود دارد و در حال حاضر بیش از ۵۰ بیمار کلیوی در انتظار پیوند کلیه هستند و اگر حداقل رضایت‌مندی 10 نفر کسب می‌شد، 20 نفر با دریافت کلیه نجات پیدا می‌کردند.
هماهنگ کننده مرگ مغزی استان همدان گفت: افراد نیازمند کلیه مجبورند زندگی نباتی داشته باشند حداقل هر هفته سه جلسه و هر بار 3 یا 4 ساعت دیالیز می‌شوند برخی قبل از بیماری نان‌آور و سرپرست خانواده بودند اما اکنون علاوه بر هزینه‌های سرسام‌آور نارسایی کلیه به نوعی سربار خانواده هستند.
حمیدی با بیان اینکه مسئولان استان همدان باید در رابطه با خانواده‌هایی که اهدای عضو می‌کنند مساعدت کنند، گفت: به خانواده‌های افراد اهدا کننده گفته می‌شود اگر یکی از اعضای خانواده شما نیاز به عضو پیوند داشته باشد آن افراد در اولویت هستند.
وی گفت: در کشو اسپانیا حدود 80 عضو فرد دچار مرگ مغزی را بر می‌دارند اما در ایران فعلاً فقط هفت عضو حیاتی شامل دو کلیه، قلب، ریه، کبد، دو قرنیه، پانکراس و نسوج افراد دچار مرگ مغزی برداشته و استفاده می‌شود.
همدان فقط امکان پیوند کلیه دارد
هماهنگ کننده مرگ مغزی استان همدان در خصوص امکانات جراحی و پیوند اعضای همدان گفت: پیوند کلیه‌ها هم‌اکنون در همدان انجام می‌شود ولی با توجه به کشوری بودن سیستم فراهم‌آوری اعضای افراد جوان مرگ مغزی به واحد فراهم آوری اعضای بیماران مرگ مغزی تهران برده می‌شود و فقط کلیه‌ها در همدان برای بیماران نیازمند استفاده می‌شود.
وی در پاسخ به سوالی در مورد نحوه دریافت کارت اهدای عضو گفت: افراد برای دریافت کارت‌های اهدای عضو می‌توانند به معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی، انجمن بیماران کلیوی و مکان‌های مشخص شده در مراکز آموزشی درمانی شهید بهشتی، بعثت و اکباتان مراجعه کنند.
حمیدی با اشاره به اینکه اکثر پیوندهای انجام شده موفقیت‌آمیز است، خاطر‌نشان کرد: ما در مراسم افرادی که راضی به اهدا عضو می‌شوند، شرکت کرده و از گذشت و ایثار خانواده‌ها تقدیر می‌کنیم و این عمل خیر‌خواهانه را اجر می‌نهیم.
مدیر انجمن خیریه حمایت از بیماران کلیوی استان همدان نیز با تاکید بر اینکه فرهنگ اهدا اعضای بیمار مرگ مغزی در استان همدان نهادینه نشده است، گفت: هنوز به طور درست و کامل فرهنگ اهدای اعضای بیمار مرگ مغزی، در استان همدان وجود ندارد.
هرسال تنها یک پیوند مرگ مغزی در همدان انجام می شود
ابوالفتح میرزایی افزود: سالانه به طور میانگین تنها اعضای یک بیمار مرگ مغزی اهدا شده و به سایر بیماران زندگی می‌بخشد و این در حالیست که تعداد بیماران مرگ مغزی در استان سالانه به طور میانگین 100 نفر است. وی عنوان کرد: در این مدت تعداد اندکی از بیماران با پیوند کلیه از سوی بیماران مرگ مغزی حیات دوباره یافتند. ابوالفتح میرزایی با اشاره به اینکه بیشترین عمل اهدا عضو، از طریق افراد زنده به زنده صورت می گیرد، افزود: افراد به دلیل نیاز اقتصادی و انگیزه انسان دوستانه ممکن است کلیه خود را اهدا کنند که در این میان دریافت عضو از جسد به مراتب کمتر دیده می شود.
هزینه پیوند کلیه زیاد است
وی با اشاره به هزینه پیوند کلیه اظهار داشت: فرد بیمار باید به طور میانگین مبلغ پنج میلیون تومان را به فرد اهدا کننده بپردازد و هزینه انجام آزمایشات، داروها و بسیاری از هزینه‌های دیگر را نیز متقبل شود.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه سیستم دفاعی بدن، پیوند عضو انجام شده را بیگانه تلقی می‌کند و به آن حمله‌ور می‌شود و در نتیجه پیوند را پس می زند، باید این افراد تحت کنترل پزشک باشند.
وی بیان داشت: نیاز افراد دیالیزی مطابق با خدمات نیست چرا که نیاز آنها زیاد و خدمات ما محدود است.
صدور ۳ هزار کارت اهدای عضو سال گذشته در همدان
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز در گفتگو با مهر از صدور ۳ هزار کارت اهدای عضو در امسال در همدان خبر داد و گفت: بیماران آسیب دیده به ویژه دارای مشکلات کلیوی نیاز به اعضای بیماران سکته‌های مغزی دارند.
محمدرضا عبادیان از اهدا عضو ۱۹ بیمار مرگ مغزی در استان همدان در سال گذشته خبر داد و گفت: این آمار نسبت به سال قبل از آن سه برابر افزایش داشت.
وی به آمار اهدای عضو سال 95 استان اشاره کرد و افزود: در سالی که گذشت 20 مورد اهدای عضو انجام شد که 13 نفر از این اهداکنندگان آقا و 8 نفر خانم بودند.
